| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
២. ទុតិយឧរុវេលសុត្តវណ្ណនា
2. Dutiyauruvelasuttavaṇṇanā
២២. ទុតិយេ សម្ពហុលាតិ ពហុកា។ ព្រាហ្មណាតិ ហុហុក្កជាតិកេន ព្រាហ្មណេន សទ្ធិំ អាគតា ព្រាហ្មណា។ ជិណ្ណាតិ ជរាជិណ្ណា។ វុឌ្ឍាតិ វយោវុទ្ធា។ មហល្លកាតិ ជាតិមហល្លកា។ អទ្ធគតាតិ តយោ វយេ អទ្ធេ អតិក្កន្តា។ សុតមេតន្តិ អម្ហេហិ សុតំ ឯតំ។ តយិទំ ភោ, គោតម, តថេវាតិ ភោ, គោតម, ឯតំ អម្ហេហិ សុតការណំ តថា ឯវ។ តយិទំ ភោ, គោតម, ន សម្បន្នមេវាតិ តំ ឯតំ អភិវាទនាទិអករណំ អននុច្ឆវិកមេវ។
22. Dutiye sambahulāti bahukā. Brāhmaṇāti huhukkajātikena brāhmaṇena saddhiṃ āgatā brāhmaṇā. Jiṇṇāti jarājiṇṇā. Vuḍḍhāti vayovuddhā. Mahallakāti jātimahallakā. Addhagatāti tayo vaye addhe atikkantā. Sutametanti amhehi sutaṃ etaṃ. Tayidaṃ bho, gotama, tathevāti bho, gotama, etaṃ amhehi sutakāraṇaṃ tathā eva. Tayidaṃ bho, gotama, na sampannamevāti taṃ etaṃ abhivādanādiakaraṇaṃ ananucchavikameva.
អកាលវាទីតិអាទីសុ អកាលេ វទតីតិ អកាលវាទី។ អសភាវំ វទតីតិ អភូតវាទី។ អនត្ថំ វទតិ, នោ អត្ថន្តិ អនត្ថវាទី។ អធម្មំ វទតិ, នោ ធម្មន្តិ អធម្មវាទី។ អវិនយំ វទតិ , នោ វិនយន្តិ អវិនយវាទី។ អនិធានវតិំ វាចំ ភាសិតាតិ ន ហទយេ និធេតព្ពយុត្តកំ វាចំ ភាសិតា។ អកាលេនាតិ កថេតុំ អយុត្តកាលេន។ អនបទេសន្តិ អបទេសរហិតំ, សាបទេសំ សការណំ កត្វា ន កថេតិ។ អបរិយន្តវតិន្តិ បរិយន្តរហិតំ, ន បរិច្ឆេទំ ទស្សេត្វា កថេតិ។ អនត្ថសំហិតន្តិ ន លោកិយលោកុត្តរអត្ថនិស្សិតំ កត្វា កថេតិ។ ពាលោ ថេរោត្វេវ សង្ខំ គច្ឆតីតិ អន្ធពាលោ ថេរោតិ សង្ខំ គច្ឆតិ។
Akālavādītiādīsu akāle vadatīti akālavādī. Asabhāvaṃ vadatīti abhūtavādī. Anatthaṃ vadati, no atthanti anatthavādī. Adhammaṃ vadati, no dhammanti adhammavādī. Avinayaṃ vadati , no vinayanti avinayavādī. Anidhānavatiṃ vācaṃ bhāsitāti na hadaye nidhetabbayuttakaṃ vācaṃ bhāsitā. Akālenāti kathetuṃ ayuttakālena. Anapadesanti apadesarahitaṃ, sāpadesaṃ sakāraṇaṃ katvā na katheti. Apariyantavatinti pariyantarahitaṃ, na paricchedaṃ dassetvā katheti. Anatthasaṃhitanti na lokiyalokuttaraatthanissitaṃ katvā katheti. Bālo therotveva saṅkhaṃ gacchatīti andhabālo theroti saṅkhaṃ gacchati.
កាលវាទីតិអាទីនិ វុត្តបដិបក្ខវសេន វេទិតព្ពានិ។ បណ្ឌិតោ ថេរោត្វេវ សង្ខំ គច្ឆតីតិ បណ្ឌិច្ចេន សមន្នាគតត្តា បណ្ឌិតោ, ថិរភាវប្បត្តិយា ថេរោតិ សង្ខំ គច្ឆតិ។
Kālavādītiādīni vuttapaṭipakkhavasena veditabbāni. Paṇḍito therotveva saṅkhaṃ gacchatīti paṇḍiccena samannāgatattā paṇḍito, thirabhāvappattiyā theroti saṅkhaṃ gacchati.
ពហុស្សុតោ ហោតីតិ ពហុំ អស្ស សុតំ ហោតិ, នវង្គំ សត្ថុសាសនំ បាឡិអនុសន្ធិបុព្ពាបរវសេន ឧគ្គហិតំ ហោតីតិ អត្ថោ។ សុតធរោតិ សុតស្ស អាធារភូតោ។ យស្ស ហិ ឥតោ គហិតំ ឥតោ បលាយតិ, ឆិទ្ទឃដេ ឧទកំ វិយ ន តិដ្ឋតិ, បរិសមជ្ឈេ ឯកសុត្តំ វា ជាតកំ វា កថេតុំ វា វាចេតុំ វា ន សក្កោតិ, អយំ ន សុតធរោ នាម។ យស្ស បន ឧគ្គហិតំ ពុទ្ធវចនំ ឧគ្គហិតកាលសទិសមេវ ហោតិ, ទសបិ វីសតិបិ វស្សានិ សជ្ឈាយំ អករោន្តស្ស នេវ នស្សតិ, អយំ សុតធរោ នាម។ សុតសន្និចយោតិ សុតស្ស សន្និចយភូតោ។ យស្ស ហិ សុតំ ហទយមញ្ជូសាយ សន្និចិតំ សិលាយ លេខា វិយ សុវណ្ណបត្តេ បក្ខិត្តសីហវសា វិយ ច តិដ្ឋតិ, អយំ សុតសន្និចយោ នាម។ ធាតាតិ ធាតា បគុណា។ ឯកច្ចស្ស ហិ ឧគ្គហិតពុទ្ធវចនំ ធាតំ បគុណំ និច្ចលិកំ ន ហោតិ, ‘‘អសុកំ សុត្តំ វា ជាតកំ វា កថេហី’’តិ វុត្តេ ‘‘សជ្ឈាយិត្វា សំសន្ទិត្វា សមនុគ្គាហិត្វា ជានិស្សាមី’’តិ វទតិ។ ឯកច្ចស្ស ធាតំ បគុណំ ភវង្គសោតសទិសំ ហោតិ, ‘‘អសុកំ សុត្តំ វា ជាតកំ វា កថេហី’’តិ វុត្តេ ឧទ្ធរិត្វា តមេវ កថេតិ។ តំ សន្ធាយ វុត្តំ ‘‘ធាតា’’តិ។ វចសា បរិចិតាតិ សុត្តទសក-វគ្គទសកបណ្ណាសទសកវសេន វាចាយ សជ្ឈាយិតា។ មនសានុបេក្ខិតាតិ ចិត្តេន អនុបេក្ខិតា។ យស្ស វាចាយ សជ្ឈាយិតំ ពុទ្ធវចនំ មនសា ចិន្តេន្តស្ស តត្ថ តត្ថ បាកដំ ហោតិ, មហាទីបំ ជាលេត្វា ឋិតស្ស រូបគតំ វិយ បញ្ញាយតិ, តំ សន្ធាយេតំ វុត្តំ។ ទិដ្ឋិយា សុប្បដិវិទ្ធាតិ អត្ថតោ ច ការណតោ ច បញ្ញាយ សុប្បដិវិទ្ធា។
Bahussuto hotīti bahuṃ assa sutaṃ hoti, navaṅgaṃ satthusāsanaṃ pāḷianusandhipubbāparavasena uggahitaṃ hotīti attho. Sutadharoti sutassa ādhārabhūto. Yassa hi ito gahitaṃ ito palāyati, chiddaghaṭe udakaṃ viya na tiṭṭhati, parisamajjhe ekasuttaṃ vā jātakaṃ vā kathetuṃ vā vācetuṃ vā na sakkoti, ayaṃ na sutadharo nāma. Yassa pana uggahitaṃ buddhavacanaṃ uggahitakālasadisameva hoti, dasapi vīsatipi vassāni sajjhāyaṃ akarontassa neva nassati, ayaṃ sutadharo nāma. Sutasannicayoti sutassa sannicayabhūto. Yassa hi sutaṃ hadayamañjūsāya sannicitaṃ silāya lekhā viya suvaṇṇapatte pakkhittasīhavasā viya ca tiṭṭhati, ayaṃ sutasannicayo nāma. Dhātāti dhātā paguṇā. Ekaccassa hi uggahitabuddhavacanaṃ dhātaṃ paguṇaṃ niccalikaṃ na hoti, ‘‘asukaṃ suttaṃ vā jātakaṃ vā kathehī’’ti vutte ‘‘sajjhāyitvā saṃsanditvā samanuggāhitvā jānissāmī’’ti vadati. Ekaccassa dhātaṃ paguṇaṃ bhavaṅgasotasadisaṃ hoti, ‘‘asukaṃ suttaṃ vā jātakaṃ vā kathehī’’ti vutte uddharitvā tameva katheti. Taṃ sandhāya vuttaṃ ‘‘dhātā’’ti. Vacasāparicitāti suttadasaka-vaggadasakapaṇṇāsadasakavasena vācāya sajjhāyitā. Manasānupekkhitāti cittena anupekkhitā. Yassa vācāya sajjhāyitaṃ buddhavacanaṃ manasā cintentassa tattha tattha pākaṭaṃ hoti, mahādīpaṃ jāletvā ṭhitassa rūpagataṃ viya paññāyati, taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Diṭṭhiyā suppaṭividdhāti atthato ca kāraṇato ca paññāya suppaṭividdhā.
អាភិចេតសិកានន្តិ អភិចេតោតិ អភិក្កន្តំ វិសុទ្ធំ ចិត្តំ វុច្ចតិ, អធិចិត្តំ វា, អភិចេតសិ ជាតានិ អាភិចេតសិកានិ, អភិចេតោសន្និស្សិតានីតិ វា អាភិចេតសិកានិ។ ទិដ្ឋធម្មសុខវិហារានន្តិ ទិដ្ឋធម្មេ សុខវិហារានំ។ ទិដ្ឋធម្មោតិ បច្ចក្ខោ អត្តភាវោ វុច្ចតិ, តត្ថ សុខវិហារភូតានន្តិ អត្ថោ។ រូបាវចរជ្ឈានានមេតំ អធិវចនំ។ តានិ ហិ អប្បេត្វា និសិន្នា ឈាយិនោ ឥមស្មិំយេវ អត្តភាវេ អសំកិលិដ្ឋនេក្ខម្មសុខំ វិន្ទន្តិ, តស្មា ‘‘ទិដ្ឋធម្មសុខវិហារានី’’តិ វុច្ចតិ។ និកាមលាភីតិ និកាមេន លាភី, អត្តនោ ឥច្ឆាវសេន លាភី, ឥច្ឆិតិច្ឆិតក្ខណេ សមាបជ្ជិតុំ សមត្ថោតិ វុត្តំ ហោតិ។ អកិច្ឆលាភីតិ សុខេនេវ បច្ចនីកធម្មេ វិក្ខម្ភេត្វា សមាបជ្ជិតុំ សមត្ថោតិ វុត្តំ ហោតិ។ អកសិរលាភីតិ អកសិរានំ លាភី វិបុលានំ, យថាបរិច្ឆេទេន វុដ្ឋាតុំ សមត្ថោតិ វុត្តំ ហោតិ។ ឯកច្ចោ ហិ លាភីយេវ ហោតិ, ន បន ឥច្ឆិតិច្ឆិតក្ខណេ សក្កោតិ សមាបជ្ជិតុំ។ ឯកច្ចោ សក្កោតិ តថាសមាបជ្ជិតុំ, បារិបន្ថិកេ ច បន កិច្ឆេន វិក្ខម្ភេតិ។ ឯកច្ចោ តថា ច សមាបជ្ជតិ, បារិបន្ថិកេ ច អកិច្ឆេនេវ វិក្ខម្ភេតិ, ន សក្កោតិ នាឡិកយន្តំ វិយ យថាបរិច្ឆេទេយេវ វុដ្ឋាតុំ។ យស្ស បន អយំ តិវិធាបិ សម្បទា អត្ថិ, សោ ‘‘អកិច្ឆលាភី អកសិរលាភី’’តិ វុច្ចតិ។ អាសវានំ ខយាតិអាទីនិ វុត្តត្ថានេវ។ ឯវមិធ សីលម្បិ ពាហុសច្ចម្បិ ខីណាសវស្សេវ សីលំ ពាហុសច្ចញ្ច, ឈានានិបិ ខីណាសវស្សេវ វឡញ្ជនកជ្ឈានានិ កថិតានិ។ ‘‘អាសវានំ ខយា’’តិអាទីហិ បន អរហត្តំ កថិតំ។ ផលេន ចេត្ថ មគ្គកិច្ចំ បកាសិតន្តិ វេទិតព្ពំ។
Ābhicetasikānanti abhicetoti abhikkantaṃ visuddhaṃ cittaṃ vuccati, adhicittaṃ vā, abhicetasi jātāni ābhicetasikāni, abhicetosannissitānīti vā ābhicetasikāni. Diṭṭhadhammasukhavihārānanti diṭṭhadhamme sukhavihārānaṃ. Diṭṭhadhammoti paccakkho attabhāvo vuccati, tattha sukhavihārabhūtānanti attho. Rūpāvacarajjhānānametaṃ adhivacanaṃ. Tāni hi appetvā nisinnā jhāyino imasmiṃyeva attabhāve asaṃkiliṭṭhanekkhammasukhaṃ vindanti, tasmā ‘‘diṭṭhadhammasukhavihārānī’’ti vuccati. Nikāmalābhīti nikāmena lābhī, attano icchāvasena lābhī, icchiticchitakkhaṇe samāpajjituṃ samatthoti vuttaṃ hoti. Akicchalābhīti sukheneva paccanīkadhamme vikkhambhetvā samāpajjituṃ samatthoti vuttaṃ hoti. Akasiralābhīti akasirānaṃ lābhī vipulānaṃ, yathāparicchedena vuṭṭhātuṃ samatthoti vuttaṃ hoti. Ekacco hi lābhīyeva hoti, na pana icchiticchitakkhaṇe sakkoti samāpajjituṃ. Ekacco sakkoti tathāsamāpajjituṃ, pāripanthike ca pana kicchena vikkhambheti. Ekacco tathā ca samāpajjati, pāripanthike ca akiccheneva vikkhambheti, na sakkoti nāḷikayantaṃ viya yathāparicchedeyeva vuṭṭhātuṃ. Yassa pana ayaṃ tividhāpi sampadā atthi, so ‘‘akicchalābhī akasiralābhī’’ti vuccati. Āsavānaṃ khayātiādīni vuttatthāneva. Evamidha sīlampi bāhusaccampi khīṇāsavasseva sīlaṃ bāhusaccañca, jhānānipi khīṇāsavasseva vaḷañjanakajjhānāni kathitāni. ‘‘Āsavānaṃ khayā’’tiādīhi pana arahattaṃ kathitaṃ. Phalena cettha maggakiccaṃ pakāsitanti veditabbaṃ.
ឧទ្ធតេនាតិ ឧទ្ធច្ចសហគតេន។ សម្ផន្តិ បលាបកថំ។ អសមាហិតសង្កប្បោតិ អដ្ឋបិតសង្កប្បោ។ មគោតិ មគសទិសោ។ អារាតិ ទូរេ។ ថាវរេយ្យម្ហាតិ ថាវរភាវតោ។ បាបទិដ្ឋីតិ លាមកទិដ្ឋិ។ អនាទរោតិ អាទររហិតោ។ សុតវាតិ សុតេន ឧបគតោ។ បដិភានវាតិ ទុវិធេន បដិភានេន សមន្នាគតោ។ បញ្ញាយត្ថំ វិបស្សតីតិ សហវិបស្សនាយ មគ្គបញ្ញាយ ចតុន្នំ សច្ចានំ អត្ថំ វិនិវិជ្ឈិត្វា បស្សតិ។ បារគូ សព្ពធម្មានន្តិ សព្ពេសំ ខន្ធាទិធម្មានំ បារំ គតោ, អភិញ្ញាបារគូ, បរិញ្ញាបារគូ, បហានបារគូ, ភាវនាបារគូ, សច្ឆិកិរិយាបារគូ, សមាបត្តិបារគូតិ ឯវំ ឆព្ពិធេន បារគមនេន សព្ពធម្មានំ បារំ បរិយោសានំ គតោ។ អខិលោតិ រាគខិលាទិវិរហិតោ។ បដិភានវាតិ ទុវិធេនេវ បដិភានេន សមន្នាគតោ។ ព្រហ្មចរិយស្ស កេវលីតិ សកលព្រហ្មចរិយោ។ សេសមេត្ថ ឧត្តានមេវាតិ។
Uddhatenāti uddhaccasahagatena. Samphanti palāpakathaṃ. Asamāhitasaṅkappoti aṭṭhapitasaṅkappo. Magoti magasadiso. Ārāti dūre. Thāvareyyamhāti thāvarabhāvato. Pāpadiṭṭhīti lāmakadiṭṭhi. Anādaroti ādararahito. Sutavāti sutena upagato. Paṭibhānavāti duvidhena paṭibhānena samannāgato. Paññāyatthaṃ vipassatīti sahavipassanāya maggapaññāya catunnaṃ saccānaṃ atthaṃ vinivijjhitvā passati. Pāragū sabbadhammānanti sabbesaṃ khandhādidhammānaṃ pāraṃ gato, abhiññāpāragū, pariññāpāragū, pahānapāragū, bhāvanāpāragū, sacchikiriyāpāragū, samāpattipāragūti evaṃ chabbidhena pāragamanena sabbadhammānaṃ pāraṃ pariyosānaṃ gato. Akhiloti rāgakhilādivirahito. Paṭibhānavāti duvidheneva paṭibhānena samannāgato. Brahmacariyassa kevalīti sakalabrahmacariyo. Sesamettha uttānamevāti.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ២. ទុតិយឧរុវេលសុត្តំ • 2. Dutiyauruvelasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ២.ទុតិយឧរុវេលសុត្តវណ្ណនា • 2.Dutiyauruvelasuttavaṇṇanā
