Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
೩. ದುಟ್ಠುಲ್ಲವಾಚಾಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā
೨೮೩. ತೇನ ಸಮಯೇನ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾತಿ ದುಟ್ಠುಲ್ಲವಾಚಾಸಿಕ್ಖಾಪದಂ। ತತ್ಥ ಆದಿಸ್ಸಾತಿ ಅಪದಿಸಿತ್ವಾ। ವಣ್ಣಮ್ಪಿ ಭಣತೀತಿಆದೀನಿ ಪರತೋ ಆವಿ ಭವಿಸ್ಸನ್ತಿ। ಛಿನ್ನಿಕಾತಿ ಛಿನ್ನಓತ್ತಪ್ಪಾ। ಧುತ್ತಿಕಾತಿ ಸಠಾ। ಅಹಿರಿಕಾಯೋತಿ ನಿಲ್ಲಜ್ಜಾ । ಉಹಸನ್ತೀತಿ ಸಿತಂ ಕತ್ವಾ ಮನ್ದಹಸಿತಂ ಹಸನ್ತಿ। ಉಲ್ಲಪನ್ತೀತಿ ‘‘ಅಹೋ ಅಯ್ಯೋ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಉಚ್ಚಕರಣಿಂ ನಾನಾವಿಧಂ ಪಲೋಭನಕಥಂ ಕಥೇನ್ತಿ। ಉಜ್ಜಗ್ಘನ್ತೀತಿ ಮಹಾಹಸಿತಂ ಹಸನ್ತಿ। ಉಪ್ಪಣ್ಡೇನ್ತೀತಿ ‘‘ಪಣ್ಡಕೋ ಅಯಂ, ನಾಯಂ ಪುರಿಸೋ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಪರಿಹಾಸಂ ಕರೋನ್ತಿ।
283.Tena samayena buddho bhagavāti duṭṭhullavācāsikkhāpadaṃ. Tattha ādissāti apadisitvā. Vaṇṇampi bhaṇatītiādīni parato āvi bhavissanti. Chinnikāti chinnaottappā. Dhuttikāti saṭhā. Ahirikāyoti nillajjā . Uhasantīti sitaṃ katvā mandahasitaṃ hasanti. Ullapantīti ‘‘aho ayyo’’tiādinā nayena uccakaraṇiṃ nānāvidhaṃ palobhanakathaṃ kathenti. Ujjagghantīti mahāhasitaṃ hasanti. Uppaṇḍentīti ‘‘paṇḍako ayaṃ, nāyaṃ puriso’’tiādinā nayena parihāsaṃ karonti.
೨೮೫. ಸಾರತ್ತೋತಿ ದುಟ್ಠುಲ್ಲವಾಚಸ್ಸಾದರಾಗೇನ ಸಾರತ್ತೋ। ಅಪೇಕ್ಖವಾ ಪಟಿಬದ್ಧಚಿತ್ತೋತಿ ವುತ್ತನಯಮೇವ, ಕೇವಲಂ ಇಧ ವಾಚಸ್ಸಾದರಾಗೋ ಯೋಜೇತಬ್ಬೋ। ಮಾತುಗಾಮಂ ದುಟ್ಠುಲ್ಲಾಹಿ ವಾಚಾಹೀತಿ ಏತ್ಥ ಅಧಿಪ್ಪೇತಂ ಮಾತುಗಾಮಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ಮಾತುಗಾಮೋ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ವಿಞ್ಞೂ ಪಟಿಬಲಾ ಸುಭಾಸಿತದುಬ್ಭಾಸಿತಂ ದುಟ್ಠುಲ್ಲಾದುಟ್ಠುಲ್ಲಂ ಆಜಾನಿತುನ್ತಿ ಯಾ ಪಣ್ಡಿತಾ ಸಾತ್ಥಕನಿರತ್ಥಕಕಥಂ ಅಸದ್ಧಮ್ಮಸದ್ಧಮ್ಮಪಟಿಸಂಯುತ್ತಕಥಞ್ಚ ಜಾನಿತುಂ ಪಟಿಬಲಾ, ಅಯಂ ಇಧ ಅಧಿಪ್ಪೇತಾ। ಯಾ ಪನ ಮಹಲ್ಲಿಕಾಪಿ ಬಾಲಾ ಏಲಮೂಗಾ ಅಯಂ ಇಧ ಅನಧಿಪ್ಪೇತಾತಿ ದಸ್ಸೇತಿ।
285.Sārattoti duṭṭhullavācassādarāgena sāratto. Apekkhavā paṭibaddhacittoti vuttanayameva, kevalaṃ idha vācassādarāgo yojetabbo. Mātugāmaṃ duṭṭhullāhi vācāhīti ettha adhippetaṃ mātugāmaṃ dassento ‘‘mātugāmo’’tiādimāha. Tattha viññū paṭibalā subhāsitadubbhāsitaṃ duṭṭhullāduṭṭhullaṃ ājānitunti yā paṇḍitā sātthakaniratthakakathaṃ asaddhammasaddhammapaṭisaṃyuttakathañca jānituṃ paṭibalā, ayaṃ idha adhippetā. Yā pana mahallikāpi bālā elamūgā ayaṃ idha anadhippetāti dasseti.
ಓಭಾಸೇಯ್ಯಾತಿ ಅವಭಾಸೇಯ್ಯ ನಾನಾಪ್ಪಕಾರಕಂ ಅಸದ್ಧಮ್ಮವಚನಂ ವದೇಯ್ಯ। ಯಸ್ಮಾ ಪನೇವಂ ಓಭಾಸನ್ತಸ್ಸ ಯೋ ಸೋ ಓಭಾಸೋ ನಾಮ, ಸೋ ಅತ್ಥತೋ ಅಜ್ಝಾಚಾರೋ ಹೋತಿ ರಾಗವಸೇನ ಅಭಿಭವಿತ್ವಾ ಸಞ್ಞಮವೇಲಂ ಆಚಾರೋ, ತಸ್ಮಾ ತಮತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ಓಭಾಸೇಯ್ಯಾತಿ ಅಜ್ಝಾಚಾರೋ ವುಚ್ಚತೀ’’ತಿ ಆಹ। ಯಥಾ ತನ್ತಿ ಏತ್ಥ ತನ್ತಿ ನಿಪಾತಮತ್ತಂ, ಯಥಾ ಯುವಾ ಯುವತಿನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ।
Obhāseyyāti avabhāseyya nānāppakārakaṃ asaddhammavacanaṃ vadeyya. Yasmā panevaṃ obhāsantassa yo so obhāso nāma, so atthato ajjhācāro hoti rāgavasena abhibhavitvā saññamavelaṃ ācāro, tasmā tamatthaṃ dassento ‘‘obhāseyyāti ajjhācāro vuccatī’’ti āha. Yathā tanti ettha tanti nipātamattaṃ, yathā yuvā yuvatinti attho.
ದ್ವೇ ಮಗ್ಗೇ ಆದಿಸ್ಸಾತಿಆದಿ ಯೇನಾಕಾರೇನ ಓಭಾಸತೋ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ ಹೋತಿ, ತಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ವುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ದ್ವೇ ಮಗ್ಗೇತಿ ವಚ್ಚಮಗ್ಗಞ್ಚ ಪಸ್ಸಾವಮಗ್ಗಞ್ಚ। ಸೇಸಂ ಉದ್ದೇಸೇ ತಾವ ಪಾಕಟಮೇವ। ನಿದ್ದೇಸೇ ಪನ ಥೋಮೇತೀತಿ ‘‘ಇತ್ಥಿಲಕ್ಖಣೇನ ಸುಭಲಕ್ಖಣೇನ ಸಮನ್ನಾಗತಾಸೀ’’ತಿ ವದತಿ, ನ ತಾವ ಸೀಸಂ ಏತಿ। ‘‘ತವ ವಚ್ಚಮಗ್ಗೋ ಚ ಪಸ್ಸಾವಮಗ್ಗೋ ಚ ಈದಿಸೋ ತೇನ ನಾಮ ಈದಿಸೇನ ಇತ್ಥಿಲಕ್ಖಣೇನ ಸುಭಲಕ್ಖಣೇನ ಸಮನ್ನಾಗತಾಸೀ’’ತಿ ವದತಿ, ಸೀಸಂ ಏತಿ, ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ। ವಣ್ಣೇತಿ ಪಸಂಸತೀತಿ ಇಮಾನಿ ಪನ ಥೋಮನಪದಸ್ಸೇವ ವೇವಚನಾನಿ।
Dve magge ādissātiādi yenākārena obhāsato saṅghādiseso hoti, taṃ dassetuṃ vuttaṃ. Tattha dve maggeti vaccamaggañca passāvamaggañca. Sesaṃ uddese tāva pākaṭameva. Niddese pana thometīti ‘‘itthilakkhaṇena subhalakkhaṇena samannāgatāsī’’ti vadati, na tāva sīsaṃ eti. ‘‘Tava vaccamaggo ca passāvamaggo ca īdiso tena nāma īdisena itthilakkhaṇena subhalakkhaṇena samannāgatāsī’’ti vadati, sīsaṃ eti, saṅghādiseso. Vaṇṇeti pasaṃsatīti imāni pana thomanapadasseva vevacanāni.
