Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဋိသမ္ဘိဒာမဂ္ဂပာဠိ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
၂. ဒုတိယသုတ္တန္တပာဠိ
2. Dutiyasuttantapāḷi
၁၃. ‘‘ပုဗ္ဗေ မေ, ဘိက္ခဝေ 1, သမ္ဗောဓာ အနဘိသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ဗောဓိသတ္တသ္သေဝ သတော ဧတဒဟောသိ – ‘ကော နု ခော ရူပသ္သ အသ္သာဒော, ကော အာဒီနဝော, ကိံ နိသ္သရဏံ; ကော ဝေဒနာယ အသ္သာဒော, ကော အာဒီနဝော, ကိံ နိသ္သရဏံ; ကော သညာယ အသ္သာဒော, ကော အာဒီနဝော, ကိံ နိသ္သရဏံ; ကော သင္ခာရာနံ အသ္သာဒော, ကော အာဒီနဝော, ကိံ နိသ္သရဏံ; ကော ဝိညာဏသ္သ အသ္သာဒော, ကော အာဒီနဝော, ကိံ နိသ္သရဏ’န္တိ? တသ္သ မယ္ဟံ, ဘိက္ခဝေ, ဧတဒဟောသိ – ‘ယံ ခော ရူပံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သုခံ သောမနသ္သံ – အယံ ရူပသ္သ အသ္သာဒော။ ယံ ရူပံ အနိစ္စံ, တံ ဒုက္ခံ ဝိပရိဏာမဓမ္မံ – အယံ ရူပသ္သ အာဒီနဝော။ ယော ရူပသ္မိံ ဆန္ဒရာဂဝိနယော ဆန္ဒရာဂပ္ပဟာနံ – ဣဒံ ရူပသ္သ နိသ္သရဏံ။ ယံ ဝေဒနံ ပဋိစ္စ။ပေ.။ ယံ သညံ ပဋိစ္စ။ ယံ သင္ခာရေ ပဋိစ္စ။ ယံ ဝိညာဏံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သုခံ သောမနသ္သံ – အယံ ဝိညာဏသ္သ အသ္သာဒော။ ယံ ဝိညာဏံ အနိစ္စံ တံ ဒုက္ခံ ဝိပရိဏာမဓမ္မံ – အယံ ဝိညာဏသ္သ အာဒီနဝော။ ယော ဝိညာဏသ္မိံ ဆန္ဒရာဂဝိနယော ဆန္ဒရာဂပ္ပဟာနံ – ဣဒံ ဝိညာဏသ္သ နိသ္သရဏံ’’။
13. ‘‘Pubbe me, bhikkhave 2, sambodhā anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato etadahosi – ‘ko nu kho rūpassa assādo, ko ādīnavo, kiṃ nissaraṇaṃ; ko vedanāya assādo, ko ādīnavo, kiṃ nissaraṇaṃ; ko saññāya assādo, ko ādīnavo, kiṃ nissaraṇaṃ; ko saṅkhārānaṃ assādo, ko ādīnavo, kiṃ nissaraṇaṃ; ko viññāṇassa assādo, ko ādīnavo, kiṃ nissaraṇa’nti? Tassa mayhaṃ, bhikkhave, etadahosi – ‘yaṃ kho rūpaṃ paṭicca uppajjati sukhaṃ somanassaṃ – ayaṃ rūpassa assādo. Yaṃ rūpaṃ aniccaṃ, taṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ – ayaṃ rūpassa ādīnavo. Yo rūpasmiṃ chandarāgavinayo chandarāgappahānaṃ – idaṃ rūpassa nissaraṇaṃ. Yaṃ vedanaṃ paṭicca…pe… yaṃ saññaṃ paṭicca… yaṃ saṅkhāre paṭicca… yaṃ viññāṇaṃ paṭicca uppajjati sukhaṃ somanassaṃ – ayaṃ viññāṇassa assādo. Yaṃ viññāṇaṃ aniccaṃ taṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ – ayaṃ viññāṇassa ādīnavo. Yo viññāṇasmiṃ chandarāgavinayo chandarāgappahānaṃ – idaṃ viññāṇassa nissaraṇaṃ’’.
‘‘ယာဝကီဝဉ္စာဟံ , ဘိက္ခဝေ, ဣမေသံ ပဉ္စန္နံ ဥပာဒာနက္ခန္ဓာနံ ဧဝံ အသ္သာဒဉ္စ အသ္သာဒတော အာဒီနဝဉ္စ အာဒီနဝတော နိသ္သရဏဉ္စ နိသ္သရဏတော ယထာဘူတံ နာဗ္ဘညာသိံ, နေဝ တာဝာဟံ, ဘိက္ခဝေ, သဒေဝကေ လောကေ သမာရကေ သဗ္ရဟ္မကေ သသ္သမဏဗ္ရာဟ္မဏိယာ ပဇာယ သဒေဝမနုသ္သာယ ‘အနုတ္တရံ သမ္မာသမ္ဗောဓိံ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓော’တိ ပစ္စညာသိံ 3 ယတော စ ခ္ဝာဟံ, ဘိက္ခဝေ, ဣမေသံ ပဉ္စန္နံ ဥပာဒာနက္ခန္ဓာနံ ဧဝံ အသ္သာဒဉ္စ အသ္သာဒတော အာဒီနဝဉ္စ အာဒီနဝတော နိသ္သရဏဉ္စ နိသ္သရဏတော ယထာဘူတံ အဗ္ဘညာသိံ, အထာဟံ, ဘိက္ခဝေ, ‘သဒေဝကေ လောကေ သမာရကေ သဗ္ရဟ္မကေ သသ္သမဏဗ္ရာဟ္မဏိယာ ပဇာယ သဒေဝမနုသ္သာယ အနုတ္တရံ သမ္မာသမ္ဗောဓိံ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓော’တိ ပစ္စညာသိံ။ ဉာဏဉ္စ ပန မေ ဒသ္သနံ ဥဒပာဒိ – ‘အကုပ္ပာ မေ ဝိမုတ္တိ 4။ အယမန္တိမာ ဇာတိ, နတ္ထိ ဒာနိ ပုနဗ္ဘဝော’’’တိ။
‘‘Yāvakīvañcāhaṃ , bhikkhave, imesaṃ pañcannaṃ upādānakkhandhānaṃ evaṃ assādañca assādato ādīnavañca ādīnavato nissaraṇañca nissaraṇato yathābhūtaṃ nābbhaññāsiṃ, neva tāvāhaṃ, bhikkhave, sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya ‘anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddho’ti paccaññāsiṃ 5 yato ca khvāhaṃ, bhikkhave, imesaṃ pañcannaṃ upādānakkhandhānaṃ evaṃ assādañca assādato ādīnavañca ādīnavato nissaraṇañca nissaraṇato yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, athāhaṃ, bhikkhave, ‘sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddho’ti paccaññāsiṃ. Ñāṇañca pana me dassanaṃ udapādi – ‘akuppā me vimutti 6. Ayamantimā jāti, natthi dāni punabbhavo’’’ti.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ပဋိသမ္ဘိဒာမဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ၂. ဒုတိယသုတ္တန္တပာဠိဝဏ္ဏနာ • 2. Dutiyasuttantapāḷivaṇṇanā