| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
6. දුතියසහසෙය්‍යසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
6. Dutiyasahaseyyasikkhāpadavaṇṇanā
55. ඡට්‌ඨෙ ‘‘පඨමසික්‌ඛාපදෙ ‘භික්‌ඛුං ඨපෙත්‌වා අවසෙසො අනුපසම්‌පන්‌නො නාමා’ති වුත්‌තත්‌තා ‘මාතුගාමොපි අනුපසම්‌පන්‌නග්‌ගහණෙන ගහිතොයෙවා’ති චතුත්‌ථදිවසෙ මාතුගාමෙන සද්‌ධිං සයන්‌තස්‌ස ද්‌වීහි සික්‌ඛාපදෙහි ද්‌වෙ පාචිත්‌තියානි හොන්‌තී’’ති වදන්‌ති. ගණ්‌ඨිපදෙසු පන තීසුපි ‘‘ඉමස්‌මිං සික්‌ඛාපදෙ මාතුගාමස්‌ස විසුං වුච්‌චමානත්‌තා පඨමසික්‌ඛාපදෙ ‘භික්‌ඛුං ඨපෙත්‌වා අවසෙසො අනුපසම්‌පන්‌නො නාමා’ති පුරිසස්‌සෙව ගහණං අනුච්‌ඡවික’’න්‌ති වුත්‌තං, තදෙව ච යුත්‌තතරං.
55. Chaṭṭhe ‘‘paṭhamasikkhāpade ‘bhikkhuṃ ṭhapetvā avaseso anupasampanno nāmā’ti vuttattā ‘mātugāmopi anupasampannaggahaṇena gahitoyevā’ti catutthadivase mātugāmena saddhiṃ sayantassa dvīhi sikkhāpadehi dve pācittiyāni hontī’’ti vadanti. Gaṇṭhipadesu pana tīsupi ‘‘imasmiṃ sikkhāpade mātugāmassa visuṃ vuccamānattā paṭhamasikkhāpade ‘bhikkhuṃ ṭhapetvā avaseso anupasampanno nāmā’ti purisasseva gahaṇaṃ anucchavika’’nti vuttaṃ, tadeva ca yuttataraṃ.
යඤ්‌ච ඉධ ‘‘පඨමදිවසෙපීති පි-සද්‌දෙන චතුත්‌ථදිවසෙපීති වුත්‌තං හොතී’’ති කාරණං වදන්‌ති, තම්‌පි අකාරණං පි-සද්‌දො සම්‌පිණ්‌ඩනත්‌ථොයෙවාති නියමාභාවතො අවධාරණත්‌ථස්‌ස ච සම්‌භවතො. සම්‌භාවනෙ වා පි-සද්‌දො දට්‌ඨබ්‌බො. තෙන ඉධ පඨමදිවසෙපි තාව ආපත්‌ති, දුතියාදිදිවසෙ කිමෙව වත්‌තබ්‌බන්‌ති ඉමමත්‌ථං දීපෙති. සම්‌පිණ්‌ඩනත්‌ථෙපි පි-සද්‌දෙ ගය්‌හමානෙ ඉමිනාව සික්‌ඛාපදෙන ආපජ්‌ජිතබ්‌බාපත්‌තියා අඤ්‌ඤස්‌මිම්‌පි දිවසෙ ආපජ්‌ජනං දීපෙති, න පඨමසික්‌ඛාපදෙන ආපජ්‌ජිතබ්‌බාපත්‌තියාති අකාරණමෙව තන්‌ති දට්‌ඨබ්‌බං. ‘‘මතිත්‌ථී පාරාජිකවත්‌ථුභූතාපි අනුපාදින්‌නපක්‌ඛෙ ඨිතත්‌තා සහසෙය්‍යාපත්‌තිං න ජනෙතී’’ති වදන්‌ති. ‘‘අත්‌ථඞ්‌ගතෙ සූරියෙ මාතුගාමෙ නිපන්‌නෙ භික්‌ඛු නිපජ්‌ජතී’’ති වචනතො දිවා සයන්‌තස්‌ස සහසෙය්‍යාපත්‌ති න හොතියෙවාති දට්‌ඨබ්‌බං. පාචිත්‌තියවත්‌ථුකසෙනාසනං, තත්‌ථ මාතුගාමෙන සහ නිපජ්‌ජනං, සූරියත්‌ථඞ්‌ගමනන්‌ති ඉමානෙත්‌ථ තීණි අඞ්‌ගානි.
Yañca idha ‘‘paṭhamadivasepīti pi-saddena catutthadivasepīti vuttaṃ hotī’’ti kāraṇaṃ vadanti, tampi akāraṇaṃ pi-saddo sampiṇḍanatthoyevāti niyamābhāvato avadhāraṇatthassa ca sambhavato. Sambhāvane vā pi-saddo daṭṭhabbo. Tena idha paṭhamadivasepi tāva āpatti, dutiyādidivase kimeva vattabbanti imamatthaṃ dīpeti. Sampiṇḍanatthepi pi-sadde gayhamāne imināva sikkhāpadena āpajjitabbāpattiyā aññasmimpi divase āpajjanaṃ dīpeti, na paṭhamasikkhāpadena āpajjitabbāpattiyāti akāraṇameva tanti daṭṭhabbaṃ. ‘‘Matitthī pārājikavatthubhūtāpi anupādinnapakkhe ṭhitattā sahaseyyāpattiṃ na janetī’’ti vadanti. ‘‘Atthaṅgate sūriye mātugāme nipanne bhikkhu nipajjatī’’ti vacanato divā sayantassa sahaseyyāpatti na hotiyevāti daṭṭhabbaṃ. Pācittiyavatthukasenāsanaṃ, tattha mātugāmena saha nipajjanaṃ, sūriyatthaṅgamananti imānettha tīṇi aṅgāni.
දුතියසහසෙය්‍යසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Dutiyasahaseyyasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවිභඞ්‌ග • Mahāvibhaṅga / 1. මුසාවාදවග්‌ගො • 1. Musāvādavaggo
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවිභඞ්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 6. දුතියසහසෙය්‍යසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 6. Dutiyasahaseyyasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / 6. දුතියසහසෙය්‍යසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 6. Dutiyasahaseyyasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / 6. දුතියසහසෙය්‍යසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 6. Dutiyasahaseyyasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 6. දුතියසහසෙය්‍යසික්‌ඛාපදං • 6. Dutiyasahaseyyasikkhāpadaṃ
