| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / महाविभङ्ग • Mahāvibhaṅga |
३. दुट्ठुल्लवाचासिक्खापदं
3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadaṃ
२८३. तेन समयेन बुद्धो भगवा सावत्थियं विहरति जेतवने अनाथपिण्डिकस्स आरामे। तेन खो पन समयेन आयस्मा उदायी अरञ्ञे विहरति। तस्सायस्मतो विहारो अभिरूपो होति दस्सनीयो पासादिको। तेन खो पन समयेन सम्बहुला इत्थियो आरामं आगमंसु विहारपेक्खिकायो। अथ खो ता इत्थियो येनायस्मा उदायी तेनुपसङ्कमिंसु; उपसङ्कमित्वा आयस्मन्तं उदायिं एतदवोचुं – ‘‘इच्छाम मयं, भन्ते, अय्यस्स विहारं पेक्खितु’’न्ति। अथ खो आयस्मा उदायी ता इत्थियो विहारं पेक्खापेत्वा तासं इत्थीनं वच्चमग्गं पस्सावमग्गं आदिस्स वण्णम्पि भणति अवण्णम्पि भणति याचतिपि आयाचतिपि पुच्छतिपि पटिपुच्छतिपि आचिक्खतिपि अनुसासतिपि अक्कोसतिपि। या ता इत्थियो छिन्निका धुत्तिका अहिरिकायो ता आयस्मता उदायिना सद्धिं उहसन्तिपि उल्लपन्तिपि उज्जग्घन्तिपि उप्पण्डेन्तिपि। या पन ता इत्थियो हिरिमना ता निक्खमित्वा भिक्खू उज्झापेन्ति – ‘‘इदं, भन्ते, नच्छन्नं नप्पतिरूपं। सामिकेनपि मयं एवं वुत्ता न इच्छेय्याम, किं पनाय्येन उदायिना’’ति। ये ते भिक्खू अप्पिच्छा…पे॰… ते उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम आयस्मा उदायी मातुगामं दुट्ठुल्लाहि वाचाहि ओभासिस्सती’’ति! अथ खो ते भिक्खू आयस्मन्तं उदायिं अनेकपरियायेन विगरहित्वा भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। अथ खो भगवा एतस्मिं निदाने एतस्मिं पकरणे भिक्खुसङ्घं सन्निपातापेत्वा आयस्मन्तं उदायिं पटिपुच्छि – ‘‘सच्चं किर त्वं, उदायि, मातुगामं दुट्ठुल्लाहि वाचाहि ओभाससी’’ति? ‘‘सच्चं, भगवा’’ति। विगरहि बुद्धो भगवा – ‘‘अननुच्छविकं, मोघपुरिस, अननुलोमिकं अप्पतिरूपं अस्सामणकं अकप्पियं अकरणीयं। कथञ्हि नाम त्वं, मोघपुरिस, मातुगामं दुट्ठुल्लाहि वाचाहि ओभासिस्ससि! ननु मया, मोघपुरिस, अनेकपरियायेन विरागाय धम्मो देसितो नो सरागाय…पे॰… कामपरिळाहानं वूपसमो अक्खातो। नेतं, मोघपुरिस, अप्पसन्नानं वा पसादाय…पे॰… एवञ्च पन, भिक्खवे, इमं सिक्खापदं उद्दिसेय्याथ –
283. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena āyasmā udāyī araññe viharati. Tassāyasmato vihāro abhirūpo hoti dassanīyo pāsādiko. Tena kho pana samayena sambahulā itthiyo ārāmaṃ āgamaṃsu vihārapekkhikāyo. Atha kho tā itthiyo yenāyasmā udāyī tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ udāyiṃ etadavocuṃ – ‘‘icchāma mayaṃ, bhante, ayyassa vihāraṃ pekkhitu’’nti. Atha kho āyasmā udāyī tā itthiyo vihāraṃ pekkhāpetvā tāsaṃ itthīnaṃ vaccamaggaṃ passāvamaggaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇampi bhaṇati yācatipi āyācatipi pucchatipi paṭipucchatipi ācikkhatipi anusāsatipi akkosatipi. Yā tā itthiyo chinnikā dhuttikā ahirikāyo tā āyasmatā udāyinā saddhiṃ uhasantipi ullapantipi ujjagghantipi uppaṇḍentipi. Yā pana tā itthiyo hirimanā tā nikkhamitvā bhikkhū ujjhāpenti – ‘‘idaṃ, bhante, nacchannaṃ nappatirūpaṃ. Sāmikenapi mayaṃ evaṃ vuttā na iccheyyāma, kiṃ panāyyena udāyinā’’ti. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma āyasmā udāyī mātugāmaṃ duṭṭhullāhi vācāhi obhāsissatī’’ti! Atha kho te bhikkhū āyasmantaṃ udāyiṃ anekapariyāyena vigarahitvā bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe bhikkhusaṅghaṃ sannipātāpetvā āyasmantaṃ udāyiṃ paṭipucchi – ‘‘saccaṃ kira tvaṃ, udāyi, mātugāmaṃ duṭṭhullāhi vācāhi obhāsasī’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā – ‘‘ananucchavikaṃ, moghapurisa, ananulomikaṃ appatirūpaṃ assāmaṇakaṃ akappiyaṃ akaraṇīyaṃ. Kathañhi nāma tvaṃ, moghapurisa, mātugāmaṃ duṭṭhullāhi vācāhi obhāsissasi! Nanu mayā, moghapurisa, anekapariyāyena virāgāya dhammo desito no sarāgāya…pe… kāmapariḷāhānaṃ vūpasamo akkhāto. Netaṃ, moghapurisa, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –
२८४. ‘‘यो पन भिक्खु ओतिण्णो विपरिणतेन चित्तेन मातुगामं दुट्ठुल्लाहि वाचाहि ओभासेय्य यथा तं युवा युवतिं मेथुनुपसंहिताहि, सङ्घादिसेसो’’ति।
284.‘‘Yo pana bhikkhu otiṇṇo vipariṇatena cittena mātugāmaṃ duṭṭhullāhi vācāhi obhāseyya yathā taṃ yuvā yuvatiṃ methunupasaṃhitāhi, saṅghādiseso’’ti.
२८५. यो पनाति यो यादिसो…पे॰… भिक्खूति…पे॰… अयं इमस्मिं अत्थे अधिप्पेतो भिक्खूति।
285.Yo panāti yo yādiso…pe… bhikkhūti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippeto bhikkhūti.
ओतिण्णो नाम सारत्तो अपेक्खवा पटिबद्धचित्तो।
Otiṇṇo nāma sāratto apekkhavā paṭibaddhacitto.
विपरिणतन्ति रत्तम्पि चित्तं विपरिणतं, दुट्ठम्पि चित्तं विपरिणतं मूळ्हम्पि चित्तं विपरिणतं। अपिच, रत्तं चित्तं इमस्मिं अत्थे अधिप्पेतं विपरिणतन्ति।
Vipariṇatanti rattampi cittaṃ vipariṇataṃ, duṭṭhampi cittaṃ vipariṇataṃ mūḷhampi cittaṃ vipariṇataṃ. Apica, rattaṃ cittaṃ imasmiṃ atthe adhippetaṃ vipariṇatanti.
मातुगामो नाम मनुस्सित्थी, न यक्खी, न पेती, न तिरच्छानगता। विञ्ञू पटिबला सुभासितदुब्भासितं दुट्ठुल्लादुट्ठुल्लं आजानितुं।
Mātugāmo nāma manussitthī, na yakkhī, na petī, na tiracchānagatā. Viññū paṭibalā subhāsitadubbhāsitaṃ duṭṭhullāduṭṭhullaṃ ājānituṃ.
दुट्ठुल्ला नाम वाचा वच्चमग्गपस्सावमग्गमेथुनधम्मप्पटिसंयुत्ता वाचा।
Duṭṭhullā nāma vācā vaccamaggapassāvamaggamethunadhammappaṭisaṃyuttā vācā.
ओभासेय्याति अज्झाचारो वुच्चति।
Obhāseyyāti ajjhācāro vuccati.
यथा तं युवा युवतिन्ति दहरो दहरिं, तरुणो तरुणिं, कामभोगी कामभोगिनिं।
Yathā taṃ yuvā yuvatinti daharo dahariṃ, taruṇo taruṇiṃ, kāmabhogī kāmabhoginiṃ.
मेथुनुपसंहिताहीति मेथुनधम्मप्पटिसंयुत्ताहि।
Methunupasaṃhitāhīti methunadhammappaṭisaṃyuttāhi.
सङ्घादिसेसोति …पे॰… तेनपि वुच्चति सङ्घादिसेसोति।
Saṅghādisesoti …pe… tenapi vuccati saṅghādisesoti.
द्वे मग्गे आदिस्स वण्णम्पि भणति, अवण्णम्पि भणति, याचतिपि, आयाचतिपि, पुच्छतिपि, पटिपुच्छतिपि, आचिक्खतिपि, अनुसासतिपि, अक्कोसतिपि।
Dve magge ādissa vaṇṇampi bhaṇati, avaṇṇampi bhaṇati, yācatipi, āyācatipi, pucchatipi, paṭipucchatipi, ācikkhatipi, anusāsatipi, akkosatipi.
वण्णं भणति नाम द्वे मग्गे थोमेति वण्णेति पसंसति।
Vaṇṇaṃ bhaṇati nāma dve magge thometi vaṇṇeti pasaṃsati.
अवण्णं भणति नाम द्वे मग्गे खुंसेति वम्भेति गरहति।
Avaṇṇaṃ bhaṇati nāma dve magge khuṃseti vambheti garahati.
याचति नाम देहि मे, अरहसि मे दातुन्ति।
Yācati nāma dehi me, arahasi me dātunti.
आयाचति नाम कदा ते माता पसीदिस्सति, कदा ते पिता पसीदिस्सति, कदा ते देवतायो पसीदिस्सन्ति, कदा 1 सुखणो सुलयो सुमुहुत्तो भविस्सति, कदा ते मेथुनं धम्मं लभिस्सामीति।
Āyācati nāma kadā te mātā pasīdissati, kadā te pitā pasīdissati, kadā te devatāyo pasīdissanti, kadā 2 sukhaṇo sulayo sumuhutto bhavissati, kadā te methunaṃ dhammaṃ labhissāmīti.
पुच्छति नाम कथं त्वं सामिकस्स देसि, कथं जारस्स देसीति?
Pucchati nāma kathaṃ tvaṃ sāmikassa desi, kathaṃ jārassa desīti?
पटिपुच्छति नाम एवं किर त्वं सामिकस्स देसि, एवं जारस्स देसीति।
Paṭipucchati nāma evaṃ kira tvaṃ sāmikassa desi, evaṃ jārassa desīti.
आचिक्खति नाम पुट्ठो भणति – ‘‘एवं देहि। एवं देन्ता सामिकस्स पिया भविस्ससि मनापा चा’’ति।
Ācikkhati nāma puṭṭho bhaṇati – ‘‘evaṃ dehi. Evaṃ dentā sāmikassa piyā bhavissasi manāpā cā’’ti.
अनुसासति नाम अपुट्ठो भणति – ‘‘एवं देहि। एवं देन्ता सामिकस्स पिया भविस्सति मनापा चा’’ति।
Anusāsati nāma apuṭṭho bhaṇati – ‘‘evaṃ dehi. Evaṃ dentā sāmikassa piyā bhavissati manāpā cā’’ti.
अक्कोसति नाम अनिमित्तासि, निमित्तमत्तासि, अलोहितासि, धुवलोहितासि , धुवचोळासि, पग्घरन्तीसि, सिखरणीसि, इत्थिपण्डकासि, वेपुरिसिकासि, सम्भिन्नासि, उभतोब्यञ्जनासीति।
Akkosati nāma animittāsi, nimittamattāsi, alohitāsi, dhuvalohitāsi , dhuvacoḷāsi, paggharantīsi, sikharaṇīsi, itthipaṇḍakāsi, vepurisikāsi, sambhinnāsi, ubhatobyañjanāsīti.
२८६. इत्थी च होति इत्थिसञ्ञी सारत्तो च। भिक्खु च नं इत्थिया वच्चमग्गं पस्सावमग्गं आदिस्स वण्णम्पि भणति अवण्णम्पि भणति याचतिपि आयाचतिपि पुच्छतिपि पटिपुच्छतिपि आचिक्खतिपि अनुसासतिपि अक्कोसतिपि, आपत्ति सङ्घादिसेसस्स…पे॰… ।
286. Itthī ca hoti itthisaññī sāratto ca. Bhikkhu ca naṃ itthiyā vaccamaggaṃ passāvamaggaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇampi bhaṇati yācatipi āyācatipi pucchatipi paṭipucchatipi ācikkhatipi anusāsatipi akkosatipi, āpatti saṅghādisesassa…pe… .
द्वे इत्थियो द्विन्नं इत्थीनं इत्थिसञ्ञी सारत्तो च। भिक्खु च नं द्विन्नं इत्थीनं वच्चमग्गं पस्सावमग्गं आदिस्स वण्णम्पि भणति अवण्णंपि भणति…पे॰… अक्कोसतिपि, आपत्ति द्विन्नं सङ्घादिसेसानं…पे॰… ।
Dve itthiyo dvinnaṃ itthīnaṃ itthisaññī sāratto ca. Bhikkhu ca naṃ dvinnaṃ itthīnaṃ vaccamaggaṃ passāvamaggaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇaṃpi bhaṇati…pe… akkosatipi, āpatti dvinnaṃ saṅghādisesānaṃ…pe… .
इत्थी च पण्डको च उभिन्नं इत्थिसञ्ञी सारत्तो च। भिक्खु च नं उभिन्नं वच्चमग्गं पस्सावमग्गं आदिस्स वण्णम्पि भणति अवण्णम्पि भणति…पे॰… अक्कोसतिपि, आपत्ति सङ्घादिसेसेन दुक्कटस्स…पे॰… ।
Itthī ca paṇḍako ca ubhinnaṃ itthisaññī sāratto ca. Bhikkhu ca naṃ ubhinnaṃ vaccamaggaṃ passāvamaggaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇampi bhaṇati…pe… akkosatipi, āpatti saṅghādisesena dukkaṭassa…pe… .
इत्थी च होति इत्थिसञ्ञी सारत्तो च। भिक्खु च नं इत्थिया वच्चमग्गं पस्सावमग्गं ठपेत्वा अधक्खकं उब्भजाणुमण्डलं आदिस्स वण्णम्पि भणति अवण्णम्पि भणति…पे॰… अक्कोसतिपि , आपत्ति थुल्लच्चयस्स…पे॰…।
Itthī ca hoti itthisaññī sāratto ca. Bhikkhu ca naṃ itthiyā vaccamaggaṃ passāvamaggaṃ ṭhapetvā adhakkhakaṃ ubbhajāṇumaṇḍalaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇampi bhaṇati…pe… akkosatipi , āpatti thullaccayassa…pe….
द्वे इत्थियो द्विन्नं इत्थीनं इत्थिसञ्ञी सारत्तो च। भिक्खु च नं द्विन्नं इत्थीनं वच्चमग्गं पस्सावमग्गं ठपेत्वा अधक्खकं उब्भजाणुमण्डलं आदिस्स वण्णम्पि भणति अवण्णम्पि भणति…पे॰… अक्कोसतिपि, आपत्ति द्विन्नं थुल्लच्चयानं…पे॰…।
Dve itthiyo dvinnaṃ itthīnaṃ itthisaññī sāratto ca. Bhikkhu ca naṃ dvinnaṃ itthīnaṃ vaccamaggaṃ passāvamaggaṃ ṭhapetvā adhakkhakaṃ ubbhajāṇumaṇḍalaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇampi bhaṇati…pe… akkosatipi, āpatti dvinnaṃ thullaccayānaṃ…pe….
इत्थी च पण्डको च उभिन्नं इत्थिसञ्ञी सारत्तो च। भिक्खु च नं उभिन्नं वच्चमग्गं पस्सावमग्गं ठपेत्वा अधक्खकं उब्भजाणुमण्डलं आदिस्स वण्णम्पि भणति अवण्णम्पि भणति…पे॰… अक्कोसतिपि, आपत्ति थुल्लच्चयेन दुक्कटस्स…पे॰…।
Itthī ca paṇḍako ca ubhinnaṃ itthisaññī sāratto ca. Bhikkhu ca naṃ ubhinnaṃ vaccamaggaṃ passāvamaggaṃ ṭhapetvā adhakkhakaṃ ubbhajāṇumaṇḍalaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇampi bhaṇati…pe… akkosatipi, āpatti thullaccayena dukkaṭassa…pe….
इत्थी च होति इत्थिसञ्ञी सारत्तो च। भिक्खु च नं इत्थिया उब्भक्खकं अधोजाणुमण्डलं आदिस्स वण्णम्पि भणति अवण्णम्पि भणति…पे॰… अक्कोसतिपि, आपत्ति दुक्कटस्स…पे॰…।
Itthī ca hoti itthisaññī sāratto ca. Bhikkhu ca naṃ itthiyā ubbhakkhakaṃ adhojāṇumaṇḍalaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇampi bhaṇati…pe… akkosatipi, āpatti dukkaṭassa…pe….
द्वे इत्थियो द्विन्नं इत्थीनं इत्थिसञ्ञी सारत्तो च। भिक्खु च नं द्विन्नं इत्थीनं उब्भक्खकं अधोजाणुमण्डलं आदिस्स वण्णम्पि भणति अवण्णम्पि भणति…पे॰… अक्कोसतिपि, आपत्ति द्विन्नं दुक्कटानं…पे॰…।
Dve itthiyo dvinnaṃ itthīnaṃ itthisaññī sāratto ca. Bhikkhu ca naṃ dvinnaṃ itthīnaṃ ubbhakkhakaṃ adhojāṇumaṇḍalaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇampi bhaṇati…pe… akkosatipi, āpatti dvinnaṃ dukkaṭānaṃ…pe….
इत्थी च पण्डको च उभिन्नं इत्थिसञ्ञी सारत्तो च। भिक्खु च नं उभिन्नं उब्भक्खकं अधोजाणुमण्डलं आदिस्स वण्णम्पि भणति अवण्णम्पि भणति…पे॰… अक्कोसतिपि, आपत्ति द्विन्नं दुक्कटानं…पे॰…।
Itthī ca paṇḍako ca ubhinnaṃ itthisaññī sāratto ca. Bhikkhu ca naṃ ubhinnaṃ ubbhakkhakaṃ adhojāṇumaṇḍalaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇampi bhaṇati…pe… akkosatipi, āpatti dvinnaṃ dukkaṭānaṃ…pe….
इत्थी च होति इत्थिसञ्ञी सारत्तो च। भिक्खु च नं इत्थिया कायपटिबद्धं आदिस्स वण्णम्पि भणति अवण्णम्पि भणति…पे॰… अक्कोसतिपि, आपत्ति दुक्कटस्स…पे॰…।
Itthī ca hoti itthisaññī sāratto ca. Bhikkhu ca naṃ itthiyā kāyapaṭibaddhaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇampi bhaṇati…pe… akkosatipi, āpatti dukkaṭassa…pe….
द्वे इत्थियो द्विन्नं इत्थीनं इत्थिसञ्ञी सारत्तो च। भिक्खु च नं द्विन्नं इत्थीनं कायपटिबद्धं आदिस्स वण्णम्पि भणति अवण्णम्पि भणति…पे॰… अक्कोसतिपि, आपत्ति द्विन्नं दुक्कटानं…पे॰…।
Dve itthiyo dvinnaṃ itthīnaṃ itthisaññī sāratto ca. Bhikkhu ca naṃ dvinnaṃ itthīnaṃ kāyapaṭibaddhaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇampi bhaṇati…pe… akkosatipi, āpatti dvinnaṃ dukkaṭānaṃ…pe….
