Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
੯. ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾਰੋਚਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ
9. Duṭṭhullārocanasikkhāpadaṃ
੭੮. ਨવਮੇ ਤਤ੍ਰਾਤਿ ਤਸ੍ਸਂ ‘‘ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾ ਨਾਮਾ’’ਤਿਆਦਿਪਾਲ਼ਿਯਂ, ਤਾਸੁ વਾ ਪਾਲ਼ਿਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ। વਿਚਾਰਣਾਤਿ વੀਮਂਸਨਾ। ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਦ੍ਦੇਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਦ੍ਦਤ੍ਥਭਾવੇ । ਏਤ੍ਥ ਹਿ ਸਦ੍ਦੇ વੁਚ੍ਚਮਾਨੇ ਅવਿਨਾਭਾવਤੋ ਸਦ੍ਦੇਨ ਅਤ੍ਥੋਪਿ વੁਤ੍ਤੋ, વਿਨਾਪਿ ਭਾવਪਚ੍ਚਯੇਨ ਭਾવਤ੍ਥਸ੍ਸ ਞਾਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਭਾવੋਪਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ, ਤਸ੍ਮਾ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਦ੍ਦਤ੍ਥਭਾવੇ’’ਤਿ। ਏਸੇવ ਨਯੋ ‘‘ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਸਦ੍ਦੇ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ। ਏਤਂ ਪਰਿਮਾਣਂ ਯਸ੍ਸਾਤਿ ਏਤਂ, ‘‘ਤੇਰਸ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਾ’’ਤਿ વਚਨਂ। ਏਤਂ ਏવ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਨ ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚ ਪਾਰਾਜਿਕਾਨੀ’’ਤਿ ਇਦਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ। ਕਸ੍ਸਚਿ વਿਮਤਿ ਭવੇਯ੍ਯ, ਕਿਂ ਭવੇਯ੍ਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਚੇਨ੍ਤੇਨ ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਮਾਨਤ੍ਤਾ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਏવਂ ਸਤੀ’’ਤਿਆਦਿ। ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਮੇવ ਚਾਤਿ ਚਸਦ੍ਦੋ ਬ੍ਯਤਿਰੇਕਤ੍ਥੋ, ਨ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਹੀਤਿ ਸਚ੍ਚਂ। ਏਤਨ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਪਜ੍ਜਨਤਂ, ‘‘ਅਸੁਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਓਮਸવਾਦਸ੍ਸਾ’’ਤਿ વਚਨਂ વਾ, વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ। ਅਟ੍ਠਕਥਾਚਰਿਯਾવੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਏવਕਾਰੋ ਅਟ੍ਠਾਨਯੋਗੋ, ਪਮਾਣਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋ, ਕਾਰਣਮੇવਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਨ ਅਞ੍ਞਾ વਿਚਾਰਣਾ’’ਤਿ। ਅਥ વਾ ਅਞ੍ਞਾਤਿ ਸਾਮ੍ਯਤ੍ਥੇ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤવਚਨਮੇਤਂ, ਨ ਅਞ੍ਞੇਸਂ વਿਚਾਰਣਾ ਪਮਾਣਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏવਞ੍ਹਿ ਸਤਿ ਏવਕਾਰੋ ਠਾਨਯੋਗੋવ। ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਚਾਤਿ ਗਨ੍ਥਾਰਮ੍ਭਕਾਲੇਪਿ ਚ।
78. Navame tatrāti tassaṃ ‘‘duṭṭhullā nāmā’’tiādipāḷiyaṃ, tāsu vā pāḷiaṭṭhakathāsu. Vicāraṇāti vīmaṃsanā. Upasampannasaddeti upasampannasaddatthabhāve . Ettha hi sadde vuccamāne avinābhāvato saddena atthopi vutto, vināpi bhāvapaccayena bhāvatthassa ñātabbattā bhāvopi gahetabbo, tasmā vuttaṃ ‘‘upasampannasaddatthabhāve’’ti. Eseva nayo ‘‘duṭṭhullasadde’’ti etthāpi. Etaṃ parimāṇaṃ yassāti etaṃ, ‘‘terasa saṅghādisesā’’ti vacanaṃ. Etaṃ eva vattabbaṃ, na ‘‘cattāri ca pārājikānī’’ti idanti attho. Tatthāti pāḷiyaṃ. Kassaci vimati bhaveyya, kiṃ bhaveyyāti yojanā. Āpattiṃ ārocentena akkosantassa samānattā vuttaṃ ‘‘evaṃ satī’’tiādi. Pācittiyameva cāti casaddo byatirekattho, na dukkaṭaṃ āpajjatīti attho. Hīti saccaṃ. Etanti pācittiyāpajjanataṃ, ‘‘asuddho hoti…pe… omasavādassā’’ti vacanaṃ vā, vuttanti sambandho. Etthāti pāḷiyaṃ. Aṭṭhakathācariyāveti ettha evakāro aṭṭhānayogo, pamāṇanti ettha yojetabbo, kāraṇamevāti attho. Tena vuttaṃ ‘‘na aññā vicāraṇā’’ti. Atha vā aññāti sāmyatthe paccattavacanametaṃ, na aññesaṃ vicāraṇā pamāṇanti attho. Evañhi sati evakāro ṭhānayogova. Pubbepi cāti ganthārambhakālepi ca.
ਏਤਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਚਰਿਯਾਨਂ ਪਮਾਣਤਂ। ਸਂવਰਤ੍ਥਾਯ ਏવ, ਅਨਾਪਜ੍ਜਨਤ੍ਥਾਯ ਏવ ਚ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਨ ਤਸ੍ਸ’’ਤ੍ਯਾਦਿ। ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾવੋ ਨਾਮ ਨ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸੁવੁਤ੍ਤਮੇવਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ।
Etanti aṭṭhakathācariyānaṃ pamāṇataṃ. Saṃvaratthāya eva, anāpajjanatthāya eva ca anuññātanti yojanā. Tenāha ‘‘na tassa’’tyādi. Tasmāti yasmā bhikkhubhāvo nāma na atthi, tasmā suvuttamevāti sambandho.
੮੦. ਸਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਮ੍ਮੁਤਿ, ਸਙ੍ਘੇਨ ਕਾਤਬ੍ਬਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਕਤ੍ਥਚੀਤਿ ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿ ਠਾਨੇ। ਇਧਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ। ‘‘વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਪਦਂ ‘‘ਕਾਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਪਦੇ ਹੇਤੁ। ਏਸਾਤਿ ਏਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ। ਹਿਤੇਸਿਤਾਯਾਤਿ ਹਿਤਸ੍ਸ ਏਸਿਤਾਯ, ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਇਚ੍ਛਤਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
80.Sāti bhikkhusammuti, saṅghena kātabbāti yojanā. Katthacīti kismiñci ṭhāne. Idhāti imasmiṃ sikkhāpade. ‘‘Vuttattā’’ti padaṃ ‘‘kātabbā’’ti pade hetu. Esāti eso bhikkhu. Hitesitāyāti hitassa esitāya, atthassa icchatāyāti attho.
੮੨. ਸੇਸਾਨੀਤਿ ਆਦਿਮ੍ਹਿ ਪਞ੍ਚਸਿਕ੍ਖਾਪਦਤੋ ਸੇਸਾਨਿ ਉਪਰਿ ਪਞ੍ਚ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ। ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ। ਘਟੇਤ੍વਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਂ ਕਤ੍વਾਤਿ। ਨવਮਂ।
82.Sesānīti ādimhi pañcasikkhāpadato sesāni upari pañca sikkhāpadāni. Assāti anupasampannassa. Ghaṭetvāti sambandhaṃ katvāti. Navamaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੧. ਮੁਸਾવਾਦવਗ੍ਗੋ • 1. Musāvādavaggo
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੯. ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾਰੋਚਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 9. Duṭṭhullārocanasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੯. ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾਰੋਚਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 9. Duṭṭhullārocanasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ੯. ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾਰੋਚਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 9. Duṭṭhullārocanasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੯. ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾਰੋਚਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 9. Duṭṭhullārocanasikkhāpadavaṇṇanā