Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਕਙ੍ਖਾવਿਤਰਣੀ-ਅਭਿਨવ-ਟੀਕਾ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
੩. ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲવਾਚਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā
ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲવਾਚਸ੍ਸਾਦਰਾਗવਸੇਨਾਤਿ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾ વਾਚਾ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲવਾਚਾ, ਤਾਯ ਅਸ੍ਸਾਦਚੇਤਨਾ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲવਾਚਸ੍ਸਾਦੋ, ਤੇਨ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਰਾਗવਸੇਨ। ਏਤ੍ਥਾਧਿਪ੍ਪੇਤਂ ਮਾਤੁਗਾਮਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਮਾਤੁਗਾਮ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਸਂਲਕ੍ਖਣਸਮਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਅਸਦ੍ਧਮ੍ਮਸਦ੍ਧਮ੍ਮਪ੍ਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਂ ਕਥਂ ਜਾਨਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਂ। ਯਾ ਪਨ ਮਹਲ੍ਲਿਕਾਪਿ ਬਾਲਾ ਏਲ਼ਮੂਗਾ, ਅਯਂ ਇਧਾਨਧਿਪ੍ਪੇਤਾ। વਣ੍ਣੋ ਨਾਮ ਦ੍વੇ ਮਗ੍ਗੇ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ‘‘ਇਤ੍ਥਿਲਕ੍ਖਣੇਨ ਸੁਭਲਕ੍ਖਣੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾਸੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਪਾਰਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੨.੨੮੫) ਥੋਮਨਾ। ਅવਣ੍ਣੋ ਨਾਮ ਦ੍વੇ ਮਗ੍ਗੇ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ વੁਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਯੇਨ ਗਰਹਨਾ, ‘‘ਇਤ੍ਥਿਲਕ੍ਖਣੇਨ ਸੁਭਲਕ੍ਖਣੇਨ ਅਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾਸੀ’’ਤਿਆਦੀਹਿ ਖੁਂਸਨਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਯਾਚਨਾ ਨਾਮ ‘‘ਦੇਹਿ ਮੇ, ਅਰਹਸਿ ਮੇ ਦਾਤੁ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ੨੮੫) વਚਨਂ। ਆਯਾਚਨਾ ਨਾਮ ‘‘ਕਦਾ ਤੇ ਮਾਤਾ ਪਸੀਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਦਾ ਤੇ ਪਿਤਾ ਪਸੀਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਦਾ ਤੇ ਦੇવਤਾਯੋ ਪਸੀਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਕਦਾ ਤੇ ਸੁਖਣੋ ਸੁਲਯੋ ਸੁਮੁਹੁਤ੍ਤੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਦਾ ਤੇ ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ੨੮੫) વਚਨਂ । ਪੁਚ੍ਛਨਂ ਨਾਮ ‘‘ਕਥਂ ਤ੍વਂ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਦੇਸਿ, ਕਥਂ ਜਾਰਸ੍ਸ ਦੇਸੀ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ੨੮੫) વਚਨਂ। ਪਟਿਪੁਚ੍ਛਨਂ ਨਾਮ ‘‘ਏવਂ ਕਿਰ ਤ੍વਂ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਦੇਤਿ, ਏવਂ ਜਾਰਸ੍ਸ ਦੇਸੀ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ੨੮੫) વਚਨਂ। ਆਚਿਕ੍ਖਨਂ ਨਾਮ ਪੁਟ੍ਠਸ੍ਸ ‘‘ਏવਂ ਦੇਹਿ, ਏવਂ ਦੇਨ੍ਤਾ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਪਿਯਾ ਭવਿਸ੍ਸਸਿ, ਮਨਾਪਾ ਚਾ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ੨੮੫) ਭਣਨਂ। ਅਨੁਸਾਸਨਂ ਨਾਮ ਅਪੁਟ੍ਠਸ੍ਸ ‘‘ਏવਂ ਦੇਹਿ, ਏવਂ ਦੇਨ੍ਤਾ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਪਿਯਾ ਭવਿਸ੍ਸਸਿ, ਮਨਾਪਾ ਚਾ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ੨੮੫) ਭવਨਂ। ਅਕ੍ਕੋਸਨਂ (ਪਾਰਾ॰ ੨੮੫) ਨਾਮ ‘‘ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਸਿ, ਨਿਮਿਤ੍ਤਮਤ੍ਤਾਸਿ, ਅਲੋਹਿਤਾਸਿ, ਧੁવਲੋਹਿਤਾਸਿ, ਧੁવਚੋਲ਼ਾਸਿ, ਪਗ੍ਘਰਨ੍ਤੀਸਿ, ਸਿਖਰਣੀਸਿ, ਇਤ੍ਥਿਪਣ੍ਡਕਾਸਿ, વੇਪੁਰਿਸਿਕਾਸਿ, ਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨਾਸਿ, ਉਭਤੋਬ੍ਯਞ੍ਜਨਕਾਸੀ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ੨੮੫) વਚਨਂ। ਯਸ੍ਮਾ ਮੇਥੁਨੁਪਸਂਹਿਤਾਯ વਾਚਾਯ ਅਧਿਕਂ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਮੇਥੁਨੁਪਸਂਹਿਤਾਹੀ’’ਤਿ ਇਦਂ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲવਾਚਾਯ ਸਿਖਾਪਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਪਨ ਮੇਥੁਨੁਪਸਂਹਿਤਾਯੇવ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲવਾਚਤ੍ਤਾ। ਸਿਖਰਣੀਸੀਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੨.੨੮੫) ਬਹਿਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਆਣਿਮਂਸਾ। ਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨਾਸੀਤਿ ਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨવਚ੍ਚਮਗ੍ਗਪਸ੍ਸਾવਮਗ੍ਗਾ। ਉਭਤੋਬ੍ਯਞ੍ਜਨਕਾਸੀਤਿ ਪੁਰਿਸਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ, ਇਤ੍ਥਿਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਚਾਤਿ ਉਭਤੋਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ।
Duṭṭhullavācassādarāgavasenāti duṭṭhullā vācā duṭṭhullavācā, tāya assādacetanā duṭṭhullavācassādo, tena sampayuttarāgavasena. Etthādhippetaṃ mātugāmaṃ dassetuṃ ‘‘mātugāma’’ntiādimāha. Duṭṭhullāduṭṭhullasaṃlakkhaṇasamatthanti asaddhammasaddhammappaṭisaṃyuttaṃ kathaṃ jānituṃ samatthaṃ. Yā pana mahallikāpi bālā eḷamūgā, ayaṃ idhānadhippetā. Vaṇṇo nāma dve magge uddissa ‘‘itthilakkhaṇena subhalakkhaṇena samannāgatāsī’’tiādinā (pārā. aṭṭha. 2.285) thomanā. Avaṇṇo nāma dve magge uddissa vuttavipariyāyena garahanā, ‘‘itthilakkhaṇena subhalakkhaṇena asamannāgatāsī’’tiādīhi khuṃsanāti vuttaṃ hoti. Yācanā nāma ‘‘dehi me, arahasi me dātu’’nti (pārā. 285) vacanaṃ. Āyācanā nāma ‘‘kadā te mātā pasīdissati, kadā te pitā pasīdissati, kadā te devatāyo pasīdissanti, kadā te sukhaṇo sulayo sumuhutto bhavissati, kadā te methunaṃ dhammaṃ labhissāmī’’ti (pārā. 285) vacanaṃ . Pucchanaṃ nāma ‘‘kathaṃ tvaṃ sāmikassa desi, kathaṃ jārassa desī’’ti (pārā. 285) vacanaṃ. Paṭipucchanaṃ nāma ‘‘evaṃ kira tvaṃ sāmikassa deti, evaṃ jārassa desī’’ti (pārā. 285) vacanaṃ. Ācikkhanaṃ nāma puṭṭhassa ‘‘evaṃ dehi, evaṃ dentā sāmikassa piyā bhavissasi, manāpā cā’’ti (pārā. 285) bhaṇanaṃ. Anusāsanaṃ nāma apuṭṭhassa ‘‘evaṃ dehi, evaṃ dentā sāmikassa piyā bhavissasi, manāpā cā’’ti (pārā. 285) bhavanaṃ. Akkosanaṃ (pārā. 285) nāma ‘‘animittāsi, nimittamattāsi, alohitāsi, dhuvalohitāsi, dhuvacoḷāsi, paggharantīsi, sikharaṇīsi, itthipaṇḍakāsi, vepurisikāsi, sambhinnāsi, ubhatobyañjanakāsī’’ti (pārā. 285) vacanaṃ. Yasmā methunupasaṃhitāya vācāya adhikaṃ duṭṭhullaṃ nāma natthi, tasmā ‘‘methunupasaṃhitāhī’’ti idaṃ duṭṭhullavācāya sikhāpattalakkhaṇadassananti vuttaṃ, na pana methunupasaṃhitāyeva duṭṭhullavācattā. Sikharaṇīsīti (pārā. aṭṭha. 2.285) bahinikkhantaāṇimaṃsā. Sambhinnāsīti sambhinnavaccamaggapassāvamaggā. Ubhatobyañjanakāsīti purisanimittena, itthinimittena cāti ubhatobyañjanehi samannāgatā.
ਏਤ੍ਥ ਚ વਣ੍ਣਭਣਨੇ ਤਾવ ‘‘ਇਤ੍ਥਿਲਕ੍ਖਣੇਨ ਸੁਭਲਕ੍ਖਣੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾਸੀ’’ਤਿ વਦਤਿ, ਨ ਤਾવ ਸੀਸਂ ਏਤਿ। ‘‘ਤવ વਚ੍ਚਮਗ੍ਗੋ ਚ ਪਸ੍ਸਾવਮਗ੍ਗੋ ਚ ਸੁਭੋ ਸੁਭਸਣ੍ਠਾਨੋ ਦਸ੍ਸਨੀਯੋ, ਈਦਿਸੇਨ ਨਾਮ ਇਤ੍ਥਿਲਕ੍ਖਣੇਨ ਸੁਭਲਕ੍ਖਣੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾਸੀ’’ਤਿ વਦਤਿ, ਸੀਸਂ ਏਤਿ, ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
Ettha ca vaṇṇabhaṇane tāva ‘‘itthilakkhaṇena subhalakkhaṇena samannāgatāsī’’ti vadati, na tāva sīsaṃ eti. ‘‘Tava vaccamaggo ca passāvamaggo ca subho subhasaṇṭhāno dassanīyo, īdisena nāma itthilakkhaṇena subhalakkhaṇena samannāgatāsī’’ti vadati, sīsaṃ eti, saṅghādiseso hotīti attho.
ਅવਣ੍ਣਭਣਨੇ ਪਨ ‘‘ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਸੀ’’ਤਿਆਦੀਹਿ ਏਕਾਦਸਹਿ ਪਦੇਹਿ ਅવਣ੍ਣੇ ਅਘਟਿਤੇ ਸੀਸਂ ਨ ਏਤਿ, ਘਟਿਤੇਪਿ ਤੇਸੁ ‘‘ਸਿਖਰਣੀਸਿ ਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨਾਸਿ ਉਭਤੋਬ੍ਯਞ੍ਜਨਕਾਸੀ’’ਤਿ ਇਮੇਹਿ ਤੀਹਿ ਘਟਿਤੇਯੇવ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੋ।
Avaṇṇabhaṇane pana ‘‘animittāsī’’tiādīhi ekādasahi padehi avaṇṇe aghaṭite sīsaṃ na eti, ghaṭitepi tesu ‘‘sikharaṇīsi sambhinnāsi ubhatobyañjanakāsī’’ti imehi tīhi ghaṭiteyeva saṅghādiseso.
ਯਾਚਨਾਯਪਿ ‘‘ਦੇਹਿ ਮੇ’’ਤਿ ਏਤ੍ਤਕੇਨੇવ ਸੀਸਂ ਨ ਏਤਿ, ‘‘ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਏવਂ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮੇਨ ਘਟਿਤੇ ਏવ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੋ।
Yācanāyapi ‘‘dehi me’’ti ettakeneva sīsaṃ na eti, ‘‘methunaṃ dhammaṃ dehī’’ti evaṃ methunadhammena ghaṭite eva saṅghādiseso.
‘‘ਕਦਾ ਤੇ ਮਾਤਾ ਪਸੀਦਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਆਯਾਚਨવਚਨੇਸੁਪਿ ਏਤ੍ਤਕੇਨੇવ ਸੀਸਂ ਨ ਏਤਿ, ‘‘ਕਦਾ ਤੇ ਮਾਤਾ ਪਸੀਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਦਾ ਤੇ ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ વਾ ‘‘ਤવ ਮਾਤਰਿ ਪਸਨ੍ਨਾਯ વਾ ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਨ ਨਯੇਨ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮੇਨ ਘਟਿਤੇਯੇવ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੋ।
‘‘Kadā te mātā pasīdissatī’’tiādīsu āyācanavacanesupi ettakeneva sīsaṃ na eti, ‘‘kadā te mātā pasīdissati, kadā te methunaṃ dhammaṃ labhissāmī’’ti vā ‘‘tava mātari pasannāya vā methunaṃ dhammaṃ labhissāmī’’tiādinā pana nayena methunadhammena ghaṭiteyeva saṅghādiseso.
‘‘ਕਥਂ ਤ੍વਂ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਦੇਸੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਪਾਰਾ॰ ੨੮੫) ਪੁਚ੍ਛਾવਚਨੇਸੁਪਿ ‘‘ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤੇਯੇવ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੋ। ‘‘ਏવਂ ਕਿਰ ਤ੍વਂ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਦੇਸੀ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ੨੮੫) ਪਟਿਪੁਚ੍ਛਾવਚਨੇਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ।
‘‘Kathaṃ tvaṃ sāmikassa desī’’tiādīsu (pārā. 285) pucchāvacanesupi ‘‘methunaṃ dhamma’’nti vutteyeva saṅghādiseso. ‘‘Evaṃ kira tvaṃ sāmikassa desī’’ti (pārā. 285) paṭipucchāvacanesupi eseva nayo.
ਆਚਿਕ੍ਖਨਾਯ ਚ ‘‘ਏવਂ ਦੇਹੀ’’ਤਿ, ‘‘ਏવਂ ਦਦਮਾਨਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇਪਿ ਸੀਸਂ ਨ ਏਤਿ, ‘‘ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਏવਂ ਦੇਹਿ, ਏવਂ ਉਪਨੇਹਿ, ਏવਂ ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦਦਮਾਨਾ ਉਪਨਯਮਾਨਾ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਪਿਯਾ ਹੋਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਨ ਨਯੇਨ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮੇਨ ਘਟਿਤੇਯੇવ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੋ। ਅਨੁਸਾਸਨਿવਚਨੇਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ।
Ācikkhanāya ca ‘‘evaṃ dehī’’ti, ‘‘evaṃ dadamānā’’ti vuttepi sīsaṃ na eti, ‘‘methunaṃ dhammaṃ evaṃ dehi, evaṃ upanehi, evaṃ methunaṃ dhammaṃ dadamānā upanayamānā sāmikassa piyā hotī’’tiādinā pana nayena methunadhammena ghaṭiteyeva saṅghādiseso. Anusāsanivacanesupi eseva nayo.
ਅਕ੍ਕੋਸવਚਨੇਸੁ ਪਨ ਏਕਾਦਸਸੁ ‘‘ਸਿਖਰਣੀਸਿ ਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨਾਸਿ ਉਭਤੋਬ੍ਯਞ੍ਜਨਕਾਸੀ’’ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਤੀਣਿਯੇવ ਪਦਾਨਿ ਸੁਦ੍ਧਾਨਿ ਸੀਸਂ ਏਨ੍ਤਿ, ਇਤਿ ਇਮਾਨਿ ਚ ਤੀਣਿ, ਪੁਰਿਮਾਨਿ ਚ વਚ੍ਚਮਗ੍ਗਪਸ੍ਸਾવਮਗ੍ਗਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮਪਦਾਨਿ ਤੀਣੀਤਿ ਛ ਪਦਾਨਿ ਸੁਦ੍ਧਾਨਿ ਆਪਤ੍ਤਿਕਰਾਨਿ, ਸੇਸਾਨਿ ‘‘ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਸੀ’’ਤਿਆਦੀਨਿ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ‘‘ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਮੇ ਦੇਹੀ’’ਤਿ વਾ ‘‘ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਸਿ, ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਮੇ ਦੇਹੀ’’ਤਿ વਾ ਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮੇਨ ਘਟਿਤਾਨੇવ ਆਪਤ੍ਤਿਕਰਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ।
Akkosavacanesu pana ekādasasu ‘‘sikharaṇīsi sambhinnāsi ubhatobyañjanakāsī’’ti imāni tīṇiyeva padāni suddhāni sīsaṃ enti, iti imāni ca tīṇi, purimāni ca vaccamaggapassāvamaggamethunadhammapadāni tīṇīti cha padāni suddhāni āpattikarāni, sesāni ‘‘animittāsī’’tiādīni animitte ‘‘methunaṃ dhammaṃ me dehī’’ti vā ‘‘animittāsi, methunaṃ dhammaṃ me dehī’’ti vā ādinā nayena methunadhammena ghaṭitāneva āpattikarāni hontīti veditabbāni.
ਅਧਕ੍ਖਕਨ੍ਤਿ ਅਕ੍ਖਕਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਧੋ। ਉਬ੍ਭਜਾਣੁਮਣ੍ਡਲਨ੍ਤਿ ਜਾਣੁਮਣ੍ਡਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਉਦ੍ਧਂ। ਉਬ੍ਭਕ੍ਖਕਨ੍ਤਿ ਅਕ੍ਖਕਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਉਦ੍ਧਂ। ਅਧੋਜਾਣੁਮਣ੍ਡਲਨ੍ਤਿ ਜਾਣੁਮਣ੍ਡਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਧੋ। ਅਕ੍ਖਕਂ, ਪਨ ਜਾਣੁਮਣ੍ਡਲਞ੍ਚ ਏਤ੍ਥੇવ ਦੁਕ੍ਕਟਖੇਤ੍ਤੇ ਸਙ੍ਗਹਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗੇ વਿਯ । ਨ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਾ ਗਰੁਕਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਾવਸੇਸਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਨ੍ਤੀਤਿ। ਕਾਯਪ੍ਪਟਿਬਦ੍ਧਨ੍ਤਿ વਤ੍ਥਂ વਾ ਪੁਪ੍ਫਂ વਾ ਆਭਰਣਂ વਾ।
Adhakkhakanti akkhakato paṭṭhāya adho. Ubbhajāṇumaṇḍalanti jāṇumaṇḍalato paṭṭhāya uddhaṃ. Ubbhakkhakanti akkhakato paṭṭhāya uddhaṃ. Adhojāṇumaṇḍalanti jāṇumaṇḍalato paṭṭhāya adho. Akkhakaṃ, pana jāṇumaṇḍalañca ettheva dukkaṭakhette saṅgahaṃ gacchati bhikkhuniyā kāyasaṃsagge viya . Na hi buddhā garukāpattiṃ sāvasesaṃ paññāpentīti. Kāyappaṭibaddhanti vatthaṃ vā pupphaṃ vā ābharaṇaṃ vā.
ਅਤ੍ਥਧਮ੍ਮਅਨੁਸਾਸਨਿਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰਾਨਨ੍ਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੨.੨੮੭) ਏਤ੍ਥ ‘‘ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾ’’ਤਿਆਦੀਨਂ ਪਦਾਨਂ ਅਤ੍ਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ, ਅਟ੍ਠਕਥਂ વਾ ਸਜ੍ਝਾਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਥਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰੋ ਨਾਮ, ਪਾਲ਼ਿਂ વਾਚੇਨ੍ਤੋ, ਸਜ੍ਝਾਯਂ વਾ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਧਮ੍ਮਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰੋ ਨਾਮ, ‘‘ਇਦਾਨਿਪਿ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਸਿ, ਉਭਤੋਬ੍ਯਞ੍ਜਨਕਾਸਿ, ਅਪ੍ਪਮਾਦਂ ਦਾਨਿ ਕਰੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਯਥਾ ਆਯਤਿਮ੍ਪਿ ਏવਰੂਪਾ ਮਾ ਹੋਹਿਸੀ’’ਤਿ ਭਣਨ੍ਤੋ ਅਨੁਸਾਸਨਿਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰੋ ਨਾਮ। ਇਤਿ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਅਨੁਸਾਸਨਿਞ੍ਚ ਪੁਰਕ੍ਖਿਤ੍વਾ ਭਣਨ੍ਤਾਨਂ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਯੋ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਪਾਲ਼ਿਂ વਾਚੇਨ੍ਤੋ ਪਕਤਿવਾਚਨਾਮਗ੍ਗਂ ਪਹਾਯ ਹਸਨ੍ਤੋ ਹਸਨ੍ਤੋ ‘‘ਸਿਖਰਣੀਸਿ, ਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨਾਸਿ, ਉਭਤੋਬ੍ਯਞ੍ਜਨਕਾਸੀ’’ਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਭਣਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿਯੇવ। ਇਧ ਆਦਿਕਮ੍ਮਿਕੋ ਉਦਾਯਿਤ੍ਥੇਰੋ, ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਆਦਿਕਮ੍ਮਿਕਸ੍ਸ। ਨਨੁ ‘‘ਸਿਖਰਣੀ’’ਤਿਆਦੀਹਿ ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਘਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਦੁਕ੍ਖવੇਦਨਾਯਪਿ ਭવਿਤਬ੍ਬਂ, ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਦ੍વਿવੇਦਨਨ੍ਤਿ? ਨਾਯਂ ਦੋਸੋ। ਰਾਗવਸੇਨ ਹਿ ਅਯਂ ਆਪਤ੍ਤਿ, ਨ ਪਟਿਘવਸੇਨ, ਤਸ੍ਮਾ ਰਾਗવਸੇਨੇવ ਪવਤ੍ਤੋ ਅਕ੍ਕੋਸੋ ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤੋ, ਨ ਪਟਿਘવਸੇਨਾਪੀਤਿ।
Atthadhammaanusāsanipurekkhārānanti (pārā. aṭṭha. 2.287) ettha ‘‘animittā’’tiādīnaṃ padānaṃ atthaṃ kathento, aṭṭhakathaṃ vā sajjhāyaṃ karonto atthapurekkhāro nāma, pāḷiṃ vācento, sajjhāyaṃ vā karonto dhammapurekkhāro nāma, ‘‘idānipi animittāsi, ubhatobyañjanakāsi, appamādaṃ dāni kareyyāsi, yathā āyatimpi evarūpā mā hohisī’’ti bhaṇanto anusāsanipurekkhāro nāma. Iti atthañca dhammañca anusāsaniñca purakkhitvā bhaṇantānaṃ anāpatti. Yo pana bhikkhunīnaṃ pāḷiṃ vācento pakativācanāmaggaṃ pahāya hasanto hasanto ‘‘sikharaṇīsi, sambhinnāsi, ubhatobyañjanakāsī’’ti punappunaṃ bhaṇati, tassa āpattiyeva. Idha ādikammiko udāyitthero, tassa anāpatti ādikammikassa. Nanu ‘‘sikharaṇī’’tiādīhi akkosantassa paṭighacittaṃ uppajjatīti dukkhavedanāyapi bhavitabbaṃ, atha kasmā dvivedananti? Nāyaṃ doso. Rāgavasena hi ayaṃ āpatti, na paṭighavasena, tasmā rāgavaseneva pavatto akkoso idhādhippeto, na paṭighavasenāpīti.
ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲવਾਚਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.