Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya |
൧൦. ദുതിയസമുഗ്ഘാതസപ്പായസുത്തം
10. Dutiyasamugghātasappāyasuttaṃ
൩൨. ‘‘സബ്ബമഞ്ഞിതസമുഗ്ഘാതസപ്പായം വോ, ഭിക്ഖവേ, പടിപദം ദേസേസ്സാമി. തം സുണാഥ. കതമാ ച സാ, ഭിക്ഖവേ, സബ്ബമഞ്ഞിതസമുഗ്ഘാതസപ്പായാ പടിപദാ?
32. ‘‘Sabbamaññitasamugghātasappāyaṃ vo, bhikkhave, paṭipadaṃ desessāmi. Taṃ suṇātha. Katamā ca sā, bhikkhave, sabbamaññitasamugghātasappāyā paṭipadā?
‘‘തം കിം മഞ്ഞഥ, ഭിക്ഖവേ, ചക്ഖും നിച്ചം വാ അനിച്ചം വാ’’തി?
‘‘Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, cakkhuṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?
‘‘അനിച്ചം, ഭന്തേ’’.
‘‘Aniccaṃ, bhante’’.
‘‘യം പനാനിച്ചം ദുക്ഖം വാ തം സുഖം വാ’’തി?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti?
‘‘ദുക്ഖം , ഭന്തേ’’.
‘‘Dukkhaṃ , bhante’’.
‘‘യം പനാനിച്ചം ദുക്ഖം വിപരിണാമധമ്മം, കല്ലം നു തം സമനുപസ്സിതും – ‘ഏതം മമ, ഏസോഹമസ്മി, ഏസോ മേ അത്താ’’’തി?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti?
‘‘നോ ഹേതം ഭന്തേ’’.
‘‘No hetaṃ bhante’’.
‘‘രൂപാ…പേ॰… ചക്ഖുവിഞ്ഞാണം… ചക്ഖുസമ്ഫസ്സോ നിച്ചോ വാ അനിച്ചോ വാ’’തി?
‘‘Rūpā…pe… cakkhuviññāṇaṃ… cakkhusamphasso nicco vā anicco vā’’ti?
‘‘അനിച്ചോ, ഭന്തേ’’…പേ॰….
‘‘Anicco, bhante’’…pe….
‘‘യമ്പിദം ചക്ഖുസമ്ഫസ്സപച്ചയാ ഉപ്പജ്ജതി വേദയിതം സുഖം വാ ദുക്ഖം വാ അദുക്ഖമസുഖം വാ തമ്പി നിച്ചം വാ അനിച്ചം വാ’’തി?
‘‘Yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?
‘‘അനിച്ചം, ഭന്തേ’’.
‘‘Aniccaṃ, bhante’’.
‘‘യം പനാനിച്ചം ദുക്ഖം വാ തം സുഖം വാ’’തി?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti?
‘‘ദുക്ഖം, ഭന്തേ’’.
‘‘Dukkhaṃ, bhante’’.
‘‘യം പനാനിച്ചം ദുക്ഖം വിപരിണാമധമ്മം, കല്ലം നു തം സമനുപസ്സിതും – ‘ഏതം മമ, ഏസോഹമസ്മി, ഏസോ മേ അത്താ’’’തി?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti?
‘‘നോ ഹേതം, ഭന്തേ’’…പേ॰….
‘‘No hetaṃ, bhante’’…pe….
‘‘ജിവ്ഹാ നിച്ചാ വാ അനിച്ചാ വാ’’തി?
‘‘Jivhā niccā vā aniccā vā’’ti?
‘‘അനിച്ചാ ഭന്തേ’’…പേ॰….
‘‘Aniccā bhante’’…pe….
‘‘രസാ… ജിവ്ഹാവിഞ്ഞാണം… ജിവ്ഹാസമ്ഫസ്സോ…പേ॰… യമ്പിദം ജിവ്ഹാസമ്ഫസ്സപച്ചയാ ഉപ്പജ്ജതി വേദയിതം സുഖം വാ ദുക്ഖം വാ അദുക്ഖമസുഖം വാ തമ്പി നിച്ചം വാ അനിച്ചം വാ’’തി?
‘‘Rasā… jivhāviññāṇaṃ… jivhāsamphasso…pe… yampidaṃ jivhāsamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?
‘‘അനിച്ചം, ഭന്തേ’’…പേ॰… ധമ്മാ… മനോവിഞ്ഞാണം… മനോസമ്ഫസ്സോ നിച്ചോ വാ അനിച്ചോ വാതി?
‘‘Aniccaṃ, bhante’’…pe… dhammā… manoviññāṇaṃ… manosamphasso nicco vā anicco vāti?
‘‘അനിച്ചോ, ഭന്തേ’’.
‘‘Anicco, bhante’’.
‘‘യമ്പിദം മനോസമ്ഫസ്സപച്ചയാ ഉപ്പജ്ജതി വേദയിതം സുഖം വാ ദുക്ഖം വാ അദുക്ഖമസുഖം വാ തമ്പി നിച്ചം വാ അനിച്ചം വാ’’തി?
