| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
៥. ទុតិយសង្គាមសុត្តំ
5. Dutiyasaṅgāmasuttaṃ
១២៦. 1 អថ ខោ រាជា មាគធោ អជាតសត្តុ វេទេហិបុត្តោ ចតុរង្គិនិំ សេនំ សន្នយ្ហិត្វា រាជានំ បសេនទិំ កោសលំ អព្ភុយ្យាសិ យេន កាសិ។ អស្សោសិ ខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ – ‘‘រាជា កិរ មាគធោ អជាតសត្តុ វេទេហិបុត្តោ ចតុរង្គិនិំ សេនំ សន្នយ្ហិត្វា មមំ អព្ភុយ្យាតោ យេន កាសី’’តិ។ អថ ខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ ចតុរង្គិនិំ សេនំ សន្នយ្ហិត្វា រាជានំ មាគធំ អជាតសត្តុំ វេទេហិបុត្តំ បច្ចុយ្យាសិ យេន កាសិ។ អថ ខោ រាជា ច មាគធោ អជាតសត្តុ វេទេហិបុត្តោ រាជា ច បសេនទិ កោសលោ សង្គាមេសុំ។ តស្មិំ ខោ បន សង្គាមេ រាជា បសេនទិ កោសលោ រាជានំ មាគធំ អជាតសត្តុំ វេទេហិបុត្តំ បរាជេសិ, ជីវគ្គាហញ្ច នំ អគ្គហេសិ។ អថ ខោ រញ្ញោ បសេនទិស្ស កោសលស្ស ឯតទហោសិ – ‘‘កិញ្ចាបិ ខោ ម្យាយំ រាជា មាគធោ អជាតសត្តុ វេទេហិបុត្តោ អទុព្ភន្តស្ស ទុព្ភតិ, អថ ច បន មេ ភាគិនេយ្យោ ហោតិ។ យំនូនាហំ រញ្ញោ មាគធស្ស អជាតសត្តុនោ វេទេហិបុត្តស្ស សព្ពំ ហត្ថិកាយំ បរិយាទិយិត្វា សព្ពំ អស្សកាយំ បរិយាទិយិត្វា សព្ពំ រថកាយំ បរិយាទិយិត្វា សព្ពំ បត្តិកាយំ បរិយាទិយិត្វា ជីវន្តមេវ នំ ឱសជ្ជេយ្យ’’ន្តិ 2។
126.3 Atha kho rājā māgadho ajātasattu vedehiputto caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā rājānaṃ pasenadiṃ kosalaṃ abbhuyyāsi yena kāsi. Assosi kho rājā pasenadi kosalo – ‘‘rājā kira māgadho ajātasattu vedehiputto caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā mamaṃ abbhuyyāto yena kāsī’’ti. Atha kho rājā pasenadi kosalo caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā rājānaṃ māgadhaṃ ajātasattuṃ vedehiputtaṃ paccuyyāsi yena kāsi. Atha kho rājā ca māgadho ajātasattu vedehiputto rājā ca pasenadi kosalo saṅgāmesuṃ. Tasmiṃ kho pana saṅgāme rājā pasenadi kosalo rājānaṃ māgadhaṃ ajātasattuṃ vedehiputtaṃ parājesi, jīvaggāhañca naṃ aggahesi. Atha kho rañño pasenadissa kosalassa etadahosi – ‘‘kiñcāpi kho myāyaṃ rājā māgadho ajātasattu vedehiputto adubbhantassa dubbhati, atha ca pana me bhāgineyyo hoti. Yaṃnūnāhaṃ rañño māgadhassa ajātasattuno vedehiputtassa sabbaṃ hatthikāyaṃ pariyādiyitvā sabbaṃ assakāyaṃ pariyādiyitvā sabbaṃ rathakāyaṃ pariyādiyitvā sabbaṃ pattikāyaṃ pariyādiyitvā jīvantameva naṃ osajjeyya’’nti 4.
អថ ខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ រញ្ញោ មាគធស្ស អជាតសត្តុនោ វេទេហិបុត្តស្ស សព្ពំ ហត្ថិកាយំ បរិយាទិយិត្វា សព្ពំ អស្សកាយំ បរិយាទិយិត្វា សព្ពំ រថកាយំ បរិយាទិយិត្វា សព្ពំ បត្តិកាយំ បរិយាទិយិត្វា ជីវន្តមេវ នំ ឱសជ្ជិ 5។
Atha kho rājā pasenadi kosalo rañño māgadhassa ajātasattuno vedehiputtassa sabbaṃ hatthikāyaṃ pariyādiyitvā sabbaṃ assakāyaṃ pariyādiyitvā sabbaṃ rathakāyaṃ pariyādiyitvā sabbaṃ pattikāyaṃ pariyādiyitvā jīvantameva naṃ osajji 6.
អថ ខោ សម្ពហុលា ភិក្ខូ បុព្ពណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ សាវត្ថិំ បិណ្ឌាយ បវិសិំសុ។ សាវត្ថិយំ បិណ្ឌាយ ចរិត្វា បច្ឆាភត្តំ បិណ្ឌបាតបដិក្កន្តា យេន ភគវា តេនុបសង្កមិំសុ; ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិំសុ។ ឯកមន្តំ និសិន្នា ខោ តេ ភិក្ខូ ភគវន្តំ ឯតទវោចុំ –
Atha kho sambahulā bhikkhū pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya sāvatthiṃ piṇḍāya pavisiṃsu. Sāvatthiyaṃ piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkantā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ –
‘‘ឥធ , ភន្តេ, រាជា មាគធោ អជាតសត្តុ វេទេហិបុត្តោ ចតុរង្គិនិំ សេនំ សន្នយ្ហិត្វា រាជានំ បសេនទិំ កោសលំ អព្ភុយ្យាសិ យេន កាសិ។ អស្សោសិ ខោ, ភន្តេ, រាជា បសេនទិ កោសលោ – ‘រាជា កិរ មាគធោ អជាតសត្តុ វេទេហិបុត្តោ ចតុរង្គិនិំ សេនំ សន្នយ្ហិត្វា មមំ អព្ភុយ្យាតោ យេន កាសី’តិ។ អថ ខោ, ភន្តេ, រាជា បសេនទិ កោសលោ ចតុរង្គិនិំ សេនំ សន្នយ្ហិត្វា រាជានំ មាគធំ អជាតសត្តុំ វេទេហិបុត្តំ បច្ចុយ្យាសិ យេន កាសិ។ អថ ខោ, ភន្តេ, រាជា ច មាគធោ អជាតសត្តុ វេទេហិបុត្តោ រាជា ច បសេនទិ កោសលោ សង្គាមេសុំ។ តស្មិំ ខោ បន, ភន្តេ, សង្គាមេ រាជា បសេនទិ កោសលោ រាជានំ មាគធំ អជាតសត្តុំ វេទេហិបុត្តំ បរាជេសិ, ជីវគ្គាហញ្ច នំ អគ្គហេសិ។ អថ ខោ, ភន្តេ, រញ្ញោ បសេនទិស្ស កោសលស្ស ឯតទហោសិ – ‘កិញ្ចាបិ ខោ ម្យាយំ រាជា មាគធោ អជាតសត្តុ វេទេហិបុត្តោ អទុព្ភន្តស្ស ទុព្ភតិ, អថ ច បន មេ ភាគិនេយ្យោ ហោតិ។ យំនូនាហំ រញ្ញោ មាគធស្ស អជាតសត្តុនោ វេទេហិបុត្តស្ស សព្ពំ ហត្ថិកាយំ បរិយាទិយិត្វា សព្ពំ អស្សកាយំ សព្ពំ រថកាយំ សព្ពំ បត្តិកាយំ បរិយាទិយិត្វា ជីវន្តមេវ នំ ឱសជ្ជេយ្យ’’’ន្តិ។
‘‘Idha , bhante, rājā māgadho ajātasattu vedehiputto caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā rājānaṃ pasenadiṃ kosalaṃ abbhuyyāsi yena kāsi. Assosi kho, bhante, rājā pasenadi kosalo – ‘rājā kira māgadho ajātasattu vedehiputto caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā mamaṃ abbhuyyāto yena kāsī’ti. Atha kho, bhante, rājā pasenadi kosalo caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā rājānaṃ māgadhaṃ ajātasattuṃ vedehiputtaṃ paccuyyāsi yena kāsi. Atha kho, bhante, rājā ca māgadho ajātasattu vedehiputto rājā ca pasenadi kosalo saṅgāmesuṃ. Tasmiṃ kho pana, bhante, saṅgāme rājā pasenadi kosalo rājānaṃ māgadhaṃ ajātasattuṃ vedehiputtaṃ parājesi, jīvaggāhañca naṃ aggahesi. Atha kho, bhante, rañño pasenadissa kosalassa etadahosi – ‘kiñcāpi kho myāyaṃ rājā māgadho ajātasattu vedehiputto adubbhantassa dubbhati, atha ca pana me bhāgineyyo hoti. Yaṃnūnāhaṃ rañño māgadhassa ajātasattuno vedehiputtassa sabbaṃ hatthikāyaṃ pariyādiyitvā sabbaṃ assakāyaṃ sabbaṃ rathakāyaṃ sabbaṃ pattikāyaṃ pariyādiyitvā jīvantameva naṃ osajjeyya’’’nti.
‘‘អថ ខោ, ភន្តេ, រាជា បសេនទិ កោសលោ រញ្ញោ មាគធស្ស អជាតសត្តុនោ វេទេហិបុត្តស្ស សព្ពំ ហត្ថិកាយំ បរិយាទិយិត្វា សព្ពំ អស្សកាយំ បរិយាទិយិត្វា សព្ពំ រថកាយំ បរិយាទិយិត្វា សព្ពំ បត្តិកាយំ បរិយាទិយិត្វា ជីវន្តមេវ នំ ឱសជ្ជី’’តិ។ អថ ខោ ភគវា ឯតមត្ថំ វិទិត្វា តាយំ វេលាយំ ឥមា គាថាយោ អភាសិ –
‘‘Atha kho, bhante, rājā pasenadi kosalo rañño māgadhassa ajātasattuno vedehiputtassa sabbaṃ hatthikāyaṃ pariyādiyitvā sabbaṃ assakāyaṃ pariyādiyitvā sabbaṃ rathakāyaṃ pariyādiyitvā sabbaṃ pattikāyaṃ pariyādiyitvā jīvantameva naṃ osajjī’’ti. Atha kho bhagavā etamatthaṃ viditvā tāyaṃ velāyaṃ imā gāthāyo abhāsi –
‘‘វិលុម្បតេវ បុរិសោ, យាវស្ស ឧបកប្បតិ;
‘‘Vilumpateva puriso, yāvassa upakappati;
‘‘ឋានញ្ហិ មញ្ញតិ ពាលោ, យាវ បាបំ ន បច្ចតិ;
‘‘Ṭhānañhi maññati bālo, yāva pāpaṃ na paccati;
យទា ច បច្ចតិ បាបំ, អថ ទុក្ខំ និគច្ឆតិ។
Yadā ca paccati pāpaṃ, atha dukkhaṃ nigacchati.
អក្កោសកោ ច អក្កោសំ, រោសេតារញ្ច រោសកោ;
Akkosako ca akkosaṃ, rosetārañca rosako;
អថ កម្មវិវដ្ដេន, សោ វិលុត្តោ វិលុប្បតី’’តិ។
Atha kammavivaṭṭena, so vilutto viluppatī’’ti.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៥. ទុតិយសង្គាមសុត្តវណ្ណនា • 5. Dutiyasaṅgāmasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៥. ទុតិយសង្គាមសុត្តវណ្ណនា • 5. Dutiyasaṅgāmasuttavaṇṇanā