इत्थी च पण्डको च उभिन्नं इत्थिसञ्ञी सारत्तो च। भिक्खु च नं उभिन्नं कायपटिबद्धं आदिस्स वण्णम्पि भणति अवण्णम्पि भणति…पे॰… अक्कोसतिपि, आपत्ति द्विन्नं दुक्कटानं…पे॰…।
Itthī ca paṇḍako ca ubhinnaṃ itthisaññī sāratto ca. Bhikkhu ca naṃ ubhinnaṃ kāyapaṭibaddhaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇampi bhaṇati…pe… akkosatipi, āpatti dvinnaṃ dukkaṭānaṃ…pe….
२८७. अनापत्ति अत्थपुरेक्खारस्स, धम्मपुरेक्खारस्स, अनुसासनिपुरेक्खारस्स, उम्मत्तकस्स, आदिकम्मिकस्साति।
287. Anāpatti atthapurekkhārassa, dhammapurekkhārassa, anusāsanipurekkhārassa, ummattakassa, ādikammikassāti.
विनीतवत्थुउद्दानगाथा
Vinītavatthuuddānagāthā
लोहितं कक्कसाकिण्णं, खरं दीघञ्च वापितं।
Lohitaṃ kakkasākiṇṇaṃ, kharaṃ dīghañca vāpitaṃ;
कच्चि संसीदति मग्गो, सद्धा दानेन कम्मुनाति॥
Kacci saṃsīdati maggo, saddhā dānena kammunāti.
विनीतवत्थु
Vinītavatthu
२८८. तेन खो पन समयेन अञ्ञतरा इत्थी नवरत्तं कम्बलं पारुता होति। अञ्ञतरो भिक्खु सारत्तो तं इत्थिं एतदवोच – ‘‘लोहितं खो ते, भगिनी’’ति। सा न पटिविजानि। ‘‘आमाय्य, नवरत्तो कम्बलो’’ति। तस्स कुक्कुच्चं अहोसि ‘‘भगवता सिक्खापदं पञ्ञत्तं, कच्चि नु खो अहं सङ्घादिसेसं आपत्तिं आपन्नो’’ति? भगवतो एतमत्थं आरोचेसि। ‘‘अनापत्ति, भिक्खु, सङ्घादिसेसस्स; आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
288. Tena kho pana samayena aññatarā itthī navarattaṃ kambalaṃ pārutā hoti. Aññataro bhikkhu sāratto taṃ itthiṃ etadavoca – ‘‘lohitaṃ kho te, bhaginī’’ti. Sā na paṭivijāni. ‘‘Āmāyya, navaratto kambalo’’ti. Tassa kukkuccaṃ ahosi ‘‘bhagavatā sikkhāpadaṃ paññattaṃ, kacci nu kho ahaṃ saṅghādisesaṃ āpattiṃ āpanno’’ti? Bhagavato etamatthaṃ ārocesi. ‘‘Anāpatti, bhikkhu, saṅghādisesassa; āpatti dukkaṭassā’’ti.
तेन खो पन समयेन अञ्ञतरा इत्थी खरकम्बलं पारुता होति। अञ्ञतरो भिक्खु सारत्तो तं इत्थिं एतदवोच – ‘‘कक्कसलोमं खो ते, भगिनी’’ति। सा न पटिविजानि। ‘‘आमाय्य, खरकम्बलको’’ति। तस्स कुक्कुच्चं अहोसि…पे॰… ‘‘अनापत्ति, भिक्खु, सङ्घादिसेसस्स; आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
Tena kho pana samayena aññatarā itthī kharakambalaṃ pārutā hoti. Aññataro bhikkhu sāratto taṃ itthiṃ etadavoca – ‘‘kakkasalomaṃ kho te, bhaginī’’ti. Sā na paṭivijāni. ‘‘Āmāyya, kharakambalako’’ti. Tassa kukkuccaṃ ahosi…pe… ‘‘anāpatti, bhikkhu, saṅghādisesassa; āpatti dukkaṭassā’’ti.
