| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / กงฺขาวิตรณี-อภินว-ฎีกา • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
๙. ทุฎฺฐุลฺลาโรจนสิกฺขาปทวณฺณนา
9. Duṭṭhullārocanasikkhāpadavaṇṇanā
ทฺวินฺนํ ‘อาปตฺติกฺขนฺธานนฺติ ปาราชิกสงฺฆาทิเสสสงฺขาตานํ ทฺวินฺนํ อาปตฺติกฺขนฺธานํฯ อายติํ สํวรตฺถายาติ ‘‘เอวเมส ปเรสุ หิโรตฺตเปฺปนาปิ อายติํ สํวรํ อาปชฺชิสฺสตี’’ติ อายติํ สํวรตฺถายฯ อาปตฺตีนญฺจ กุลานญฺจ ปริยนฺตํ กตฺวา วา อกตฺวา วาติ ‘‘เอตฺตกา อาปตฺติโย อาโรเจตพฺพา, เอตฺตเกสุ กุเลสุ อาโรเจตพฺพา’’ติ เอวํ อาปตฺตีนญฺจ กุลานญฺจ ปริยนฺตํ กตฺวา วา อกตฺวา วาฯ
Dvinnaṃ‘āpattikkhandhānanti pārājikasaṅghādisesasaṅkhātānaṃ dvinnaṃ āpattikkhandhānaṃ. Āyatiṃ saṃvaratthāyāti ‘‘evamesa paresu hirottappenāpi āyatiṃ saṃvaraṃ āpajjissatī’’ti āyatiṃ saṃvaratthāya. Āpattīnañca kulānañca pariyantaṃ katvā vā akatvā vāti ‘‘ettakā āpattiyo ārocetabbā, ettakesu kulesu ārocetabbā’’ti evaṃ āpattīnañca kulānañca pariyantaṃ katvā vā akatvā vā.
อทุฎฺฐุลฺลายาติ ปาราชิกสงฺฆาทิเสสํ ฐเปตฺวา อวเสสปญฺจาปตฺติกฺขนฺธสงฺขาตาย อทุฎฺฐุลฺลาย อาปตฺติยาฯ อวเสเส ฉ อาปตฺติกฺขเนฺธติ สงฺฆาทิเสสวชฺชิเต เสเส ฉ อาปตฺติกฺขเนฺธฯ ปุริมปญฺจสิกฺขาปทวีติกฺกมสงฺขาตํ ทุฎฺฐุลฺลนฺติ ปาณาติปาตเวรมณิอาทิกสฺส อาทิโต ปญฺจสิกฺขาปทสฺส วีติกฺกมสงฺขาตํ ทุฎฺฐุลฺลํฯ อิตรํ อทุฎฺฐุลฺลํ วา อชฺฌาจารนฺติ ตโต อญฺญํ วิกาลโภชนาทิกปญฺจกํ, สุกฺกวิสฎฺฐิกายสํสคฺคทุฎฺฐุลฺลอตฺตกามเญฺจติ อทุฎฺฐุลฺลํ วา อชฺฌาจารํฯ วตฺถุมตฺตนฺติ ‘‘อยํ สุกฺกวิสฺสฎฺฐิํ อาปโนฺน, ทุฎฺฐุลฺลํ, อตฺตกามํ, กายสํสคฺคํ อาปโนฺน’’ติ เอวํ วตฺถุมตฺตํ วา อาโรเจนฺตสฺสฯ อาปตฺติมตฺตนฺติ ‘‘อยํ ปาราชิกํ อาปโนฺน, สงฺฆาทิเสสํ, ถุลฺลจฺจยํ, ปาจิตฺติยํ, ปาฎิเทสนียํ, ทุกฺกฎํ, ทุพฺภาสิตํ อาปโนฺน’’ติ เอวํ อาปตฺติมตฺตํ วา อาโรเจนฺตสฺสฯ วุตฺตลกฺขณสฺสาติ ‘‘ปาราชิกํ อนชฺฌาปนฺนสฺสา’’ติ กงฺขา. อฎฺฐ. ทุฎฺฐุลฺลาโรจนสิกฺขาปทวณฺณนา) เอวํ วุตฺตลกฺขณสฺสฯ สวตฺถุโกติ วตฺถุนา สห ฆฎิโตฯ
Aduṭṭhullāyāti pārājikasaṅghādisesaṃ ṭhapetvā avasesapañcāpattikkhandhasaṅkhātāya aduṭṭhullāya āpattiyā. Avasese cha āpattikkhandheti saṅghādisesavajjite sese cha āpattikkhandhe. Purimapañcasikkhāpadavītikkamasaṅkhātaṃ duṭṭhullanti pāṇātipātaveramaṇiādikassa ādito pañcasikkhāpadassa vītikkamasaṅkhātaṃ duṭṭhullaṃ. Itaraṃ aduṭṭhullaṃ vā ajjhācāranti tato aññaṃ vikālabhojanādikapañcakaṃ, sukkavisaṭṭhikāyasaṃsaggaduṭṭhullaattakāmañceti aduṭṭhullaṃ vā ajjhācāraṃ. Vatthumattanti ‘‘ayaṃ sukkavissaṭṭhiṃ āpanno, duṭṭhullaṃ, attakāmaṃ, kāyasaṃsaggaṃ āpanno’’ti evaṃ vatthumattaṃ vā ārocentassa. Āpattimattanti ‘‘ayaṃ pārājikaṃ āpanno, saṅghādisesaṃ, thullaccayaṃ, pācittiyaṃ, pāṭidesanīyaṃ, dukkaṭaṃ, dubbhāsitaṃ āpanno’’ti evaṃ āpattimattaṃ vā ārocentassa. Vuttalakkhaṇassāti ‘‘pārājikaṃ anajjhāpannassā’’ti kaṅkhā. aṭṭha. duṭṭhullārocanasikkhāpadavaṇṇanā) evaṃ vuttalakkhaṇassa. Savatthukoti vatthunā saha ghaṭito.
ทุฎฺฐุลฺลาโรจนสิกฺขาปทวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Duṭṭhullārocanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
