Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పటిసమ్భిదామగ్గ-అట్ఠకథా • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā

    ౩. దుతియసుత్తన్తనిద్దేసవణ్ణనా

    3. Dutiyasuttantaniddesavaṇṇanā

    ౧౪. సచ్చప్పటివేధఞాణయోజనక్కమే చ అయం రూపస్స అస్సాదోతి పహానప్పటివేధోతి పుబ్బభాగే ‘‘అయం తణ్హాసమ్పయుత్తో రూపస్స అస్సాదో’’తి ఞత్వా మగ్గక్ఖణే సముదయప్పహానసఙ్ఖాతో సముదయసచ్చప్పటివేధో. సముదయసచ్చన్తి సముదయసచ్చప్పటివేధఞాణం. అరియసచ్చారమ్మణఞాణమ్పి హి ‘‘యే కేచి కుసలా ధమ్మా, సబ్బే తే చతూసు అరియసచ్చేసు సఙ్గహం గచ్ఛన్తీ’’తిఆదీసు (మ॰ ని॰ ౧.౩౦౦) వియ ‘‘సచ్చ’’న్తి వుచ్చతి. అయం రూపస్స ఆదీనవోతి పరిఞ్ఞాపటివేధోతి పుబ్బభాగే ‘‘అయం రూపస్స ఆదీనవో’’తి ఞత్వా మగ్గక్ఖణే దుక్ఖపరిఞ్ఞాసఙ్ఖాతో దుక్ఖసచ్చప్పటివేధో. దుక్ఖసచ్చన్తి దుక్ఖసచ్చప్పటివేధఞాణం. ఇదం రూపస్స నిస్సరణన్తి సచ్ఛికిరియాపటివేధోతి పుబ్బభాగే ‘‘ఇదం రూపస్స నిస్సరణ’’న్తి ఞత్వా మగ్గక్ఖణే నిరోధసచ్ఛికిరియాసఙ్ఖాతో నిరోధసచ్చప్పటివేధో. నిరోధసచ్చన్తి నిరోధసచ్చారమ్మణం నిరోధసచ్చప్పటివేధఞాణం . యా ఇమేసు తీసు ఠానేసూతి ఇమేసు యథావుత్తేసు తీసు సముదయదుక్ఖనిరోధేసు పటివేధవసేన పవత్తా యా దిట్ఠి యో సఙ్కప్పోతి యోజనా. భావనాపటివేధోతి అయం మగ్గభావనాసఙ్ఖాతో మగ్గసచ్చప్పటివేధో. మగ్గసచ్చన్తి మగ్గసచ్చప్పటివేధఞాణం.

    14. Saccappaṭivedhañāṇayojanakkame ca ayaṃ rūpassa assādoti pahānappaṭivedhoti pubbabhāge ‘‘ayaṃ taṇhāsampayutto rūpassa assādo’’ti ñatvā maggakkhaṇe samudayappahānasaṅkhāto samudayasaccappaṭivedho. Samudayasaccanti samudayasaccappaṭivedhañāṇaṃ. Ariyasaccārammaṇañāṇampi hi ‘‘ye keci kusalā dhammā, sabbe te catūsu ariyasaccesu saṅgahaṃ gacchantī’’tiādīsu (ma. ni. 1.300) viya ‘‘sacca’’nti vuccati. Ayaṃ rūpassa ādīnavoti pariññāpaṭivedhoti pubbabhāge ‘‘ayaṃ rūpassa ādīnavo’’ti ñatvā maggakkhaṇe dukkhapariññāsaṅkhāto dukkhasaccappaṭivedho. Dukkhasaccanti dukkhasaccappaṭivedhañāṇaṃ. Idaṃ rūpassa nissaraṇanti sacchikiriyāpaṭivedhoti pubbabhāge ‘‘idaṃ rūpassa nissaraṇa’’nti ñatvā maggakkhaṇe nirodhasacchikiriyāsaṅkhāto nirodhasaccappaṭivedho. Nirodhasaccanti nirodhasaccārammaṇaṃ nirodhasaccappaṭivedhañāṇaṃ . Yā imesu tīsu ṭhānesūti imesu yathāvuttesu tīsu samudayadukkhanirodhesu paṭivedhavasena pavattā yā diṭṭhi yo saṅkappoti yojanā. Bhāvanāpaṭivedhoti ayaṃ maggabhāvanāsaṅkhāto maggasaccappaṭivedho. Maggasaccanti maggasaccappaṭivedhañāṇaṃ.

    ౧౫. పున అపరేన పరియాయేన సచ్చాని చ సచ్చప్పటివేధఞ్చ దస్సేన్తో సచ్చన్తి కతిహాకారేహి సచ్చన్తిఆదిమాహ. తత్థ యస్మా సబ్బేపి సబ్బఞ్ఞుబోధిసత్తా బోధిపల్లఙ్కే నిసిన్నా జరామరణాదికస్స దుక్ఖసచ్చస్స జాతిఆదికం సముదయసచ్చం ‘‘కిం ను ఖో’’తి ఏసన్తి, తథా ఏసన్తా చ జరామరణాదికస్స దుక్ఖసచ్చస్స జాతిఆదికం సముదయసచ్చం ‘‘పచ్చయో’’తి వవత్థపేన్తో పరిగ్గణ్హన్తి, తస్మా సా చ ఏసనా సో చ పరిగ్గహో సచ్చానం ఏసనత్తా పరిగ్గహత్తా చ ‘‘సచ్చ’’న్తి కత్వా ఏసనట్ఠేన పరిగ్గహట్ఠేనాతి వుత్తం. అయఞ్చ విధి పచ్చేకబుద్ధానమ్పి పచ్చయపరిగ్గహే లబ్భతియేవ, సావకానం పన అనుస్సవవసేన పచ్చయపరిగ్గహే లబ్భతి. పటివేధట్ఠేనాతి పుబ్బభాగే తథా ఏసితానం పరిగ్గహితానఞ్చ మగ్గక్ఖణే ఏకపటివేధట్ఠేన.

    15. Puna aparena pariyāyena saccāni ca saccappaṭivedhañca dassento saccanti katihākārehi saccantiādimāha. Tattha yasmā sabbepi sabbaññubodhisattā bodhipallaṅke nisinnā jarāmaraṇādikassa dukkhasaccassa jātiādikaṃ samudayasaccaṃ ‘‘kiṃ nu kho’’ti esanti, tathā esantā ca jarāmaraṇādikassa dukkhasaccassa jātiādikaṃ samudayasaccaṃ ‘‘paccayo’’ti vavatthapento pariggaṇhanti, tasmā sā ca esanā so ca pariggaho saccānaṃ esanattā pariggahattā ca ‘‘sacca’’nti katvā esanaṭṭhena pariggahaṭṭhenāti vuttaṃ. Ayañca vidhi paccekabuddhānampi paccayapariggahe labbhatiyeva, sāvakānaṃ pana anussavavasena paccayapariggahe labbhati. Paṭivedhaṭṭhenāti pubbabhāge tathā esitānaṃ pariggahitānañca maggakkhaṇe ekapaṭivedhaṭṭhena.

    కింనిదానన్తిఆదీసు నిదానాదీని సబ్బాని కారణవేవచనాని. కారణఞ్హి యస్మా ఫలం నిదేతి ‘‘హన్ద నం గణ్హథా’’తి అప్పేతి వియ, తస్మా ‘‘నిదాన’’న్తి వుచ్చతి. యస్మా ఫలం తతో సముదేతి, జాయతి, పభవతి; తస్మా సముదయో, జాతి, పభవోతి వుచ్చతి. అయం పనేత్థ అత్థో – కిం నిదానం ఏతస్సాతి కింనిదానం. కో సముదయో ఏతస్సాతి కింసముదయం. కా జాతి ఏతస్సాతి కింజాతికం. కో పభవో ఏతస్సాతి కింపభవం. యస్మా పన తస్స జాతి యథావుత్తేన అత్థేన నిదానఞ్చేవ సముదయో చ జాతి చ పభవో చ, తస్మా జాతినిదానన్తిఆదిమాహ. జరామరణన్తి దుక్ఖసచ్చం. జరామరణసముదయన్తి తస్స పచ్చయం సముదయసచ్చం. జరామరణనిరోధన్తి నిరోధసచ్చం. జరామరణనిరోధగామినిం పటిపదన్తి మగ్గసచ్చం. ఇమినావ నయేన సబ్బపదేసు అత్థో వేదితబ్బో.

    Kiṃnidānantiādīsu nidānādīni sabbāni kāraṇavevacanāni. Kāraṇañhi yasmā phalaṃ nideti ‘‘handa naṃ gaṇhathā’’ti appeti viya, tasmā ‘‘nidāna’’nti vuccati. Yasmā phalaṃ tato samudeti, jāyati, pabhavati; tasmā samudayo, jāti, pabhavoti vuccati. Ayaṃ panettha attho – kiṃ nidānaṃ etassāti kiṃnidānaṃ. Ko samudayo etassāti kiṃsamudayaṃ. Kā jāti etassāti kiṃjātikaṃ. Ko pabhavo etassāti kiṃpabhavaṃ. Yasmā pana tassa jāti yathāvuttena atthena nidānañceva samudayo ca jāti ca pabhavo ca, tasmā jātinidānantiādimāha. Jarāmaraṇanti dukkhasaccaṃ. Jarāmaraṇasamudayanti tassa paccayaṃ samudayasaccaṃ. Jarāmaraṇanirodhanti nirodhasaccaṃ. Jarāmaraṇanirodhagāminiṃ paṭipadanti maggasaccaṃ. Imināva nayena sabbapadesu attho veditabbo.

    ౧౬. నిరోధప్పజాననాతి ఆరమ్మణకరణేన నిరోధస్స పజాననా. జాతి సియా దుక్ఖసచ్చం, సియా సముదయసచ్చన్తి భవపచ్చయా పఞ్ఞాయనట్ఠేన దుక్ఖసచ్చం , జరామరణస్స పచ్చయట్ఠేన సముదయసచ్చం. ఏస నయో సేసేసుపి. అవిజ్జా సియా దుక్ఖసచ్చన్తి పన ఆసవసముదయా అవిజ్జాసముదయట్ఠేనాతి.

    16.Nirodhappajānanāti ārammaṇakaraṇena nirodhassa pajānanā. Jāti siyā dukkhasaccaṃ, siyā samudayasaccanti bhavapaccayā paññāyanaṭṭhena dukkhasaccaṃ , jarāmaraṇassa paccayaṭṭhena samudayasaccaṃ. Esa nayo sesesupi. Avijjā siyā dukkhasaccanti pana āsavasamudayā avijjāsamudayaṭṭhenāti.

    సచ్చకథావణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Saccakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / పటిసమ్భిదామగ్గపాళి • Paṭisambhidāmaggapāḷi / ౩. దుతియసుత్తన్తనిద్దేసో • 3. Dutiyasuttantaniddeso


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact