Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / ఉదాన-అట్ఠకథా • Udāna-aṭṭhakathā

    ౪. దుతియసత్తసుత్తవణ్ణనా

    4. Dutiyasattasuttavaṇṇanā

    ౬౪. చతుత్థే అన్ధీకతాతి కామా నామ అనన్ధమ్పి అన్ధం కరోన్తి.

    64. Catutthe andhīkatāti kāmā nāma anandhampi andhaṃ karonti.

    యథాహ –

    Yathāha –

    ‘‘లుద్ధో అత్థం న జానాతి, లుద్ధో ధమ్మం న పస్సతి;

    ‘‘Luddho atthaṃ na jānāti, luddho dhammaṃ na passati;

    అన్ధతమం తదా హోతి, యం లోభో సహతే నర’’న్తి. (ఇతివు॰ ౮౮; మహాని॰ ౫; చూళని॰ ఖగ్గవిసాణసుత్తనిద్దేస ౧౨౮) –

    Andhatamaṃ tadā hoti, yaṃ lobho sahate nara’’nti. (itivu. 88; mahāni. 5; cūḷani. khaggavisāṇasuttaniddesa 128) –

    తస్మా కామేన అనన్ధాపి అన్ధా కతాతి అన్ధీకతా. సేసం అనన్తరసుత్తే వుత్తనయమేవ. తత్థ హి మనుస్సానం పవత్తి భిక్ఖూహి దిస్వా భగవతో ఆరోచితా, ఇధ భగవతా సామంయేవ దిట్ఠాతి అయమేవ విసేసో. సత్థా సావత్థితో నిక్ఖమిత్వా జేతవనం గచ్ఛన్తో అన్తరామగ్గే అచిరవతియం నదియం మచ్ఛబన్ధేహి ఓడ్డితం కుమినం పవిసిత్వా నిక్ఖన్తుం అసక్కోన్తే బహూ మచ్ఛే పస్సి, తతో అపరభాగే ఏకం ఖీరపకం వచ్ఛం గోరవం కత్వా అనుబన్ధిత్వా థఞ్ఞపిపాసాయ గీవం పసారేత్వా మాతు అన్తరసత్థియం ముఖం ఉపనేన్తం పస్సి. అథ భగవా విహారం పవిసిత్వా పాదే పక్ఖాలేత్వా పఞ్ఞత్తవరబుద్ధాసనే నిసిన్నో పచ్ఛిమం వత్థుద్వయం పురిమస్స ఉపమానభావేన గహేత్వా ఇమం ఉదానం ఉదానేసి.

    Tasmā kāmena anandhāpi andhā katāti andhīkatā. Sesaṃ anantarasutte vuttanayameva. Tattha hi manussānaṃ pavatti bhikkhūhi disvā bhagavato ārocitā, idha bhagavatā sāmaṃyeva diṭṭhāti ayameva viseso. Satthā sāvatthito nikkhamitvā jetavanaṃ gacchanto antarāmagge aciravatiyaṃ nadiyaṃ macchabandhehi oḍḍitaṃ kuminaṃ pavisitvā nikkhantuṃ asakkonte bahū macche passi, tato aparabhāge ekaṃ khīrapakaṃ vacchaṃ goravaṃ katvā anubandhitvā thaññapipāsāya gīvaṃ pasāretvā mātu antarasatthiyaṃ mukhaṃ upanentaṃ passi. Atha bhagavā vihāraṃ pavisitvā pāde pakkhāletvā paññattavarabuddhāsane nisinno pacchimaṃ vatthudvayaṃ purimassa upamānabhāvena gahetvā imaṃ udānaṃ udānesi.

    తత్థ కామన్ధాతి వత్థుకామేసు కిలేసకామేన అన్ధా విచక్ఖుకా కతా. జాలసఞ్ఛన్నాతి సకత్తభావపరత్తభావేసు అజ్ఝత్తికబాహిరాయతనేసు, తన్నిస్సితేసు చ ధమ్మేసు అతీతాదివసేన అనేకభేదభిన్నేసు హేట్ఠుపరియవసేన అపరాపరం ఉప్పత్తియా అన్తోగధానం అనత్థావహతో చ జాలభూతాయ తణ్హాయ సుఖుమచ్ఛిద్దేన జాలేన పరివుతో వియ ఉదకరహదో సఞ్ఛన్నా పలిగుణ్ఠితా అజ్ఝోత్థటా. తణ్హాఛదనఛాదితాతి తణ్హాసఙ్ఖాతేన ఛదనేన సేవాలపణకేన వియ ఉదకం ఛాదితా, పటిచ్ఛన్నా పిహితాతి అత్థో. పదద్వయేనాపి కామచ్ఛన్దనీవరణనివారితకుసలచిత్తాచారతం దస్సేతి.