ಖುಂಸೇತೀತಿ ವಾಚಾಪತೋದೇನ ಘಟ್ಟೇತಿ। ವಮ್ಭೇತೀತಿ ಅಪಸಾದೇತಿ। ಗರಹತೀತಿ ದೋಸಂ ದೇತಿ। ಪರತೋ ಪನ ಪಾಳಿಯಾ ಆಗತೇಹಿ ‘‘ಅನಿಮಿತ್ತಾಸೀ’’ತಿಆದೀಹಿ ಏಕಾದಸಹಿ ಪದೇಹಿ ಅಘಟಿತೇ ಸೀಸಂ ನ ಏತಿ, ಘಟಿತೇಪಿ ತೇಸು ಸಿಖರಣೀಸಿ ಸಮ್ಭಿನ್ನಾಸಿ ಉಭತೋಬ್ಯಞ್ಜನಾಸೀತಿ ಇಮೇಹಿ ತೀಹಿ ಘಟಿತೇಯೇವ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ।
Khuṃsetīti vācāpatodena ghaṭṭeti. Vambhetīti apasādeti. Garahatīti dosaṃ deti. Parato pana pāḷiyā āgatehi ‘‘animittāsī’’tiādīhi ekādasahi padehi aghaṭite sīsaṃ na eti, ghaṭitepi tesu sikharaṇīsi sambhinnāsi ubhatobyañjanāsīti imehi tīhi ghaṭiteyeva saṅghādiseso.
ದೇಹಿ ಮೇತಿ ಯಾಚನಾಯಪಿ ಏತ್ತಕೇನೇವ ಸೀಸಂ ನ ಏತಿ, ‘‘ಮೇಥುನಂ ಧಮ್ಮಂ ದೇಹೀ’’ತಿ ಏವಂ ಮೇಥುನಧಮ್ಮೇನ ಘಟಿತೇ ಏವ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ।
Dehi meti yācanāyapi ettakeneva sīsaṃ na eti, ‘‘methunaṃ dhammaṃ dehī’’ti evaṃ methunadhammena ghaṭite eva saṅghādiseso.
ಕದಾ ತೇ ಮಾತಾ ಪಸೀದಿಸ್ಸತೀತಿಆದೀಸು ಆಯಾಚನವಚನೇಸುಪಿ ಏತ್ತಕೇನೇವ ಸೀಸಂ ನ ಏತಿ, ‘‘ಕದಾ ತೇ ಮಾತಾ ಪಸೀದಿಸ್ಸತಿ, ಕದಾ ತೇ ಮೇಥುನಂ ಧಮ್ಮಂ ಲಭಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ವಾ ‘‘ತವ ಮಾತರಿ ಪಸನ್ನಾಯ ಮೇಥುನಂ ಧಮ್ಮಂ ಲಭಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ವಾ ಆದಿನಾ ಪನ ನಯೇನ ಮೇಥುನಧಮ್ಮೇನ ಘಟಿತೇಯೇವ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ।
Kadā te mātā pasīdissatītiādīsu āyācanavacanesupi ettakeneva sīsaṃ na eti, ‘‘kadā te mātā pasīdissati, kadā te methunaṃ dhammaṃ labhissāmī’’ti vā ‘‘tava mātari pasannāya methunaṃ dhammaṃ labhissāmī’’ti vā ādinā pana nayena methunadhammena ghaṭiteyeva saṅghādiseso.
