Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
๖. ทุติยโยธาชีวสุตฺตวณฺณนา
6. Dutiyayodhājīvasuttavaṇṇanā
๗๖. ฉเฎฺฐ อสิจมฺมํ คเหตฺวาติ อสิญฺจ จมฺมญฺจ คเหตฺวาฯ ธนุกลาปํ สนฺนยฺหิตฺวาติ ธนุญฺจ สรกลาปญฺจ สนฺนยฺหิตฺวาฯ วิยูฬฺหนฺติ ยุทฺธสนฺนิเวสเวเสน ฐิตํฯ สงฺคามํ โอตรตีติ มหายุทฺธํ โอตรติฯ อุสฺสหติ วายมตีติ อุสฺสาหญฺจ วายามญฺจ กโรติฯ หนนฺตีติ ฆาเตนฺติฯ ปริยาปาเทนฺตีติ ปริยาปาทยนฺติฯ อุปลิกฺขนฺตีติ วิชฺฌนฺติฯ อปเนนฺตีติ สกเสนํ คเหตฺวา คจฺฉนฺติฯ อปเนตฺวา ญาตกานํ เนนฺตีติ สกเสนํ เนตฺวา ตโต ญาตกานํ สนฺติกํ เนนฺติฯ นียมาโนติ อตฺตโน เคหํ วา เสสญาติสนฺติกํ วา นิยฺยมาโนฯ อุปฎฺฐหนฺติ ปริจรนฺตีติ ปหารโสธนวณกปฺปนาทีนิ กโรนฺตา ชคฺคนฺติ โคปยนฺติฯ
76. Chaṭṭhe asicammaṃ gahetvāti asiñca cammañca gahetvā. Dhanukalāpaṃ sannayhitvāti dhanuñca sarakalāpañca sannayhitvā. Viyūḷhanti yuddhasannivesavesena ṭhitaṃ. Saṅgāmaṃ otaratīti mahāyuddhaṃ otarati. Ussahati vāyamatīti ussāhañca vāyāmañca karoti. Hanantīti ghātenti. Pariyāpādentīti pariyāpādayanti. Upalikkhantīti vijjhanti. Apanentīti sakasenaṃ gahetvā gacchanti. Apanetvā ñātakānaṃ nentīti sakasenaṃ netvā tato ñātakānaṃ santikaṃ nenti. Nīyamānoti attano gehaṃ vā sesañātisantikaṃ vā niyyamāno. Upaṭṭhahanti paricarantīti pahārasodhanavaṇakappanādīni karontā jagganti gopayanti.
อรกฺขิเตเนว กาเยนาติ อรกฺขิเตน กายทฺวาเรนฯ อรกฺขิตาย วาจายาติ อรกฺขิเตน วจีทฺวาเรนฯ อรกฺขิเตน จิเตฺตนาติ อรกฺขิเตน มโนทฺวาเรนฯ อนุปฎฺฐิตาย สติยาติ สติํ สุปฎฺฐิตํ อกตฺวาฯ อสํวุเตหิ อินฺทฺริเยหีติ มนจฺฉเฎฺฐหิ อินฺทฺริเยหิ อปิหิเตหิ อโคปิเตหิฯ ราโค จิตฺตํ อนุทฺธํเสตีติ ราโค อุปฺปชฺชมาโนว สมถวิปสฺสนาจิตฺตํ ธํเสติ, ทูเร ขิปติฯ ราคปริยุฎฺฐิโตมฺหิ, อาวุโส, ราคปเรโตติ อหํ, อาวุโส, ราเคน รโตฺต, ราเคน อนุคโตฯ
Arakkhiteneva kāyenāti arakkhitena kāyadvārena. Arakkhitāya vācāyāti arakkhitena vacīdvārena. Arakkhitena cittenāti arakkhitena manodvārena. Anupaṭṭhitāya satiyāti satiṃ supaṭṭhitaṃ akatvā. Asaṃvutehiindriyehīti manacchaṭṭhehi indriyehi apihitehi agopitehi. Rāgo cittaṃ anuddhaṃsetīti rāgo uppajjamānova samathavipassanācittaṃ dhaṃseti, dūre khipati. Rāgapariyuṭṭhitomhi, āvuso, rāgaparetoti ahaṃ, āvuso, rāgena ratto, rāgena anugato.
อฎฺฐิกงฺกลูปมาติอาทีสุ อฎฺฐิกงฺกลูปมา อปฺปสฺสาทเฎฺฐนฯ มํสเปสูปมา พหุสาธารณเฎฺฐนฯ ติณุกฺกูปมา อนุทหนเฎฺฐนฯ องฺคารกาสูปมา มหาภิตาปเฎฺฐนฯ สุปินกูปมา อิตฺตรปจฺจุปฎฺฐานเฎฺฐนฯ ยาจิตกูปมา ตาวกาลิกเฎฺฐนฯ รุกฺขผลูปมา สพฺพงฺคปจฺจงฺคปลิภญฺชนเฎฺฐนฯ อสิสูนูปมา อธิกุฎฺฎนเฎฺฐนฯ สตฺติสูลูปมา วินิวิชฺฌนเฎฺฐนฯ สปฺปสิรูปมา สาสงฺกสปฺปฎิภยเฎฺฐน ฯ อุสฺสหิสฺสามีติ อุสฺสาหํ กริสฺสามิฯ ธารยิสฺสามีติ สมณภาวํ ธารยิสฺสามิฯ อภิรมิสฺสามีติ อภิรติํ อุปฺปาเทสฺสามิ น อุกฺกณฺฐิสฺสามิฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานตฺถเมวฯ อิมสฺมิํ สุเตฺต วฎฺฎวิวฎฺฎํ กถิตนฺติฯ
Aṭṭhikaṅkalūpamātiādīsu aṭṭhikaṅkalūpamā appassādaṭṭhena. Maṃsapesūpamā bahusādhāraṇaṭṭhena. Tiṇukkūpamā anudahanaṭṭhena. Aṅgārakāsūpamā mahābhitāpaṭṭhena. Supinakūpamā ittarapaccupaṭṭhānaṭṭhena. Yācitakūpamā tāvakālikaṭṭhena. Rukkhaphalūpamā sabbaṅgapaccaṅgapalibhañjanaṭṭhena. Asisūnūpamā adhikuṭṭanaṭṭhena. Sattisūlūpamā vinivijjhanaṭṭhena. Sappasirūpamā sāsaṅkasappaṭibhayaṭṭhena . Ussahissāmīti ussāhaṃ karissāmi. Dhārayissāmīti samaṇabhāvaṃ dhārayissāmi. Abhiramissāmīti abhiratiṃ uppādessāmi na ukkaṇṭhissāmi. Sesamettha uttānatthameva. Imasmiṃ sutte vaṭṭavivaṭṭaṃ kathitanti.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๖. ทุติยโยธาชีวสุตฺตํ • 6. Dutiyayodhājīvasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๖. ทุติยโยธาชีวสุตฺตวณฺณนา • 6. Dutiyayodhājīvasuttavaṇṇanā