| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / भिक्खुनीविभङ्ग • Bhikkhunīvibhaṅga |
२. दुतियसिक्खापदं
2. Dutiyasikkhāpadaṃ
७३८. तेन समयेन बुद्धो भगवा सावत्थियं विहरति जेतवने अनाथपिण्डिकस्स आरामे । तेन खो पन समयेन सम्बहुला भिक्खुनियो गामकावासे वस्संवुट्ठा 1 सावत्थिं अगमंसु वत्तसम्पन्ना इरियापथसम्पन्ना दुच्चोळा लूखचीवरा। उपासका ता भिक्खुनियो पस्सित्वा – ‘‘इमा भिक्खुनियो वत्तसम्पन्ना इरियापथसम्पन्ना दुच्चोळा लूखचीवरा, इमा भिक्खुनियो अच्छिन्ना भविस्सन्ती’’ति भिक्खुनिसङ्घस्स अकालचीवरं अदंसु। थुल्लनन्दा भिक्खुनी – ‘‘अम्हाकं कथिनं अत्थतं कालचीवर’’न्ति अधिट्ठहित्वा भाजापेसि। उपासका ता भिक्खुनियो पस्सित्वा एतदवोचुं – ‘‘अपय्याहि चीवरं लद्ध’’न्ति? ‘‘न मयं, आवुसो, चीवरं लभाम। अय्या थुल्लनन्दा – ‘अम्हाकं कथिनं अत्थतं कालचीवर’न्ति अधिट्ठहित्वा भाजापेसी’’ति। उपासका उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम अय्या थुल्लनन्दा अकालचीवरं ‘कालचीवर’न्ति अधिट्ठहित्वा भाजापेस्सती’’ति! अस्सोसुं खो भिक्खुनियो तेसं उपासकानं उज्झायन्तानं खिय्यन्तानं विपाचेन्तानं। या ता भिक्खुनियो अप्पिच्छा…पे॰… ता उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम अय्या थुल्लनन्दा अकालचीवरं ‘कालचीवर’न्ति अधिट्ठहित्वा भाजापेस्सती’’ति! अथ खो ता भिक्खुनियो भिक्खूनं एतमत्थं आरोचेसुं। भिक्खू भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं …पे॰… सच्चं किर, भिक्खवे , थुल्लनन्दा भिक्खुनी अकालचीवरं ‘‘कालचीवर’’न्ति अधिट्ठहित्वा भाजापेतीति 2? ‘‘सच्चं, भगवा’’ति। विगरहि बुद्धो भगवा…पे॰… कथञ्हि नाम, भिक्खवे, थुल्लनन्दा भिक्खुनी अकालचीवरं ‘‘कालचीवर’’न्ति अधिट्ठहित्वा भाजापेस्सति! नेतं, भिक्खवे, अप्पसन्नानं वा पसादाय…पे॰… एवञ्च पन, भिक्खवे, भिक्खुनियो इमं सिक्खापदं उद्दिसन्तु –
738. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme . Tena kho pana samayena sambahulā bhikkhuniyo gāmakāvāse vassaṃvuṭṭhā 3 sāvatthiṃ agamaṃsu vattasampannā iriyāpathasampannā duccoḷā lūkhacīvarā. Upāsakā tā bhikkhuniyo passitvā – ‘‘imā bhikkhuniyo vattasampannā iriyāpathasampannā duccoḷā lūkhacīvarā, imā bhikkhuniyo acchinnā bhavissantī’’ti bhikkhunisaṅghassa akālacīvaraṃ adaṃsu. Thullanandā bhikkhunī – ‘‘amhākaṃ kathinaṃ atthataṃ kālacīvara’’nti adhiṭṭhahitvā bhājāpesi. Upāsakā tā bhikkhuniyo passitvā etadavocuṃ – ‘‘apayyāhi cīvaraṃ laddha’’nti? ‘‘Na mayaṃ, āvuso, cīvaraṃ labhāma. Ayyā thullanandā – ‘amhākaṃ kathinaṃ atthataṃ kālacīvara’nti adhiṭṭhahitvā bhājāpesī’’ti. Upāsakā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma ayyā thullanandā akālacīvaraṃ ‘kālacīvara’nti adhiṭṭhahitvā bhājāpessatī’’ti! Assosuṃ kho bhikkhuniyo tesaṃ upāsakānaṃ ujjhāyantānaṃ khiyyantānaṃ vipācentānaṃ. Yā tā bhikkhuniyo appicchā…pe… tā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma ayyā thullanandā akālacīvaraṃ ‘kālacīvara’nti adhiṭṭhahitvā bhājāpessatī’’ti! Atha kho tā bhikkhuniyo bhikkhūnaṃ etamatthaṃ ārocesuṃ. Bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ …pe… saccaṃ kira, bhikkhave , thullanandā bhikkhunī akālacīvaraṃ ‘‘kālacīvara’’nti adhiṭṭhahitvā bhājāpetīti 4? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma, bhikkhave, thullanandā bhikkhunī akālacīvaraṃ ‘‘kālacīvara’’nti adhiṭṭhahitvā bhājāpessati! Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, bhikkhuniyo imaṃ sikkhāpadaṃ uddisantu –
७३९. ‘‘या पन भिक्खुनी अकालचीवरं ‘कालचीवर’न्ति अधिट्ठहित्वा भाजापेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तिय’’न्ति।
739.‘‘Yā pana bhikkhunī akālacīvaraṃ ‘kālacīvara’nti adhiṭṭhahitvā bhājāpeyya, nissaggiyaṃ pācittiya’’nti.
७४०. या पनाति या यादिसा…पे॰… भिक्खुनीति…पे॰… अयं इमस्मिं अत्थे अधिप्पेता भिक्खुनीति।
740.Yā panāti yā yādisā…pe… bhikkhunīti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippetā bhikkhunīti.
अकालचीवरं नाम अनत्थते कथिने एकादसमासे उप्पन्नं, अत्थते कथिने सत्तमासे उप्पन्नं, कालेपि आदिस्स दिन्नं, एतं अकालचीवरं नाम।
Akālacīvaraṃ nāma anatthate kathine ekādasamāse uppannaṃ, atthate kathine sattamāse uppannaṃ, kālepi ādissa dinnaṃ, etaṃ akālacīvaraṃ nāma.
अकालचीवरं ‘‘कालचीवर’’न्ति अधिट्ठहित्वा भाजापेति, पयोगे दुक्कटं। पटिलाभेन निस्सग्गियं होति। निस्सज्जितब्बं सङ्घस्स वा गणस्स वा एकभिक्खुनिया वा। एवञ्च पन , भिक्खवे, निस्सज्जितब्बं…पे॰… इदं मे, अय्ये, अकालचीवरं ‘‘कालचीवर’न्ति अधिट्ठहित्वा भाजापितं निस्सग्गियं, इमाहं सङ्घस्स निस्सज्जामी’’ति…पे॰… ददेय्याति…पे॰… ददेय्युन्ति…पे॰… अय्याय दम्मीति।
Akālacīvaraṃ ‘‘kālacīvara’’nti adhiṭṭhahitvā bhājāpeti, payoge dukkaṭaṃ. Paṭilābhena nissaggiyaṃ hoti. Nissajjitabbaṃ saṅghassa vā gaṇassa vā ekabhikkhuniyā vā. Evañca pana , bhikkhave, nissajjitabbaṃ…pe… idaṃ me, ayye, akālacīvaraṃ ‘‘kālacīvara’nti adhiṭṭhahitvā bhājāpitaṃ nissaggiyaṃ, imāhaṃ saṅghassa nissajjāmī’’ti…pe… dadeyyāti…pe… dadeyyunti…pe… ayyāya dammīti.
७४१. अकालचीवरे अकालचीवरसञ्ञा ‘‘कालचीवर’’न्ति अधिट्ठहित्वा भाजापेति, निस्सग्गियं पाचित्तियं। अकालचीवरे वेमतिका ‘‘कालचीवर’’न्ति अधिट्ठहित्वा भाजापेति, आपत्ति दुक्कटस्स। अकालचीवरे कालचीवरसञ्ञा ‘‘कालचीवर’’न्ति अधिट्ठहित्वा भाजापेति , अनापत्ति। कालचीवरे अकालचीवरसञ्ञा, आपत्ति दुक्कटस्स। कालचीवरे वेमतिका, आपत्ति दुक्कटस्स। कालचीवरे कालचीवरसञ्ञा, अनापत्ति।
741. Akālacīvare akālacīvarasaññā ‘‘kālacīvara’’nti adhiṭṭhahitvā bhājāpeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Akālacīvare vematikā ‘‘kālacīvara’’nti adhiṭṭhahitvā bhājāpeti, āpatti dukkaṭassa. Akālacīvare kālacīvarasaññā ‘‘kālacīvara’’nti adhiṭṭhahitvā bhājāpeti , anāpatti. Kālacīvare akālacīvarasaññā, āpatti dukkaṭassa. Kālacīvare vematikā, āpatti dukkaṭassa. Kālacīvare kālacīvarasaññā, anāpatti.
७४२. अनापत्ति अकालचीवरं कालचीवरसञ्ञा भाजापेति, कालचीवरं कालचीवरसञ्ञा भाजापेति, उम्मत्तिकाय, आदिकम्मिकायाति।
742. Anāpatti akālacīvaraṃ kālacīvarasaññā bhājāpeti, kālacīvaraṃ kālacīvarasaññā bhājāpeti, ummattikāya, ādikammikāyāti.
दुतियसिक्खापदं निट्ठितं।
Dutiyasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / भिक्खुनीविभङ्ग-अट्ठकथा • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / दुतियनिस्सग्गियपाचित्तियसिक्खापदवण्णना • Dutiyanissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ३. निस्सग्गियकण्डं (भिक्खुनीविभङ्गवण्णना) • 3. Nissaggiyakaṇḍaṃ (bhikkhunīvibhaṅgavaṇṇanā)
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / २. दुतियनिस्सग्गियपाचित्तियसिक्खापदवण्णना • 2. Dutiyanissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / २. दुतियनिस्सग्गियादिपाचित्तियसिक्खापदवण्णना • 2. Dutiyanissaggiyādipācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / २. दुतियनिस्सग्गियपाचित्तियसिक्खापदं • 2. Dutiyanissaggiyapācittiyasikkhāpadaṃ
