Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya |
౬. దుతియయోధాజీవసుత్తం
6. Dutiyayodhājīvasuttaṃ
౭౬. ‘‘పఞ్చిమే, భిక్ఖవే, యోధాజీవా సన్తో సంవిజ్జమానా లోకస్మిం. కతమే పఞ్చ? ఇధ, భిక్ఖవే, ఏకచ్చో యోధాజీవో అసిచమ్మం గహేత్వా ధనుకలాపం సన్నయ్హిత్వా వియూళ్హం సఙ్గామం ఓతరతి. సో తస్మిం సఙ్గామే ఉస్సహతి వాయమతి. తమేనం ఉస్సహన్తం వాయమన్తం పరే హనన్తి పరియాపాదేన్తి. ఏవరూపోపి, భిక్ఖవే, ఇధేకచ్చో యోధాజీవో హోతి. అయం, భిక్ఖవే, పఠమో యోధాజీవో సన్తో సంవిజ్జమానో లోకస్మిం.
76. ‘‘Pañcime, bhikkhave, yodhājīvā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame pañca? Idha, bhikkhave, ekacco yodhājīvo asicammaṃ gahetvā dhanukalāpaṃ sannayhitvā viyūḷhaṃ saṅgāmaṃ otarati. So tasmiṃ saṅgāme ussahati vāyamati. Tamenaṃ ussahantaṃ vāyamantaṃ pare hananti pariyāpādenti. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, paṭhamo yodhājīvo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.
‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, ఇధేకచ్చో యోధాజీవో అసిచమ్మం గహేత్వా ధనుకలాపం సన్నయ్హిత్వా వియూళ్హం సఙ్గామం ఓతరతి. సో తస్మిం సఙ్గామే ఉస్సహతి వాయమతి. తమేనం ఉస్సహన్తం వాయమన్తం పరే ఉపలిక్ఖన్తి 1, తమేనం అపనేన్తి; అపనేత్వా ఞాతకానం నేన్తి. సో ఞాతకేహి నీయమానో అప్పత్వావ ఞాతకే అన్తరామగ్గే కాలం కరోతి. ఏవరూపోపి, భిక్ఖవే, ఇధేకచ్చో యోధాజీవో హోతి. అయం, భిక్ఖవే, దుతియో యోధాజీవో సన్తో సంవిజ్జమానో లోకస్మిం.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo asicammaṃ gahetvā dhanukalāpaṃ sannayhitvā viyūḷhaṃ saṅgāmaṃ otarati. So tasmiṃ saṅgāme ussahati vāyamati. Tamenaṃ ussahantaṃ vāyamantaṃ pare upalikkhanti 2, tamenaṃ apanenti; apanetvā ñātakānaṃ nenti. So ñātakehi nīyamāno appatvāva ñātake antarāmagge kālaṃ karoti. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, dutiyo yodhājīvo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.
‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, ఇధేకచ్చో యోధాజీవో అసిచమ్మం గహేత్వా ధనుకలాపం సన్నయ్హిత్వా వియూళ్హం సఙ్గామం ఓతరతి. సో తస్మిం సఙ్గామే ఉస్సహతి వాయమతి. తమేనం ఉస్సహన్తం వాయమన్తం పరే ఉపలిక్ఖన్తి, తమేనం అపనేన్తి; అపనేత్వా ఞాతకానం నేన్తి. తమేనం ఞాతకా ఉపట్ఠహన్తి పరిచరన్తి. సో ఞాతకేహి ఉపట్ఠహియమానో పరిచరియమానో తేనేవ ఆబాధేన కాలం కరోతి . ఏవరూపోపి, భిక్ఖవే, ఇధేకచ్చో యోధాజీవో హోతి. అయం, భిక్ఖవే, తతియో యోధాజీవో సన్తో సంవిజ్జమానో లోకస్మిం.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo asicammaṃ gahetvā dhanukalāpaṃ sannayhitvā viyūḷhaṃ saṅgāmaṃ otarati. So tasmiṃ saṅgāme ussahati vāyamati. Tamenaṃ ussahantaṃ vāyamantaṃ pare upalikkhanti, tamenaṃ apanenti; apanetvā ñātakānaṃ nenti. Tamenaṃ ñātakā upaṭṭhahanti paricaranti. So ñātakehi upaṭṭhahiyamāno paricariyamāno teneva ābādhena kālaṃ karoti . Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, tatiyo yodhājīvo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.
‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, ఇధేకచ్చో యోధాజీవో అసిచమ్మం గహేత్వా ధనుకలాపం సన్నయ్హిత్వా వియూళ్హం సఙ్గామం ఓతరతి. సో తస్మిం సఙ్గామే ఉస్సహతి వాయమతి. తమేనం ఉస్సహన్తం వాయమన్తం పరే ఉపలిక్ఖన్తి, తమేనం అపనేన్తి; అపనేత్వా ఞాతకానం నేన్తి. తమేనం ఞాతకా ఉపట్ఠహన్తి పరిచరన్తి. సో ఞాతకేహి ఉపట్ఠహియమానో పరిచరియమానో వుట్ఠాతి తమ్హా ఆబాధా. ఏవరూపోపి, భిక్ఖవే, ఇధేకచ్చో యోధాజీవో హోతి. అయం, భిక్ఖవే, చతుత్థో యోధాజీవో సన్తో సంవిజ్జమానో లోకస్మిం.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo asicammaṃ gahetvā dhanukalāpaṃ sannayhitvā viyūḷhaṃ saṅgāmaṃ otarati. So tasmiṃ saṅgāme ussahati vāyamati. Tamenaṃ ussahantaṃ vāyamantaṃ pare upalikkhanti, tamenaṃ apanenti; apanetvā ñātakānaṃ nenti. Tamenaṃ ñātakā upaṭṭhahanti paricaranti. So ñātakehi upaṭṭhahiyamāno paricariyamāno vuṭṭhāti tamhā ābādhā. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, catuttho yodhājīvo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.
‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, ఇధేకచ్చో యోధాజీవో అసిచమ్మం గహేత్వా ధనుకలాపం సన్నయ్హిత్వా వియూళ్హం సఙ్గామం ఓతరతి. సో తం సఙ్గామం అభివిజినిత్వా విజితసఙ్గామో తమేవ సఙ్గామసీసం అజ్ఝావసతి. ఏవరూపోపి, భిక్ఖవే, ఇధేకచ్చో యోధాజీవో హోతి. అయం, భిక్ఖవే, పఞ్చమో యోధాజీవో సన్తో సంవిజ్జమానో లోకస్మిం. ఇమే ఖో, భిక్ఖవే, పఞ్చ యోధాజీవా సన్తో సంవిజ్జమానా లోకస్మిం.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo asicammaṃ gahetvā dhanukalāpaṃ sannayhitvā viyūḷhaṃ saṅgāmaṃ otarati. So taṃ saṅgāmaṃ abhivijinitvā vijitasaṅgāmo tameva saṅgāmasīsaṃ ajjhāvasati. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, pañcamo yodhājīvo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ. Ime kho, bhikkhave, pañca yodhājīvā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ.
‘‘ఏవమేవం ఖో, భిక్ఖవే, పఞ్చిమే యోధాజీవూపమా పుగ్గలా సన్తో సంవిజ్జమానా భిక్ఖూసు. కతమే పఞ్చ? ఇధ, భిక్ఖవే, భిక్ఖు అఞ్ఞతరం గామం వా నిగమం వా ఉపనిస్సాయ విహరతి. సో పుబ్బణ్హసమయం నివాసేత్వా పత్తచీవరమాదాయ తమేవ గామం వా నిగమం వా పిణ్డాయ పవిసతి అరక్ఖితేనేవ కాయేన అరక్ఖితాయ వాచాయ అరక్ఖితేన చిత్తేన అనుపట్ఠితాయ సతియా అసంవుతేహి ఇన్ద్రియేహి. సో తత్థ పస్సతి మాతుగామం దున్నివత్థం వా దుప్పారుతం వా. తస్స తం మాతుగామం దిస్వా దున్నివత్థం వా దుప్పారుతం వా రాగో చిత్తం అనుద్ధంసేతి. సో రాగానుద్ధంసితేన చిత్తేన సిక్ఖం అపచ్చక్ఖాయ దుబ్బల్యం అనావికత్వా మేథునం ధమ్మం పటిసేవతి.
‘‘Evamevaṃ kho, bhikkhave, pañcime yodhājīvūpamā puggalā santo saṃvijjamānā bhikkhūsu. Katame pañca? Idha, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ gāmaṃ vā nigamaṃ vā upanissāya viharati. So pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya tameva gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya pavisati arakkhiteneva kāyena arakkhitāya vācāya arakkhitena cittena anupaṭṭhitāya satiyā asaṃvutehi indriyehi. So tattha passati mātugāmaṃ dunnivatthaṃ vā duppārutaṃ vā. Tassa taṃ mātugāmaṃ disvā dunnivatthaṃ vā duppārutaṃ vā rāgo cittaṃ anuddhaṃseti. So rāgānuddhaṃsitena cittena sikkhaṃ apaccakkhāya dubbalyaṃ anāvikatvā methunaṃ dhammaṃ paṭisevati.
‘‘సేయ్యథాపి సో, భిక్ఖవే, యోధాజీవో అసిచమ్మం గహేత్వా ధనుకలాపం సన్నయ్హిత్వా వియూళ్హం సఙ్గామం ఓతరతి, సో తస్మిం సఙ్గామే ఉస్సహతి వాయమతి, తమేనం ఉస్సహన్తం వాయమన్తం పరే హనన్తి పరియాపాదేన్తి; తథూపమాహం, భిక్ఖవే, ఇమం పుగ్గలం వదామి. ఏవరూపోపి, భిక్ఖవే, ఇధేకచ్చో పుగ్గలో హోతి. అయం, భిక్ఖవే, పఠమో యోధాజీవూపమో పుగ్గలో సన్తో సంవిజ్జమానో భిక్ఖూసు.
‘‘Seyyathāpi so, bhikkhave, yodhājīvo asicammaṃ gahetvā dhanukalāpaṃ sannayhitvā viyūḷhaṃ saṅgāmaṃ otarati, so tasmiṃ saṅgāme ussahati vāyamati, tamenaṃ ussahantaṃ vāyamantaṃ pare hananti pariyāpādenti; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco puggalo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, paṭhamo yodhājīvūpamo puggalo santo saṃvijjamāno bhikkhūsu.
‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, భిక్ఖు అఞ్ఞతరం గామం వా నిగమం వా ఉపనిస్సాయ విహరతి. సో పుబ్బణ్హసమయం నివాసేత్వా పత్తచీవరమాదాయ తమేవ గామం వా నిగమం వా పిణ్డాయ పవిసతి అరక్ఖితేనేవ కాయేన అరక్ఖితాయ వాచాయ అరక్ఖితేన చిత్తేన అనుపట్ఠితాయ సతియా అసంవుతేహి ఇన్ద్రియేహి. సో తత్థ పస్సతి మాతుగామం దున్నివత్థం వా దుప్పారుతం వా. తస్స తం మాతుగామం దిస్వా దున్నివత్థం వా దుప్పారుతం వా రాగో చిత్తం అనుద్ధంసేతి. సో రాగానుద్ధంసితేన చిత్తేన పరిడయ్హతేవ కాయేన పరిడయ్హతి చేతసా. తస్స ఏవం హోతి – ‘యంనూనాహం ఆరామం గన్త్వా భిక్ఖూనం ఆరోచేయ్యం – రాగపరియుట్ఠితోమ్హి 3, ఆవుసో, రాగపరేతో, న సక్కోమి బ్రహ్మచరియం సన్ధారేతుం; సిక్ఖాదుబ్బల్యం ఆవికత్వా సిక్ఖం పచ్చక్ఖాయ హీనాయావత్తిస్సామీ’తి. సో ఆరామం గచ్ఛన్తో అప్పత్వావ ఆరామం అన్తరామగ్గే సిక్ఖాదుబ్బల్యం ఆవికత్వా సిక్ఖం పచ్చక్ఖాయ హీనాయావత్తతి.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ gāmaṃ vā nigamaṃ vā upanissāya viharati. So pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya tameva gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya pavisati arakkhiteneva kāyena arakkhitāya vācāya arakkhitena cittena anupaṭṭhitāya satiyā asaṃvutehi indriyehi. So tattha passati mātugāmaṃ dunnivatthaṃ vā duppārutaṃ vā. Tassa taṃ mātugāmaṃ disvā dunnivatthaṃ vā duppārutaṃ vā rāgo cittaṃ anuddhaṃseti. So rāgānuddhaṃsitena cittena pariḍayhateva kāyena pariḍayhati cetasā. Tassa evaṃ hoti – ‘yaṃnūnāhaṃ ārāmaṃ gantvā bhikkhūnaṃ āroceyyaṃ – rāgapariyuṭṭhitomhi 4, āvuso, rāgapareto, na sakkomi brahmacariyaṃ sandhāretuṃ; sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattissāmī’ti. So ārāmaṃ gacchanto appatvāva ārāmaṃ antarāmagge sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattati.
‘‘సేయ్యథాపి సో, భిక్ఖవే, యోధాజీవో అసిచమ్మం గహేత్వా ధనుకలాపం సన్నయ్హిత్వా వియూళ్హం సఙ్గామం ఓతరతి, సో తస్మిం సఙ్గామే ఉస్సహతి వాయమతి, తమేనం ఉస్సహన్తం వాయమన్తం పరే ఉపలిక్ఖన్తి, తమేనం అపనేన్తి; అపనేత్వా ఞాతకానం నేన్తి. సో ఞాతకేహి నీయమానో అప్పత్వావ ఞాతకే అన్తరామగ్గే కాలం కరోతి; తథూపమాహం, భిక్ఖవే, ఇమం పుగ్గలం వదామి. ఏవరూపోపి, భిక్ఖవే, ఇధేకచ్చో పుగ్గలో హోతి. అయం, భిక్ఖవే, దుతియో యోధాజీవూపమో పుగ్గలో సన్తో సంవిజ్జమానో భిక్ఖూసు.
‘‘Seyyathāpi so, bhikkhave, yodhājīvo asicammaṃ gahetvā dhanukalāpaṃ sannayhitvā viyūḷhaṃ saṅgāmaṃ otarati, so tasmiṃ saṅgāme ussahati vāyamati, tamenaṃ ussahantaṃ vāyamantaṃ pare upalikkhanti, tamenaṃ apanenti; apanetvā ñātakānaṃ nenti. So ñātakehi nīyamāno appatvāva ñātake antarāmagge kālaṃ karoti; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco puggalo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, dutiyo yodhājīvūpamo puggalo santo saṃvijjamāno bhikkhūsu.
‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, భిక్ఖు అఞ్ఞతరం గామం వా నిగమం వా ఉపనిస్సాయ విహరతి. సో పుబ్బణ్హసమయం నివాసేత్వా పత్తచీవరమాదాయ తమేవ గామం వా నిగమం వా పిణ్డాయ పవిసతి అరక్ఖితేనేవ కాయేన అరక్ఖితాయ వాచాయ అరక్ఖితేన చిత్తేన అనుపట్ఠితాయ సతియా అసంవుతేహి ఇన్ద్రియేహి. సో తత్థ పస్సతి మాతుగామం దున్నివత్థం వా దుప్పారుతం వా. తస్స తం మాతుగామం దిస్వా దున్నివత్థం వా దుప్పారుతం వా రాగో చిత్తం అనుద్ధంసేతి. సో రాగానుద్ధంసితేన చిత్తేన పరిడయ్హతేవ కాయేన పరిడయ్హతి చేతసా. తస్స ఏవం హోతి – ‘యంనూనాహం ఆరామం గన్త్వా భిక్ఖూనం ఆరోచేయ్యం – రాగపరియుట్ఠితోమ్హి, ఆవుసో, రాగపరేతో, న సక్కోమి బ్రహ్మచరియం సన్ధారేతుం; సిక్ఖాదుబ్బల్యం ఆవికత్వా సిక్ఖం పచ్చక్ఖాయ హీనాయావత్తిస్సామీ’తి. సో ఆరామం గన్త్వా భిక్ఖూనం ఆరోచేతి – ‘రాగపరియుట్ఠితోమ్హి, ఆవుసో, రాగపరేతో, న సక్కోమి బ్రహ్మచరియం సన్ధారేతుం; సిక్ఖాదుబ్బల్యం ఆవికత్వా సిక్ఖం పచ్చక్ఖాయ హీనాయావత్తిస్సామీ’’’తి.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ gāmaṃ vā nigamaṃ vā upanissāya viharati. So pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya tameva gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya pavisati arakkhiteneva kāyena arakkhitāya vācāya arakkhitena cittena anupaṭṭhitāya satiyā asaṃvutehi indriyehi. So tattha passati mātugāmaṃ dunnivatthaṃ vā duppārutaṃ vā. Tassa taṃ mātugāmaṃ disvā dunnivatthaṃ vā duppārutaṃ vā rāgo cittaṃ anuddhaṃseti. So rāgānuddhaṃsitena cittena pariḍayhateva kāyena pariḍayhati cetasā. Tassa evaṃ hoti – ‘yaṃnūnāhaṃ ārāmaṃ gantvā bhikkhūnaṃ āroceyyaṃ – rāgapariyuṭṭhitomhi, āvuso, rāgapareto, na sakkomi brahmacariyaṃ sandhāretuṃ; sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattissāmī’ti. So ārāmaṃ gantvā bhikkhūnaṃ āroceti – ‘rāgapariyuṭṭhitomhi, āvuso, rāgapareto, na sakkomi brahmacariyaṃ sandhāretuṃ; sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattissāmī’’’ti.
‘‘తమేనం సబ్రహ్మచారీ ఓవదన్తి అనుసాసన్తి – ‘అప్పస్సాదా , ఆవుసో, కామా వుత్తా భగవతా బహుదుక్ఖా బహుపాయాసా 5, ఆదీనవో ఏత్థ భియ్యో. అట్ఠికఙ్కలూపమా కామా వుత్తా భగవతా బహుదుక్ఖా బహుపాయాసా, ఆదీనవో ఏత్థ భియ్యో. మంసపేసూపమా కామా వుత్తా భగవతా బహుదుక్ఖా బహుపాయాసా, ఆదీనవో ఏత్థ భియ్యో. తిణుక్కూపమా కామా వుత్తా భగవతా బహుదుక్ఖా బహుపాయాసా, ఆదీనవో ఏత్థ భియ్యో. అఙ్గారకాసూపమా కామా వుత్తా భగవతా బహుదుక్ఖా బహుపాయాసా, ఆదీనవో ఏత్థ భియ్యో. సుపినకూపమా కామా వుత్తా భగవతా బహుదుక్ఖా బహుపాయాసా, ఆదీనవో ఏత్థ భియ్యో. యాచితకూపమా కామా వుత్తా భగవతా బహుదుక్ఖా బహుపాయాసా, ఆదీనవో ఏత్థ భియ్యో. రుక్ఖఫలూపమా కామా వుత్తా భగవతా బహుదుక్ఖా బహుపాయాసా, ఆదీనవో ఏత్థ భియ్యో. అసిసూనూపమా కామా వుత్తా భగవతా బహుదుక్ఖా బహుపాయాసా, ఆదీనవో ఏత్థ భియ్యో. సత్తిసూలూపమా కామా వుత్తా భగవతా బహుదుక్ఖా బహుపాయాసా, ఆదీనవో ఏత్థ భియ్యో. సప్పసిరూపమా కామా వుత్తా భగవతా బహుదుక్ఖా బహుపాయాసా, ఆదీనవో ఏత్థ భియ్యో. అభిరమతాయస్మా బ్రహ్మచరియే; మాయస్మా సిక్ఖాదుబ్బల్యం ఆవికత్వా సిక్ఖం పచ్చక్ఖాయ హీనాయావత్తీ’’’తి.
‘‘Tamenaṃ sabrahmacārī ovadanti anusāsanti – ‘appassādā , āvuso, kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā 6, ādīnavo ettha bhiyyo. Aṭṭhikaṅkalūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Maṃsapesūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Tiṇukkūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Aṅgārakāsūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Supinakūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Yācitakūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Rukkhaphalūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Asisūnūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Sattisūlūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Sappasirūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Abhiramatāyasmā brahmacariye; māyasmā sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattī’’’ti.
‘‘సో సబ్రహ్మచారీహి ఏవం ఓవదియమానో ఏవం అనుసాసియమానో ఏవమాహ – ‘కిఞ్చాపి, ఆవుసో, అప్పస్సాదా కామా వుత్తా భగవతా బహుదుక్ఖా బహుపాయాసా, ఆదీనవో ఏత్థ భియ్యో; అథ ఖో నేవాహం సక్కోమి బ్రహ్మచరియం సన్ధారేతుం, సిక్ఖాదుబ్బల్యం ఆవికత్వా సిక్ఖం పచ్చక్ఖాయ హీనాయావత్తిస్సామీ’’’తి. సో సిక్ఖాదుబ్బల్యం ఆవికత్వా సిక్ఖం పచ్చక్ఖాయ హీనాయావత్తతి.
‘‘So sabrahmacārīhi evaṃ ovadiyamāno evaṃ anusāsiyamāno evamāha – ‘kiñcāpi, āvuso, appassādā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo; atha kho nevāhaṃ sakkomi brahmacariyaṃ sandhāretuṃ, sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattissāmī’’’ti. So sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattati.
‘‘సేయ్యథాపి సో, భిక్ఖవే, యోధాజీవో అసిచమ్మం గహేత్వా ధనుకలాపం సన్నయ్హిత్వా వియూళ్హం సఙ్గామం ఓతరతి, సో తస్మిం సఙ్గామే ఉస్సహతి వాయమతి, తమేనం ఉస్సహన్తం వాయమన్తం పరే ఉపలిక్ఖన్తి, తమేనం అపనేన్తి; అపనేత్వా ఞాతకానం నేన్తి, తమేనం ఞాతకా ఉపట్ఠహన్తి పరిచరన్తి . సో ఞాతకేహి ఉపట్ఠహియమానో పరిచరియమానో తేనేవ ఆబాధేన కాలం కరోతి; తథూపమాహం, భిక్ఖవే, ఇమం పుగ్గలం వదామి. ఏవరూపోపి, భిక్ఖవే, ఇధేకచ్చో పుగ్గలో హోతి. అయం, భిక్ఖవే, తతియో యోధాజీవూపమో పుగ్గలో సన్తో సంవిజ్జమానో భిక్ఖూసు.
‘‘Seyyathāpi so, bhikkhave, yodhājīvo asicammaṃ gahetvā dhanukalāpaṃ sannayhitvā viyūḷhaṃ saṅgāmaṃ otarati, so tasmiṃ saṅgāme ussahati vāyamati, tamenaṃ ussahantaṃ vāyamantaṃ pare upalikkhanti, tamenaṃ apanenti; apanetvā ñātakānaṃ nenti, tamenaṃ ñātakā upaṭṭhahanti paricaranti . So ñātakehi upaṭṭhahiyamāno paricariyamāno teneva ābādhena kālaṃ karoti; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco puggalo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, tatiyo yodhājīvūpamo puggalo santo saṃvijjamāno bhikkhūsu.
‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, భిక్ఖు అఞ్ఞతరం గామం వా నిగమం వా ఉపనిస్సాయ విహరతి. సో పుబ్బణ్హసమయం నివాసేత్వా పత్తచీవరమాదాయ తమేవ గామం వా నిగమం వా పిణ్డాయ పవిసతి అరక్ఖితేనేవ కాయేన అరక్ఖితాయ వాచాయ అరక్ఖితేన చిత్తేన అనుపట్ఠితాయ సతియా అసంవుతేహి ఇన్ద్రియేహి. సో తత్థ పస్సతి మాతుగామం దున్నివత్థం వా దుప్పారుతం వా. తస్స తం మాతుగామం దిస్వా దున్నివత్థం వా దుప్పారుతం వా రాగో చిత్తం అనుద్ధంసేతి. సో రాగానుద్ధంసితేన చిత్తేన పరిడయ్హతేవ కాయేన పరిడయ్హతి చేతసా. తస్స ఏవం హోతి – ‘యంనూనాహం ఆరామం గన్త్వా భిక్ఖూనం ఆరోచేయ్యం – రాగపరియుట్ఠితోమ్హి, ఆవుసో, రాగపరేతో, న సక్కోమి బ్రహ్మచరియం సన్ధారేతుం; సిక్ఖాదుబ్బల్యం ఆవికత్వా సిక్ఖం పచ్చక్ఖాయ హీనాయావత్తిస్సామీ’తి. సో ఆరామం గన్త్వా భిక్ఖూనం ఆరోచేతి – ‘రాగపరియుట్ఠితోమ్హి, ఆవుసో, రాగపరేతో, న సక్కోమి బ్రహ్మచరియం సన్ధారేతుం; సిక్ఖాదుబ్బల్యం ఆవికత్వా సిక్ఖం పచ్చక్ఖాయ హీనాయావత్తిస్సామీ’’’తి.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ gāmaṃ vā nigamaṃ vā upanissāya viharati. So pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya tameva gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya pavisati arakkhiteneva kāyena arakkhitāya vācāya arakkhitena cittena anupaṭṭhitāya satiyā asaṃvutehi indriyehi. So tattha passati mātugāmaṃ dunnivatthaṃ vā duppārutaṃ vā. Tassa taṃ mātugāmaṃ disvā dunnivatthaṃ vā duppārutaṃ vā rāgo cittaṃ anuddhaṃseti. So rāgānuddhaṃsitena cittena pariḍayhateva kāyena pariḍayhati cetasā. Tassa evaṃ hoti – ‘yaṃnūnāhaṃ ārāmaṃ gantvā bhikkhūnaṃ āroceyyaṃ – rāgapariyuṭṭhitomhi, āvuso, rāgapareto, na sakkomi brahmacariyaṃ sandhāretuṃ; sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattissāmī’ti. So ārāmaṃ gantvā bhikkhūnaṃ āroceti – ‘rāgapariyuṭṭhitomhi, āvuso, rāgapareto, na sakkomi brahmacariyaṃ sandhāretuṃ; sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattissāmī’’’ti.
‘‘తమేనం సబ్రహ్మచారీ ఓవదన్తి అనుసాసన్తి – ‘అప్పస్సాదా, ఆవుసో, కామా వుత్తా భగవతా బహుదుక్ఖా బహుపాయాసా, ఆదీనవో ఏత్థ భియ్యో. అట్ఠికఙ్కలూపమా కామా వుత్తా భగవతా బహుదుక్ఖా బహుపాయాసా, ఆదీనవో ఏత్థ భియ్యో. మంసపేసూపమా కామా వుత్తా భగవతా…పే॰… తిణుక్కూపమా కామా వుత్తా భగవతా… అఙ్గారకాసూపమా కామా వుత్తా భగవతా… సుపినకూపమా కామా వుత్తా భగవతా… యాచితకూపమా కామా వుత్తా భగవతా… రుక్ఖఫలూపమా కామా వుత్తా భగవతా… అసిసూనూపమా కామా వుత్తా భగవతా… సత్తిసూలూపమా కామా వుత్తా భగవతా… సప్పసిరూపమా కామా వుత్తా భగవతా బహుదుక్ఖా బహుపాయాసా, ఆదీనవో ఏత్థ భియ్యో. అభిరమతాయస్మా బ్రహ్మచరియే; మాయస్మా సిక్ఖాదుబ్బల్యం ఆవికత్వా సిక్ఖం పచ్చక్ఖాయ హీనాయావత్తీ’’’తి.
‘‘Tamenaṃ sabrahmacārī ovadanti anusāsanti – ‘appassādā, āvuso, kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Aṭṭhikaṅkalūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Maṃsapesūpamā kāmā vuttā bhagavatā…pe… tiṇukkūpamā kāmā vuttā bhagavatā… aṅgārakāsūpamā kāmā vuttā bhagavatā… supinakūpamā kāmā vuttā bhagavatā… yācitakūpamā kāmā vuttā bhagavatā… rukkhaphalūpamā kāmā vuttā bhagavatā… asisūnūpamā kāmā vuttā bhagavatā… sattisūlūpamā kāmā vuttā bhagavatā… sappasirūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Abhiramatāyasmā brahmacariye; māyasmā sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattī’’’ti.
‘‘సో సబ్రహ్మచారీహి ఏవం ఓవదియమానో ఏవం అనుసాసియమానో ఏవమాహ – ‘ఉస్సహిస్సామి , ఆవుసో, వాయమిస్సామి, ఆవుసో, అభిరమిస్సామి, ఆవుసో! న దానాహం, ఆవుసో, సిక్ఖాదుబ్బల్యం ఆవికత్వా సిక్ఖం పచ్చక్ఖాయ హీనాయావత్తిస్సామీ’’’తి.
‘‘So sabrahmacārīhi evaṃ ovadiyamāno evaṃ anusāsiyamāno evamāha – ‘ussahissāmi , āvuso, vāyamissāmi, āvuso, abhiramissāmi, āvuso! Na dānāhaṃ, āvuso, sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattissāmī’’’ti.
‘‘సేయ్యథాపి సో, భిక్ఖవే, యోధాజీవో అసిచమ్మం గహేత్వా ధనుకలాపం సన్నయ్హిత్వా వియూళ్హం సఙ్గామం ఓతరతి, సో తస్మిం సఙ్గామే ఉస్సహతి వాయమతి, తమేనం ఉస్సహన్తం వాయమన్తం పరే ఉపలిక్ఖన్తి, తమేనం అపనేన్తి; అపనేత్వా ఞాతకానం నేన్తి, తమేనం ఞాతకా ఉపట్ఠహన్తి పరిచరన్తి. సో ఞాతకేహి ఉపట్ఠహియమానో పరిచరియమానో వుట్ఠాతి తమ్హా ఆబాధా; తథూపమాహం, భిక్ఖవే, ఇమం పుగ్గలం వదామి. ఏవరూపోపి, భిక్ఖవే, ఇధేకచ్చో పుగ్గలో హోతి. అయం, భిక్ఖవే, చతుత్థో యోధాజీవూపమో పుగ్గలో సన్తో సంవిజ్జమానో భిక్ఖూసు.
‘‘Seyyathāpi so, bhikkhave, yodhājīvo asicammaṃ gahetvā dhanukalāpaṃ sannayhitvā viyūḷhaṃ saṅgāmaṃ otarati, so tasmiṃ saṅgāme ussahati vāyamati, tamenaṃ ussahantaṃ vāyamantaṃ pare upalikkhanti, tamenaṃ apanenti; apanetvā ñātakānaṃ nenti, tamenaṃ ñātakā upaṭṭhahanti paricaranti. So ñātakehi upaṭṭhahiyamāno paricariyamāno vuṭṭhāti tamhā ābādhā; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco puggalo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, catuttho yodhājīvūpamo puggalo santo saṃvijjamāno bhikkhūsu.
‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, భిక్ఖు అఞ్ఞతరం గామం వా నిగమం వా ఉపనిస్సాయ విహరతి. సో పుబ్బణ్హసమయం నివాసేత్వా పత్తచీవరమాదాయ తమేవ గామం వా నిగమం వా పిణ్డాయ పవిసతి రక్ఖితేనేవ కాయేన రక్ఖితాయ వాచాయ రక్ఖితేన చిత్తేన ఉపట్ఠితాయ సతియా సంవుతేహి ఇన్ద్రియేహి. సో చక్ఖునా రూపం దిస్వా న నిమిత్తగ్గాహీ హోతి నానుబ్యఞ్జనగ్గాహీ. యత్వాధికరణమేనం చక్ఖున్ద్రియం అసంవుతం విహరన్తం అభిజ్ఝాదోమనస్సా పాపకా అకుసలా ధమ్మా అన్వాస్సవేయ్యుం, తస్స సంవరాయ పటిపజ్జతి; రక్ఖతి చక్ఖున్ద్రియం; చక్ఖున్ద్రియే సంవరం ఆపజ్జతి. సోతేన సద్దం సుత్వా… ఘానేన గన్ధం ఘాయిత్వా … జివ్హాయ రసం సాయిత్వా… కాయేన ఫోట్ఠబ్బం ఫుసిత్వా… మనసా ధమ్మం విఞ్ఞాయ న నిమిత్తగ్గాహీ హోతి నానుబ్యఞ్జనగ్గాహీ. యత్వాధికరణమేనం మనిన్ద్రియం అసంవుతం విహరన్తం అభిజ్ఝాదోమనస్సా పాపకా అకుసలా ధమ్మా అన్వాస్సవేయ్యుం, తస్స సంవరాయ పటిపజ్జతి; రక్ఖతి మనిన్ద్రియం; మనిన్ద్రియే సంవరం ఆపజ్జతి. సో పచ్ఛాభత్తం పిణ్డపాతపటిక్కన్తో వివిత్తం సేనాసనం భజతి అరఞ్ఞం రుక్ఖమూలం పబ్బతం కన్దరం గిరిగుహం సుసానం వనపత్థం అబ్భోకాసం పలాలపుఞ్జం. సో అరఞ్ఞగతో వా రుక్ఖమూలగతో వా సుఞ్ఞాగారగతో వా నిసీదతి పల్లఙ్కం ఆభుజిత్వా ఉజుం కాయం పణిధాయ పరిముఖం సతిం ఉపట్ఠపేత్వా. సో అభిజ్ఝం లోకే పహాయ…పే॰… సో ఇమే పఞ్చ నీవరణే పహాయ చేతసో ఉపక్కిలేసే పఞ్ఞాయ దుబ్బలీకరణే వివిచ్చేవ కామేహి…పే॰… చతుత్థం ఝానం ఉపసమ్పజ్జ విహరతి.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ gāmaṃ vā nigamaṃ vā upanissāya viharati. So pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya tameva gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya pavisati rakkhiteneva kāyena rakkhitāya vācāya rakkhitena cittena upaṭṭhitāya satiyā saṃvutehi indriyehi. So cakkhunā rūpaṃ disvā na nimittaggāhī hoti nānubyañjanaggāhī. Yatvādhikaraṇamenaṃ cakkhundriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhādomanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ, tassa saṃvarāya paṭipajjati; rakkhati cakkhundriyaṃ; cakkhundriye saṃvaraṃ āpajjati. Sotena saddaṃ sutvā… ghānena gandhaṃ ghāyitvā … jivhāya rasaṃ sāyitvā… kāyena phoṭṭhabbaṃ phusitvā… manasā dhammaṃ viññāya na nimittaggāhī hoti nānubyañjanaggāhī. Yatvādhikaraṇamenaṃ manindriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhādomanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ, tassa saṃvarāya paṭipajjati; rakkhati manindriyaṃ; manindriye saṃvaraṃ āpajjati. So pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto vivittaṃ senāsanaṃ bhajati araññaṃ rukkhamūlaṃ pabbataṃ kandaraṃ giriguhaṃ susānaṃ vanapatthaṃ abbhokāsaṃ palālapuñjaṃ. So araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. So abhijjhaṃ loke pahāya…pe… so ime pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe vivicceva kāmehi…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati.
‘‘సో ఏవం సమాహితే చిత్తే పరిసుద్ధే పరియోదాతే అనఙ్గణే విగతూపక్కిలేసే ముదుభూతే కమ్మనియే ఠితే ఆనేఞ్జప్పత్తే ఆసవానం ఖయఞాణాయ చిత్తం అభినిన్నామేతి. సో ‘ఇదం దుక్ఖ’న్తి యథాభూతం పజానాతి…పే॰… నాపరం ఇత్థత్తాయాతి పజానాతి’’.
‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte āsavānaṃ khayañāṇāya cittaṃ abhininnāmeti. So ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānāti…pe… nāparaṃ itthattāyāti pajānāti’’.
‘‘సేయ్యథాపి సో, భిక్ఖవే, యోధాజీవో అసిచమ్మం గహేత్వా ధనుకలాపం సన్నయ్హిత్వా వియూళ్హం సఙ్గామం ఓతరతి, సో తం సఙ్గామం అభివిజినిత్వా విజితసఙ్గామో తమేవ సఙ్గామసీసం అజ్ఝావసతి; తథూపమాహం, భిక్ఖవే, ఇమం పుగ్గలం వదామి. ఏవరూపోపి, భిక్ఖవే, ఇధేకచ్చో పుగ్గలో హోతి. అయం, భిక్ఖవే, పఞ్చమో యోధాజీవూపమో పుగ్గలో సన్తో సంవిజ్జమానో భిక్ఖూసు. ఇమే ఖో, భిక్ఖవే , పఞ్చ యోధాజీవూపమా పుగ్గలా సన్తో సంవిజ్జమానా భిక్ఖూసూ’’తి. ఛట్ఠం.
‘‘Seyyathāpi so, bhikkhave, yodhājīvo asicammaṃ gahetvā dhanukalāpaṃ sannayhitvā viyūḷhaṃ saṅgāmaṃ otarati, so taṃ saṅgāmaṃ abhivijinitvā vijitasaṅgāmo tameva saṅgāmasīsaṃ ajjhāvasati; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco puggalo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, pañcamo yodhājīvūpamo puggalo santo saṃvijjamāno bhikkhūsu. Ime kho, bhikkhave , pañca yodhājīvūpamā puggalā santo saṃvijjamānā bhikkhūsū’’ti. Chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ౬. దుతియయోధాజీవసుత్తవణ్ణనా • 6. Dutiyayodhājīvasuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ౬. దుతియయోధాజీవసుత్తవణ్ణనా • 6. Dutiyayodhājīvasuttavaṇṇanā