Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya

    ៦. ទុតិយសម្បទាសុត្តំ

    6. Dutiyasampadāsuttaṃ

    ៧៦. ‘‘អដ្ឋិមា , ភិក្ខវេ, សម្បទា។ កតមា អដ្ឋ? ឧដ្ឋានសម្បទា, អារក្ខសម្បទា, កល្យាណមិត្តតា, សមជីវិតា, សទ្ធាសម្បទា, សីលសម្បទា, ចាគសម្បទា, បញ្ញាសម្បទា។ កតមា ច, ភិក្ខវេ, ឧដ្ឋានសម្បទា? ឥធ, ភិក្ខវេ, កុលបុត្តោ យេន កម្មដ្ឋានេន ជីវិតំ កប្បេតិ – យទិ កសិយា យទិ វណិជ្ជាយ យទិ គោរក្ខេន យទិ ឥស្សត្តេន យទិ រាជបោរិសេន យទិ សិប្បញ្ញតរេន – តត្ថ ទក្ខោ ហោតិ អនលសោ, តត្រុបាយាយ វីមំសាយ សមន្នាគតោ, អលំ កាតុំ អលំ សំវិធាតុន្តិ។ អយំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, ឧដ្ឋានសម្បទា។

    76. ‘‘Aṭṭhimā , bhikkhave, sampadā. Katamā aṭṭha? Uṭṭhānasampadā, ārakkhasampadā, kalyāṇamittatā, samajīvitā, saddhāsampadā, sīlasampadā, cāgasampadā, paññāsampadā. Katamā ca, bhikkhave, uṭṭhānasampadā? Idha, bhikkhave, kulaputto yena kammaṭṭhānena jīvitaṃ kappeti – yadi kasiyā yadi vaṇijjāya yadi gorakkhena yadi issattena yadi rājaporisena yadi sippaññatarena – tattha dakkho hoti analaso, tatrupāyāya vīmaṃsāya samannāgato, alaṃ kātuṃ alaṃ saṃvidhātunti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, uṭṭhānasampadā.

    ‘‘កតមា ច, ភិក្ខវេ, អារក្ខសម្បទា? ឥធ, ភិក្ខវេ, កុលបុត្តស្ស ភោគា ហោន្តិ ឧដ្ឋានវីរិយាធិគតា ពាហាពលបរិចិតា សេទាវក្ខិត្តា ធម្មិកា ធម្មលទ្ធា តេ អារក្ខេន គុត្តិយា សម្បាទេតិ – ‘កិន្តិ មេ ភោគេ នេវ រាជានោ ហរេយ្យុំ, ន ចោរា ហរេយ្យុំ, ន អគ្គិ ឌហេយ្យ, ន ឧទកំ វហេយ្យ, ន អប្បិយា ទាយាទា ហរេយ្យុ’ន្តិ។ អយំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, អារក្ខសម្បទា។

    ‘‘Katamā ca, bhikkhave, ārakkhasampadā? Idha, bhikkhave, kulaputtassa bhogā honti uṭṭhānavīriyādhigatā bāhābalaparicitā sedāvakkhittā dhammikā dhammaladdhā te ārakkhena guttiyā sampādeti – ‘kinti me bhoge neva rājāno hareyyuṃ, na corā hareyyuṃ, na aggi ḍaheyya, na udakaṃ vaheyya, na appiyā dāyādā hareyyu’nti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, ārakkhasampadā.

    ‘‘កតមា ច, ភិក្ខវេ, កល្យាណមិត្តតា? ឥធ, ភិក្ខវេ, កុលបុត្តោ យស្មិំ គាមេ វា និគមេ វា បដិវសតិ, តត្ថ យេ តេ ហោន្តិ គហបតី វា គហបតិបុត្តា វា ទហរា វា វុទ្ធសីលិនោ វុទ្ធា វា វុទ្ធសីលិនោ សទ្ធាសម្បន្នា សីលសម្បន្នា ចាគសម្បន្នា បញ្ញាសម្បន្នា, តេហិ សទ្ធិំ សន្តិដ្ឋតិ សល្លបតិ សាកច្ឆំ សមាបជ្ជតិ; យថារូបានំ សទ្ធាសម្បន្នានំ សទ្ធាសម្បទំ អនុសិក្ខតិ, យថារូបានំ សីលសម្បន្នានំ សីលសម្បទំ អនុសិក្ខតិ, យថារូបានំ ចាគសម្បន្នានំ ចាគសម្បទំ អនុសិក្ខតិ, យថារូបានំ បញ្ញាសម្បន្នានំ បញ្ញាសម្បទំ អនុសិក្ខតិ។ អយំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, កល្យាណមិត្តតា។

    ‘‘Katamā ca, bhikkhave, kalyāṇamittatā? Idha, bhikkhave, kulaputto yasmiṃ gāme vā nigame vā paṭivasati, tattha ye te honti gahapatī vā gahapatiputtā vā daharā vā vuddhasīlino vuddhā vā vuddhasīlino saddhāsampannā sīlasampannā cāgasampannā paññāsampannā, tehi saddhiṃ santiṭṭhati sallapati sākacchaṃ samāpajjati; yathārūpānaṃ saddhāsampannānaṃ saddhāsampadaṃ anusikkhati, yathārūpānaṃ sīlasampannānaṃ sīlasampadaṃ anusikkhati, yathārūpānaṃ cāgasampannānaṃ cāgasampadaṃ anusikkhati, yathārūpānaṃ paññāsampannānaṃ paññāsampadaṃ anusikkhati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, kalyāṇamittatā.

    ‘‘កតមា ច, ភិក្ខវេ, សមជីវិតា? ឥធ, ភិក្ខវេ, កុលបុត្តោ អាយញ្ច ភោគានំ វិទិត្វា វយញ្ច ភោគានំ វិទិត្វា សមំ ជីវិកំ កប្បេតិ នាច្ចោគាឡ្ហំ នាតិហីនំ – ‘ឯវំ មេ អាយោ វយំ បរិយាទាយ ឋស្សតិ, ន ច មេ វយោ អាយំ បរិយាទាយ ឋស្សតី’តិ។ សេយ្យថាបិ, ភិក្ខវេ, តុលាធារោ វា តុលាធារន្តេវាសី វា តុលំ បគ្គហេត្វា ជានាតិ – ‘ឯត្តកេន វា ឱនតំ, ឯត្តកេន វា ឧន្នត’ន្តិ; ឯវមេវំ ខោ, ភិក្ខវេ, កុលបុត្តោ អាយញ្ច ភោគានំ វិទិត្វា វយញ្ច ភោគានំ វិទិត្វា សមំ ជីវិកំ កប្បេតិ នាច្ចោគាឡ្ហំ នាតិហីនំ – ‘ឯវំ មេ អាយោ វយំ បរិយាទាយ ឋស្សតិ, ន ច មេ វយោ អាយំ បរិយាទាយ ឋស្សតី’តិ។ សចាយំ, ភិក្ខវេ, កុលបុត្តោ អប្បាយោ សមានោ ឧឡារំ ជីវិកំ កប្បេតិ, តស្ស ភវន្តិ វត្តារោ ‘ឧទុម្ពរខាទី វាយំ កុលបុត្តោ ភោគេ ខាទតី’តិ។ សចេ បនាយំ, ភិក្ខវេ, កុលបុត្តោ មហាយោ សមានោ កសិរំ ជីវិកំ កប្បេតិ, តស្ស ភវន្តិ វត្តារោ – ‘អជេដ្ឋមរណំ វាយំ កុលបុត្តោ មរិស្សតី’តិ។ យតោ ច ខោយំ, ភិក្ខវេ, កុលបុត្តោ អាយញ្ច ភោគានំ វិទិត្វា វយញ្ច ភោគានំ វិទិត្វា សមំ ជីវិកំ កប្បេតិ នាច្ចោគាឡ្ហំ នាតិហីនំ – ‘ឯវំ មេ អាយោ វយំ បរិយាទាយ ឋស្សតិ, ន ច មេ វយោ អាយំ បរិយាទាយ ឋស្សតី’តិ។ អយំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, សមជីវិតា។

    ‘‘Katamā ca, bhikkhave, samajīvitā? Idha, bhikkhave, kulaputto āyañca bhogānaṃ viditvā vayañca bhogānaṃ viditvā samaṃ jīvikaṃ kappeti nāccogāḷhaṃ nātihīnaṃ – ‘evaṃ me āyo vayaṃ pariyādāya ṭhassati, na ca me vayo āyaṃ pariyādāya ṭhassatī’ti. Seyyathāpi, bhikkhave, tulādhāro vā tulādhārantevāsī vā tulaṃ paggahetvā jānāti – ‘ettakena vā onataṃ, ettakena vā unnata’nti; evamevaṃ kho, bhikkhave, kulaputto āyañca bhogānaṃ viditvā vayañca bhogānaṃ viditvā samaṃ jīvikaṃ kappeti nāccogāḷhaṃ nātihīnaṃ – ‘evaṃ me āyo vayaṃ pariyādāya ṭhassati, na ca me vayo āyaṃ pariyādāya ṭhassatī’ti. Sacāyaṃ, bhikkhave, kulaputto appāyo samāno uḷāraṃ jīvikaṃ kappeti, tassa bhavanti vattāro ‘udumbarakhādī vāyaṃ kulaputto bhoge khādatī’ti. Sace panāyaṃ, bhikkhave, kulaputto mahāyo samāno kasiraṃ jīvikaṃ kappeti, tassa bhavanti vattāro – ‘ajeṭṭhamaraṇaṃ vāyaṃ kulaputto marissatī’ti. Yato ca khoyaṃ, bhikkhave, kulaputto āyañca bhogānaṃ viditvā vayañca bhogānaṃ viditvā samaṃ jīvikaṃ kappeti nāccogāḷhaṃ nātihīnaṃ – ‘evaṃ me āyo vayaṃ pariyādāya ṭhassati, na ca me vayo āyaṃ pariyādāya ṭhassatī’ti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, samajīvitā.

    ‘‘កតមា ច ភិក្ខវេ, សទ្ធាសម្បទា? ឥធ, ភិក្ខវេ, កុលបុត្តោ សទ្ធោ ហោតិ, សទ្ទហតិ តថាគតស្ស ពោធិំ – ‘ឥតិបិ សោ ភគវា…បេ.… សត្ថា ទេវមនុស្សានំ ពុទ្ធោ ភគវា’តិ។ អយំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, សទ្ធាសម្បទា។

    ‘‘Katamā ca bhikkhave, saddhāsampadā? Idha, bhikkhave, kulaputto saddho hoti, saddahati tathāgatassa bodhiṃ – ‘itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’ti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, saddhāsampadā.

    ‘‘កតមា ច, ភិក្ខវេ, សីលសម្បទា? ឥធ, ភិក្ខវេ, កុលបុត្តោ បាណាតិបាតា បដិវិរតោ ហោតិ…បេ.… សុរាមេរយមជ្ជបមាទដ្ឋានា បដិវិរតោ ហោតិ។ អយំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, សីលសម្បទា។

    ‘‘Katamā ca, bhikkhave, sīlasampadā? Idha, bhikkhave, kulaputto pāṇātipātā paṭivirato hoti…pe… surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato hoti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, sīlasampadā.

    ‘‘កតមា ច, ភិក្ខវេ, ចាគសម្បទា? ឥធ, ភិក្ខវេ, កុលបុត្តោ វិគតមលមច្ឆេរេន ចេតសា អគារំ អជ្ឈាវសតិ…បេ.… យាចយោគោ ទានសំវិភាគរតោ។ អយំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, ចាគសម្បទា។

    ‘‘Katamā ca, bhikkhave, cāgasampadā? Idha, bhikkhave, kulaputto vigatamalamaccherena cetasā agāraṃ ajjhāvasati…pe… yācayogo dānasaṃvibhāgarato. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, cāgasampadā.

    ‘‘កតមា ច, ភិក្ខវេ, បញ្ញាសម្បទា? ឥធ , ភិក្ខវេ, កុលបុត្តោ បញ្ញវា ហោតិ…បេ.… សម្មា ទុក្ខក្ខយគាមិនិយា។ អយំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, បញ្ញាសម្បទា។ ឥមា ខោ, ភិក្ខវេ, អដ្ឋ សម្បទា’’តិ។

    ‘‘Katamā ca, bhikkhave, paññāsampadā? Idha , bhikkhave, kulaputto paññavā hoti…pe… sammā dukkhakkhayagāminiyā. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, paññāsampadā. Imā kho, bhikkhave, aṭṭha sampadā’’ti.

    ‘‘ឧដ្ឋាតា កម្មធេយ្យេសុ, អប្បមត្តោ វិធានវា;

    ‘‘Uṭṭhātā kammadheyyesu, appamatto vidhānavā;

    សមំ កប្បេតិ ជីវិកំ, សម្ភតំ អនុរក្ខតិ។

    Samaṃ kappeti jīvikaṃ, sambhataṃ anurakkhati.

    ‘‘សទ្ធោ សីលេន សម្បន្នោ, វទញ្ញូ វីតមច្ឆរោ;

    ‘‘Saddho sīlena sampanno, vadaññū vītamaccharo;

    និច្ចំ មគ្គំ វិសោធេតិ, សោត្ថានំ សម្បរាយិកំ។

    Niccaṃ maggaṃ visodheti, sotthānaṃ samparāyikaṃ.

    ‘‘ឥច្ចេតេ អដ្ឋ ធម្មា ច, សទ្ធស្ស ឃរមេសិនោ;

    ‘‘Iccete aṭṭha dhammā ca, saddhassa gharamesino;

    អក្ខាតា សច្ចនាមេន, ឧភយត្ថ សុខាវហា។

    Akkhātā saccanāmena, ubhayattha sukhāvahā.

    ‘‘ទិដ្ឋធម្មហិតត្ថាយ, សម្បរាយសុខាយ ច;

    ‘‘Diṭṭhadhammahitatthāya, samparāyasukhāya ca;

    ឯវមេតំ គហដ្ឋានំ, ចាគោ បុញ្ញំ បវឌ្ឍតី’’តិ។ ឆដ្ឋំ;

    Evametaṃ gahaṭṭhānaṃ, cāgo puññaṃ pavaḍḍhatī’’ti. chaṭṭhaṃ;







    Related texts:



    អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៣-៩. មរណស្សតិសុត្តទ្វយាទិវណ្ណនា • 3-9. Maraṇassatisuttadvayādivaṇṇanā

    ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ១-១០. សទ្ធាសុត្តាទិវណ្ណនា • 1-10. Saddhāsuttādivaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact