Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya |
५. दुतियसारिपुत्तसुत्तं
5. Dutiyasāriputtasuttaṃ
१००१. अथ खो आयस्मा सारिपुत्तो येन भगवा तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा भगवन्तं अभिवादेत्वा एकमन्तं निसीदि। एकमन्तं निसिन्नं खो आयस्मन्तं सारिपुत्तं भगवा एतदवोच – ‘‘‘सोतापत्तियङ्गं, सोतापत्तियङ्ग’न्ति हिदं, सारिपुत्त, वुच्चति। कतमं नु खो सारिपुत्त, सोतापत्तियङ्ग’’न्ति? ‘‘सप्पुरिससंसेवो हि, भन्ते, सोतापत्तियङ्गं, सद्धम्मस्सवनं सोतापत्तियङ्गं, योनिसोमनसिकारो सोतापत्तियङ्गं, धम्मानुधम्मप्पटिपत्ति सोतापत्तियङ्ग’’न्ति। ‘‘साधु साधु, सारिपुत्त! सप्पुरिससंसेवो हि, सारिपुत्त, सोतापत्तियङ्गं, सद्धम्मस्सवनं सोतापत्तियङ्गं, योनिसोमनसिकारो सोतापत्तियङ्गं, धम्मानुधम्मप्पटिपत्ति सोतापत्तियङ्गं’’।
1001. Atha kho āyasmā sāriputto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho āyasmantaṃ sāriputtaṃ bhagavā etadavoca – ‘‘‘sotāpattiyaṅgaṃ, sotāpattiyaṅga’nti hidaṃ, sāriputta, vuccati. Katamaṃ nu kho sāriputta, sotāpattiyaṅga’’nti? ‘‘Sappurisasaṃsevo hi, bhante, sotāpattiyaṅgaṃ, saddhammassavanaṃ sotāpattiyaṅgaṃ, yonisomanasikāro sotāpattiyaṅgaṃ, dhammānudhammappaṭipatti sotāpattiyaṅga’’nti. ‘‘Sādhu sādhu, sāriputta! Sappurisasaṃsevo hi, sāriputta, sotāpattiyaṅgaṃ, saddhammassavanaṃ sotāpattiyaṅgaṃ, yonisomanasikāro sotāpattiyaṅgaṃ, dhammānudhammappaṭipatti sotāpattiyaṅgaṃ’’.
‘‘‘सोतो, सोतो’ति हिदं, सारिपुत्त, वुच्चति। कतमो नु खो, सारिपुत्त, सोतो’’ति? ‘‘अयमेव हि, भन्ते, अरियो अट्ठङ्गिको मग्गो सोतो, सेय्यथिदं – सम्मादिट्ठि, सम्मासङ्कप्पो, सम्मावाचा, सम्माकम्मन्तो, सम्माआजीवो, सम्मावायामो, सम्मासति, सम्मासमाधी’’ति। ‘‘साधु साधु, सारिपुत्त! अयमेव हि, सारिपुत्त, अरियो अट्ठङ्गिको मग्गो सोतो, सेय्यथिदं – सम्मादिट्ठि…पे॰… सम्मासमाधि’’।
‘‘‘Soto, soto’ti hidaṃ, sāriputta, vuccati. Katamo nu kho, sāriputta, soto’’ti? ‘‘Ayameva hi, bhante, ariyo aṭṭhaṅgiko maggo soto, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi, sammāsaṅkappo, sammāvācā, sammākammanto, sammāājīvo, sammāvāyāmo, sammāsati, sammāsamādhī’’ti. ‘‘Sādhu sādhu, sāriputta! Ayameva hi, sāriputta, ariyo aṭṭhaṅgiko maggo soto, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi…pe… sammāsamādhi’’.
‘‘‘सोतापन्नो , सोतापन्नो’ति हिदं, सारिपुत्त, वुच्चति। कतमो नु खो, सारिपुत्त, सोतापन्नो’’ति ? ‘‘यो हि, भन्ते, इमिना अरियेन अट्ठङ्गिकेन मग्गेन समन्नागतो अयं वुच्चति सोतापन्नो, स्वायं आयस्मा एवंनामो एवंगोत्तो’’ति। ‘‘साधु साधु, सारिपुत्त! यो हि, सारिपुत्त, इमिना अरियेन अट्ठङ्गिकेन मग्गेन समन्नागतो अयं वुच्चति सोतापन्नो, स्वायं आयस्मा एवंनामो एवंगोत्तो’’ति। पञ्चमं।
‘‘‘Sotāpanno , sotāpanno’ti hidaṃ, sāriputta, vuccati. Katamo nu kho, sāriputta, sotāpanno’’ti ? ‘‘Yo hi, bhante, iminā ariyena aṭṭhaṅgikena maggena samannāgato ayaṃ vuccati sotāpanno, svāyaṃ āyasmā evaṃnāmo evaṃgotto’’ti. ‘‘Sādhu sādhu, sāriputta! Yo hi, sāriputta, iminā ariyena aṭṭhaṅgikena maggena samannāgato ayaṃ vuccati sotāpanno, svāyaṃ āyasmā evaṃnāmo evaṃgotto’’ti. Pañcamaṃ.
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ४-५. पठमसारिपुत्तसुत्तादिवण्णना • 4-5. Paṭhamasāriputtasuttādivaṇṇanā
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ४-५. पठमसारिपुत्तसुत्तादिवण्णना • 4-5. Paṭhamasāriputtasuttādivaṇṇanā