| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೫. ದುತಿಯಸರಣಾನಿಸಕ್ಕಸುತ್ತಂ
5. Dutiyasaraṇānisakkasuttaṃ
೧೦೨೧. ಕಪಿಲವತ್ಥುನಿದಾನಂ । ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಸರಣಾನಿ ಸಕ್ಕೋ ಕಾಲಙ್ಕತೋ ಹೋತಿ। ಸೋ ಭಗವತಾ ಬ್ಯಾಕತೋ – ‘‘ಸೋತಾಪನ್ನೋ ಅವಿನಿಪಾತಧಮ್ಮೋ ನಿಯತೋ ಸಮ್ಬೋಧಿಪರಾಯಣೋ’’ತಿ। ತತ್ರ ಸುದಂ ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಸಕ್ಕಾ ಸಙ್ಗಮ್ಮ ಸಮಾಗಮ್ಮ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖೀಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಅಚ್ಛರಿಯಂ ವತ, ಭೋ, ಅಬ್ಭುತಂ ವತ, ಭೋ! ಏತ್ಥ ದಾನಿ ಕೋ ನ ಸೋತಾಪನ್ನೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ! ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಸರಣಾನಿ ಸಕ್ಕೋ ಕಾಲಙ್ಕತೋ। ಸೋ ಭಗವತಾ ಬ್ಯಾಕತೋ – ‘ಸೋತಾಪನ್ನೋ ಅವಿನಿಪಾತಧಮ್ಮೋ ನಿಯತೋ ಸಮ್ಬೋಧಿಪರಾಯಣೋ’ತಿ। ಸರಣಾನಿ ಸಕ್ಕೋ ಸಿಕ್ಖಾಯ ಅಪರಿಪೂರಕಾರೀ ಅಹೋಸೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಮಹಾನಾಮೋ ಸಕ್ಕೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಮಹಾನಾಮೋ ಸಕ್ಕೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ –
1021. Kapilavatthunidānaṃ . Tena kho pana samayena saraṇāni sakko kālaṅkato hoti. So bhagavatā byākato – ‘‘sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇo’’ti. Tatra sudaṃ sambahulā sakkā saṅgamma samāgamma ujjhāyanti khīyanti vipācenti – ‘‘acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho! Ettha dāni ko na sotāpanno bhavissati! Yatra hi nāma saraṇāni sakko kālaṅkato. So bhagavatā byākato – ‘sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇo’ti. Saraṇāni sakko sikkhāya aparipūrakārī ahosī’’ti. Atha kho mahānāmo sakko yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho mahānāmo sakko bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ಸರಣಾನಿ ಸಕ್ಕೋ ಕಾಲಙ್ಕತೋ। ಸೋ ಭಗವತಾ ಬ್ಯಾಕತೋ – ‘ಸೋತಾಪನ್ನೋ ಅವಿನಿಪಾತಧಮ್ಮೋ ನಿಯತೋ ಸಮ್ಬೋಧಿಪರಾಯಣೋ’ತಿ। ತತ್ರ ಸುದಂ, ಭನ್ತೇ, ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಸಕ್ಕಾ ಸಙ್ಗಮ್ಮ ಸಮಾಗಮ್ಮ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖೀಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘ಅಚ್ಛರಿಯಂ ವತ, ಭೋ, ಅಬ್ಭುತಂ ವತ, ಭೋ! ಏತ್ಥ ದಾನಿ ಕೋ ನ ಸೋತಾಪನ್ನೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ! ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಸರಣಾನಿ ಸಕ್ಕೋ ಕಾಲಙ್ಕತೋ। ಸೋ ಭಗವತಾ ಬ್ಯಾಕತೋ – ಸೋತಾಪನ್ನೋ ಅವಿನಿಪಾತಧಮ್ಮೋ ನಿಯತೋ ಸಮ್ಬೋಧಿಪರಾಯಣೋತಿ। ಸರಣಾನಿ ಸಕ್ಕೋ ಸಿಕ್ಖಾಯ ಅಪರಿಪೂರಕಾರೀ ಅಹೋಸೀ’’’ತಿ।
‘‘Idha, bhante, saraṇāni sakko kālaṅkato. So bhagavatā byākato – ‘sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇo’ti. Tatra sudaṃ, bhante, sambahulā sakkā saṅgamma samāgamma ujjhāyanti khīyanti vipācenti – ‘acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho! Ettha dāni ko na sotāpanno bhavissati! Yatra hi nāma saraṇāni sakko kālaṅkato. So bhagavatā byākato – sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇoti. Saraṇāni sakko sikkhāya aparipūrakārī ahosī’’’ti.
‘‘ಯೋ ಸೋ, ಮಹಾನಾಮ, ದೀಘರತ್ತಂ ಉಪಾಸಕೋ ಬುದ್ಧಂ ಸರಣಂ ಗತೋ ಧಮ್ಮಂ ಸರಣಂ ಗತೋ ಸಙ್ಘಂ ಸರಣಂ ಗತೋ, ಸೋ ಕಥಂ ವಿನಿಪಾತಂ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯ! ಯಞ್ಹಿ ತಂ, ಮಹಾನಾಮ, ಸಮ್ಮಾ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ – ‘ದೀಘರತ್ತಂ ಉಪಾಸಕೋ ಬುದ್ಧಂ ಸರಣಂ ಗತೋ ಧಮ್ಮಂ ಸರಣಂ ಗತೋ ಸಙ್ಘಂ ಸರಣಂ ಗತೋ’, ಸರಣಾನಿಂ ಸಕ್ಕಂ ಸಮ್ಮಾ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ। ಸರಣಾನಿ, ಮಹಾನಾಮ, ಸಕ್ಕೋ ದೀಘರತ್ತಂ ಉಪಾಸಕೋ ಬುದ್ಧಂ ಸರಣಂ ಗತೋ ಧಮ್ಮಂ ಸರಣಂ ಗತೋ ಸಙ್ಘಂ ಸರಣಂ ಗತೋ, ಸೋ ಕಥಂ ವಿನಿಪಾತಂ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯ!
‘‘Yo so, mahānāma, dīgharattaṃ upāsako buddhaṃ saraṇaṃ gato dhammaṃ saraṇaṃ gato saṅghaṃ saraṇaṃ gato, so kathaṃ vinipātaṃ gaccheyya! Yañhi taṃ, mahānāma, sammā vadamāno vadeyya – ‘dīgharattaṃ upāsako buddhaṃ saraṇaṃ gato dhammaṃ saraṇaṃ gato saṅghaṃ saraṇaṃ gato’, saraṇāniṃ sakkaṃ sammā vadamāno vadeyya. Saraṇāni, mahānāma, sakko dīgharattaṃ upāsako buddhaṃ saraṇaṃ gato dhammaṃ saraṇaṃ gato saṅghaṃ saraṇaṃ gato, so kathaṃ vinipātaṃ gaccheyya!
‘‘ಇಧ, ಮಹಾನಾಮ, ಏಕಚ್ಚೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಬುದ್ಧೇ ಏಕನ್ತಗತೋ ಹೋತಿ ಅಭಿಪ್ಪಸನ್ನೋ – ಇತಿಪಿ ಸೋ ಭಗವಾ…ಪೇ॰… ಸತ್ಥಾ ದೇವಮನುಸ್ಸಾನಂ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾತಿ। ಧಮ್ಮೇ…ಪೇ॰… ಸಙ್ಘೇ…ಪೇ॰… ಹಾಸಪಞ್ಞೋ ಜವನಪಞ್ಞೋ ವಿಮುತ್ತಿಯಾ ಚ ಸಮನ್ನಾಗತೋ । ಸೋ ಆಸವಾನಂ ಖಯಾ ಅನಾಸವಂ ಚೇತೋವಿಮುತ್ತಿಂ ಪಞ್ಞಾವಿಮುತ್ತಿಂ ದಿಟ್ಠೇವ ಧಮ್ಮೇ ಸಯಂ ಅಭಿಞ್ಞಾ ಸಚ್ಛಿಕತ್ವಾ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ। ಅಯಮ್ಪಿ ಖೋ, ಮಹಾನಾಮ , ಪುಗ್ಗಲೋ ಪರಿಮುತ್ತೋ ನಿರಯಾ ಪರಿಮುತ್ತೋ ತಿರಚ್ಛಾನಯೋನಿಯಾ ಪರಿಮುತ್ತೋ ಪೇತ್ತಿವಿಸಯಾ ಪರಿಮುತ್ತೋ ಅಪಾಯದುಗ್ಗತಿವಿನಿಪಾತಾ।
‘‘Idha, mahānāma, ekacco puggalo buddhe ekantagato hoti abhippasanno – itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti. Dhamme…pe… saṅghe…pe… hāsapañño javanapañño vimuttiyā ca samannāgato . So āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Ayampi kho, mahānāma , puggalo parimutto nirayā parimutto tiracchānayoniyā parimutto pettivisayā parimutto apāyaduggativinipātā.
‘‘ಇಧ ಪನ, ಮಹಾನಾಮ, ಏಕಚ್ಚೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಬುದ್ಧೇ ಏಕನ್ತಗತೋ ಹೋತಿ ಅಭಿಪ್ಪಸನ್ನೋ – ಇತಿಪಿ ಸೋ ಭಗವಾ…ಪೇ॰… ಸತ್ಥಾ ದೇವಮನುಸ್ಸಾನಂ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾತಿ। ಧಮ್ಮೇ…ಪೇ॰… ಸಙ್ಘೇ…ಪೇ॰… ಹಾಸಪಞ್ಞೋ ಜವನಪಞ್ಞೋ ನ ಚ ವಿಮುತ್ತಿಯಾ ಸಮನ್ನಾಗತೋ। ಸೋ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಓರಮ್ಭಾಗಿಯಾನಂ ಸಂಯೋಜನಾನಂ ಪರಿಕ್ಖಯಾ ಅನ್ತರಾಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ ಹೋತಿ, ಉಪಹಚ್ಚಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ ಹೋತಿ, ಅಸಙ್ಖಾರಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ ಹೋತಿ, ಸಸಙ್ಖಾರಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ ಹೋತಿ, ಉದ್ಧಂಸೋತೋ ಹೋತಿ ಅಕನಿಟ್ಠಗಾಮೀ। ಅಯಮ್ಪಿ ಖೋ, ಮಹಾನಾಮ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಪರಿಮುತ್ತೋ ನಿರಯಾ ಪರಿಮುತ್ತೋ ತಿರಚ್ಛಾನಯೋನಿಯಾ ಪರಿಮುತ್ತೋ ಪೇತ್ತಿವಿಸಯಾ ಪರಿಮುತ್ತೋ ಅಪಾಯದುಗ್ಗತಿವಿನಿಪಾತಾ।
‘‘Idha pana, mahānāma, ekacco puggalo buddhe ekantagato hoti abhippasanno – itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti. Dhamme…pe… saṅghe…pe… hāsapañño javanapañño na ca vimuttiyā samannāgato. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā antarāparinibbāyī hoti, upahaccaparinibbāyī hoti, asaṅkhāraparinibbāyī hoti, sasaṅkhāraparinibbāyī hoti, uddhaṃsoto hoti akaniṭṭhagāmī. Ayampi kho, mahānāma, puggalo parimutto nirayā parimutto tiracchānayoniyā parimutto pettivisayā parimutto apāyaduggativinipātā.
‘‘ಇಧ ಪನ, ಮಹಾನಾಮ, ಏಕಚ್ಚೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಬುದ್ಧೇ ಏಕನ್ತಗತೋ ಹೋತಿ ಅಭಿಪ್ಪಸನ್ನೋ – ಇತಿಪಿ ಸೋ ಭಗವಾ…ಪೇ॰… ಸತ್ಥಾ ದೇವಮನುಸ್ಸಾನಂ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾತಿ। ಧಮ್ಮೇ…ಪೇ॰… ಸಙ್ಘೇ…ಪೇ॰… ನ ಹಾಸಪಞ್ಞೋ ನ ಜವನಪಞ್ಞೋ ನ ಚ ವಿಮುತ್ತಿಯಾ ಸಮನ್ನಾಗತೋ। ಸೋ ತಿಣ್ಣಂ ಸಂಯೋಜನಾನಂ ಪರಿಕ್ಖಯಾ ರಾಗದೋಸಮೋಹಾನಂ ತನುತ್ತಾ ಸಕದಾಗಾಮೀ ಹೋತಿ, ಸಕಿದೇವ ಇಮಂ ಲೋಕಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸನ್ತಂ ಕರೋತಿ। ಅಯಮ್ಪಿ ಖೋ, ಮಹಾನಾಮ , ಪುಗ್ಗಲೋ ಪರಿಮುತ್ತೋ ನಿರಯಾ ಪರಿಮುತ್ತೋ ತಿರಚ್ಛಾನಯೋನಿಯಾ ಪರಿಮುತ್ತೋ ಪೇತ್ತಿವಿಸಯಾ ಪರಿಮುತ್ತೋ ಅಪಾಯದುಗ್ಗತಿವಿನಿಪಾತಾ।
‘‘Idha pana, mahānāma, ekacco puggalo buddhe ekantagato hoti abhippasanno – itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti. Dhamme…pe… saṅghe…pe… na hāsapañño na javanapañño na ca vimuttiyā samannāgato. So tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā rāgadosamohānaṃ tanuttā sakadāgāmī hoti, sakideva imaṃ lokaṃ āgantvā dukkhassantaṃ karoti. Ayampi kho, mahānāma , puggalo parimutto nirayā parimutto tiracchānayoniyā parimutto pettivisayā parimutto apāyaduggativinipātā.
‘‘ಇಧ ಪನ, ಮಹಾನಾಮ, ಏಕಚ್ಚೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಬುದ್ಧೇ ಏಕನ್ತಗತೋ ಹೋತಿ ಅಭಿಪ್ಪಸನ್ನೋ – ಇತಿಪಿ ಸೋ ಭಗವಾ…ಪೇ॰… ಸತ್ಥಾ ದೇವಮನುಸ್ಸಾನಂ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾತಿ। ಧಮ್ಮೇ…ಪೇ॰… ಸಙ್ಘೇ…ಪೇ॰… ನ ಹಾಸಪಞ್ಞೋ ನ ಜವನಪಞ್ಞೋ ನ ಚ ವಿಮುತ್ತಿಯಾ ಸಮನ್ನಾಗತೋ। ಸೋ ತಿಣ್ಣಂ ಸಂಯೋಜನಾನಂ ಪರಿಕ್ಖಯಾ ಸೋತಾಪನ್ನೋ ಹೋತಿ ಅವಿನಿಪಾತಧಮ್ಮೋ ನಿಯತೋ ಸಮ್ಬೋಧಿಪರಾಯಣೋ। ಅಯಮ್ಪಿ ಖೋ, ಮಹಾನಾಮ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಪರಿಮುತ್ತೋ ನಿರಯಾ ಪರಿಮುತ್ತೋ ತಿರಚ್ಛಾನಯೋನಿಯಾ ಪರಿಮುತ್ತೋ ಪೇತ್ತಿವಿಸಯಾ ಪರಿಮುತ್ತೋ ಅಪಾಯದುಗ್ಗತಿವಿನಿಪಾತಾ।
‘‘Idha pana, mahānāma, ekacco puggalo buddhe ekantagato hoti abhippasanno – itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti. Dhamme…pe… saṅghe…pe… na hāsapañño na javanapañño na ca vimuttiyā samannāgato. So tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā sotāpanno hoti avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇo. Ayampi kho, mahānāma, puggalo parimutto nirayā parimutto tiracchānayoniyā parimutto pettivisayā parimutto apāyaduggativinipātā.
‘‘ಇಧ ಪನ, ಮಹಾನಾಮ, ಏಕಚ್ಚೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ನ ಹೇವ ಖೋ ಬುದ್ಧೇ ಏಕನ್ತಗತೋ ಹೋತಿ ಅಭಿಪ್ಪಸನ್ನೋ…ಪೇ॰… ನ ಧಮ್ಮೇ…ಪೇ॰… ನ ಸಙ್ಘೇ…ಪೇ॰… ನ ಹಾಸಪಞ್ಞೋ ನ ಜವನಪಞ್ಞೋ ನ ಚ ವಿಮುತ್ತಿಯಾ ಸಮನ್ನಾಗತೋ; ಅಪಿ ಚಸ್ಸ ಇಮೇ ಧಮ್ಮಾ ಹೋನ್ತಿ – ಸದ್ಧಿನ್ದ್ರಿಯಂ …ಪೇ॰… ಪಞ್ಞಿನ್ದ್ರಿಯಂ। ತಥಾಗತಪ್ಪವೇದಿತಾ ಚಸ್ಸ ಧಮ್ಮಾ ಪಞ್ಞಾಯ ಮತ್ತಸೋ ನಿಜ್ಝಾನಂ ಖಮನ್ತಿ। ಅಯಮ್ಪಿ ಖೋ, ಮಹಾನಾಮ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಅಗನ್ತಾ ನಿರಯಂ ಅಗನ್ತಾ ತಿರಚ್ಛಾನಯೋನಿಂ ಅಗನ್ತಾ ಪೇತ್ತಿವಿಸಯಂ ಅಗನ್ತಾ ಅಪಾಯಂ ದುಗ್ಗತಿಂ ವಿನಿಪಾತಂ।
‘‘Idha pana, mahānāma, ekacco puggalo na heva kho buddhe ekantagato hoti abhippasanno…pe… na dhamme…pe… na saṅghe…pe… na hāsapañño na javanapañño na ca vimuttiyā samannāgato; api cassa ime dhammā honti – saddhindriyaṃ …pe… paññindriyaṃ. Tathāgatappaveditā cassa dhammā paññāya mattaso nijjhānaṃ khamanti. Ayampi kho, mahānāma, puggalo agantā nirayaṃ agantā tiracchānayoniṃ agantā pettivisayaṃ agantā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ.
‘‘ಇಧ ಪನ, ಮಹಾನಾಮ, ಏಕಚ್ಚೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ನ ಹೇವ ಖೋ ಬುದ್ಧೇ ಏಕನ್ತಗತೋ ಹೋತಿ ಅಭಿಪ್ಪಸನ್ನೋ… ನ ಧಮ್ಮೇ…ಪೇ॰… ನ ಸಙ್ಘೇ…ಪೇ॰… ನ ಹಾಸಪಞ್ಞೋ ನ ಜವನಪಞ್ಞೋ ನ ಚ ವಿಮುತ್ತಿಯಾ ಸಮನ್ನಾಗತೋ; ಅಪಿ ಚಸ್ಸ ಇಮೇ ಧಮ್ಮಾ ಹೋನ್ತಿ – ಸದ್ಧಿನ್ದ್ರಿಯಂ…ಪೇ॰… ಪಞ್ಞಿನ್ದ್ರಿಯಂ। ತಥಾಗತೇ ಚಸ್ಸ ಸದ್ಧಾಮತ್ತಂ ಹೋತಿ ಪೇಮಮತ್ತಂ। ಅಯಮ್ಪಿ ಖೋ, ಮಹಾನಾಮ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಅಗನ್ತಾ ನಿರಯಂ ಅಗನ್ತಾ ತಿರಚ್ಛಾನಯೋನಿಂ ಅಗನ್ತಾ ಪೇತ್ತಿವಿಸಯಂ ಅಗನ್ತಾ ಅಪಾಯಂ ದುಗ್ಗತಿಂ ವಿನಿಪಾತಂ।
‘‘Idha pana, mahānāma, ekacco puggalo na heva kho buddhe ekantagato hoti abhippasanno… na dhamme…pe… na saṅghe…pe… na hāsapañño na javanapañño na ca vimuttiyā samannāgato; api cassa ime dhammā honti – saddhindriyaṃ…pe… paññindriyaṃ. Tathāgate cassa saddhāmattaṃ hoti pemamattaṃ. Ayampi kho, mahānāma, puggalo agantā nirayaṃ agantā tiracchānayoniṃ agantā pettivisayaṃ agantā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಮಹಾನಾಮ, ದುಕ್ಖೇತ್ತಂ ದುಬ್ಭೂಮಂ ಅವಿಹತಖಾಣುಕಂ, ಬೀಜಾನಿ ಚಸ್ಸು ಖಣ್ಡಾನಿ ಪೂತೀನಿ ವಾತಾತಪಹತಾನಿ ಅಸಾರಾದಾನಿ ಅಸುಖಸಯಿತಾನಿ 1, ದೇವೋ ಚ ನ ಸಮ್ಮಾ 2 ಧಾರಂ ಅನುಪ್ಪವೇಚ್ಛೇಯ್ಯ। ಅಪಿ ನು ತಾನಿ ಬೀಜಾನಿ ವುದ್ಧಿಂ ವಿರೂಳ್ಹಿಂ ವೇಪುಲ್ಲಂ ಆಪಜ್ಜೇಯ್ಯು’’ನ್ತಿ? ‘‘ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಏವಮೇವ ಖೋ, ಮಹಾನಾಮ, ಇಧ ಧಮ್ಮೋ ದುರಕ್ಖಾತೋ 3 ಹೋತಿ ದುಪ್ಪವೇದಿತೋ ಅನಿಯ್ಯಾನಿಕೋ ಅನುಪಸಮಸಂವತ್ತನಿಕೋ ಅಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಪ್ಪವೇದಿತೋ – ಇದಮಹಂ ದುಕ್ಖೇತ್ತಸ್ಮಿಂ ವದಾಮಿ। ತಸ್ಮಿಞ್ಚ ಧಮ್ಮೇ ಸಾವಕೋ ವಿಹರತಿ ಧಮ್ಮಾನುಧಮ್ಮಪ್ಪಟಿಪನ್ನೋ ಸಾಮೀಚಿಪ್ಪಟಿಪನ್ನೋ ಅನುಧಮ್ಮಚಾರೀ – ಇದಮಹಂ ದುಬ್ಬೀಜಸ್ಮಿಂ ವದಾಮಿ’’।
‘‘Seyyathāpi, mahānāma, dukkhettaṃ dubbhūmaṃ avihatakhāṇukaṃ, bījāni cassu khaṇḍāni pūtīni vātātapahatāni asārādāni asukhasayitāni 4, devo ca na sammā 5 dhāraṃ anuppaveccheyya. Api nu tāni bījāni vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjeyyu’’nti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Evameva kho, mahānāma, idha dhammo durakkhāto 6 hoti duppavedito aniyyāniko anupasamasaṃvattaniko asammāsambuddhappavedito – idamahaṃ dukkhettasmiṃ vadāmi. Tasmiñca dhamme sāvako viharati dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī – idamahaṃ dubbījasmiṃ vadāmi’’.