Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဘိက္ခုနီဝိဘင္ဂ • Bhikkhunīvibhaṅga |
၂. ဒုတိယသင္ဃာဒိသေသသိက္ခာပဒံ
2. Dutiyasaṅghādisesasikkhāpadaṃ
၆၈၂. တေန သမယေန ဗုဒ္ဓော ဘဂဝာ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကသ္သ အာရာမေ။ တေန ခော ပန သမယေန ဝေသာလိယံ အညတရသ္သ လိစ္ဆဝိသ္သ ပဇာပတိ အတိစာရိနီ ဟောတိ။ အထ ခော သော လိစ္ဆဝိ တံ ဣတ္ထိံ ဧတဒဝောစ – ‘‘သာဓု ဝိရမာဟိ, အနတ္ထံ ခော တေ ကရိသ္သာမီ’’တိ။ ဧဝမ္ပိ သာ ဝုစ္စမာနာ နာဒိယိ။ တေန ခော ပန သမယေန ဝေသာလိယံ လိစ္ဆဝိဂဏော သန္နိပတိတော ဟောတိ ကေနစိဒေဝ ကရဏီယေန။ အထ ခော သော လိစ္ဆဝိ တေ လိစ္ဆဝယော ဧတဒဝောစ – ‘‘ဧကံ မေ, အယ္ယော , ဣတ္ထိံ အနုဇာနာထာ’’တိ။ ‘‘ကာ နာမ သာ’’တိ? ‘‘မယ္ဟံ ပဇာပတိ အတိစရတိ, တံ ဃာတေသ္သာမီ’’တိ။ ‘‘ဇာနာဟီ’’တိ။ အသ္သောသိ ခော သာ ဣတ္ထီ – ‘‘သာမိကော ကိရ မံ ဃာတေတုကာမော’’တိ။ ဝရဘဏ္ဍံ အာဒာယ သာဝတ္ထိံ ဂန္တ္ဝာ တိတ္ထိယေ ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ပဗ္ဗဇ္ဇံ ယာစိ။ တိတ္ထိယာ န ဣစ္ဆိံသု ပဗ္ဗာဇေတုံ။ ဘိက္ခုနိယော ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ပဗ္ဗဇ္ဇံ ယာစိ။ ဘိက္ခုနိယောပိ န ဣစ္ဆိံသု ပဗ္ဗာဇေတုံ။ ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဏ္ဍကံ ဒသ္သေတ္ဝာ ပဗ္ဗဇ္ဇံ ယာစိ။ ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ ဘဏ္ဍကံ ဂဟေတ္ဝာ ပဗ္ဗာဇေသိ။
682. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena vesāliyaṃ aññatarassa licchavissa pajāpati aticārinī hoti. Atha kho so licchavi taṃ itthiṃ etadavoca – ‘‘sādhu viramāhi, anatthaṃ kho te karissāmī’’ti. Evampi sā vuccamānā nādiyi. Tena kho pana samayena vesāliyaṃ licchavigaṇo sannipatito hoti kenacideva karaṇīyena. Atha kho so licchavi te licchavayo etadavoca – ‘‘ekaṃ me, ayyo , itthiṃ anujānāthā’’ti. ‘‘Kā nāma sā’’ti? ‘‘Mayhaṃ pajāpati aticarati, taṃ ghātessāmī’’ti. ‘‘Jānāhī’’ti. Assosi kho sā itthī – ‘‘sāmiko kira maṃ ghātetukāmo’’ti. Varabhaṇḍaṃ ādāya sāvatthiṃ gantvā titthiye upasaṅkamitvā pabbajjaṃ yāci. Titthiyā na icchiṃsu pabbājetuṃ. Bhikkhuniyo upasaṅkamitvā pabbajjaṃ yāci. Bhikkhuniyopi na icchiṃsu pabbājetuṃ. Thullanandaṃ bhikkhuniṃ upasaṅkamitvā bhaṇḍakaṃ dassetvā pabbajjaṃ yāci. Thullanandā bhikkhunī bhaṇḍakaṃ gahetvā pabbājesi.
အထ ခော သော လိစ္ဆဝိ တံ ဣတ္ထိံ ဂဝေသန္တော သာဝတ္ထိံ ဂန္တ္ဝာ ဘိက္ခုနီသု ပဗ္ဗဇိတံ ဒိသ္ဝာန ယေန ရာဇာ ပသေနဒိ ကောသလော တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ရာဇာနံ ပသေနဒိံ ကောသလံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ပဇာပတိ မေ, ဒေဝ, ဝရဘဏ္ဍံ အာဒာယ သာဝတ္ထိံ အနုပ္ပတ္တာ။ တံ ဒေဝော အနုဇာနာတူ’’တိ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘဏေ, ဝိစိနိတ္ဝာ အာစိက္ခာ’’တိ။ ‘‘ဒိဋ္ဌာ, ဒေဝ, ဘိက္ခုနီသု ပဗ္ဗဇိတာ’’တိ။ ‘‘သစေ, ဘဏေ, ဘိက္ခုနီသု ပဗ္ဗဇိတာ, န သာ လဗ္ဘာ ကိဉ္စိ ကာတုံ။ သ္ဝာက္ခာတော ဘဂဝတာ ဓမ္မော, စရတု ဗ္ရဟ္မစရိယံ သမ္မာ ဒုက္ခသ္သ အန္တကိရိယာယာ’’တိ။ အထ ခော သော လိစ္ဆဝိ ဥဇ္ဈာယတိ ခိယ္ယတိ ဝိပာစေတိ – ‘‘ကထဉ္ဟိ နာမ ဘိက္ခုနိယော စောရိံ ပဗ္ဗာဇေသ္သန္တီ’’တိ! အသ္သောသုံ ခော ဘိက္ခုနိယော တသ္သ လိစ္ဆဝိသ္သ ဥဇ္ဈာယန္တသ္သ ခိယ္ယန္တသ္သ ဝိပာစေန္တသ္သ။ ယာ တာ ဘိက္ခုနိယော အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယ္ယန္တိ ဝိပာစေန္တိ – ‘‘ကထဉ္ဟိ နာမ အယ္ယာ ထုလ္လနန္ဒာ စောရိံ ပဗ္ဗာဇေသ္သတီ’’တိ! အထ ခော တာ ဘိက္ခုနိယော ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ စောရိံ ပဗ္ဗာဇေတီတိ 1? ‘‘သစ္စံ, ဘဂဝာ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓော ဘဂဝာ။ပေ.။ ကထဉ္ဟိ နာမ, ဘိက္ခဝေ, ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ စောရိံ ပဗ္ဗာဇေသ္သတိ! နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝာ ပသာဒာယ။ပေ.။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယော ဣမံ သိက္ခာပဒံ ဥဒ္ဒိသန္တု –
Atha kho so licchavi taṃ itthiṃ gavesanto sāvatthiṃ gantvā bhikkhunīsu pabbajitaṃ disvāna yena rājā pasenadi kosalo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā rājānaṃ pasenadiṃ kosalaṃ etadavoca – ‘‘pajāpati me, deva, varabhaṇḍaṃ ādāya sāvatthiṃ anuppattā. Taṃ devo anujānātū’’ti. ‘‘Tena hi, bhaṇe, vicinitvā ācikkhā’’ti. ‘‘Diṭṭhā, deva, bhikkhunīsu pabbajitā’’ti. ‘‘Sace, bhaṇe, bhikkhunīsu pabbajitā, na sā labbhā kiñci kātuṃ. Svākkhāto bhagavatā dhammo, caratu brahmacariyaṃ sammā dukkhassa antakiriyāyā’’ti. Atha kho so licchavi ujjhāyati khiyyati vipāceti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhuniyo coriṃ pabbājessantī’’ti! Assosuṃ kho bhikkhuniyo tassa licchavissa ujjhāyantassa khiyyantassa vipācentassa. Yā tā bhikkhuniyo appicchā…pe… tā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma ayyā thullanandā coriṃ pabbājessatī’’ti! Atha kho tā bhikkhuniyo bhikkhūnaṃ etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… saccaṃ kira, bhikkhave, thullanandā bhikkhunī coriṃ pabbājetīti 2? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma, bhikkhave, thullanandā bhikkhunī coriṃ pabbājessati! Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, bhikkhuniyo imaṃ sikkhāpadaṃ uddisantu –
၆၈၃. ‘‘ယာ ပန ဘိက္ခုနီ ဇာနံ စောရိံ ဝဇ္ဈံ ဝိဒိတံ အနပလောကေတ္ဝာ ရာဇာနံ ဝာ သင္ဃံ ဝာ ဂဏံ ဝာ ပူဂံ ဝာ သေဏိံ ဝာ အညတ္ရ ကပ္ပာ ဝုဋ္ဌာပေယ္ယ, အယမ္ပိ ဘိက္ခုနီ ပဌမာပတ္တိကံ ဓမ္မံ အာပန္နာ နိသ္သာရဏီယံ သင္ဃာဒိသေသ’’န္တိ။
683.‘‘Yāpana bhikkhunī jānaṃ coriṃ vajjhaṃ viditaṃ anapaloketvā rājānaṃ vā saṅghaṃ vā gaṇaṃ vā pūgaṃ vā seṇiṃ vā aññatra kappā vuṭṭhāpeyya, ayampi bhikkhunī paṭhamāpattikaṃ dhammaṃ āpannā nissāraṇīyaṃ saṅghādisesa’’nti.
၆၈၄. ယာ ပနာတိ ယာ ယာဒိသာ။ပေ.။ ဘိက္ခုနီတိ။ပေ.။ အယံ ဣမသ္မိံ အတ္ထေ အဓိပ္ပေတာ ဘိက္ခုနီတိ။
684.Yā panāti yā yādisā…pe… bhikkhunīti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippetā bhikkhunīti.
ဇာနာတိ နာမ သာမံ ဝာ ဇာနာတိ အညေ ဝာ တသ္သာ အာရောစေန္တိ, သာ ဝာ အာရောစေတိ။
Jānāti nāma sāmaṃ vā jānāti aññe vā tassā ārocenti, sā vā āroceti.
စောရီ နာမ ယာ ပဉ္စမာသကံ ဝာ အတိရေကပဉ္စမာသကံ ဝာ အဂ္ဃနကံ အဒိန္နံ ထေယ္ယသင္ခာတံ အာဒိယတိ, ဧသာ စောရီ နာမ။
Corī nāma yā pañcamāsakaṃ vā atirekapañcamāsakaṃ vā agghanakaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyati, esā corī nāma.
ဝဇ္ဈာ နာမ ယံ ကတ္ဝာ ဝဇ္ဈပ္ပတ္တာ ဟောတိ။
Vajjhā nāma yaṃ katvā vajjhappattā hoti.
ဝိဒိတာ နာမ အညေဟိ မနုသ္သေဟိ ဉာတာ ဟောတိ ‘‘ဝဇ္ဈာ ဧသာ’’တိ။
Viditā nāma aññehi manussehi ñātā hoti ‘‘vajjhā esā’’ti.
အနပလောကေတ္ဝာတိ အနာပုစ္ဆာ။
Anapaloketvāti anāpucchā.
ရာဇာ နာမ ယတ္ထ ရာဇာ အနုသာသတိ, ရာဇာ အပလောကေတဗ္ဗော။
Rājā nāma yattha rājā anusāsati, rājā apaloketabbo.
သင္ဃော နာမ ဘိက္ခုနိသင္ဃော ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခုနိသင္ဃော အပလောကေတဗ္ဗော။
Saṅgho nāma bhikkhunisaṅgho vuccati, bhikkhunisaṅgho apaloketabbo.
ဂဏော နာမ ယတ္ထ ဂဏော အနုသာသတိ, ဂဏော အပလောကေတဗ္ဗော။
Gaṇo nāma yattha gaṇo anusāsati, gaṇo apaloketabbo.
ပူဂော နာမ ယတ္ထ ပူဂော အနုသာသတိ, ပူဂော အပလောကေတဗ္ဗော။
Pūgo nāma yattha pūgo anusāsati, pūgo apaloketabbo.
သေဏိ နာမ ယတ္ထ သေဏိ အနုသာသတိ, သေဏိ အပလောကေတဗ္ဗော။
Seṇi nāma yattha seṇi anusāsati, seṇi apaloketabbo.
အညတ္ရ ကပ္ပာတိ ဌပေတ္ဝာ ကပ္ပံ။ ကပ္ပံ နာမ ဒ္ဝေ ကပ္ပာနိ – တိတ္ထိယေသု ဝာ ပဗ္ဗဇိတာ ဟောတိ အညာသု ဝာ ဘိက္ခုနီသု ပဗ္ဗဇိတာ။ အညတ္ရ ကပ္ပာ ‘‘ဝုဋ္ဌာပေသ္သာမီ’’တိ ဂဏံ ဝာ အာစရိနိံ ဝာ ပတ္တံ ဝာ စီဝရံ ဝာ ပရိယေသတိ, သီမံ ဝာ သမ္မန္နတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သ။ ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ။ ဒ္ဝီဟိ ကမ္မဝာစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ။ ကမ္မဝာစာပရိယောသာနေ ဥပဇ္ဈာယာယ အာပတ္တိ သင္ဃာဒိသေသသ္သ။ ဂဏသ္သ စ အာစရိနိယာ စ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သ။
Aññatrakappāti ṭhapetvā kappaṃ. Kappaṃ nāma dve kappāni – titthiyesu vā pabbajitā hoti aññāsu vā bhikkhunīsu pabbajitā. Aññatra kappā ‘‘vuṭṭhāpessāmī’’ti gaṇaṃ vā ācariniṃ vā pattaṃ vā cīvaraṃ vā pariyesati, sīmaṃ vā sammannati, āpatti dukkaṭassa. Ñattiyā dukkaṭaṃ. Dvīhi kammavācāhi thullaccayā. Kammavācāpariyosāne upajjhāyāya āpatti saṅghādisesassa. Gaṇassa ca ācariniyā ca āpatti dukkaṭassa.
အယမ္ပီတိ ပုရိမံ ဥပာဒာယ ဝုစ္စတိ။
Ayampīti purimaṃ upādāya vuccati.
ပဌမာပတ္တိကန္တိ သဟ ဝတ္ထုဇ္ဈာစာရာ အာပဇ္ဇတိ အသမနုဘာသနာယ။
Paṭhamāpattikanti saha vatthujjhācārā āpajjati asamanubhāsanāya.
နိသ္သာရဏီယန္တိ သင္ဃမ္ဟာ နိသ္သာရီယတိ။
Nissāraṇīyanti saṅghamhā nissārīyati.
သင္ဃာဒိသေသန္တိ။ပေ.။ တေနပိ ဝုစ္စတိ သင္ဃာဒိသေသောတိ။
Saṅghādisesanti…pe… tenapi vuccati saṅghādisesoti.
၆၈၅. စောရိယာ စောရိသညာ အညတ္ရ ကပ္ပာ ဝုဋ္ဌာပေတိ, အာပတ္တိ သင္ဃာဒိသေသသ္သ။ စောရိယာ ဝေမတိကာ အညတ္ရ ကပ္ပာ ဝုဋ္ဌာပေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သ။ စောရိယာ အစောရိသညာ အညတ္ရ ကပ္ပာ ဝုဋ္ဌာပေတိ, အနာပတ္တိ။ အစောရိယာ စောရိသညာ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သ။ အစောရိယာ ဝေမတိကာ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သ။ အစောရိယာ အစောရိသညာ, အနာပတ္တိ။
685. Coriyā corisaññā aññatra kappā vuṭṭhāpeti, āpatti saṅghādisesassa. Coriyā vematikā aññatra kappā vuṭṭhāpeti, āpatti dukkaṭassa. Coriyā acorisaññā aññatra kappā vuṭṭhāpeti, anāpatti. Acoriyā corisaññā, āpatti dukkaṭassa. Acoriyā vematikā, āpatti dukkaṭassa. Acoriyā acorisaññā, anāpatti.
၆၈၆. အနာပတ္တိ အဇာနန္တီ ဝုဋ္ဌာပေတိ, အပလောကေတ္ဝာ ဝုဋ္ဌာပေတိ, ကပ္ပကတံ ဝုဋ္ဌာပေတိ, ဥမ္မတ္တိကာယ, အာဒိကမ္မိကာယာတိ။
686. Anāpatti ajānantī vuṭṭhāpeti, apaloketvā vuṭṭhāpeti, kappakataṃ vuṭṭhāpeti, ummattikāya, ādikammikāyāti.
ဒုတိယသင္ဃာဒိသေသသိက္ခာပဒံ နိဋ္ဌိတံ။
Dutiyasaṅghādisesasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ဘိက္ခုနီဝိဘင္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / ၂. ဒုတိယသင္ဃာဒိသေသသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 2. Dutiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ၂. ဒုတိယသင္ဃာဒိသေသသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 2. Dutiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ၂. ဒုတိယသင္ဃာဒိသေသသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 2. Dutiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / ၂. ဒုတိယသင္ဃာဒိသေသသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 2. Dutiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၂. ဒုတိယသင္ဃာဒိသေသသိက္ခာပဒံ • 2. Dutiyasaṅghādisesasikkhāpadaṃ