Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
๑๐. ทุติยสิกฺขตฺตยสุตฺตวณฺณนา
10. Dutiyasikkhattayasuttavaṇṇanā
๙๑. ทสเม อาสวานํ ขยาติ เอตฺถ อรหตฺตมโคฺค อธิปญฺญาสิกฺขา นามฯ ผลํ ปน สิกฺขิตสิกฺขสฺส อุปฺปชฺชนโต สิกฺขาติ น วตฺตพฺพํฯ
91. Dasame āsavānaṃ khayāti ettha arahattamaggo adhipaññāsikkhā nāma. Phalaṃ pana sikkhitasikkhassa uppajjanato sikkhāti na vattabbaṃ.
ยถา ปุเร ตถา ปจฺฉาติ ยถา ปฐมํ ตีสุ สิกฺขาสุ สิกฺขติ, ปจฺฉา ตเถว สิกฺขตีติ อโตฺถฯ ทุติยปเทปิ เอเสว นโยฯ ยถา อโธ ตถา อุทฺธนฺติ ยถา เหฎฺฐิมกายํ อสุภวเสน ปสฺสติ, อุปริมกายมฺปิ ตเถว ผรติฯ ทุติยปเทปิ เอเสว นโยฯ ยถา ทิวา ตถา รตฺตินฺติ ยถา ทิวา ติโสฺส สิกฺขา สิกฺขติ, รตฺติมฺปิ ตเถว สิกฺขตีติ อโตฺถฯ อภิภุยฺย ทิสา สพฺพาติ สพฺพา ทิสา อารมฺมณวเสน อภิภวิตฺวาฯ อปฺปมาณสมาธินาติ อรหตฺตมคฺคสมาธินาฯ
Yathāpure tathā pacchāti yathā paṭhamaṃ tīsu sikkhāsu sikkhati, pacchā tatheva sikkhatīti attho. Dutiyapadepi eseva nayo. Yathā adho tathā uddhanti yathā heṭṭhimakāyaṃ asubhavasena passati, uparimakāyampi tatheva pharati. Dutiyapadepi eseva nayo. Yathā divā tathā rattinti yathā divā tisso sikkhā sikkhati, rattimpi tatheva sikkhatīti attho. Abhibhuyya disā sabbāti sabbā disā ārammaṇavasena abhibhavitvā. Appamāṇasamādhināti arahattamaggasamādhinā.
เสกฺขนฺติ สิกฺขมานํ สกรณียํฯ ปฎิปทนฺติ ปฎิปนฺนกํฯ สํสุทฺธจาริยนฺติ สํสุทฺธจรณํ ปริสุทฺธสีลํฯ สมฺพุทฺธนฺติ จตุสจฺจพุทฺธํฯ ธีรํ ปฎิปทนฺตคุนฺติ ขนฺธธีรอายตนธีรวเสน ธีรํ ธิติสมฺปนฺนํ ปฎิปตฺติยา อนฺตํ คตํฯ วิญฺญาณสฺสาติ จริมกวิญฺญาณสฺสฯ ตณฺหากฺขยวิมุตฺติโนติ ตณฺหากฺขยวิมุตฺติสงฺขาตาย อรหตฺตผลวิมุตฺติยา สมนฺนาคตสฺสฯ ปโชฺชตเสฺสว นิพฺพานนฺติ ปทีปนิพฺพานํ วิยฯ วิโมโกฺข โหติ เจตโสติ จิตฺตสฺส วิมุตฺติ วิมุจฺจนา อปฺปวตฺติภาโว โหติฯ ตณฺหากฺขยวิมุตฺติโน หิ ขีณาสวสฺส จริมกวิญฺญาณนิโรเธน ปรินิพฺพานํ วิย เจตโส วิโมโกฺข โหติ, น คตฎฺฐานํ ปญฺญายติ, อปณฺณตฺติกภาวูปคโมเยว โหตีติ อโตฺถฯ
Sekkhanti sikkhamānaṃ sakaraṇīyaṃ. Paṭipadanti paṭipannakaṃ. Saṃsuddhacāriyanti saṃsuddhacaraṇaṃ parisuddhasīlaṃ. Sambuddhanti catusaccabuddhaṃ. Dhīraṃ paṭipadantagunti khandhadhīraāyatanadhīravasena dhīraṃ dhitisampannaṃ paṭipattiyā antaṃ gataṃ. Viññāṇassāti carimakaviññāṇassa. Taṇhākkhayavimuttinoti taṇhākkhayavimuttisaṅkhātāya arahattaphalavimuttiyā samannāgatassa. Pajjotasseva nibbānanti padīpanibbānaṃ viya. Vimokkho hoti cetasoti cittassa vimutti vimuccanā appavattibhāvo hoti. Taṇhākkhayavimuttino hi khīṇāsavassa carimakaviññāṇanirodhena parinibbānaṃ viya cetaso vimokkho hoti, na gataṭṭhānaṃ paññāyati, apaṇṇattikabhāvūpagamoyeva hotīti attho.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๑๐. ทุติยสิกฺขตฺตยสุตฺตํ • 10. Dutiyasikkhattayasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๗-๑๐. ทุติยสิกฺขาสุตฺตาทิวณฺณนา • 7-10. Dutiyasikkhāsuttādivaṇṇanā