ಕಥಂ ತ್ವಂ ಸಾಮಿಕಸ್ಸ ದೇಸೀತಿಆದೀಸು ಪುಚ್ಛಾವಚನೇಸುಪಿ ಮೇಥುನಧಮ್ಮನ್ತಿ ವುತ್ತೇಯೇವ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ, ನ ಇತರಥಾ। ಏವಂ ಕಿರ ತ್ವಂ ಸಾಮಿಕಸ್ಸ ದೇಸೀತಿ ಪಟಿಪುಚ್ಛಾವಚನೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ।
Kathaṃ tvaṃ sāmikassa desītiādīsu pucchāvacanesupi methunadhammanti vutteyeva saṅghādiseso, na itarathā. Evaṃ kira tvaṃ sāmikassa desīti paṭipucchāvacanesupi eseva nayo.
ಆಚಿಕ್ಖನಾಯ ಪುಟ್ಠೋ ಭಣತೀತಿ ‘‘ಕಥಂ ದದಮಾನಾ ಸಾಮಿಕಸ್ಸ ಪಿಯಾ ಹೋತೀ’’ತಿ ಏವಂ ಪುಟ್ಠೋ ಆಚಿಕ್ಖತಿ। ಏತ್ಥ ಚ ‘‘ಏವಂ ದೇಹಿ ಏವಂ ದದಮಾನಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇಪಿ ಸೀಸಂ ನ ಏತಿ। ‘‘ಮೇಥುನಧಮ್ಮಂ ಏವಂ ದೇಹಿ ಏವಂ ಉಪನೇಹಿ ಏವಂ ಮೇಥುನಧಮ್ಮಂ ದದಮಾನಾ ಉಪನಯಮಾನಾ ಪಿಯಾ ಹೋತೀ’’ತಿಆದಿನಾ ಪನ ನಯೇನ ಮೇಥುನಧಮ್ಮೇನ ಘಟಿತೇಯೇವ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ। ಅನುಸಾಸನೀವಚನೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ।
Ācikkhanāya puṭṭho bhaṇatīti ‘‘kathaṃ dadamānā sāmikassa piyā hotī’’ti evaṃ puṭṭho ācikkhati. Ettha ca ‘‘evaṃ dehi evaṃ dadamānā’’ti vuttepi sīsaṃ na eti. ‘‘Methunadhammaṃ evaṃ dehi evaṃ upanehi evaṃ methunadhammaṃ dadamānā upanayamānā piyā hotī’’tiādinā pana nayena methunadhammena ghaṭiteyeva saṅghādiseso. Anusāsanīvacanesupi eseva nayo.
ಅಕ್ಕೋಸನಿದ್ದೇಸೇ – ಅನಿಮಿತ್ತಾಸೀತಿ ನಿಮಿತ್ತರಹಿತಾಸಿ, ಕುಞ್ಚಿಕಪಣಾಲಿಮತ್ತಮೇವ ತವ ದಕಸೋತನ್ತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ।
Akkosaniddese – animittāsīti nimittarahitāsi, kuñcikapaṇālimattameva tava dakasotanti vuttaṃ hoti.
ನಿಮಿತ್ತಮತ್ತಾಸೀತಿ ತವ ಇತ್ಥಿನಿಮಿತ್ತಂ ಅಪರಿಪುಣ್ಣಂ ಸಞ್ಞಾಮತ್ತಮೇವಾತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಅಲೋಹಿತಾತಿ ಸುಕ್ಖಸೋತಾ। ಧುವಲೋಹಿತಾತಿ ನಿಚ್ಚಲೋಹಿತಾ ಕಿಲಿನ್ನದಕಸೋತಾ। ಧುವಚೋಳಾತಿ ನಿಚ್ಚಪಕ್ಖಿತ್ತಾಣಿಚೋಳಾ, ಸದಾ ಆಣಿಚೋಳಕಂ ಸೇವಸೀತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಪಗ್ಘರನ್ತೀತಿ ಸವನ್ತೀ; ಸದಾ ತೇ ಮುತ್ತಂ ಸವತೀತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಸಿಖರಣೀತಿ ಬಹಿನಿಕ್ಖನ್ತಆಣಿಮಂಸಾ। ಇತ್ಥಿಪಣ್ಡಕಾತಿ ಅನಿಮಿತ್ತಾವ ವುಚ್ಚತಿ। ವೇಪುರಿಸಿಕಾತಿ ಸಮಸ್ಸುದಾಠಿಕಾ ಪುರಿಸರೂಪಾ ಇತ್ಥೀ। ಸಮ್ಭಿನ್ನಾತಿ ಸಮ್ಭಿನ್ನವಚ್ಚಮಗ್ಗಪಸ್ಸಾವಮಗ್ಗಾ। ಉಭತೋಬ್ಯಞ್ಜನಾತಿ ಇತ್ಥಿನಿಮಿತ್ತೇನ ಚ ಪುರಿಸನಿಮಿತ್ತೇನ ಚಾತಿ ಉಭೋಹಿ ಬ್ಯಞ್ಜನೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಾ।
Nimittamattāsīti tava itthinimittaṃ aparipuṇṇaṃ saññāmattamevāti vuttaṃ hoti. Alohitāti sukkhasotā. Dhuvalohitāti niccalohitā kilinnadakasotā. Dhuvacoḷāti niccapakkhittāṇicoḷā, sadā āṇicoḷakaṃ sevasīti vuttaṃ hoti. Paggharantīti savantī; sadā te muttaṃ savatīti vuttaṃ hoti. Sikharaṇīti bahinikkhantaāṇimaṃsā. Itthipaṇḍakāti animittāva vuccati. Vepurisikāti samassudāṭhikā purisarūpā itthī. Sambhinnāti sambhinnavaccamaggapassāvamaggā. Ubhatobyañjanāti itthinimittena ca purisanimittena cāti ubhohi byañjanehi samannāgatā.
ಇಮೇಸು ಚ ಪನ ಏಕಾದಸಸು ಪದೇಸು ಸಿಖರಣೀಸಿ ಸಮ್ಭಿನ್ನಾಸಿ ಉಭತೋಬ್ಯಞ್ಜನಾಸೀತಿ ಇಮಾನಿಯೇವ ತೀಣಿ ಪದಾನಿ ಸುದ್ಧಾನಿ ಸೀಸಂ ಏನ್ತಿ। ಇತಿ ಇಮಾನಿ ಚ ತೀಣಿ ಪುರಿಮಾನಿ ಚ ವಚ್ಚಮಗ್ಗಪಸ್ಸಾವಮಗ್ಗಮೇಥುನಧಮ್ಮಪದಾನಿ ತೀಣೀತಿ ಛ ಪದಾನಿ ಸುದ್ಧಾನಿ ಆಪತ್ತಿಕರಾನಿ। ಸೇಸಾನಿ ಅನಿಮಿತ್ತಾತಿಆದೀನಿ ‘‘ಅನಿಮಿತ್ತೇ ಮೇಥುನಧಮ್ಮಂ ಮೇ ದೇಹೀ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಅನಿಮಿತ್ತಾಸಿ ಮೇಥುನಧಮ್ಮಂ ಮೇ ದೇಹೀ’’ತಿ ವಾ ಆದಿನಾ ನಯೇನ ಮೇಥುನಧಮ್ಮೇನ ಘಟಿತಾನೇವ ಆಪತ್ತಿಕರಾನಿ ಹೋನ್ತೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾನಿ।
Imesu ca pana ekādasasu padesu sikharaṇīsi sambhinnāsi ubhatobyañjanāsīti imāniyeva tīṇi padāni suddhāni sīsaṃ enti. Iti imāni ca tīṇi purimāni ca vaccamaggapassāvamaggamethunadhammapadāni tīṇīti cha padāni suddhāni āpattikarāni. Sesāni animittātiādīni ‘‘animitte methunadhammaṃ me dehī’’ti vā ‘‘animittāsi methunadhammaṃ me dehī’’ti vā ādinā nayena methunadhammena ghaṭitāneva āpattikarāni hontīti veditabbāni.
