Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
൧൦. ദുതിയസേഖസുത്തവണ്ണനാ
10. Dutiyasekhasuttavaṇṇanā
൯൦. ദസമേ അതിപാതോവാതി സബ്ബരത്തിം നിദ്ദായിത്വാ ബലവപച്ചൂസേ കോടിസമ്മുഞ്ജനിയാ ഥോകം സമ്മജ്ജിത്വാ മുഖം ധോവിത്വാ യാഗുഭിക്ഖത്ഥായ പാതോവ പവിസതി. തം അതിക്കമിത്വാതി ഗിഹിസംസഗ്ഗവസേന കാലം വീതിനാമേന്തോ മജ്ഝന്ഹികസമയം അതിക്കമിത്വാ പക്കമതി. പാതോയേവ ഹി ഗാമം പവിസിത്വാ യാഗും ആദായ ആസനസാലം ഗന്ത്വാ പിവിത്വാ ഏകസ്മിം ഠാനേ നിപന്നോ നിദ്ദായിത്വാ മനുസ്സാനം ഭോജനവേലായ ‘‘പണീതഭിക്ഖം ലഭിസ്സാമീ’’തി ഉപകട്ഠേ മജ്ഝന്ഹികേ ഉട്ഠായ ധമ്മകരണേന ഉദകം ഗഹേത്വാ അക്ഖീനി പുഞ്ഛിത്വാ പിണ്ഡായ ചരിത്വാ യാവദത്ഥം ഭുഞ്ജിത്വാ ഗിഹിസംസട്ഠോ കാലം വീതിനാമേത്വാ മജ്ഝന്ഹേ വീതിവത്തേ പടിക്കമതി.
90. Dasame atipātovāti sabbarattiṃ niddāyitvā balavapaccūse koṭisammuñjaniyā thokaṃ sammajjitvā mukhaṃ dhovitvā yāgubhikkhatthāya pātova pavisati. Taṃ atikkamitvāti gihisaṃsaggavasena kālaṃ vītināmento majjhanhikasamayaṃ atikkamitvā pakkamati. Pātoyeva hi gāmaṃ pavisitvā yāguṃ ādāya āsanasālaṃ gantvā pivitvā ekasmiṃ ṭhāne nipanno niddāyitvā manussānaṃ bhojanavelāya ‘‘paṇītabhikkhaṃ labhissāmī’’ti upakaṭṭhe majjhanhike uṭṭhāya dhammakaraṇena udakaṃ gahetvā akkhīni puñchitvā piṇḍāya caritvā yāvadatthaṃ bhuñjitvā gihisaṃsaṭṭho kālaṃ vītināmetvā majjhanhe vītivatte paṭikkamati.
അപ്പിച്ഛകഥാതി, ‘‘ആവുസോ, അത്രിച്ഛതാ പാപിച്ഛതാതി ഇമേ ധമ്മാ പഹാതബ്ബാ’’തി തേസു ആദീനവം ദസ്സേത്വാ ‘‘ഏവരൂപം അപ്പിച്ഛതം സമാദായ വത്തിതബ്ബ’’ന്തിആദിനയപ്പവത്താ കഥാ. തീഹി വിവേകേഹീതി കായവിവേകോ, ചിത്തവിവേകോ, ഉപധിവിവേകോതി ഇമേഹി തീഹി വിവേകേഹി. തത്ഥ ഏകോ ഗച്ഛതി, ഏകോ തിട്ഠതി, ഏകോ നിസീദതി, ഏകോ സേയ്യം കപ്പേതി, ഏകോ ഗാമം പിണ്ഡായ പവിസതി, ഏകോ പടിക്കമതി, ഏകോ ചങ്കമം അധിട്ഠാതി, ഏകോ ചരതി, ഏകോ വിഹരതീതി അയം കായവിവേകോ നാമ. അട്ഠ സമാപത്തിയോ പന ചിത്തവിവേകോ നാമ. നിബ്ബാനം ഉപധിവിവേകോ നാമ. വുത്തമ്പി ഹേതം – ‘‘കായവിവേകോ ച വിവേകട്ഠകായാനം നേക്ഖമ്മാഭിരതാനം, ചിത്തവിവേകോ ച പരിസുദ്ധചിത്താനം പരമവോദാനപ്പത്താനം, ഉപധിവിവേകോ ച നിരുപധീനം പുഗ്ഗലാനം വിസങ്ഖാരഗതാന’’ന്തി (മഹാനി॰ ൫൭). ദുവിധം വീരിയന്തി കായികം, ചേതസികഞ്ച വീരിയം. സീലന്തി ചതുപാരിസുദ്ധിസീലം. സമാധിന്തി വിപസ്സനാപാദകാ അട്ഠ സമാപത്തിയോ. വിമുത്തികഥാതി വാ അരിയഫലം ആരബ്ഭ പവത്താ കഥാ. സേസം ഉത്താനമേവ.
Appicchakathāti, ‘‘āvuso, atricchatā pāpicchatāti ime dhammā pahātabbā’’ti tesu ādīnavaṃ dassetvā ‘‘evarūpaṃ appicchataṃ samādāya vattitabba’’ntiādinayappavattā kathā. Tīhi vivekehīti kāyaviveko, cittaviveko, upadhivivekoti imehi tīhi vivekehi. Tattha eko gacchati, eko tiṭṭhati, eko nisīdati, eko seyyaṃ kappeti, eko gāmaṃ piṇḍāya pavisati, eko paṭikkamati, eko caṅkamaṃ adhiṭṭhāti, eko carati, eko viharatīti ayaṃ kāyaviveko nāma. Aṭṭha samāpattiyo pana cittaviveko nāma. Nibbānaṃ upadhiviveko nāma. Vuttampi hetaṃ – ‘‘kāyaviveko ca vivekaṭṭhakāyānaṃ nekkhammābhiratānaṃ, cittaviveko ca parisuddhacittānaṃ paramavodānappattānaṃ, upadhiviveko ca nirupadhīnaṃ puggalānaṃ visaṅkhāragatāna’’nti (mahāni. 57). Duvidhaṃ vīriyanti kāyikaṃ, cetasikañca vīriyaṃ. Sīlanti catupārisuddhisīlaṃ. Samādhinti vipassanāpādakā aṭṭha samāpattiyo. Vimuttikathāti vā ariyaphalaṃ ārabbha pavattā kathā. Sesaṃ uttānameva.
ദുതിയസേഖസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Dutiyasekhasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
ഥേരവഗ്ഗവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Theravaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / ൧൦. ദുതിയസേഖസുത്തം • 10. Dutiyasekhasuttaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൧൦. ദുതിയസേഖസുത്തവണ്ണനാ • 10. Dutiyasekhasuttavaṇṇanā