Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya |
౧౦. దుతియసముగ్ఘాతసప్పాయసుత్తం
10. Dutiyasamugghātasappāyasuttaṃ
౩౨. ‘‘సబ్బమఞ్ఞితసముగ్ఘాతసప్పాయం వో, భిక్ఖవే, పటిపదం దేసేస్సామి. తం సుణాథ. కతమా చ సా, భిక్ఖవే, సబ్బమఞ్ఞితసముగ్ఘాతసప్పాయా పటిపదా?
32. ‘‘Sabbamaññitasamugghātasappāyaṃ vo, bhikkhave, paṭipadaṃ desessāmi. Taṃ suṇātha. Katamā ca sā, bhikkhave, sabbamaññitasamugghātasappāyā paṭipadā?
‘‘తం కిం మఞ్ఞథ, భిక్ఖవే, చక్ఖుం నిచ్చం వా అనిచ్చం వా’’తి?
‘‘Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, cakkhuṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?
‘‘అనిచ్చం, భన్తే’’.
‘‘Aniccaṃ, bhante’’.
‘‘యం పనానిచ్చం దుక్ఖం వా తం సుఖం వా’’తి?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti?
‘‘దుక్ఖం , భన్తే’’.
‘‘Dukkhaṃ , bhante’’.
‘‘యం పనానిచ్చం దుక్ఖం విపరిణామధమ్మం, కల్లం ను తం సమనుపస్సితుం – ‘ఏతం మమ, ఏసోహమస్మి, ఏసో మే అత్తా’’’తి?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti?
‘‘నో హేతం భన్తే’’.
‘‘No hetaṃ bhante’’.
‘‘రూపా…పే॰… చక్ఖువిఞ్ఞాణం… చక్ఖుసమ్ఫస్సో నిచ్చో వా అనిచ్చో వా’’తి?
‘‘Rūpā…pe… cakkhuviññāṇaṃ… cakkhusamphasso nicco vā anicco vā’’ti?
‘‘అనిచ్చో, భన్తే’’…పే॰….
‘‘Anicco, bhante’’…pe….
‘‘యమ్పిదం చక్ఖుసమ్ఫస్సపచ్చయా ఉప్పజ్జతి వేదయితం సుఖం వా దుక్ఖం వా అదుక్ఖమసుఖం వా తమ్పి నిచ్చం వా అనిచ్చం వా’’తి?
‘‘Yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?
‘‘అనిచ్చం, భన్తే’’.
‘‘Aniccaṃ, bhante’’.
‘‘యం పనానిచ్చం దుక్ఖం వా తం సుఖం వా’’తి?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti?
‘‘దుక్ఖం, భన్తే’’.
‘‘Dukkhaṃ, bhante’’.
‘‘యం పనానిచ్చం దుక్ఖం విపరిణామధమ్మం, కల్లం ను తం సమనుపస్సితుం – ‘ఏతం మమ, ఏసోహమస్మి, ఏసో మే అత్తా’’’తి?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti?
‘‘నో హేతం, భన్తే’’…పే॰….
‘‘No hetaṃ, bhante’’…pe….
‘‘జివ్హా నిచ్చా వా అనిచ్చా వా’’తి?
‘‘Jivhā niccā vā aniccā vā’’ti?
‘‘అనిచ్చా భన్తే’’…పే॰….
‘‘Aniccā bhante’’…pe….
‘‘రసా… జివ్హావిఞ్ఞాణం… జివ్హాసమ్ఫస్సో…పే॰… యమ్పిదం జివ్హాసమ్ఫస్సపచ్చయా ఉప్పజ్జతి వేదయితం సుఖం వా దుక్ఖం వా అదుక్ఖమసుఖం వా తమ్పి నిచ్చం వా అనిచ్చం వా’’తి?
‘‘Rasā… jivhāviññāṇaṃ… jivhāsamphasso…pe… yampidaṃ jivhāsamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?
‘‘అనిచ్చం, భన్తే’’…పే॰… ధమ్మా… మనోవిఞ్ఞాణం… మనోసమ్ఫస్సో నిచ్చో వా అనిచ్చో వాతి?
‘‘Aniccaṃ, bhante’’…pe… dhammā… manoviññāṇaṃ… manosamphasso nicco vā anicco vāti?
‘‘అనిచ్చో, భన్తే’’.
‘‘Anicco, bhante’’.
‘‘యమ్పిదం మనోసమ్ఫస్సపచ్చయా ఉప్పజ్జతి వేదయితం సుఖం వా దుక్ఖం వా అదుక్ఖమసుఖం వా తమ్పి నిచ్చం వా అనిచ్చం వా’’తి?
‘‘Yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?
‘‘అనిచ్చం, భన్తే’’.
‘‘Aniccaṃ, bhante’’.
‘‘యం పనానిచ్చం దుక్ఖం వా తం సుఖం వా’’తి?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti?
‘‘దుక్ఖం భన్తే’’.
‘‘Dukkhaṃ bhante’’.
‘‘యం పనానిచ్చం దుక్ఖం విపరిణామధమ్మం, కల్లం ను తం సమనుపస్సితుం – ‘ఏతం మమ, ఏసోహమస్మి, ఏసో మే అత్తా’’’తి?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti?
‘‘నో హేతం, భన్తే’’.
‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘ఏవం పస్సం, భిక్ఖవే, సుతవా అరియసావకో చక్ఖుస్మిమ్పి నిబ్బిన్దతి, రూపేసుపి నిబ్బిన్దతి, చక్ఖువిఞ్ఞాణేపి నిబ్బిన్దతి, చక్ఖుసమ్ఫస్సేపి నిబ్బిన్దతి. యమ్పిదం చక్ఖుసమ్ఫస్సపచ్చయా ఉప్పజ్జతి వేదయితం సుఖం వా దుక్ఖం వా అదుక్ఖమసుఖం వా తస్మిమ్పి నిబ్బిన్దతి…పే॰… జివ్హాయపి నిబ్బిన్దతి, రసేసుపి…పే॰… యమ్పిదం జివ్హాసమ్ఫస్సపచ్చయా ఉప్పజ్జతి వేదయితం సుఖం వా దుక్ఖం వా అదుక్ఖమసుఖం వా తస్మిమ్పి నిబ్బిన్దతి. మనస్మిమ్పి నిబ్బిన్దతి, ధమ్మేసుపి నిబ్బిన్దతి, మనోవిఞ్ఞాణేపి నిబ్బిన్దతి, మనోసమ్ఫస్సేపి నిబ్బిన్దతి. యమ్పిదం మనోసమ్ఫస్సపచ్చయా ఉప్పజ్జతి వేదయితం సుఖం వా దుక్ఖం వా అదుక్ఖమసుఖం వా తస్మిమ్పి నిబ్బిన్దతి. నిబ్బిన్దం విరజ్జతి; విరాగా విముచ్చతి; విముత్తస్మిం విముత్తమితి ఞాణం హోతి. ‘ఖీణా జాతి, వుసితం బ్రహ్మచరియం, కతం కరణీయం, నాపరం ఇత్థత్తాయా’తి పజానాతి . అయం ఖో సా, భిక్ఖవే, సబ్బమఞ్ఞితసముగ్ఘాతసప్పాయా పటిపదా’’తి. దసమం.
‘‘Evaṃ passaṃ, bhikkhave, sutavā ariyasāvako cakkhusmimpi nibbindati, rūpesupi nibbindati, cakkhuviññāṇepi nibbindati, cakkhusamphassepi nibbindati. Yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tasmimpi nibbindati…pe… jivhāyapi nibbindati, rasesupi…pe… yampidaṃ jivhāsamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tasmimpi nibbindati. Manasmimpi nibbindati, dhammesupi nibbindati, manoviññāṇepi nibbindati, manosamphassepi nibbindati. Yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tasmimpi nibbindati. Nibbindaṃ virajjati; virāgā vimuccati; vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāti . Ayaṃ kho sā, bhikkhave, sabbamaññitasamugghātasappāyā paṭipadā’’ti. Dasamaṃ.
సబ్బవగ్గో తతియో.
Sabbavaggo tatiyo.
తస్సుద్దానం –
Tassuddānaṃ –
సబ్బఞ్చ ద్వేపి పహానా, పరిజానాపరే దువే;
Sabbañca dvepi pahānā, parijānāpare duve;
ఆదిత్తం అద్ధభూతఞ్చ, సారుప్పా ద్వే చ సప్పాయా;
Ādittaṃ addhabhūtañca, sāruppā dve ca sappāyā;
వగ్గో తేన పవుచ్చతీతి.
Vaggo tena pavuccatīti.
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ౧౦. దుతియసముగ్ఘాతసప్పాయసుత్తవణ్ణనా • 10. Dutiyasamugghātasappāyasuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ౧౦. దుతియసముగ్ఘాతసప్పాయసుత్తవణ్ణనా • 10. Dutiyasamugghātasappāyasuttavaṇṇanā