೨೮೬. ಇದಾನಿ ಯ್ವಾಯಂ ಓತಿಣ್ಣೋ ವಿಪರಿಣತೇನ ಚಿತ್ತೇನ ಓಭಾಸತಿ, ತಸ್ಸ ವಚ್ಚಮಗ್ಗಪಸ್ಸಾವಮಗ್ಗೇ ಆದಿಸ್ಸ ಏತೇಸಂ ವಣ್ಣಭಣನಾದೀನಂ ವಸೇನ ವಿತ್ಥಾರತೋ ಆಪತ್ತಿಭೇದಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ಇತ್ಥೀ ಚ ಹೋತಿ ಇತ್ಥಿಸಞ್ಞೀ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ತೇಸಂ ಅತ್ಥೋ ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗೇ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬೋ।
286. Idāni yvāyaṃ otiṇṇo vipariṇatena cittena obhāsati, tassa vaccamaggapassāvamagge ādissa etesaṃ vaṇṇabhaṇanādīnaṃ vasena vitthārato āpattibhedaṃ dassento ‘‘itthī ca hoti itthisaññī’’tiādimāha. Tesaṃ attho kāyasaṃsagge vuttanayeneva veditabbo.
ಅಯಂ ಪನ ವಿಸೇಸೋ – ಅಧಕ್ಖಕನ್ತಿ ಅಕ್ಖಕತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಅಧೋ। ಉಬ್ಭಜಾಣುಮಣ್ಡಲ ಜಾಣುಮಣ್ಡಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಉದ್ಧಂ। ಉಬ್ಭಕ್ಖಕನ್ತಿ ಅಕ್ಖಕತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಉದ್ಧಂ। ಅಧೋ ಜಾಣುಮಣ್ಡಲನ್ತಿ ಜಾಣುಮಣ್ಡಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಅಧೋ। ಅಕ್ಖಕಂ ಪನ ಜಾಣುಮಣ್ಡಲಞ್ಚ ಏತ್ಥೇವ ದುಕ್ಕಟಕ್ಖೇತ್ತೇ ಸಙ್ಗಹಂ ಗಚ್ಛನ್ತಿ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗೇ ವಿಯ। ನ ಹಿ ಬುದ್ಧಾ ಗರುಕಾಪತ್ತಿಂ ಸಾವಸೇಸಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತೀತಿ। ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧನ್ತಿ ವತ್ಥಂ ವಾ ಪುಪ್ಫಂ ವಾ ಆಭರಣಂ ವಾ।
Ayaṃ pana viseso – adhakkhakanti akkhakato paṭṭhāya adho. Ubbhajāṇumaṇḍala jāṇumaṇḍalato paṭṭhāya uddhaṃ. Ubbhakkhakanti akkhakato paṭṭhāya uddhaṃ. Adho jāṇumaṇḍalanti jāṇumaṇḍalato paṭṭhāya adho. Akkhakaṃ pana jāṇumaṇḍalañca ettheva dukkaṭakkhette saṅgahaṃ gacchanti bhikkhuniyā kāyasaṃsagge viya. Na hi buddhā garukāpattiṃ sāvasesaṃ paññapentīti. Kāyappaṭibaddhanti vatthaṃ vā pupphaṃ vā ābharaṇaṃ vā.
೨೮೭. ಅತ್ಥಪುರೇಕ್ಖಾರಸ್ಸಾತಿ ಅನಿಮಿತ್ತಾತಿಆದೀನಂ ಪದಾನಂ ಅತ್ಥಂ ಕಥೇನ್ತಸ್ಸ, ಅಟ್ಠಕಥಂ ವಾ ಸಜ್ಝಾಯಂ ಕರೋನ್ತಸ್ಸ।
287.Atthapurekkhārassāti animittātiādīnaṃ padānaṃ atthaṃ kathentassa, aṭṭhakathaṃ vā sajjhāyaṃ karontassa.
ಧಮ್ಮಪುರೇಕ್ಖಾರಸ್ಸಾತಿ ಪಾಳಿಂ ವಾಚೇನ್ತಸ್ಸ ವಾ ಸಜ್ಝಾಯನ್ತಸ್ಸ ವಾ। ಏವಂ ಅತ್ಥಞ್ಚ ಧಮ್ಮಞ್ಚ ಪುರಕ್ಖತ್ವಾ ಭಣನ್ತಸ್ಸ ಅತ್ಥಪುರೇಕ್ಖಾರಸ್ಸ ಚ ಧಮ್ಮಪುರೇಕ್ಖಾರಸ್ಸ ಚ ಅನಾಪತ್ತಿ।
Dhammapurekkhārassāti pāḷiṃ vācentassa vā sajjhāyantassa vā. Evaṃ atthañca dhammañca purakkhatvā bhaṇantassa atthapurekkhārassa ca dhammapurekkhārassa ca anāpatti.
