| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā |
๔. ทุฎฺฐุลฺลสิกฺขาปทวณฺณนา
4. Duṭṭhullasikkhāpadavaṇṇanā
๓๙๙. ‘‘ปาราชิกานีติ อตฺถุทฺธารวเสน ทสฺสิตานี’’ติ กถํ วิญฺญายตีติ เจ? ปริวารปาฬิโตฯ วุตฺตญฺหิ ตตฺถ ‘‘อาปตฺตาธิกรณปจฺจยา กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ อาปตฺตาธิกรณปจฺจยา จตโสฺส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ภิกฺขุนี ชานํ ปาราชิกํ ธมฺมํ ปฎิจฺฉาเทติ, อาปตฺติ ปาราชิกสฺสฯ เวมติกา ปฎิจฺฉาเทติ, อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสฯ ภิกฺขุ สงฺฆาทิเสสํ ปฎิจฺฉาเทติ, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ อาจารวิปตฺติํ ปฎิจฺฉาเทติ , อาปตฺติ ทุกฺกฎสฺสา’’ติ (ปริ. ๒๙๐)ฯ ปาราชิกํ ปฎิจฺฉาเทโนฺต ภิกฺขุ อนาปตฺติ, โน อาปตฺติํ อาปชฺชติ อวุตฺตตฺตาติ เจ? น, สํกิลิเฎฺฐน จิเตฺตน ปฎิจฺฉาทเน วินา อาปตฺติยา อสมฺภวโตฯ ทุกฺกฎวาเร วตฺตพฺพาปิ ปาราชิกาปตฺติโย ปฐมํ อตฺถุทฺธารวเสน สงฺฆาทิเสเสหิ สห วุตฺตตฺตา น สกฺกา ปุน วตฺตุนฺติ น วุตฺตาติ เวทิตพฺพาฯ
399. ‘‘Pārājikānīti atthuddhāravasena dassitānī’’ti kathaṃ viññāyatīti ce? Parivārapāḷito. Vuttañhi tattha ‘‘āpattādhikaraṇapaccayā kati āpattiyo āpajjati. Āpattādhikaraṇapaccayā catasso āpattiyo āpajjati. Bhikkhunī jānaṃ pārājikaṃ dhammaṃ paṭicchādeti, āpatti pārājikassa. Vematikā paṭicchādeti, āpatti thullaccayassa. Bhikkhu saṅghādisesaṃ paṭicchādeti, āpatti pācittiyassa. Ācāravipattiṃ paṭicchādeti , āpatti dukkaṭassā’’ti (pari. 290). Pārājikaṃ paṭicchādento bhikkhu anāpatti, no āpattiṃ āpajjati avuttattāti ce? Na, saṃkiliṭṭhena cittena paṭicchādane vinā āpattiyā asambhavato. Dukkaṭavāre vattabbāpi pārājikāpattiyo paṭhamaṃ atthuddhāravasena saṅghādisesehi saha vuttattā na sakkā puna vattunti na vuttāti veditabbā.
ยาว โกฎิ น ฉิชฺชตีติ เจตฺถ โย อนฺตมโส ปฎิจฺฉาทนตฺถํ อญฺญสฺส อาโรเจตุ วา, มา วา, ปฎิจฺฉาทนจิเตฺตเนว อาปตฺติํ อาปโนฺนฯ ตสฺส ปุน อญฺญสฺส ปฎิจฺฉาทนตฺถํ อนาโรจเนเนว น โกฎิ ฉินฺนา โหติ, กิํ ปุน ปฎินิวตฺติตฺวา วจเนน ปโยชนนฺติ น อนฺติมสฺส อนาโรจเนน ฉินฺนา โหติ, อปฺปฎิจฺฉาทเนน เอว ฉินฺนา โหติ, ตโต อปฺปฎิจฺฉาทนตฺถํ อปุพฺพสฺส อาโรเจตพฺพํ, ตโต ปฎฺฐาย โกฎิ ฉินฺนา โหติ, ตทภาโว ปฎินิวตฺติตฺวา อปฺปฎิจฺฉาทนตฺถํ อาโรเจตพฺพํ, เอวมฺปิ โกฎิ ฉินฺนา โหตีติ เอวํ โน ปฎิภาตีติ อาจริโยฯ ตติเยน ทุติยสฺสาติ เอตฺถ ‘‘ทุติโย นาม ปฐโม’’ติ วทนฺตานํ ‘‘วตฺถุ ปุคฺคโล น วตฺตโพฺพ’’ติ วาริตตฺตา น สุนฺทรํฯ อญฺญสฺส จตุตฺถสฺส อาโรจเนปิ น สุนฺทรํฯ กสฺมา? ปุเพฺพว สุตฺวา อญฺญสฺส อนาโรจิตตฺตาฯ ‘‘สุเตน อญฺญสฺส อาโรเจตพฺพํ สิยา’’ติ วทนฺติฯ
Yāva koṭi na chijjatīti cettha yo antamaso paṭicchādanatthaṃ aññassa ārocetu vā, mā vā, paṭicchādanacitteneva āpattiṃ āpanno. Tassa puna aññassa paṭicchādanatthaṃ anārocaneneva na koṭi chinnā hoti, kiṃ puna paṭinivattitvā vacanena payojananti na antimassa anārocanena chinnā hoti, appaṭicchādanena eva chinnā hoti, tato appaṭicchādanatthaṃ apubbassa ārocetabbaṃ, tato paṭṭhāya koṭi chinnā hoti, tadabhāvo paṭinivattitvā appaṭicchādanatthaṃ ārocetabbaṃ, evampi koṭi chinnā hotīti evaṃ no paṭibhātīti ācariyo. Tatiyena dutiyassāti ettha ‘‘dutiyo nāma paṭhamo’’ti vadantānaṃ ‘‘vatthu puggalo na vattabbo’’ti vāritattā na sundaraṃ. Aññassa catutthassa ārocanepi na sundaraṃ. Kasmā? Pubbeva sutvā aññassa anārocitattā. ‘‘Sutena aññassa ārocetabbaṃ siyā’’ti vadanti.
ทุฎฺฐุลฺลสิกฺขาปทวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Duṭṭhullasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวิภงฺค • Mahāvibhaṅga / ๗. สปฺปาณกวโคฺค • 7. Sappāṇakavaggo
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวิภงฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ๔. ทุฎฺฐุลฺลสิกฺขาปทวณฺณนา • 4. Duṭṭhullasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ๔. ทุฎฺฐุลฺลสิกฺขาปทวณฺณนา • 4. Duṭṭhullasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ๔. ทุฎฺฐุลฺลสิกฺขาปทวณฺณนา • 4. Duṭṭhullasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ๔. ทุฎฺฐุลฺลสิกฺขาปทํ • 4. Duṭṭhullasikkhāpadaṃ