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಮಹಾನಾಮ, ಸುಖೇತ್ತಂ ಸುಭೂಮಂ ಸುವಿಹತಖಾಣುಕಂ, ಬೀಜಾನಿ ಚಸ್ಸು ಅಖಣ್ಡಾನಿ ಅಪೂತೀನಿ ಅವಾತಾತಪಹತಾನಿ ಸಾರಾದಾನಿ ಸುಖಸಯಿತಾನಿ; ದೇವೋ ಚ 7 ಸಮ್ಮಾ ಧಾರಂ ಅನುಪ್ಪವೇಚ್ಛೇಯ್ಯ। ಅಪಿ ನು ತಾನಿ ಬೀಜಾನಿ ವುದ್ಧಿಂ ವಿರೂಳ್ಹಿಂ ವೇಪುಲ್ಲಂ ಆಪಜ್ಜೇಯ್ಯು’’ನ್ತಿ? ‘‘ಏವಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಏವಮೇವ ಖೋ, ಮಹಾನಾಮ, ಇಧ ಧಮ್ಮೋ ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಹೋತಿ ಸುಪ್ಪವೇದಿತೋ ನಿಯ್ಯಾನಿಕೋ ಉಪಸಮಸಂವತ್ತನಿಕೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಪ್ಪವೇದಿತೋ – ಇದಮಹಂ ಸುಖೇತ್ತಸ್ಮಿಂ ವದಾಮಿ। ತಸ್ಮಿಞ್ಚ ಧಮ್ಮೇ ಸಾವಕೋ ವಿಹರತಿ ಧಮ್ಮಾನುಧಮ್ಮಪ್ಪಟಿಪನ್ನೋ ಸಾಮೀಚಿಪ್ಪಟಿಪನ್ನೋ ಅನುಧಮ್ಮಚಾರೀ – ಇದಮಹಂ ಸುಬೀಜಸ್ಮಿಂ ವದಾಮಿ। ಕಿಮಙ್ಗಂ ಪನ ಸರಣಾನಿಂ ಸಕ್ಕಂ! ಸರಣಾನಿ, ಮಹಾನಾಮ, ಸಕ್ಕೋ ಮರಣಕಾಲೇ ಸಿಕ್ಖಾಯ ಪರಿಪೂರಕಾರೀ ಅಹೋಸೀ’’ತಿ। ಪಞ್ಚಮಂ।
‘‘Seyyathāpi, mahānāma, sukhettaṃ subhūmaṃ suvihatakhāṇukaṃ, bījāni cassu akhaṇḍāni apūtīni avātātapahatāni sārādāni sukhasayitāni; devo ca 8 sammā dhāraṃ anuppaveccheyya. Api nu tāni bījāni vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjeyyu’’nti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Evameva kho, mahānāma, idha dhammo svākkhāto hoti suppavedito niyyāniko upasamasaṃvattaniko sammāsambuddhappavedito – idamahaṃ sukhettasmiṃ vadāmi. Tasmiñca dhamme sāvako viharati dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī – idamahaṃ subījasmiṃ vadāmi. Kimaṅgaṃ pana saraṇāniṃ sakkaṃ! Saraṇāni, mahānāma, sakko maraṇakāle sikkhāya paripūrakārī ahosī’’ti. Pañcamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೫. ದುತಿಯಸರಣಾನಿಸಕ್ಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Dutiyasaraṇānisakkasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೫. ದುತಿಯಸರಣಾನಿಸಕ್ಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Dutiyasaraṇānisakkasuttavaṇṇanā
