Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්තනිකාය • Saṃyuttanikāya |
10. දුතියසබ්බුපාදානපරියාදානසුත්තං
10. Dutiyasabbupādānapariyādānasuttaṃ
62. ‘‘සබ්බුපාදානපරියාදානාය වො, භික්ඛවෙ, ධම්මං දෙසෙස්සාමි. තං සුණාථ . කතමො ච, භික්ඛවෙ, සබ්බුපාදානපරියාදානාය ධම්මො’’?
62. ‘‘Sabbupādānapariyādānāya vo, bhikkhave, dhammaṃ desessāmi. Taṃ suṇātha . Katamo ca, bhikkhave, sabbupādānapariyādānāya dhammo’’?
‘‘තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවෙ, චක්ඛු නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, cakkhu niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’.
‘‘Aniccaṃ, bhante’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා’’ති?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti?
‘‘දුක්ඛං, භන්තෙ’’.
‘‘Dukkhaṃ, bhante’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, කල්ලං නු තං සමනුපස්සිතුං – ‘එතං මම, එසොහමස්මි, එසො මෙ අත්තා’’’ති?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti?
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘රූපා…පෙ.… චක්ඛුවිඤ්ඤාණං නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘Rūpā…pe… cakkhuviññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’…පෙ.….
‘‘Aniccaṃ, bhante’’…pe….
‘‘චක්ඛුසම්ඵස්සො නිච්චො වා අනිච්චො වා’’ති?
‘‘Cakkhusamphasso nicco vā anicco vā’’ti?
‘‘අනිච්චො, භන්තෙ’’…පෙ.….
‘‘Anicco, bhante’’…pe….
‘‘යම්පිදං චක්ඛුසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘Yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’…පෙ.….
‘‘Aniccaṃ, bhante’’…pe….
‘‘සොතං… ඝානං… ජිව්හා… කායො… මනො… ධම්මා… මනොවිඤ්ඤාණං… මනොසම්ඵස්සො… යම්පිදං මනොසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා, තම්පි නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘Sotaṃ… ghānaṃ… jivhā… kāyo… mano… dhammā… manoviññāṇaṃ… manosamphasso… yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?
‘‘අනිච්චං , භන්තෙ’’.
‘‘Aniccaṃ , bhante’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා’’ති?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti?
‘‘දුක්ඛං, භන්තෙ’’.
‘‘Dukkhaṃ, bhante’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, කල්ලං නු තං සමනුපස්සිතුං – ‘එතං මම, එසොහමස්මි, එසො මෙ අත්තා’’’ති?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti?
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘එවං පස්සං, භික්ඛවෙ, සුතවා අරියසාවකො චක්ඛුස්මිම්පි නිබ්බින්දති, රූපෙසුපි නිබ්බින්දති, චක්ඛුවිඤ්ඤාණෙපි නිබ්බින්දති, චක්ඛුසම්ඵස්සෙපි නිබ්බින්දති. යම්පිදං චක්ඛුසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තස්මිම්පි නිබ්බින්දති…පෙ.… ජිව්හායපි නිබ්බින්දති, රසෙසුපි නිබ්බින්දති, ජිව්හාවිඤ්ඤාණෙපි නිබ්බින්දති, ජිව්හාසම්ඵස්සෙපි නිබ්බින්දති, යම්පිදං ජිව්හාසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති…පෙ.… මනස්මිම්පි නිබ්බින්දති, ධම්මෙසුපි නිබ්බින්දති, මනොවිඤ්ඤාණෙපි නිබ්බින්දති, මනොසම්ඵස්සෙපි නිබ්බින්දති. යම්පිදං මනොසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තස්මිම්පි නිබ්බින්දති. නිබ්බින්දං විරජ්ජති; විරාගා විමුච්චති; විමුත්තස්මිං විමුත්තමිති ඤාණං හොති. ‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්රහ්මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්ථත්තායා’ති පජානාති. අයං ඛො, භික්ඛවෙ, සබ්බුපාදානපරියාදානාය ධම්මො’’ති. දසමං.
‘‘Evaṃ passaṃ, bhikkhave, sutavā ariyasāvako cakkhusmimpi nibbindati, rūpesupi nibbindati, cakkhuviññāṇepi nibbindati, cakkhusamphassepi nibbindati. Yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tasmimpi nibbindati…pe… jivhāyapi nibbindati, rasesupi nibbindati, jivhāviññāṇepi nibbindati, jivhāsamphassepi nibbindati, yampidaṃ jivhāsamphassapaccayā uppajjati…pe… manasmimpi nibbindati, dhammesupi nibbindati, manoviññāṇepi nibbindati, manosamphassepi nibbindati. Yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tasmimpi nibbindati. Nibbindaṃ virajjati; virāgā vimuccati; vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāti. Ayaṃ kho, bhikkhave, sabbupādānapariyādānāya dhammo’’ti. Dasamaṃ.
අවිජ්ජාවග්ගො ඡට්ඨො.
Avijjāvaggo chaṭṭho.
තස්සුද්දානං –
Tassuddānaṃ –
අවිජ්ජා සංයොජනා ද්වෙ, ආසවෙන දුවෙ වුත්තා;
Avijjā saṃyojanā dve, āsavena duve vuttā;
අනුසයා අපරෙ ද්වෙ, පරිඤ්ඤා ද්වෙ පරියාදින්නං;
Anusayā apare dve, pariññā dve pariyādinnaṃ;
වග්ගො තෙන පවුච්චතීති.
Vaggo tena pavuccatīti.
Related texts:
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්තනිකාය (අට්ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 6. අවිජ්ජාවග්ගවණ්ණනා • 6. Avijjāvaggavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 6. අවිජ්ජාවග්ගවණ්ණනා • 6. Avijjāvaggavaṇṇanā