| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
๔. ทุฎฺฐุลฺลสิกฺขาปทวณฺณนา
4. Duṭṭhullasikkhāpadavaṇṇanā
๓๙๙. จตุเตฺถ ตเสฺสวาติ โย อาปโนฺน, ตเสฺสวฯ อาโรเจตีติ ปฎิจฺฉาทนตฺถเมว มา กสฺสจิ อาโรเจสีติ วทติฯ วตฺถุปุคฺคโลติ อาปนฺนปุคฺคโลฯ เยนสฺส อาโรจิตนฺติ เยน ทุติเยน อสฺส ตติยสฺส อาโรจิตํฯ โกฎิ ฉินฺนา โหตีติ ยสฺมา ปฎิจฺฉาทนปจฺจยา อาปตฺติํ อาปชฺชิตฺวาว ทุติเยน ตติยสฺส อาโรจิตํ, ตสฺมา ตปฺปจฺจยา ปุน เตน อาปชฺชิตพฺพาปตฺติยา อภาวโต อาปตฺติยา โกฎิ ฉินฺนา นาม โหติฯ
399. Catutthe tassevāti yo āpanno, tasseva. Ārocetīti paṭicchādanatthameva mā kassaci ārocesīti vadati. Vatthupuggaloti āpannapuggalo. Yenassa ārocitanti yena dutiyena assa tatiyassa ārocitaṃ. Koṭi chinnā hotīti yasmā paṭicchādanapaccayā āpattiṃ āpajjitvāva dutiyena tatiyassa ārocitaṃ, tasmā tappaccayā puna tena āpajjitabbāpattiyā abhāvato āpattiyā koṭi chinnā nāma hoti.
๔๐๐. ‘‘อนุปสมฺปนฺนสฺส สุกฺกวิสฺสฎฺฐิ จ กายสํสโคฺค จาติ อยํ ทุฎฺฐุลฺลอชฺฌาจาโร นามา’’ติ อิทํ ทุฎฺฐุลฺลาโรจนสิกฺขาปทฎฺฐกถาย น สเมติฯ วุตฺตญฺหิ ตตฺถ (ปาจิ. อฎฺฐ. ๘๒) ‘‘อนุปสมฺปนฺนสฺส ทุฎฺฐุลฺลํ วา อทุฎฺฐุลฺลํ วา อชฺฌาจารนฺติ เอตฺถ อาทิโต ปญฺจ สิกฺขาปทานิ ทุฎฺฐุโลฺล นาม อชฺฌาจาโร, เสสานิ อทุฎฺฐุโลฺล, สุกฺกวิสฺสฎฺฐิกายสํสคฺคทุฎฺฐุลฺลอตฺตกามา ปนสฺส อชฺฌาจาโร นามา’’ติฯ ‘‘อาโรจเน อนุปสมฺปนฺนสฺส ทุฎฺฐุลฺลํ อญฺญถา อธิเปฺปตํ, ปฎิจฺฉาทเน อญฺญถา’’ติ เอตฺถาปิ วิเสสการณํ น ทิสฺสติ, ตสฺมา อฎฺฐกถาย ปุเพฺพนาปรํ น สเมติฯ อวิโรธํ อิจฺฉเนฺตน ปน วีมํสิตพฺพเมตฺถ การณํฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานเมวฯ อุปสมฺปนฺนสฺส ทุฎฺฐุลฺลาปตฺติชานนํ, ปฎิจฺฉาเทตุกามตาย นาโรเจสฺสามีติ ธุรนิเกฺขโปติ อิมานิ ปเนตฺถ เทฺว องฺคานิฯ
400.‘‘Anupasampannassa sukkavissaṭṭhi ca kāyasaṃsaggo cāti ayaṃ duṭṭhullaajjhācāro nāmā’’ti idaṃ duṭṭhullārocanasikkhāpadaṭṭhakathāya na sameti. Vuttañhi tattha (pāci. aṭṭha. 82) ‘‘anupasampannassa duṭṭhullaṃ vā aduṭṭhullaṃ vā ajjhācāranti ettha ādito pañca sikkhāpadāni duṭṭhullo nāma ajjhācāro, sesāni aduṭṭhullo, sukkavissaṭṭhikāyasaṃsaggaduṭṭhullaattakāmā panassa ajjhācāro nāmā’’ti. ‘‘Ārocane anupasampannassa duṭṭhullaṃ aññathā adhippetaṃ, paṭicchādane aññathā’’ti etthāpi visesakāraṇaṃ na dissati, tasmā aṭṭhakathāya pubbenāparaṃ na sameti. Avirodhaṃ icchantena pana vīmaṃsitabbamettha kāraṇaṃ. Sesamettha uttānameva. Upasampannassa duṭṭhullāpattijānanaṃ, paṭicchādetukāmatāya nārocessāmīti dhuranikkhepoti imāni panettha dve aṅgāni.
ทุฎฺฐุลฺลสิกฺขาปทวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Duṭṭhullasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวิภงฺค • Mahāvibhaṅga / ๗. สปฺปาณกวโคฺค • 7. Sappāṇakavaggo
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวิภงฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ๔. ทุฎฺฐุลฺลสิกฺขาปทวณฺณนา • 4. Duṭṭhullasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ๔. ทุฎฺฐุลฺลสิกฺขาปทวณฺณนา • 4. Duṭṭhullasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ๔. ทุฎฺฐุลฺลสิกฺขาปทวณฺณนา • 4. Duṭṭhullasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ๔. ทุฎฺฐุลฺลสิกฺขาปทํ • 4. Duṭṭhullasikkhāpadaṃ