    Tattha kāmandhāti vatthukāmesu kilesakāmena andhā vicakkhukā katā. Jālasañchannāti sakattabhāvaparattabhāvesu ajjhattikabāhirāyatanesu, tannissitesu ca dhammesu atītādivasena anekabhedabhinnesu heṭṭhupariyavasena aparāparaṃ uppattiyā antogadhānaṃ anatthāvahato ca jālabhūtāya taṇhāya sukhumacchiddena jālena parivuto viya udakarahado sañchannā paliguṇṭhitā ajjhotthaṭā. Taṇhāchadanachāditāti taṇhāsaṅkhātena chadanena sevālapaṇakena viya udakaṃ chāditā, paṭicchannā pihitāti attho. Padadvayenāpi kāmacchandanīvaraṇanivāritakusalacittācārataṃ dasseti.

    పమత్తబన్ధునా బద్ధాతి కిలేసమారేన దేవపుత్తమారేన చ బద్ధా. యదగ్గేన హి కిలేసమారేన బద్ధా, తదగ్గేన దేవపుత్తమారేనపి బద్ధా నామ హోన్తి. వుత్తఞ్హేతం –

    Pamattabandhunā baddhāti kilesamārena devaputtamārena ca baddhā. Yadaggena hi kilesamārena baddhā, tadaggena devaputtamārenapi baddhā nāma honti. Vuttañhetaṃ –

    ‘‘అన్తలిక్ఖచరో పాసో, య్వాయం చరతి మానసో;

    ‘‘Antalikkhacaro pāso, yvāyaṃ carati mānaso;

    తేన తం బాధయిస్సామి, న మే సమణ మోక్ఖసీ’’తి. (సం॰ ని॰ ౧.౧౫౧; మహావ॰ ౩౩);

    Tena taṃ bādhayissāmi, na me samaṇa mokkhasī’’ti. (saṃ. ni. 1.151; mahāva. 33);

    నముచి కణ్హో పమత్తబన్ధూతి తీణి మారస్స నామాని. దేవపుత్తమారోపి హి కిలేసమారో వియ అనత్థేన పమత్తే సత్తే బన్ధతీతి పమత్తబన్ధు. ‘‘పమత్తా బన్ధనే బద్ధా’’తిపి పఠన్తి. తత్థ బన్ధనేతి కామగుణబన్ధనేతి అత్థో. బద్ధాతి నియమితా. యథా కిం? మచ్ఛావ కుమినాముఖే యథా నామ మచ్ఛబన్ధకేన ఓడ్డితస్స కుమినస్స ముఖే పవిట్ఠా మచ్ఛా తేన బద్ధా హుత్వా మరణమన్వేన్తి పాపుణన్తి, ఏవమేవ మారేన ఓడ్డితేన కామగుణబన్ధనేన బద్ధా ఇమే సత్తా జరామరణమన్వేన్తి. వచ్ఛో ఖీరపకోవ మాతరం యథా ఖీరపాయీ తరుణవచ్ఛో అత్తనో మాతరం అన్వేతి అనుగచ్ఛతి, న అఞ్ఞం ఏవం మారబన్ధనబద్ధా సత్తా సంసారే పరిబ్భమన్తా మరణమేవ అన్వేన్తి అనుగచ్ఛన్తి, న అజరం అమరణం నిబ్బానన్తి అధిప్పాయో.

    Namuci kaṇho pamattabandhūti tīṇi mārassa nāmāni. Devaputtamāropi hi kilesamāro viya anatthena pamatte satte bandhatīti pamattabandhu. ‘‘Pamattā bandhane baddhā’’tipi paṭhanti. Tattha bandhaneti kāmaguṇabandhaneti attho. Baddhāti niyamitā. Yathā kiṃ? Macchāva kumināmukhe yathā nāma macchabandhakena oḍḍitassa kuminassa mukhe paviṭṭhā macchā tena baddhā hutvā maraṇamanventi pāpuṇanti, evameva mārena oḍḍitena kāmaguṇabandhanena baddhā ime sattā jarāmaraṇamanventi. Vaccho khīrapakova mātaraṃ yathā khīrapāyī taruṇavaccho attano mātaraṃ anveti anugacchati, na aññaṃ evaṃ mārabandhanabaddhā sattā saṃsāre paribbhamantā maraṇameva anventi anugacchanti, na ajaraṃ amaraṇaṃ nibbānanti adhippāyo.

    చతుత్థసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Catutthasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / ఉదానపాళి • Udānapāḷi / ౪. దుతియసత్తసుత్తం • 4. Dutiyasattasuttaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact