| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
೯. ದುಟ್ಠುಲ್ಲಾರೋಚನಸಿಕ್ಖಾಪದಂ
9. Duṭṭhullārocanasikkhāpadaṃ
೭೮. ನವಮೇ ತತ್ರಾತಿ ತಸ್ಸಂ ‘‘ದುಟ್ಠುಲ್ಲಾ ನಾಮಾ’’ತಿಆದಿಪಾಳಿಯಂ, ತಾಸು ವಾ ಪಾಳಿಅಟ್ಠಕಥಾಸು। ವಿಚಾರಣಾತಿ ವೀಮಂಸನಾ। ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಸದ್ದೇತಿ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಸದ್ದತ್ಥಭಾವೇ । ಏತ್ಥ ಹಿ ಸದ್ದೇ ವುಚ್ಚಮಾನೇ ಅವಿನಾಭಾವತೋ ಸದ್ದೇನ ಅತ್ಥೋಪಿ ವುತ್ತೋ, ವಿನಾಪಿ ಭಾವಪಚ್ಚಯೇನ ಭಾವತ್ಥಸ್ಸ ಞಾತಬ್ಬತ್ತಾ ಭಾವೋಪಿ ಗಹೇತಬ್ಬೋ, ತಸ್ಮಾ ವುತ್ತಂ ‘‘ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಸದ್ದತ್ಥಭಾವೇ’’ತಿ। ಏಸೇವ ನಯೋ ‘‘ದುಟ್ಠುಲ್ಲಸದ್ದೇ’’ತಿ ಏತ್ಥಾಪಿ। ಏತಂ ಪರಿಮಾಣಂ ಯಸ್ಸಾತಿ ಏತಂ, ‘‘ತೇರಸ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾ’’ತಿ ವಚನಂ। ಏತಂ ಏವ ವತ್ತಬ್ಬಂ, ನ ‘‘ಚತ್ತಾರಿ ಚ ಪಾರಾಜಿಕಾನೀ’’ತಿ ಇದನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ತತ್ಥಾತಿ ಪಾಳಿಯಂ। ಕಸ್ಸಚಿ ವಿಮತಿ ಭವೇಯ್ಯ, ಕಿಂ ಭವೇಯ್ಯಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಆಪತ್ತಿಂ ಆರೋಚೇನ್ತೇನ ಅಕ್ಕೋಸನ್ತಸ್ಸ ಸಮಾನತ್ತಾ ವುತ್ತಂ ‘‘ಏವಂ ಸತೀ’’ತಿಆದಿ। ಪಾಚಿತ್ತಿಯಮೇವ ಚಾತಿ ಚಸದ್ದೋ ಬ್ಯತಿರೇಕತ್ಥೋ, ನ ದುಕ್ಕಟಂ ಆಪಜ್ಜತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಹೀತಿ ಸಚ್ಚಂ। ಏತನ್ತಿ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಾಪಜ್ಜನತಂ, ‘‘ಅಸುದ್ಧೋ ಹೋತಿ…ಪೇ॰… ಓಮಸವಾದಸ್ಸಾ’’ತಿ ವಚನಂ ವಾ, ವುತ್ತನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಏತ್ಥಾತಿ ಪಾಳಿಯಂ। ಅಟ್ಠಕಥಾಚರಿಯಾವೇತಿ ಏತ್ಥ ಏವಕಾರೋ ಅಟ್ಠಾನಯೋಗೋ, ಪಮಾಣನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಯೋಜೇತಬ್ಬೋ, ಕಾರಣಮೇವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ತೇನ ವುತ್ತಂ ‘‘ನ ಅಞ್ಞಾ ವಿಚಾರಣಾ’’ತಿ। ಅಥ ವಾ ಅಞ್ಞಾತಿ ಸಾಮ್ಯತ್ಥೇ ಪಚ್ಚತ್ತವಚನಮೇತಂ, ನ ಅಞ್ಞೇಸಂ ವಿಚಾರಣಾ ಪಮಾಣನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಏವಞ್ಹಿ ಸತಿ ಏವಕಾರೋ ಠಾನಯೋಗೋವ। ಪುಬ್ಬೇಪಿ ಚಾತಿ ಗನ್ಥಾರಮ್ಭಕಾಲೇಪಿ ಚ।
78. Navame tatrāti tassaṃ ‘‘duṭṭhullā nāmā’’tiādipāḷiyaṃ, tāsu vā pāḷiaṭṭhakathāsu. Vicāraṇāti vīmaṃsanā. Upasampannasaddeti upasampannasaddatthabhāve . Ettha hi sadde vuccamāne avinābhāvato saddena atthopi vutto, vināpi bhāvapaccayena bhāvatthassa ñātabbattā bhāvopi gahetabbo, tasmā vuttaṃ ‘‘upasampannasaddatthabhāve’’ti. Eseva nayo ‘‘duṭṭhullasadde’’ti etthāpi. Etaṃ parimāṇaṃ yassāti etaṃ, ‘‘terasa saṅghādisesā’’ti vacanaṃ. Etaṃ eva vattabbaṃ, na ‘‘cattāri ca pārājikānī’’ti idanti attho. Tatthāti pāḷiyaṃ. Kassaci vimati bhaveyya, kiṃ bhaveyyāti yojanā. Āpattiṃ ārocentena akkosantassa samānattā vuttaṃ ‘‘evaṃ satī’’tiādi. Pācittiyameva cāti casaddo byatirekattho, na dukkaṭaṃ āpajjatīti attho. Hīti saccaṃ. Etanti pācittiyāpajjanataṃ, ‘‘asuddho hoti…pe… omasavādassā’’ti vacanaṃ vā, vuttanti sambandho. Etthāti pāḷiyaṃ. Aṭṭhakathācariyāveti ettha evakāro aṭṭhānayogo, pamāṇanti ettha yojetabbo, kāraṇamevāti attho. Tena vuttaṃ ‘‘na aññā vicāraṇā’’ti. Atha vā aññāti sāmyatthe paccattavacanametaṃ, na aññesaṃ vicāraṇā pamāṇanti attho. Evañhi sati evakāro ṭhānayogova. Pubbepi cāti ganthārambhakālepi ca.
ಏತನ್ತಿ ಅಟ್ಠಕಥಾಚರಿಯಾನಂ ಪಮಾಣತಂ। ಸಂವರತ್ಥಾಯ ಏವ, ಅನಾಪಜ್ಜನತ್ಥಾಯ ಏವ ಚ ಅನುಞ್ಞಾತನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ತೇನಾಹ ‘‘ನ ತಸ್ಸ’’ತ್ಯಾದಿ। ತಸ್ಮಾತಿ ಯಸ್ಮಾ ಭಿಕ್ಖುಭಾವೋ ನಾಮ ನ ಅತ್ಥಿ, ತಸ್ಮಾ ಸುವುತ್ತಮೇವಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
Etanti aṭṭhakathācariyānaṃ pamāṇataṃ. Saṃvaratthāya eva, anāpajjanatthāya eva ca anuññātanti yojanā. Tenāha ‘‘na tassa’’tyādi. Tasmāti yasmā bhikkhubhāvo nāma na atthi, tasmā suvuttamevāti sambandho.
೮೦. ಸಾತಿ ಭಿಕ್ಖುಸಮ್ಮುತಿ, ಸಙ್ಘೇನ ಕಾತಬ್ಬಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಕತ್ಥಚೀತಿ ಕಿಸ್ಮಿಞ್ಚಿ ಠಾನೇ। ಇಧಾತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದೇ। ‘‘ವುತ್ತತ್ತಾ’’ತಿ ಪದಂ ‘‘ಕಾತಬ್ಬಾ’’ತಿ ಪದೇ ಹೇತು। ಏಸಾತಿ ಏಸೋ ಭಿಕ್ಖು। ಹಿತೇಸಿತಾಯಾತಿ ಹಿತಸ್ಸ ಏಸಿತಾಯ, ಅತ್ಥಸ್ಸ ಇಚ್ಛತಾಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
80.Sāti bhikkhusammuti, saṅghena kātabbāti yojanā. Katthacīti kismiñci ṭhāne. Idhāti imasmiṃ sikkhāpade. ‘‘Vuttattā’’ti padaṃ ‘‘kātabbā’’ti pade hetu. Esāti eso bhikkhu. Hitesitāyāti hitassa esitāya, atthassa icchatāyāti attho.
೮೨. ಸೇಸಾನೀತಿ ಆದಿಮ್ಹಿ ಪಞ್ಚಸಿಕ್ಖಾಪದತೋ ಸೇಸಾನಿ ಉಪರಿ ಪಞ್ಚ ಸಿಕ್ಖಾಪದಾನಿ। ಅಸ್ಸಾತಿ ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನಸ್ಸ। ಘಟೇತ್ವಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧಂ ಕತ್ವಾತಿ। ನವಮಂ।
82.Sesānīti ādimhi pañcasikkhāpadato sesāni upari pañca sikkhāpadāni. Assāti anupasampannassa. Ghaṭetvāti sambandhaṃ katvāti. Navamaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೧. ಮುಸಾವಾದವಗ್ಗೋ • 1. Musāvādavaggo
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೯. ದುಟ್ಠುಲ್ಲಾರೋಚನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 9. Duṭṭhullārocanasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೯. ದುಟ್ಠುಲ್ಲಾರೋಚನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 9. Duṭṭhullārocanasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ೯. ದುಟ್ಠುಲ್ಲಾರೋಚನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 9. Duṭṭhullārocanasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೯. ದುಟ್ಠುಲ್ಲಾರೋಚನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 9. Duṭṭhullārocanasikkhāpadavaṇṇanā