ಅನುಸಾಸನಿಪುರೇಕ್ಖಾರಸ್ಸಾತಿ ‘‘ಇದಾನಿಪಿ ಅನಿಮಿತ್ತಾಸಿ ಉಭತ್ತೋಬ್ಯಞ್ಜನಾಸಿ ಅಪ್ಪಮಾದಂ ಇದಾನಿ ಕರೇಯ್ಯಾಸಿ, ಯಥಾ ಆಯತಿಮ್ಪಿ ಏವರೂಪಾ ನ ಹೋಹಿಸೀ’’ತಿ ಏವಂ ಅನುಸಿಟ್ಠಿಂ ಪುರಕ್ಖತ್ವಾ ಭಣನ್ತಸ್ಸ ಅನುಸಾಸನಿಪುರೇಕ್ಖಾರಸ್ಸ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಯೋ ಪನ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ಪಾಳಿಂ ವಾಚೇನ್ತೋ ಪಕತಿವಾಚನಾಮಗ್ಗಂ ಪಹಾಯ ಹಸನ್ತೋ ಹಸನ್ತೋ ‘‘ಸಿಖರಣೀಸಿ ಸಮ್ಭಿನ್ನಾಸಿ ಉಭತೋಬ್ಯಞ್ಜನಾಸೀ’’ತಿ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಭಣತಿ, ತಸ್ಸ ಆಪತ್ತಿಯೇವ। ಉಮ್ಮತ್ತಕಸ್ಸ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಇಧ ಆದಿಕಮ್ಮಿಕೋ ಉದಾಯಿತ್ಥೇರೋ, ತಸ್ಸ ಅನಾಪತ್ತಿ ಆದಿಕಮ್ಮಿಕಸ್ಸಾತಿ।
Anusāsanipurekkhārassāti ‘‘idānipi animittāsi ubhattobyañjanāsi appamādaṃ idāni kareyyāsi, yathā āyatimpi evarūpā na hohisī’’ti evaṃ anusiṭṭhiṃ purakkhatvā bhaṇantassa anusāsanipurekkhārassa anāpatti. Yo pana bhikkhunīnaṃ pāḷiṃ vācento pakativācanāmaggaṃ pahāya hasanto hasanto ‘‘sikharaṇīsi sambhinnāsi ubhatobyañjanāsī’’ti punappunaṃ bhaṇati, tassa āpattiyeva. Ummattakassa anāpatti. Idha ādikammiko udāyitthero, tassa anāpatti ādikammikassāti.
ಪದಭಾಜನೀಯವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Padabhājanīyavaṇṇanā niṭṭhitā.
ಸಮುಟ್ಠಾನಾದೀಸು ಇದಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ತಿಸಮುಟ್ಠಾನಂ ಕಾಯಚಿತ್ತತೋ ವಾಚಾಚಿತ್ತತೋ ಕಾಯವಾಚಾಚಿತ್ತತೋ ಚ ಸಮುಟ್ಠಾತಿ, ಕಿರಿಯಂ, ಸಞ್ಞಾವಿಮೋಕ್ಖಂ , ಸಚಿತ್ತಕಂ, ಲೋಕವಜ್ಜಂ, ಕಾಯಕಮ್ಮಂ, ವಚೀಕಮ್ಮಂ, ಅಕುಸಲಚಿತ್ತಂ, ದ್ವಿವೇದನನ್ತಿ।
Samuṭṭhānādīsu idaṃ sikkhāpadaṃ tisamuṭṭhānaṃ kāyacittato vācācittato kāyavācācittato ca samuṭṭhāti, kiriyaṃ, saññāvimokkhaṃ , sacittakaṃ, lokavajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, akusalacittaṃ, dvivedananti.
೨೮೮. ವಿನೀತವತ್ಥೂಸು ಲೋಹಿತವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಇತ್ಥಿಯಾ ಲೋಹಿತಕಂ ನಿಮಿತ್ತಂ ಸನ್ಧಾಯಾಹ – ಇತರಾ ನ ಅಞ್ಞಾಸಿ, ತಸ್ಮಾ ದುಕ್ಕಟಂ।
288. Vinītavatthūsu lohitavatthusmiṃ so bhikkhu itthiyā lohitakaṃ nimittaṃ sandhāyāha – itarā na aññāsi, tasmā dukkaṭaṃ.
ಕಕ್ಕಸಲೋಮನ್ತಿ ರಸ್ಸಲೋಮೇಹಿ ಬಹುಲೋಮಂ। ಆಕಿಣ್ಣಲೋಮನ್ತಿ ಜಟಿತಲೋಮಂ। ಖರಲೋಮನ್ತಿ ಥದ್ಧಲೋಮಂ। ದೀಘಲೋಮನ್ತಿ ಅರಸ್ಸಲೋಮಂ। ಸಬ್ಬಂ ಇತ್ಥಿನಿಮಿತ್ತಮೇವ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ।
Kakkasalomanti rassalomehi bahulomaṃ. Ākiṇṇalomanti jaṭitalomaṃ. Kharalomanti thaddhalomaṃ. Dīghalomanti arassalomaṃ. Sabbaṃ itthinimittameva sandhāya vuttaṃ.
೨೮೯. ವಾಪಿತಂ ಖೋ ತೇತಿ ಅಸದ್ಧಮ್ಮಂ ಸನ್ಧಾಯಾಹ, ಸಾ ಅಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ನೋ ಚ ಖೋ ಪಟಿವುತ್ತನ್ತಿ ಆಹ। ಪಟಿವುತ್ತಂ ನಾಮ ಉದಕವಪ್ಪೇ ಬೀಜೇಹಿ ಅಪ್ಪತಿಟ್ಠಿತೋಕಾಸೇ ಪಾಣಕೇಹಿ ವಿನಾಸಿತಬೀಜೇ ವಾ ಓಕಾಸೇ ಪುನ ಬೀಜಂ ಪತಿಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ಉದಕೇನ ಆಸಿತ್ತಂ, ಥಲವಪ್ಪೇ ವಿಸಮಪತಿತಾನಂ ವಾ ಬೀಜಾನಂ ಸಮಕರಣತ್ಥಾಯ ಪುನ ಅಟ್ಠದನ್ತಕೇನ ಸಮೀಕತಂ, ತೇಸು ಅಞ್ಞತರಂ ಸನ್ಧಾಯ ಏಸಾ ಆಹ।
289.Vāpitaṃ kho teti asaddhammaṃ sandhāyāha, sā asallakkhetvā no ca kho paṭivuttanti āha. Paṭivuttaṃ nāma udakavappe bījehi appatiṭṭhitokāse pāṇakehi vināsitabīje vā okāse puna bījaṃ patiṭṭhāpetvā udakena āsittaṃ, thalavappe visamapatitānaṃ vā bījānaṃ samakaraṇatthāya puna aṭṭhadantakena samīkataṃ, tesu aññataraṃ sandhāya esā āha.
ಮಗ್ಗವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಮಗ್ಗೋ ಸಂಸೀದತೀತಿ ಅಙ್ಗಜಾತಮಗ್ಗಂ ಸನ್ಧಾಯಾಹ। ಸೇಸಂ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ।
Maggavatthusmiṃ maggo saṃsīdatīti aṅgajātamaggaṃ sandhāyāha. Sesaṃ uttānamevāti.
ದುಟ್ಠುಲ್ಲವಾಚಾಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೩. ದುಟ್ಠುಲ್ಲವಾಚಾಸಿಕ್ಖಾಪದಂ • 3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೩. ದುಟ್ಠುಲ್ಲವಾಚಾಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā
೩. ದುಟ್ಠುಲ್ಲವಾಚಾಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā
ಪದಭಾಜನೀಯವಣ್ಣನಾ • Padabhājanīyavaṇṇanā
ವಿನೀತವತ್ಥುವಣ್ಣನಾ • Vinītavatthuvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೩. ದುಟ್ಠುಲ್ಲವಾಚಾಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā