Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പടിസമ്ഭിദാമഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā

    ൩. ദുതിയസുത്തന്തനിദ്ദേസവണ്ണനാ

    3. Dutiyasuttantaniddesavaṇṇanā

    ൧൪. സച്ചപ്പടിവേധഞാണയോജനക്കമേ ച അയം രൂപസ്സ അസ്സാദോതി പഹാനപ്പടിവേധോതി പുബ്ബഭാഗേ ‘‘അയം തണ്ഹാസമ്പയുത്തോ രൂപസ്സ അസ്സാദോ’’തി ഞത്വാ മഗ്ഗക്ഖണേ സമുദയപ്പഹാനസങ്ഖാതോ സമുദയസച്ചപ്പടിവേധോ. സമുദയസച്ചന്തി സമുദയസച്ചപ്പടിവേധഞാണം. അരിയസച്ചാരമ്മണഞാണമ്പി ഹി ‘‘യേ കേചി കുസലാ ധമ്മാ, സബ്ബേ തേ ചതൂസു അരിയസച്ചേസു സങ്ഗഹം ഗച്ഛന്തീ’’തിആദീസു (മ॰ നി॰ ൧.൩൦൦) വിയ ‘‘സച്ച’’ന്തി വുച്ചതി. അയം രൂപസ്സ ആദീനവോതി പരിഞ്ഞാപടിവേധോതി പുബ്ബഭാഗേ ‘‘അയം രൂപസ്സ ആദീനവോ’’തി ഞത്വാ മഗ്ഗക്ഖണേ ദുക്ഖപരിഞ്ഞാസങ്ഖാതോ ദുക്ഖസച്ചപ്പടിവേധോ. ദുക്ഖസച്ചന്തി ദുക്ഖസച്ചപ്പടിവേധഞാണം. ഇദം രൂപസ്സ നിസ്സരണന്തി സച്ഛികിരിയാപടിവേധോതി പുബ്ബഭാഗേ ‘‘ഇദം രൂപസ്സ നിസ്സരണ’’ന്തി ഞത്വാ മഗ്ഗക്ഖണേ നിരോധസച്ഛികിരിയാസങ്ഖാതോ നിരോധസച്ചപ്പടിവേധോ. നിരോധസച്ചന്തി നിരോധസച്ചാരമ്മണം നിരോധസച്ചപ്പടിവേധഞാണം . യാ ഇമേസു തീസു ഠാനേസൂതി ഇമേസു യഥാവുത്തേസു തീസു സമുദയദുക്ഖനിരോധേസു പടിവേധവസേന പവത്താ യാ ദിട്ഠി യോ സങ്കപ്പോതി യോജനാ. ഭാവനാപടിവേധോതി അയം മഗ്ഗഭാവനാസങ്ഖാതോ മഗ്ഗസച്ചപ്പടിവേധോ. മഗ്ഗസച്ചന്തി മഗ്ഗസച്ചപ്പടിവേധഞാണം.

    14. Saccappaṭivedhañāṇayojanakkame ca ayaṃ rūpassa assādoti pahānappaṭivedhoti pubbabhāge ‘‘ayaṃ taṇhāsampayutto rūpassa assādo’’ti ñatvā maggakkhaṇe samudayappahānasaṅkhāto samudayasaccappaṭivedho. Samudayasaccanti samudayasaccappaṭivedhañāṇaṃ. Ariyasaccārammaṇañāṇampi hi ‘‘ye keci kusalā dhammā, sabbe te catūsu ariyasaccesu saṅgahaṃ gacchantī’’tiādīsu (ma. ni. 1.300) viya ‘‘sacca’’nti vuccati. Ayaṃ rūpassa ādīnavoti pariññāpaṭivedhoti pubbabhāge ‘‘ayaṃ rūpassa ādīnavo’’ti ñatvā maggakkhaṇe dukkhapariññāsaṅkhāto dukkhasaccappaṭivedho. Dukkhasaccanti dukkhasaccappaṭivedhañāṇaṃ. Idaṃ rūpassa nissaraṇanti sacchikiriyāpaṭivedhoti pubbabhāge ‘‘idaṃ rūpassa nissaraṇa’’nti ñatvā maggakkhaṇe nirodhasacchikiriyāsaṅkhāto nirodhasaccappaṭivedho. Nirodhasaccanti nirodhasaccārammaṇaṃ nirodhasaccappaṭivedhañāṇaṃ . Yā imesu tīsu ṭhānesūti imesu yathāvuttesu tīsu samudayadukkhanirodhesu paṭivedhavasena pavattā yā diṭṭhi yo saṅkappoti yojanā. Bhāvanāpaṭivedhoti ayaṃ maggabhāvanāsaṅkhāto maggasaccappaṭivedho. Maggasaccanti maggasaccappaṭivedhañāṇaṃ.

    ൧൫. പുന അപരേന പരിയായേന സച്ചാനി ച സച്ചപ്പടിവേധഞ്ച ദസ്സേന്തോ സച്ചന്തി കതിഹാകാരേഹി സച്ചന്തിആദിമാഹ. തത്ഥ യസ്മാ സബ്ബേപി സബ്ബഞ്ഞുബോധിസത്താ ബോധിപല്ലങ്കേ നിസിന്നാ ജരാമരണാദികസ്സ ദുക്ഖസച്ചസ്സ ജാതിആദികം സമുദയസച്ചം ‘‘കിം നു ഖോ’’തി ഏസന്തി, തഥാ ഏസന്താ ച ജരാമരണാദികസ്സ ദുക്ഖസച്ചസ്സ ജാതിആദികം സമുദയസച്ചം ‘‘പച്ചയോ’’തി വവത്ഥപേന്തോ പരിഗ്ഗണ്ഹന്തി, തസ്മാ സാ ച ഏസനാ സോ ച പരിഗ്ഗഹോ സച്ചാനം ഏസനത്താ പരിഗ്ഗഹത്താ ച ‘‘സച്ച’’ന്തി കത്വാ ഏസനട്ഠേന പരിഗ്ഗഹട്ഠേനാതി വുത്തം. അയഞ്ച വിധി പച്ചേകബുദ്ധാനമ്പി പച്ചയപരിഗ്ഗഹേ ലബ്ഭതിയേവ, സാവകാനം പന അനുസ്സവവസേന പച്ചയപരിഗ്ഗഹേ ലബ്ഭതി. പടിവേധട്ഠേനാതി പുബ്ബഭാഗേ തഥാ ഏസിതാനം പരിഗ്ഗഹിതാനഞ്ച മഗ്ഗക്ഖണേ ഏകപടിവേധട്ഠേന.

    15. Puna aparena pariyāyena saccāni ca saccappaṭivedhañca dassento saccanti katihākārehi saccantiādimāha. Tattha yasmā sabbepi sabbaññubodhisattā bodhipallaṅke nisinnā jarāmaraṇādikassa dukkhasaccassa jātiādikaṃ samudayasaccaṃ ‘‘kiṃ nu kho’’ti esanti, tathā esantā ca jarāmaraṇādikassa dukkhasaccassa jātiādikaṃ samudayasaccaṃ ‘‘paccayo’’ti vavatthapento pariggaṇhanti, tasmā sā ca esanā so ca pariggaho saccānaṃ esanattā pariggahattā ca ‘‘sacca’’nti katvā esanaṭṭhena pariggahaṭṭhenāti vuttaṃ. Ayañca vidhi paccekabuddhānampi paccayapariggahe labbhatiyeva, sāvakānaṃ pana anussavavasena paccayapariggahe labbhati. Paṭivedhaṭṭhenāti pubbabhāge tathā esitānaṃ pariggahitānañca maggakkhaṇe ekapaṭivedhaṭṭhena.

    കിംനിദാനന്തിആദീസു നിദാനാദീനി സബ്ബാനി കാരണവേവചനാനി. കാരണഞ്ഹി യസ്മാ ഫലം നിദേതി ‘‘ഹന്ദ നം ഗണ്ഹഥാ’’തി അപ്പേതി വിയ, തസ്മാ ‘‘നിദാന’’ന്തി വുച്ചതി. യസ്മാ ഫലം തതോ സമുദേതി, ജായതി, പഭവതി; തസ്മാ സമുദയോ, ജാതി, പഭവോതി വുച്ചതി. അയം പനേത്ഥ അത്ഥോ – കിം നിദാനം ഏതസ്സാതി കിംനിദാനം. കോ സമുദയോ ഏതസ്സാതി കിംസമുദയം. കാ ജാതി ഏതസ്സാതി കിംജാതികം. കോ പഭവോ ഏതസ്സാതി കിംപഭവം. യസ്മാ പന തസ്സ ജാതി യഥാവുത്തേന അത്ഥേന നിദാനഞ്ചേവ സമുദയോ ച ജാതി ച പഭവോ ച, തസ്മാ ജാതിനിദാനന്തിആദിമാഹ. ജരാമരണന്തി ദുക്ഖസച്ചം. ജരാമരണസമുദയന്തി തസ്സ പച്ചയം സമുദയസച്ചം. ജരാമരണനിരോധന്തി നിരോധസച്ചം. ജരാമരണനിരോധഗാമിനിം പടിപദന്തി മഗ്ഗസച്ചം. ഇമിനാവ നയേന സബ്ബപദേസു അത്ഥോ വേദിതബ്ബോ.

    Kiṃnidānantiādīsu nidānādīni sabbāni kāraṇavevacanāni. Kāraṇañhi yasmā phalaṃ nideti ‘‘handa naṃ gaṇhathā’’ti appeti viya, tasmā ‘‘nidāna’’nti vuccati. Yasmā phalaṃ tato samudeti, jāyati, pabhavati; tasmā samudayo, jāti, pabhavoti vuccati. Ayaṃ panettha attho – kiṃ nidānaṃ etassāti kiṃnidānaṃ. Ko samudayo etassāti kiṃsamudayaṃ. Kā jāti etassāti kiṃjātikaṃ. Ko pabhavo etassāti kiṃpabhavaṃ. Yasmā pana tassa jāti yathāvuttena atthena nidānañceva samudayo ca jāti ca pabhavo ca, tasmā jātinidānantiādimāha. Jarāmaraṇanti dukkhasaccaṃ. Jarāmaraṇasamudayanti tassa paccayaṃ samudayasaccaṃ. Jarāmaraṇanirodhanti nirodhasaccaṃ. Jarāmaraṇanirodhagāminiṃ paṭipadanti maggasaccaṃ. Imināva nayena sabbapadesu attho veditabbo.

    ൧൬. നിരോധപ്പജാനനാതി ആരമ്മണകരണേന നിരോധസ്സ പജാനനാ. ജാതി സിയാ ദുക്ഖസച്ചം, സിയാ സമുദയസച്ചന്തി ഭവപച്ചയാ പഞ്ഞായനട്ഠേന ദുക്ഖസച്ചം , ജരാമരണസ്സ പച്ചയട്ഠേന സമുദയസച്ചം. ഏസ നയോ സേസേസുപി. അവിജ്ജാ സിയാ ദുക്ഖസച്ചന്തി പന ആസവസമുദയാ അവിജ്ജാസമുദയട്ഠേനാതി.

    16.Nirodhappajānanāti ārammaṇakaraṇena nirodhassa pajānanā. Jāti siyā dukkhasaccaṃ, siyā samudayasaccanti bhavapaccayā paññāyanaṭṭhena dukkhasaccaṃ , jarāmaraṇassa paccayaṭṭhena samudayasaccaṃ. Esa nayo sesesupi. Avijjā siyā dukkhasaccanti pana āsavasamudayā avijjāsamudayaṭṭhenāti.

    സച്ചകഥാവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Saccakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / പടിസമ്ഭിദാമഗ്ഗപാളി • Paṭisambhidāmaggapāḷi / ൩. ദുതിയസുത്തന്തനിദ്ദേസോ • 3. Dutiyasuttantaniddeso


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact