Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
൬. ദുതിയയോധാജീവസുത്തവണ്ണനാ
6. Dutiyayodhājīvasuttavaṇṇanā
൭൬. ഛട്ഠേ ചമ്മന്തി ഇമിനാ ചമ്മമയം ചമ്മമിതി സിബ്ബിതം, അഞ്ഞം വാ കേടകഫലകാദിം സങ്ഗണ്ഹാതി. ധനുകലാപം സന്നയ്ഹിത്വാതി ധനുഞ്ചേവ തൂണിരഞ്ച സന്നയ്ഹിത്വാ സജ്ജേത്വാ. ധനുദണ്ഡസ്സ ജിയായത്തഭാവകരണാദിപി ഹി ധനുനോ സന്നയ്ഹനം. തേനേവാഹ ‘‘ധനുഞ്ച സരകലാപഞ്ച സന്നയ്ഹിത്വാ’’തി. യുദ്ധസന്നിവേസേന ഠിതന്തി ദ്വിന്നം സേനാനം ബ്യൂഹനസംവിധാനനയേന കതോ യോ സന്നിവേസോ, തസ്സ വസേന ഠിതം, സേനാബ്യൂഹസംവിധാനവസേന സന്നിവിട്ഠന്തി വുത്തം ഹോതി. ഉസ്സാഹഞ്ച വായാമഞ്ച കരോതീതി യുജ്ഝനവസേന ഉസ്സാഹം വായാമഞ്ച കരോതി. പരിയാപാദേന്തീതി മരണപരിയന്തികം അപരം പാപേന്തി. തേനാഹ ‘‘പരിയാപാദയന്തീ’’തി, ജീവിതം പരിയാപാദയന്തി മരണം പടിപജ്ജാപേന്തീതി വുത്തം ഹോതി.
76. Chaṭṭhe cammanti iminā cammamayaṃ cammamiti sibbitaṃ, aññaṃ vā keṭakaphalakādiṃ saṅgaṇhāti. Dhanukalāpaṃ sannayhitvāti dhanuñceva tūṇirañca sannayhitvā sajjetvā. Dhanudaṇḍassa jiyāyattabhāvakaraṇādipi hi dhanuno sannayhanaṃ. Tenevāha ‘‘dhanuñca sarakalāpañca sannayhitvā’’ti. Yuddhasannivesena ṭhitanti dvinnaṃ senānaṃ byūhanasaṃvidhānanayena kato yo sanniveso, tassa vasena ṭhitaṃ, senābyūhasaṃvidhānavasena sanniviṭṭhanti vuttaṃ hoti. Ussāhañca vāyāmañca karotīti yujjhanavasena ussāhaṃ vāyāmañca karoti. Pariyāpādentīti maraṇapariyantikaṃ aparaṃ pāpenti. Tenāha ‘‘pariyāpādayantī’’ti, jīvitaṃ pariyāpādayanti maraṇaṃ paṭipajjāpentīti vuttaṃ hoti.
അരക്ഖിതേനേവ കായേനാതിആദീസു ഹത്ഥപാദേ കീളാപേന്തോ ഗീവം വിപരിവത്തേന്തോ കായം ന രക്ഖതി നാമ. നാനപ്പകാരം ദുട്ഠുല്ലം കരോന്തോ വാചം ന രക്ഖതി നാമ. കാമവിതക്കാദയോ വിതക്കേന്തോ ചിത്തം ന രക്ഖതി നാമ. അനുപട്ഠിതായ സതിയാതി കായഗതായ സതിയാ അനുപട്ഠിതായ. രാഗേന അനുഗതോതി രാഗേന അനുപഹതോ. രാഗപരേതോതി വാ രാഗേന ഫുട്ഠോ ഫുട്ഠവിസേന വിയ സപ്പേന.
Arakkhitenevakāyenātiādīsu hatthapāde kīḷāpento gīvaṃ viparivattento kāyaṃ na rakkhati nāma. Nānappakāraṃ duṭṭhullaṃ karonto vācaṃ na rakkhati nāma. Kāmavitakkādayo vitakkento cittaṃ na rakkhati nāma. Anupaṭṭhitāya satiyāti kāyagatāya satiyā anupaṭṭhitāya. Rāgena anugatoti rāgena anupahato. Rāgaparetoti vā rāgena phuṭṭho phuṭṭhavisena viya sappena.
അനുദഹനട്ഠേനാതി അനുപായപ്പടിപത്തിയാ. സമ്പതി ആയതിഞ്ച മഹാഭിതാപട്ഠേന. അനവത്ഥിതസഭാവതായ ഇത്തരപച്ചുപട്ഠാനട്ഠേന. മുഹുത്തരമണീയതായ താവകാലികട്ഠേന. ബ്യത്തേഹി അഭിഭവനീയതായ സബ്ബങ്ഗപച്ചങ്ഗപലിഭഞ്ജനട്ഠേന. ഛേദനഭേദനാദിഅധികരണഭാവേന ഉഗ്ഘട്ടനസദിസതായ അധികുട്ടനട്ഠേന. അവണേ വണം ഉപ്പാദേത്വാ അന്തോ അനുപവിസനസഭാവതായ വിനിവിജ്ഝനട്ഠേന. ദിട്ഠധമ്മികസമ്പരായിക അനത്ഥനിമിത്തതായ സാസങ്കസപ്പടിഭയട്ഠേന.
Anudahanaṭṭhenāti anupāyappaṭipattiyā. Sampati āyatiñca mahābhitāpaṭṭhena. Anavatthitasabhāvatāya ittarapaccupaṭṭhānaṭṭhena. Muhuttaramaṇīyatāya tāvakālikaṭṭhena. Byattehi abhibhavanīyatāya sabbaṅgapaccaṅgapalibhañjanaṭṭhena. Chedanabhedanādiadhikaraṇabhāvena ugghaṭṭanasadisatāya adhikuṭṭanaṭṭhena. Avaṇe vaṇaṃ uppādetvā anto anupavisanasabhāvatāya vinivijjhanaṭṭhena. Diṭṭhadhammikasamparāyika anatthanimittatāya sāsaṅkasappaṭibhayaṭṭhena.
ദുതിയയോധാജീവസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Dutiyayodhājīvasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / ൬. ദുതിയയോധാജീവസുത്തം • 6. Dutiyayodhājīvasuttaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൬. ദുതിയയോധാജീവസുത്തവണ്ണനാ • 6. Dutiyayodhājīvasuttavaṇṇanā