| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
3. දුට්‌ඨුල්‌ලවාචාසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā
283. තතියෙ උත්‌තරපදලොපෙන ඡින්‌නඔත්‌තප්‌පා ‘‘ඡින්‌නිකා’’ති වුත්‌තාති ආහ ‘‘ඡින්‌නිකාති ඡින්‌නඔතප්‌පා’’ති.
283. Tatiye uttarapadalopena chinnaottappā ‘‘chinnikā’’ti vuttāti āha ‘‘chinnikāti chinnaotappā’’ti.
285. යථා යුවා යුවතින්‌ති එතෙන ඔභාසනෙ නිරාසඞ්‌කභාවං දස්‌සෙති. මෙථුනුපසඤ්‌හිතාහීති ඉදං දුට්‌ඨුල්‌ලවාචාය සිඛාප්‌පත්‌තලක්‌ඛණදස්‌සනං. ඉත්‌ථිලක්‌ඛණෙනාති වුත්‌තමත්‌ථං විවරිතුං ‘‘සුභලක්‌ඛණෙනා’’ති වුත්‌තං. න තාව සීසං එතීති ‘‘ඉත්‌ථිලක්‌ඛණෙන සමන්‌නාගතාසී’’තිආදිනා වණ්‌ණභණනං සඞ්‌ඝාදිසෙසාපත්‌තිජනකං හුත්‌වා මත්‌ථකං න පාපුණාති. වණ්‌ණභණනඤ්‌හි යෙනාකාරෙන භණන්‌තස්‌ස සඞ්‌ඝාදිසෙසො හොති, තෙනාකාරෙන භණන්‌තස්‌ස සිඛාප්‌පත්‌තං නාම හොති. ‘‘ඉත්‌ථිලක්‌ඛණෙන සමන්‌නාගතාසීතිආදිකං පන දුට්‌ඨුල්‌ලවාචස්‌සාදරාගවසෙන භණන්‌තස්‌ස දුක්‌කට’’න්‌ති ගණ්‌ඨිපදෙසු වුත්‌තං.
285.Yathā yuvā yuvatinti etena obhāsane nirāsaṅkabhāvaṃ dasseti. Methunupasañhitāhīti idaṃ duṭṭhullavācāya sikhāppattalakkhaṇadassanaṃ. Itthilakkhaṇenāti vuttamatthaṃ vivarituṃ ‘‘subhalakkhaṇenā’’ti vuttaṃ. Na tāva sīsaṃ etīti ‘‘itthilakkhaṇena samannāgatāsī’’tiādinā vaṇṇabhaṇanaṃ saṅghādisesāpattijanakaṃ hutvā matthakaṃ na pāpuṇāti. Vaṇṇabhaṇanañhi yenākārena bhaṇantassa saṅghādiseso hoti, tenākārena bhaṇantassa sikhāppattaṃ nāma hoti. ‘‘Itthilakkhaṇena samannāgatāsītiādikaṃ pana duṭṭhullavācassādarāgavasena bhaṇantassa dukkaṭa’’nti gaṇṭhipadesu vuttaṃ.
එකාදසහි පදෙහි අඝටිතෙ සීසං න එතීති ‘‘අනිමිත්‌තාසී’’තිආදීහි එකාදසහි පදෙහි අඝටිතෙ අවණ්‌ණභණනං සීසං න එති, අවණ්‌ණභණනං නාම න හොතීති වුත්‌තං හොති. ඝටිතෙපීති එකාදසහි පදෙහි අවණ්‌ණභණනෙ ඝටිතෙපි. ඉමෙහි තීහි ඝටිතෙයෙව සඞ්‌ඝාදිසෙසොති ‘‘සිඛරණී’’තිආදීහි තීහියෙව පදෙහි අවණ්‌ණභණනෙ ඝටිතෙයෙව සඞ්‌ඝාදිසෙසො පස්‌සාවමග්‌ගස්‌ස නියතවචනත්‌තා අච්‌චොළාරිකත්‌තා ච. අනිමිත්‌තාසීතිආදීහි පන අට්‌ඨහි පදෙහි ඝටිතෙ කෙවලං අවණ්‌ණභණනමෙව සම්‌පජ්‌ජති, න සඞ්‌ඝාදිසෙසො, තස්‌මා තානි ථුල්‌ලච්‌චයවත්‌ථූනීති කෙචි. අක්‌කොසනමත්‌තත්‌තා දුක්‌කටවත්‌ථූනීති අපරෙ. පරිබ්‌බාජිකාවත්‌ථුස්‌මිං විය ථුල්‌ලච්‌චයමෙවෙත්‌ථ යුත්‌තතරං දිස්‌සති. කුඤ්‌චිකපණාලිමත්‌තන්‌ති කුඤ්‌චිකාඡිද්‌දමත්‌තං.
Ekādasahi padehi aghaṭite sīsaṃ na etīti ‘‘animittāsī’’tiādīhi ekādasahi padehi aghaṭite avaṇṇabhaṇanaṃ sīsaṃ na eti, avaṇṇabhaṇanaṃ nāma na hotīti vuttaṃ hoti. Ghaṭitepīti ekādasahi padehi avaṇṇabhaṇane ghaṭitepi. Imehi tīhi ghaṭiteyeva saṅghādisesoti ‘‘sikharaṇī’’tiādīhi tīhiyeva padehi avaṇṇabhaṇane ghaṭiteyeva saṅghādiseso passāvamaggassa niyatavacanattā accoḷārikattā ca. Animittāsītiādīhi pana aṭṭhahi padehi ghaṭite kevalaṃ avaṇṇabhaṇanameva sampajjati, na saṅghādiseso, tasmā tāni thullaccayavatthūnīti keci. Akkosanamattattā dukkaṭavatthūnīti apare. Paribbājikāvatthusmiṃ viya thullaccayamevettha yuttataraṃ dissati. Kuñcikapaṇālimattanti kuñcikāchiddamattaṃ.
286-287. ගරුකාපත්‌තින්‌ති භික්‌ඛුනියා කායසංසග්‌ගෙ පාරාජිකාපත්‌තිං සන්‌ධාය වදති. හසන්‌තො හසන්‌තොති සභාවදස්‌සනත්‌ථං වුත්‌තං. අහසන්‌තොපි වාචස්‌සාදරාගෙන පුනප්‌පුනං වදති, ආපත්‌තියෙව. කායචිත්‌තතොති හත්‌ථමුද්‌දාය ඔභාසන්‌තස්‌ස කායචිත්‌තතො සමුට්‌ඨාති.
286-287.Garukāpattinti bhikkhuniyā kāyasaṃsagge pārājikāpattiṃ sandhāya vadati. Hasanto hasantoti sabhāvadassanatthaṃ vuttaṃ. Ahasantopi vācassādarāgena punappunaṃ vadati, āpattiyeva. Kāyacittatoti hatthamuddāya obhāsantassa kāyacittato samuṭṭhāti.
288. තස්‌මා දුක්‌කටන්‌ති අප්‌පටිවිජානනහෙතු දුක්‌කටං, පටිවිජානන්‌තියා පන අඛෙත්‌තපදත්‌තා ථුල්‌ලච්‌චයෙන භවිතබ්‌බං. තෙනෙව පරිබ්‌බාජිකාවත්‌ථුස්‌මිං පටිවිජානන්‌තියා ථුල්‌ලච්‌චයං වක්‌ඛති.
288.Tasmā dukkaṭanti appaṭivijānanahetu dukkaṭaṃ, paṭivijānantiyā pana akhettapadattā thullaccayena bhavitabbaṃ. Teneva paribbājikāvatthusmiṃ paṭivijānantiyā thullaccayaṃ vakkhati.
289. අසද්‌ධම්‌මං සන්‌ධායාහාති ‘‘වාපිත’’න්‌ති ඉමස්‌ස බීජනික්‌ඛෙපවචනත්‌තා වුත්‌තං. සංසීදතීති වහති පවත්‌තති. අථ වා සංසීදතීති සංසීදිස්‌සති. මනුස්‌සිත්‌ථී, ඉත්‌ථිසඤ්‌ඤිතා, දුට්‌ඨුල්‌ලවාචස්‌සාදරාගො, තෙන රාගෙන ඔභාසනං, තඞ්‌ඛණවිජානනන්‌ති ඉමානෙත්‌ථ පඤ්‌ච අඞ්‌ගානි.
289.Asaddhammaṃsandhāyāhāti ‘‘vāpita’’nti imassa bījanikkhepavacanattā vuttaṃ. Saṃsīdatīti vahati pavattati. Atha vā saṃsīdatīti saṃsīdissati. Manussitthī, itthisaññitā, duṭṭhullavācassādarāgo, tena rāgena obhāsanaṃ, taṅkhaṇavijānananti imānettha pañca aṅgāni.
දුට්‌ඨුල්‌ලවාචාසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවිභඞ්‌ග • Mahāvibhaṅga / 3. දුට්‌ඨුල්‌ලවාචාසික්‌ඛාපදං • 3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවිභඞ්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 3. දුට්‌ඨුල්‌ලවාචාසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā
3. දුට්‌ඨුල්‌ලවාචාසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā
පදභාජනීයවණ්‌ණනා • Padabhājanīyavaṇṇanā
විනීතවත්‌ථුවණ්‌ණනා • Vinītavatthuvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / 3. දුට්‌ඨුල්‌ලවාචාසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā
