Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / භික්ඛුනීවිභඞ්ග • Bhikkhunīvibhaṅga |
2. දුතියසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදං
2. Dutiyasaṅghādisesasikkhāpadaṃ
682. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන වෙසාලියං අඤ්ඤතරස්ස ලිච්ඡවිස්ස පජාපති අතිචාරිනී හොති. අථ ඛො සො ලිච්ඡවි තං ඉත්ථිං එතදවොච – ‘‘සාධු විරමාහි, අනත්ථං ඛො තෙ කරිස්සාමී’’ති. එවම්පි සා වුච්චමානා නාදියි. තෙන ඛො පන සමයෙන වෙසාලියං ලිච්ඡවිගණො සන්නිපතිතො හොති කෙනචිදෙව කරණීයෙන. අථ ඛො සො ලිච්ඡවි තෙ ලිච්ඡවයො එතදවොච – ‘‘එකං මෙ, අය්යො , ඉත්ථිං අනුජානාථා’’ති. ‘‘කා නාම සා’’ති? ‘‘මය්හං පජාපති අතිචරති, තං ඝාතෙස්සාමී’’ති. ‘‘ජානාහී’’ති. අස්සොසි ඛො සා ඉත්ථී – ‘‘සාමිකො කිර මං ඝාතෙතුකාමො’’ති. වරභණ්ඩං ආදාය සාවත්ථිං ගන්ත්වා තිත්ථියෙ උපසඞ්කමිත්වා පබ්බජ්ජං යාචි. තිත්ථියා න ඉච්ඡිංසු පබ්බාජෙතුං. භික්ඛුනියො උපසඞ්කමිත්වා පබ්බජ්ජං යාචි. භික්ඛුනියොපි න ඉච්ඡිංසු පබ්බාජෙතුං. ථුල්ලනන්දං භික්ඛුනිං උපසඞ්කමිත්වා භණ්ඩකං දස්සෙත්වා පබ්බජ්ජං යාචි. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී භණ්ඩකං ගහෙත්වා පබ්බාජෙසි.
682. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena vesāliyaṃ aññatarassa licchavissa pajāpati aticārinī hoti. Atha kho so licchavi taṃ itthiṃ etadavoca – ‘‘sādhu viramāhi, anatthaṃ kho te karissāmī’’ti. Evampi sā vuccamānā nādiyi. Tena kho pana samayena vesāliyaṃ licchavigaṇo sannipatito hoti kenacideva karaṇīyena. Atha kho so licchavi te licchavayo etadavoca – ‘‘ekaṃ me, ayyo , itthiṃ anujānāthā’’ti. ‘‘Kā nāma sā’’ti? ‘‘Mayhaṃ pajāpati aticarati, taṃ ghātessāmī’’ti. ‘‘Jānāhī’’ti. Assosi kho sā itthī – ‘‘sāmiko kira maṃ ghātetukāmo’’ti. Varabhaṇḍaṃ ādāya sāvatthiṃ gantvā titthiye upasaṅkamitvā pabbajjaṃ yāci. Titthiyā na icchiṃsu pabbājetuṃ. Bhikkhuniyo upasaṅkamitvā pabbajjaṃ yāci. Bhikkhuniyopi na icchiṃsu pabbājetuṃ. Thullanandaṃ bhikkhuniṃ upasaṅkamitvā bhaṇḍakaṃ dassetvā pabbajjaṃ yāci. Thullanandā bhikkhunī bhaṇḍakaṃ gahetvā pabbājesi.
අථ ඛො සො ලිච්ඡවි තං ඉත්ථිං ගවෙසන්තො සාවත්ථිං ගන්ත්වා භික්ඛුනීසු පබ්බජිතං දිස්වාන යෙන රාජා පසෙනදි කොසලො තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා රාජානං පසෙනදිං කොසලං එතදවොච – ‘‘පජාපති මෙ, දෙව, වරභණ්ඩං ආදාය සාවත්ථිං අනුප්පත්තා. තං දෙවො අනුජානාතූ’’ති. ‘‘තෙන හි, භණෙ, විචිනිත්වා ආචික්ඛා’’ති. ‘‘දිට්ඨා, දෙව, භික්ඛුනීසු පබ්බජිතා’’ති. ‘‘සචෙ, භණෙ, භික්ඛුනීසු පබ්බජිතා, න සා ලබ්භා කිඤ්චි කාතුං. ස්වාක්ඛාතො භගවතා ධම්මො, චරතු බ්රහ්මචරියං සම්මා දුක්ඛස්ස අන්තකිරියායා’’ති. අථ ඛො සො ලිච්ඡවි උජ්ඣායති ඛිය්යති විපාචෙති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො චොරිං පබ්බාජෙස්සන්තී’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තස්ස ලිච්ඡවිස්ස උජ්ඣායන්තස්ස ඛිය්යන්තස්ස විපාචෙන්තස්ස. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ.… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා චොරිං පබ්බාජෙස්සතී’’ති! අථ ඛො තා භික්ඛුනියො භික්ඛූනං එතමත්ථං ආරොචෙසුං…පෙ.… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී චොරිං පබ්බාජෙතීති 1? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ.… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී චොරිං පබ්බාජෙස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ.… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
Atha kho so licchavi taṃ itthiṃ gavesanto sāvatthiṃ gantvā bhikkhunīsu pabbajitaṃ disvāna yena rājā pasenadi kosalo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā rājānaṃ pasenadiṃ kosalaṃ etadavoca – ‘‘pajāpati me, deva, varabhaṇḍaṃ ādāya sāvatthiṃ anuppattā. Taṃ devo anujānātū’’ti. ‘‘Tena hi, bhaṇe, vicinitvā ācikkhā’’ti. ‘‘Diṭṭhā, deva, bhikkhunīsu pabbajitā’’ti. ‘‘Sace, bhaṇe, bhikkhunīsu pabbajitā, na sā labbhā kiñci kātuṃ. Svākkhāto bhagavatā dhammo, caratu brahmacariyaṃ sammā dukkhassa antakiriyāyā’’ti. Atha kho so licchavi ujjhāyati khiyyati vipāceti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhuniyo coriṃ pabbājessantī’’ti! Assosuṃ kho bhikkhuniyo tassa licchavissa ujjhāyantassa khiyyantassa vipācentassa. Yā tā bhikkhuniyo appicchā…pe… tā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma ayyā thullanandā coriṃ pabbājessatī’’ti! Atha kho tā bhikkhuniyo bhikkhūnaṃ etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… saccaṃ kira, bhikkhave, thullanandā bhikkhunī coriṃ pabbājetīti 2? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma, bhikkhave, thullanandā bhikkhunī coriṃ pabbājessati! Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, bhikkhuniyo imaṃ sikkhāpadaṃ uddisantu –
683. ‘‘යා පන භික්ඛුනී ජානං චොරිං වජ්ඣං විදිතං අනපලොකෙත්වා රාජානං වා සඞ්ඝං වා ගණං වා පූගං වා සෙණිං වා අඤ්ඤත්ර කප්පා වුට්ඨාපෙය්ය, අයම්පි භික්ඛුනී පඨමාපත්තිකං ධම්මං ආපන්නා නිස්සාරණීයං සඞ්ඝාදිසෙස’’න්ති.
683.‘‘Yāpana bhikkhunī jānaṃ coriṃ vajjhaṃ viditaṃ anapaloketvā rājānaṃ vā saṅghaṃ vā gaṇaṃ vā pūgaṃ vā seṇiṃ vā aññatra kappā vuṭṭhāpeyya, ayampi bhikkhunī paṭhamāpattikaṃ dhammaṃ āpannā nissāraṇīyaṃ saṅghādisesa’’nti.
684. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ.… භික්ඛුනීති…පෙ.… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
684.Yā panāti yā yādisā…pe… bhikkhunīti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippetā bhikkhunīti.
ජානාති නාම සාමං වා ජානාති අඤ්ඤෙ වා තස්සා ආරොචෙන්ති, සා වා ආරොචෙති.
Jānāti nāma sāmaṃ vā jānāti aññe vā tassā ārocenti, sā vā āroceti.
චොරී නාම යා පඤ්චමාසකං වා අතිරෙකපඤ්චමාසකං වා අග්ඝනකං අදින්නං ථෙය්යසඞ්ඛාතං ආදියති, එසා චොරී නාම.
Corī nāma yā pañcamāsakaṃ vā atirekapañcamāsakaṃ vā agghanakaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyati, esā corī nāma.
වජ්ඣා නාම යං කත්වා වජ්ඣප්පත්තා හොති.
Vajjhā nāma yaṃ katvā vajjhappattā hoti.
විදිතා නාම අඤ්ඤෙහි මනුස්සෙහි ඤාතා හොති ‘‘වජ්ඣා එසා’’ති.
Viditā nāma aññehi manussehi ñātā hoti ‘‘vajjhā esā’’ti.
අනපලොකෙත්වාති අනාපුච්ඡා.
Anapaloketvāti anāpucchā.
රාජා නාම යත්ථ රාජා අනුසාසති, රාජා අපලොකෙතබ්බො.
Rājā nāma yattha rājā anusāsati, rājā apaloketabbo.
සඞ්ඝො නාම භික්ඛුනිසඞ්ඝො වුච්චති, භික්ඛුනිසඞ්ඝො අපලොකෙතබ්බො.
Saṅgho nāma bhikkhunisaṅgho vuccati, bhikkhunisaṅgho apaloketabbo.
ගණො නාම යත්ථ ගණො අනුසාසති, ගණො අපලොකෙතබ්බො.
Gaṇo nāma yattha gaṇo anusāsati, gaṇo apaloketabbo.
පූගො නාම යත්ථ පූගො අනුසාසති, පූගො අපලොකෙතබ්බො.
Pūgo nāma yattha pūgo anusāsati, pūgo apaloketabbo.
සෙණි නාම යත්ථ සෙණි අනුසාසති, සෙණි අපලොකෙතබ්බො.
Seṇi nāma yattha seṇi anusāsati, seṇi apaloketabbo.
අඤ්ඤත්ර කප්පාති ඨපෙත්වා කප්පං. කප්පං නාම ද්වෙ කප්පානි – තිත්ථියෙසු වා පබ්බජිතා හොති අඤ්ඤාසු වා භික්ඛුනීසු පබ්බජිතා. අඤ්ඤත්ර කප්පා ‘‘වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති ගණං වා ආචරිනිං වා පත්තං වා චීවරං වා පරියෙසති, සීමං වා සම්මන්නති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඤත්තියා දුක්කටං. ද්වීහි කම්මවාචාහි ථුල්ලච්චයා. කම්මවාචාපරියොසානෙ උපජ්ඣායාය ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස. ගණස්ස ච ආචරිනියා ච ආපත්ති දුක්කටස්ස.
Aññatrakappāti ṭhapetvā kappaṃ. Kappaṃ nāma dve kappāni – titthiyesu vā pabbajitā hoti aññāsu vā bhikkhunīsu pabbajitā. Aññatra kappā ‘‘vuṭṭhāpessāmī’’ti gaṇaṃ vā ācariniṃ vā pattaṃ vā cīvaraṃ vā pariyesati, sīmaṃ vā sammannati, āpatti dukkaṭassa. Ñattiyā dukkaṭaṃ. Dvīhi kammavācāhi thullaccayā. Kammavācāpariyosāne upajjhāyāya āpatti saṅghādisesassa. Gaṇassa ca ācariniyā ca āpatti dukkaṭassa.
අයම්පීති පුරිමං උපාදාය වුච්චති.
Ayampīti purimaṃ upādāya vuccati.
පඨමාපත්තිකන්ති සහ වත්ථුජ්ඣාචාරා ආපජ්ජති අසමනුභාසනාය.
Paṭhamāpattikanti saha vatthujjhācārā āpajjati asamanubhāsanāya.
නිස්සාරණීයන්ති සඞ්ඝම්හා නිස්සාරීයති.
Nissāraṇīyanti saṅghamhā nissārīyati.
සඞ්ඝාදිසෙසන්ති…පෙ.… තෙනපි වුච්චති සඞ්ඝාදිසෙසොති.
Saṅghādisesanti…pe… tenapi vuccati saṅghādisesoti.
685. චොරියා චොරිසඤ්ඤා අඤ්ඤත්ර කප්පා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස. චොරියා වෙමතිකා අඤ්ඤත්ර කප්පා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. චොරියා අචොරිසඤ්ඤා අඤ්ඤත්ර කප්පා වුට්ඨාපෙති, අනාපත්ති. අචොරියා චොරිසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අචොරියා වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අචොරියා අචොරිසඤ්ඤා, අනාපත්ති.
685. Coriyā corisaññā aññatra kappā vuṭṭhāpeti, āpatti saṅghādisesassa. Coriyā vematikā aññatra kappā vuṭṭhāpeti, āpatti dukkaṭassa. Coriyā acorisaññā aññatra kappā vuṭṭhāpeti, anāpatti. Acoriyā corisaññā, āpatti dukkaṭassa. Acoriyā vematikā, āpatti dukkaṭassa. Acoriyā acorisaññā, anāpatti.
686. අනාපත්ති අජානන්තී වුට්ඨාපෙති, අපලොකෙත්වා වුට්ඨාපෙති, කප්පකතං වුට්ඨාපෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
686. Anāpatti ajānantī vuṭṭhāpeti, apaloketvā vuṭṭhāpeti, kappakataṃ vuṭṭhāpeti, ummattikāya, ādikammikāyāti.
දුතියසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
Dutiyasaṅghādisesasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / භික්ඛුනීවිභඞ්ග-අට්ඨකථා • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / 2. දුතියසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදවණ්ණනා • 2. Dutiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / 2. දුතියසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදවණ්ණනා • 2. Dutiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / 2. දුතියසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදවණ්ණනා • 2. Dutiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / 2. දුතියසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදවණ්ණනා • 2. Dutiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 2. දුතියසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදං • 2. Dutiyasaṅghādisesasikkhāpadaṃ