‘‘Yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?
‘‘അനിച്ചം, ഭന്തേ’’.
‘‘Aniccaṃ, bhante’’.
‘‘യം പനാനിച്ചം ദുക്ഖം വാ തം സുഖം വാ’’തി?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti?
‘‘ദുക്ഖം ഭന്തേ’’.
‘‘Dukkhaṃ bhante’’.
‘‘യം പനാനിച്ചം ദുക്ഖം വിപരിണാമധമ്മം, കല്ലം നു തം സമനുപസ്സിതും – ‘ഏതം മമ, ഏസോഹമസ്മി, ഏസോ മേ അത്താ’’’തി?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti?
‘‘നോ ഹേതം, ഭന്തേ’’.
‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘ഏവം പസ്സം, ഭിക്ഖവേ, സുതവാ അരിയസാവകോ ചക്ഖുസ്മിമ്പി നിബ്ബിന്ദതി, രൂപേസുപി നിബ്ബിന്ദതി, ചക്ഖുവിഞ്ഞാണേപി നിബ്ബിന്ദതി, ചക്ഖുസമ്ഫസ്സേപി നിബ്ബിന്ദതി. യമ്പിദം ചക്ഖുസമ്ഫസ്സപച്ചയാ ഉപ്പജ്ജതി വേദയിതം സുഖം വാ ദുക്ഖം വാ അദുക്ഖമസുഖം വാ തസ്മിമ്പി നിബ്ബിന്ദതി…പേ॰… ജിവ്ഹായപി നിബ്ബിന്ദതി, രസേസുപി…പേ॰… യമ്പിദം ജിവ്ഹാസമ്ഫസ്സപച്ചയാ ഉപ്പജ്ജതി വേദയിതം സുഖം വാ ദുക്ഖം വാ അദുക്ഖമസുഖം വാ തസ്മിമ്പി നിബ്ബിന്ദതി. മനസ്മിമ്പി നിബ്ബിന്ദതി, ധമ്മേസുപി നിബ്ബിന്ദതി, മനോവിഞ്ഞാണേപി നിബ്ബിന്ദതി, മനോസമ്ഫസ്സേപി നിബ്ബിന്ദതി. യമ്പിദം മനോസമ്ഫസ്സപച്ചയാ ഉപ്പജ്ജതി വേദയിതം സുഖം വാ ദുക്ഖം വാ അദുക്ഖമസുഖം വാ തസ്മിമ്പി നിബ്ബിന്ദതി. നിബ്ബിന്ദം വിരജ്ജതി; വിരാഗാ വിമുച്ചതി; വിമുത്തസ്മിം വിമുത്തമിതി ഞാണം ഹോതി. ‘ഖീണാ ജാതി, വുസിതം ബ്രഹ്മചരിയം, കതം കരണീയം, നാപരം ഇത്ഥത്തായാ’തി പജാനാതി . അയം ഖോ സാ, ഭിക്ഖവേ, സബ്ബമഞ്ഞിതസമുഗ്ഘാതസപ്പായാ പടിപദാ’’തി. ദസമം.
‘‘Evaṃ passaṃ, bhikkhave, sutavā ariyasāvako cakkhusmimpi nibbindati, rūpesupi nibbindati, cakkhuviññāṇepi nibbindati, cakkhusamphassepi nibbindati. Yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tasmimpi nibbindati…pe… jivhāyapi nibbindati, rasesupi…pe… yampidaṃ jivhāsamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tasmimpi nibbindati. Manasmimpi nibbindati, dhammesupi nibbindati, manoviññāṇepi nibbindati, manosamphassepi nibbindati. Yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tasmimpi nibbindati. Nibbindaṃ virajjati; virāgā vimuccati; vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāti . Ayaṃ kho sā, bhikkhave, sabbamaññitasamugghātasappāyā paṭipadā’’ti. Dasamaṃ.
സബ്ബവഗ്ഗോ തതിയോ.
Sabbavaggo tatiyo.
തസ്സുദ്ദാനം –
Tassuddānaṃ –
സബ്ബഞ്ച ദ്വേപി പഹാനാ, പരിജാനാപരേ ദുവേ;
Sabbañca dvepi pahānā, parijānāpare duve;
ആദിത്തം അദ്ധഭൂതഞ്ച, സാരുപ്പാ ദ്വേ ച സപ്പായാ;
Ādittaṃ addhabhūtañca, sāruppā dve ca sappāyā;
വഗ്ഗോ തേന പവുച്ചതീതി.
Vaggo tena pavuccatīti.
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൧൦. ദുതിയസമുഗ്ഘാതസപ്പായസുത്തവണ്ണനാ • 10. Dutiyasamugghātasappāyasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ൧൦. ദുതിയസമുഗ്ഘാതസപ്പായസുത്തവണ്ണനാ • 10. Dutiyasamugghātasappāyasuttavaṇṇanā