| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / कङ्खावितरणी-अभिनव-टीका • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
९. दुट्ठुल्लारोचनसिक्खापदवण्णना
9. Duṭṭhullārocanasikkhāpadavaṇṇanā
द्विन्नं ‘आपत्तिक्खन्धानन्ति पाराजिकसङ्घादिसेससङ्खातानं द्विन्नं आपत्तिक्खन्धानं। आयतिं संवरत्थायाति ‘‘एवमेस परेसु हिरोत्तप्पेनापि आयतिं संवरं आपज्जिस्सती’’ति आयतिं संवरत्थाय। आपत्तीनञ्च कुलानञ्च परियन्तं कत्वा वा अकत्वा वाति ‘‘एत्तका आपत्तियो आरोचेतब्बा, एत्तकेसु कुलेसु आरोचेतब्बा’’ति एवं आपत्तीनञ्च कुलानञ्च परियन्तं कत्वा वा अकत्वा वा।
Dvinnaṃ‘āpattikkhandhānanti pārājikasaṅghādisesasaṅkhātānaṃ dvinnaṃ āpattikkhandhānaṃ. Āyatiṃ saṃvaratthāyāti ‘‘evamesa paresu hirottappenāpi āyatiṃ saṃvaraṃ āpajjissatī’’ti āyatiṃ saṃvaratthāya. Āpattīnañca kulānañca pariyantaṃ katvā vā akatvā vāti ‘‘ettakā āpattiyo ārocetabbā, ettakesu kulesu ārocetabbā’’ti evaṃ āpattīnañca kulānañca pariyantaṃ katvā vā akatvā vā.
अदुट्ठुल्लायाति पाराजिकसङ्घादिसेसं ठपेत्वा अवसेसपञ्चापत्तिक्खन्धसङ्खाताय अदुट्ठुल्लाय आपत्तिया। अवसेसे छ आपत्तिक्खन्धेति सङ्घादिसेसवज्जिते सेसे छ आपत्तिक्खन्धे। पुरिमपञ्चसिक्खापदवीतिक्कमसङ्खातं दुट्ठुल्लन्ति पाणातिपातवेरमणिआदिकस्स आदितो पञ्चसिक्खापदस्स वीतिक्कमसङ्खातं दुट्ठुल्लं। इतरं अदुट्ठुल्लं वा अज्झाचारन्ति ततो अञ्ञं विकालभोजनादिकपञ्चकं, सुक्कविसट्ठिकायसंसग्गदुट्ठुल्लअत्तकामञ्चेति अदुट्ठुल्लं वा अज्झाचारं। वत्थुमत्तन्ति ‘‘अयं सुक्कविस्सट्ठिं आपन्नो, दुट्ठुल्लं, अत्तकामं, कायसंसग्गं आपन्नो’’ति एवं वत्थुमत्तं वा आरोचेन्तस्स। आपत्तिमत्तन्ति ‘‘अयं पाराजिकं आपन्नो, सङ्घादिसेसं, थुल्लच्चयं, पाचित्तियं, पाटिदेसनीयं, दुक्कटं, दुब्भासितं आपन्नो’’ति एवं आपत्तिमत्तं वा आरोचेन्तस्स। वुत्तलक्खणस्साति ‘‘पाराजिकं अनज्झापन्नस्सा’’ति कङ्खा॰ अट्ठ॰ दुट्ठुल्लारोचनसिक्खापदवण्णना) एवं वुत्तलक्खणस्स। सवत्थुकोति वत्थुना सह घटितो।
Aduṭṭhullāyāti pārājikasaṅghādisesaṃ ṭhapetvā avasesapañcāpattikkhandhasaṅkhātāya aduṭṭhullāya āpattiyā. Avasese cha āpattikkhandheti saṅghādisesavajjite sese cha āpattikkhandhe. Purimapañcasikkhāpadavītikkamasaṅkhātaṃ duṭṭhullanti pāṇātipātaveramaṇiādikassa ādito pañcasikkhāpadassa vītikkamasaṅkhātaṃ duṭṭhullaṃ. Itaraṃ aduṭṭhullaṃ vā ajjhācāranti tato aññaṃ vikālabhojanādikapañcakaṃ, sukkavisaṭṭhikāyasaṃsaggaduṭṭhullaattakāmañceti aduṭṭhullaṃ vā ajjhācāraṃ. Vatthumattanti ‘‘ayaṃ sukkavissaṭṭhiṃ āpanno, duṭṭhullaṃ, attakāmaṃ, kāyasaṃsaggaṃ āpanno’’ti evaṃ vatthumattaṃ vā ārocentassa. Āpattimattanti ‘‘ayaṃ pārājikaṃ āpanno, saṅghādisesaṃ, thullaccayaṃ, pācittiyaṃ, pāṭidesanīyaṃ, dukkaṭaṃ, dubbhāsitaṃ āpanno’’ti evaṃ āpattimattaṃ vā ārocentassa. Vuttalakkhaṇassāti ‘‘pārājikaṃ anajjhāpannassā’’ti kaṅkhā. aṭṭha. duṭṭhullārocanasikkhāpadavaṇṇanā) evaṃ vuttalakkhaṇassa. Savatthukoti vatthunā saha ghaṭito.
दुट्ठुल्लारोचनसिक्खापदवण्णना निट्ठिता।
Duṭṭhullārocanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