तेन खो पन समयेन अञ्ञतरा इत्थी नवावुतं कम्बलं पारुता होति। अञ्ञतरो भिक्खु सारत्तो तं इत्थिं एतदवोच – ‘‘आकिण्णलोमं खो ते, भगिनी’’ति। सा न पटिविजानि। ‘‘आमाय्य, नवावुतो कम्बलो’’ति। तस्स कुक्कुच्चं अहोसि…पे॰… ‘‘अनापत्ति, भिक्खु, सङ्घादिसेसस्स; आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
Tena kho pana samayena aññatarā itthī navāvutaṃ kambalaṃ pārutā hoti. Aññataro bhikkhu sāratto taṃ itthiṃ etadavoca – ‘‘ākiṇṇalomaṃ kho te, bhaginī’’ti. Sā na paṭivijāni. ‘‘Āmāyya, navāvuto kambalo’’ti. Tassa kukkuccaṃ ahosi…pe… ‘‘anāpatti, bhikkhu, saṅghādisesassa; āpatti dukkaṭassā’’ti.
तेन खो पन समयेन अञ्ञतरा इत्थी खरकम्बलं पारुता होति। अञ्ञतरो भिक्खु सारत्तो तं इत्थिं एतदवोच – ‘‘खरलोमं खो ते, भगिनी’’ति। सा न पटिविजानि। ‘‘आमाय्य, खरकम्बलको’’ति। तस्स कुक्कुच्चं अहोसि…पे॰… ‘‘अनापत्ति, भिक्खु, सङ्घादिसेसस्स; आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
Tena kho pana samayena aññatarā itthī kharakambalaṃ pārutā hoti. Aññataro bhikkhu sāratto taṃ itthiṃ etadavoca – ‘‘kharalomaṃ kho te, bhaginī’’ti. Sā na paṭivijāni. ‘‘Āmāyya, kharakambalako’’ti. Tassa kukkuccaṃ ahosi…pe… ‘‘anāpatti, bhikkhu, saṅghādisesassa; āpatti dukkaṭassā’’ti.
२८९. तेन खो पन समयेन अञ्ञतरा इत्थी खेत्तं वपापेत्वा आगच्छति। अञ्ञतरो भिक्खु सारत्तो तं इत्थिं एतदवोच – ‘‘वापितं खो ते, भगिनी’’ति? सा न पटिविजानि। ‘‘आमाय्य, नो च खो पटिवुत्त’’न्ति। तस्स कुक्कुच्चं अहोसि…पे॰… ‘‘अनापत्ति, भिक्खु, सङ्घादिसेसस्स; आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
289. Tena kho pana samayena aññatarā itthī khettaṃ vapāpetvā āgacchati. Aññataro bhikkhu sāratto taṃ itthiṃ etadavoca – ‘‘vāpitaṃ kho te, bhaginī’’ti? Sā na paṭivijāni. ‘‘Āmāyya, no ca kho paṭivutta’’nti. Tassa kukkuccaṃ ahosi…pe… ‘‘anāpatti, bhikkhu, saṅghādisesassa; āpatti dukkaṭassā’’ti.
तेन खो पन समयेन अञ्ञतरो भिक्खु परिब्बाजिकं पटिपथे पस्सित्वा सारत्तो तं परिब्बाजिकं एतदवोच – ‘‘कच्चि, भगिनि, मग्गो संसीदती’’ति? सा न पटिविजानि। ‘‘आम भिक्खु, पटिपज्जिस्ससी’’ति । तस्स कुक्कुच्चं अहोसि…पे॰… ‘‘अनापत्ति, भिक्खु, सङ्घादिसेसस्स; आपत्ति थुल्लच्चयस्सा’’ति।
Tena kho pana samayena aññataro bhikkhu paribbājikaṃ paṭipathe passitvā sāratto taṃ paribbājikaṃ etadavoca – ‘‘kacci, bhagini, maggo saṃsīdatī’’ti? Sā na paṭivijāni. ‘‘Āma bhikkhu, paṭipajjissasī’’ti . Tassa kukkuccaṃ ahosi…pe… ‘‘anāpatti, bhikkhu, saṅghādisesassa; āpatti thullaccayassā’’ti.
तेन खो पन समयेन अञ्ञतरो भिक्खु सारत्तो अञ्ञतरं इत्थिं एतदवोच – ‘‘सद्धासि त्वं, भगिनि। अपिच, यं सामिकस्स देसि तं नाम्हाकं देसी’’ति । ‘‘किं, भन्ते’’ति? ‘‘मेथुनधम्म’’न्ति। तस्स कुक्कुच्चं अहोसि…पे॰… ‘‘आपत्तिं त्वं, भिक्खु, आपन्नो सङ्घादिसेस’’न्ति।
Tena kho pana samayena aññataro bhikkhu sāratto aññataraṃ itthiṃ etadavoca – ‘‘saddhāsi tvaṃ, bhagini. Apica, yaṃ sāmikassa desi taṃ nāmhākaṃ desī’’ti . ‘‘Kiṃ, bhante’’ti? ‘‘Methunadhamma’’nti. Tassa kukkuccaṃ ahosi…pe… ‘‘āpattiṃ tvaṃ, bhikkhu, āpanno saṅghādisesa’’nti.
तेन खो पन समयेन अञ्ञतरो भिक्खु सारत्तो अञ्ञतरं इत्थिं एतदवोच – ‘‘सद्धासि त्वं, भगिनि। अपिच, यं अग्गदानं तं नाम्हाकं देसी’’ति। ‘‘किं, भन्ते, अग्गदान’’न्ति? ‘‘मेथुनधम्म’’न्ति। तस्स कुक्कुच्चं अहोसि…पे॰… ‘‘आपत्तिं त्वं, भिक्खु, आपन्नो सङ्घादिसेस’’न्ति।
Tena kho pana samayena aññataro bhikkhu sāratto aññataraṃ itthiṃ etadavoca – ‘‘saddhāsi tvaṃ, bhagini. Apica, yaṃ aggadānaṃ taṃ nāmhākaṃ desī’’ti. ‘‘Kiṃ, bhante, aggadāna’’nti? ‘‘Methunadhamma’’nti. Tassa kukkuccaṃ ahosi…pe… ‘‘āpattiṃ tvaṃ, bhikkhu, āpanno saṅghādisesa’’nti.
तेन खो पन समयेन अञ्ञतरा इत्थी कम्मं करोति। अञ्ञतरो भिक्खु सारत्तो तं इत्थिं एतदवोच – ‘‘तिट्ठ, भगिनि, अहं करिस्सामीति…पे॰… निसीद, भगिनि, अहं करिस्सामीति…पे॰… निपज्ज, भगिनि, अहं करिस्सामी’’ति। सा न पटिविजानि। तस्स कुक्कुच्चं अहोसि…पे॰… ‘‘अनापत्ति, भिक्खु, सङ्घादिसेसस्स; आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
Tena kho pana samayena aññatarā itthī kammaṃ karoti. Aññataro bhikkhu sāratto taṃ itthiṃ etadavoca – ‘‘tiṭṭha, bhagini, ahaṃ karissāmīti…pe… nisīda, bhagini, ahaṃ karissāmīti…pe… nipajja, bhagini, ahaṃ karissāmī’’ti. Sā na paṭivijāni. Tassa kukkuccaṃ ahosi…pe… ‘‘anāpatti, bhikkhu, saṅghādisesassa; āpatti dukkaṭassā’’ti.
दुट्ठुल्लवाचासिक्खापदं निट्ठितं ततियं।
Duṭṭhullavācāsikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महाविभङ्ग-अट्ठकथा • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ३. दुट्ठुल्लवाचासिक्खापदवण्णना • 3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ३. दुट्ठुल्लवाचासिक्खापदवण्णना • 3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā
३. दुट्ठुल्लवाचासिक्खापदवण्णना • 3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā
पदभाजनीयवण्णना • Padabhājanīyavaṇṇanā
विनीतवत्थुवण्णना • Vinītavatthuvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / ३. दुट्ठुल्लवाचासिक्खापदवण्णना • 3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā
