| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
೭. ದುತಿಯಸಿಕ್ಖಾಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
7. Dutiyasikkhāsuttavaṇṇanā
೮೮. ಸತ್ತಮೇ ಕೋಲಂಕೋಲೋತಿ ಕುಲಾ ಕುಲಂ ಗಮನಕೋ। ಕುಲನ್ತಿ ಚೇತ್ಥ ಭವೋ ಅಧಿಪ್ಪೇತೋ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ದ್ವೇ ವಾ ತೀಣಿ ವಾ ಕುಲಾನೀ’’ತಿ ಏತ್ಥಪಿ ದ್ವೇ ವಾ ತಯೋ ವಾ ಭವೇತಿ ಅತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಅಯಞ್ಹಿ ದ್ವೇ ವಾ ಭವೇ ಸನ್ಧಾವತಿ ತಯೋ ವಾ, ಉತ್ತಮಕೋಟಿಯಾ ಛ ವಾ। ತಸ್ಮಾ ದ್ವೇ ವಾ ತೀಣಿ ವಾ ಚತ್ತಾರಿ ವಾ ಪಞ್ಚ ವಾ ಛ ವಾತಿ ಏವಮೇತ್ಥ ವಿಕಪ್ಪೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ಏಕಬೀಜೀತಿ ಏಕಸ್ಸೇವ ಭವಸ್ಸ ಬೀಜಂ ಏತಸ್ಸ ಅತ್ಥೀತಿ ಏಕಬೀಜೀ। ಉದ್ಧಂಸೋತೋತಿಆದೀಸು ಅತ್ಥಿ ಉದ್ಧಂಸೋತೋ ಅಕನಿಟ್ಠಗಾಮೀ, ಅತ್ಥಿ ಉದ್ಧಂಸೋತೋ ನ ಅಕನಿಟ್ಠಗಾಮೀ, ಅತ್ಥಿ ನ ಉದ್ಧಂಸೋತೋ ಅಕನಿಟ್ಠಗಾಮೀ, ಅತ್ಥಿ ನ ಉದ್ಧಂಸೋತೋ ನ ಅಕನಿಟ್ಠಗಾಮೀ। ತತ್ಥ ಯೋ ಇಧ ಅನಾಗಾಮಿಫಲಂ ಪತ್ವಾ ಅವಿಹಾದೀಸು ನಿಬ್ಬತ್ತೋ ತತ್ಥ ಯಾವತಾಯುಕಂ ಠತ್ವಾ ಉಪರೂಪರಿ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ಅಕನಿಟ್ಠಂ ಪಾಪುಣಾತಿ, ಅಯಂ ಉದ್ಧಂಸೋತೋ ಅಕನಿಟ್ಠಗಾಮೀ ನಾಮ। ಯೋ ಪನ ಅವಿಹಾದೀಸು ನಿಬ್ಬತ್ತೋ ತತ್ಥೇವ ಅಪರಿನಿಬ್ಬಾಯಿತ್ವಾ ಅಕನಿಟ್ಠಮ್ಪಿ ಅಪ್ಪತ್ವಾ ಉಪರಿಮಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಪರಿನಿಬ್ಬಾಯತಿ, ಅಯಂ ಉದ್ಧಂಸೋತೋ ನ ಅಕನಿಟ್ಠಗಾಮೀ ನಾಮ। ಯೋ ಇತೋ ಚವಿತ್ವಾ ಅಕನಿಟ್ಠೇಯೇವ ನಿಬ್ಬತ್ತತಿ, ಅಯಂ ನ ಉದ್ಧಂಸೋತೋ ಅಕನಿಟ್ಠಗಾಮೀ ನಾಮ। ಯೋ ಪನ ಅವಿಹಾದೀಸು ಚತೂಸು ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ಪರಿನಿಬ್ಬಾಯತಿ, ಅಯಂ ನ ಉದ್ಧಂಸೋತೋ ನ ಅಕನಿಟ್ಠಗಾಮೀ ನಾಮ।
88. Sattame kolaṃkoloti kulā kulaṃ gamanako. Kulanti cettha bhavo adhippeto, tasmā ‘‘dve vā tīṇi vā kulānī’’ti etthapi dve vā tayo vā bhaveti attho veditabbo. Ayañhi dve vā bhave sandhāvati tayo vā, uttamakoṭiyā cha vā. Tasmā dve vā tīṇi vā cattāri vā pañca vā cha vāti evamettha vikappo daṭṭhabbo. Ekabījīti ekasseva bhavassa bījaṃ etassa atthīti ekabījī. Uddhaṃsototiādīsu atthi uddhaṃsoto akaniṭṭhagāmī, atthi uddhaṃsoto na akaniṭṭhagāmī, atthi na uddhaṃsoto akaniṭṭhagāmī, atthi na uddhaṃsoto na akaniṭṭhagāmī. Tattha yo idha anāgāmiphalaṃ patvā avihādīsu nibbatto tattha yāvatāyukaṃ ṭhatvā uparūpari nibbattitvā akaniṭṭhaṃ pāpuṇāti, ayaṃ uddhaṃsoto akaniṭṭhagāmī nāma. Yo pana avihādīsu nibbatto tattheva aparinibbāyitvā akaniṭṭhampi appatvā uparimabrahmaloke parinibbāyati, ayaṃ uddhaṃsoto na akaniṭṭhagāmī nāma. Yo ito cavitvā akaniṭṭheyeva nibbattati, ayaṃ na uddhaṃsoto akaniṭṭhagāmī nāma. Yo pana avihādīsu catūsu aññatarasmiṃ nibbattitvā tattheva parinibbāyati, ayaṃ na uddhaṃsoto na akaniṭṭhagāmī nāma.
ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಉಪ್ಪನ್ನೋ ಪನ ಸಸಙ್ಖಾರೇನ ಸಪ್ಪಯೋಗೇನ ಅರಹತ್ತಂ ಪತ್ತೋ ಸಸಙ್ಖಾರಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ ನಾಮ। ಅಸಙ್ಖಾರೇನ ಅಪ್ಪಯೋಗೇನ ಪತ್ತೋ ಅಸಙ್ಖಾರಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ ನಾಮ। ಯೋ ಪನ ಕಪ್ಪಸಹಸ್ಸಾಯುಕೇಸು ಅವಿಹೇಸು ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ಪಞ್ಚಮಂ ಕಪ್ಪಸತಂ ಅತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅರಹತ್ತಂ ಪತ್ತೋ, ಅಯಂ ಉಪಹಚ್ಚಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ ನಾಮ। ಅತಪ್ಪಾದೀಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಅನ್ತರಾಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀತಿ ಯೋ ಆಯುವೇಮಜ್ಝಂ ಅನತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪರಿನಿಬ್ಬಾಯತಿ, ಸೋ ತಿವಿಧೋ ಹೋತಿ। ಕಪ್ಪಸಹಸ್ಸಾಯುಕೇಸು ತಾವ ಅವಿಹೇಸು ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ಏಕೋ ನಿಬ್ಬತ್ತದಿವಸೇಯೇವ ಅರಹತ್ತಂ ಪಾಪುಣಾತಿ। ನೋ ಚೇ ನಿಬ್ಬತ್ತದಿವಸೇ ಪಾಪುಣಾತಿ, ಪಠಮಸ್ಸ ಪನ ಕಪ್ಪಸತಸ್ಸ ಮತ್ಥಕೇ ಪಾಪುಣಾತಿ, ಅಯಂ ಪಠಮೋ ಅನ್ತರಾಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ। ಅಪರೋ ಏವಂ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತೋ ದ್ವಿನ್ನಂ ಕಪ್ಪಸತಾನಂ ಮತ್ಥಕೇ ಪಾಪುಣಾತಿ, ಅಯಂ ದುತಿಯೋ। ಅಪರೋ ಏವಮ್ಪಿ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತೋ ಚತುನ್ನಂ ಕಪ್ಪಸತಾನಂ ಮತ್ಥಕೇ ಪಾಪುಣಾತಿ, ಅಯಂ ತತಿಯೋ ಅನ್ತರಾಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ। ಸೇಸಂ ವುತ್ತನಯಮೇವ।
Yattha katthaci uppanno pana sasaṅkhārena sappayogena arahattaṃ patto sasaṅkhāraparinibbāyī nāma. Asaṅkhārena appayogena patto asaṅkhāraparinibbāyī nāma. Yo pana kappasahassāyukesu avihesu nibbattitvā pañcamaṃ kappasataṃ atikkamitvā arahattaṃ patto, ayaṃ upahaccaparinibbāyī nāma. Atappādīsupi eseva nayo. Antarāparinibbāyīti yo āyuvemajjhaṃ anatikkamitvā parinibbāyati, so tividho hoti. Kappasahassāyukesu tāva avihesu nibbattitvā eko nibbattadivaseyeva arahattaṃ pāpuṇāti. No ce nibbattadivase pāpuṇāti, paṭhamassa pana kappasatassa matthake pāpuṇāti, ayaṃ paṭhamo antarāparinibbāyī. Aparo evaṃ asakkonto dvinnaṃ kappasatānaṃ matthake pāpuṇāti, ayaṃ dutiyo. Aparo evampi asakkonto catunnaṃ kappasatānaṃ matthake pāpuṇāti, ayaṃ tatiyo antarāparinibbāyī. Sesaṃ vuttanayameva.
ಇಮಸ್ಮಿಂ ಪನ ಠಾನೇ ಠತ್ವಾ ಚತುವೀಸತಿ ಸೋತಾಪನ್ನಾ, ದ್ವಾದಸ ಸಕದಾಗಾಮಿನೋ, ಅಟ್ಠಚತ್ತಾಲೀಸ ಅನಾಗಾಮಿನೋ, ದ್ವಾದಸ ಚ ಅರಹನ್ತೋ ಕಥೇತಬ್ಬಾ। ಇಮಸ್ಮಿಂ ಹಿ ಸಾಸನೇ ಸದ್ಧಾಧುರಂ ಪಞ್ಞಾಧುರನ್ತಿ ದ್ವೇ ಧುರಾನಿ, ದುಕ್ಖಪಟಿಪದಾದನ್ಧಾಭಿಞ್ಞಾದಯೋ ಚತಸ್ಸೋ ಪಟಿಪದಾ। ತತ್ಥೇಕೋ ಸದ್ಧಾಧುರೇನ ಅಭಿನಿವಿಸಿತ್ವಾ ಸೋತಾಪತ್ತಿಫಲಂ ಪತ್ವಾ ಏಕಮೇವ ಭವಂ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸನ್ತಂ ಕರೋತಿ, ಅಯಮೇಕೋ ಏಕಬೀಜೀ। ಸೋ ಪಟಿಪದಾವಸೇನ ಚತುಬ್ಬಿಧೋ ಹೋತಿ। ಯಥಾ ಚೇಸ, ಏವಂ ಪಞ್ಞಾಧುರೇನ ಅಭಿನಿವಿಟ್ಠೋಪೀತಿ ಅಟ್ಠ ಏಕಬೀಜಿನೋ। ತಥಾ ಕೋಲಂಕೋಲಾ ಸತ್ತಕ್ಖತ್ತುಪರಮಾ ಚಾತಿ ಇಮೇ ಚತುವೀಸತಿ ಸೋತಾಪನ್ನಾ ನಾಮ। ತೀಸು ಪನ ವಿಮೋಕ್ಖೇಸು ಸುಞ್ಞತವಿಮೋಕ್ಖೇನ ಸಕದಾಗಾಮಿಭೂಮಿಂ ಪತ್ತಾ ಚತುನ್ನಂ ಪಟಿಪದಾನಂ ವಸೇನ ಚತ್ತಾರೋ ಸಕದಾಗಾಮಿನೋ, ತಥಾ ಅನಿಮಿತ್ತವಿಮೋಕ್ಖೇನ ಪತ್ತಾ ಚತ್ತಾರೋ, ಅಪ್ಪಣಿಹಿತವಿಮೋಕ್ಖೇನ ಪತ್ತಾ ಚತ್ತಾರೋತಿ ಇಮೇ ದ್ವಾದಸ ಸಕದಾಗಾಮಿನೋ। ಅವಿಹೇಸು ಪನ ತಯೋ ಅನ್ತರಾಪರಿನಿಬ್ಬಾಯಿನೋ, ಏಕೋ ಉಪಹಚ್ಚಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ, ಏಕೋ ಉದ್ಧಂಸೋತೋ ಅಕನಿಟ್ಠಗಾಮೀತಿ ಪಞ್ಚ ಅನಾಗಾಮಿನೋ, ತೇ ಅಸಙ್ಖಾರಪರಿನಿಬ್ಬಾಯಿನೋ ಪಞ್ಚ, ಸಸಙ್ಖಾರಪರಿನಿಬ್ಬಾಯಿನೋ ಪಞ್ಚಾತಿ ದಸ ಹೋನ್ತಿ, ತಥಾ ಅತಪ್ಪಾದೀಸು। ಅಕನಿಟ್ಠೇಸು ಪನ ಉದ್ಧಂಸೋತೋ ನತ್ಥಿ , ತಸ್ಮಾ ತತ್ಥ ಚತ್ತಾರೋ ಸಸಙ್ಖಾರಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ, ಚತ್ತಾರೋ ಅಸಙ್ಖಾರಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀತಿ ಅಟ್ಠ, ಇಮೇ ಅಟ್ಠಚತ್ತಾಲೀಸ ಅನಾಗಾಮಿನೋ। ಯಥಾ ಪನ ಸಕದಾಗಾಮಿನೋ, ತಥೇವ ಅರಹನ್ತೋಪಿ ದ್ವಾದಸ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಇಧಾಪಿ ತಿಸ್ಸೋ ಸಿಕ್ಖಾ ಮಿಸ್ಸಿಕಾವ ಕಥಿತಾ।
Imasmiṃ pana ṭhāne ṭhatvā catuvīsati sotāpannā, dvādasa sakadāgāmino, aṭṭhacattālīsa anāgāmino, dvādasa ca arahanto kathetabbā. Imasmiṃ hi sāsane saddhādhuraṃ paññādhuranti dve dhurāni, dukkhapaṭipadādandhābhiññādayo catasso paṭipadā. Tattheko saddhādhurena abhinivisitvā sotāpattiphalaṃ patvā ekameva bhavaṃ nibbattitvā dukkhassantaṃ karoti, ayameko ekabījī. So paṭipadāvasena catubbidho hoti. Yathā cesa, evaṃ paññādhurena abhiniviṭṭhopīti aṭṭha ekabījino. Tathā kolaṃkolā sattakkhattuparamā cāti ime catuvīsati sotāpannā nāma. Tīsu pana vimokkhesu suññatavimokkhena sakadāgāmibhūmiṃ pattā catunnaṃ paṭipadānaṃ vasena cattāro sakadāgāmino, tathā animittavimokkhena pattā cattāro, appaṇihitavimokkhena pattā cattāroti ime dvādasa sakadāgāmino. Avihesu pana tayo antarāparinibbāyino, eko upahaccaparinibbāyī, eko uddhaṃsoto akaniṭṭhagāmīti pañca anāgāmino, te asaṅkhāraparinibbāyino pañca, sasaṅkhāraparinibbāyino pañcāti dasa honti, tathā atappādīsu. Akaniṭṭhesu pana uddhaṃsoto natthi , tasmā tattha cattāro sasaṅkhāraparinibbāyī, cattāro asaṅkhāraparinibbāyīti aṭṭha, ime aṭṭhacattālīsa anāgāmino. Yathā pana sakadāgāmino, tatheva arahantopi dvādasa veditabbā. Idhāpi tisso sikkhā missikāva kathitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೭. ದುತಿಯಸಿಕ್ಖಾಸುತ್ತಂ • 7. Dutiyasikkhāsuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೭-೧೦. ದುತಿಯಸಿಕ್ಖಾಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ • 7-10. Dutiyasikkhāsuttādivaṇṇanā
