Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā

    ੩. ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲવਾਚਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ

    3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā

    ੨੮੩. ਤਤਿਯੇ ਉਤ੍ਤਰਪਦਲੋਪੇਨ ਛਿਨ੍ਨਓਤ੍ਤਪ੍ਪਾ ‘‘ਛਿਨ੍ਨਿਕਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਛਿਨ੍ਨਿਕਾਤਿ ਛਿਨ੍ਨਓਤਪ੍ਪਾ’’ਤਿ।

    283. Tatiye uttarapadalopena chinnaottappā ‘‘chinnikā’’ti vuttāti āha ‘‘chinnikāti chinnaotappā’’ti.

    ੨੮੫. ਯਥਾ ਯੁવਾ ਯੁવਤਿਨ੍ਤਿ ਏਤੇਨ ਓਭਾਸਨੇ ਨਿਰਾਸਙ੍ਕਭਾવਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਮੇਥੁਨੁਪਸਞ੍ਹਿਤਾਹੀਤਿ ਇਦਂ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲવਾਚਾਯ ਸਿਖਾਪ੍ਪਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਦਸ੍ਸਨਂ। ਇਤ੍ਥਿਲਕ੍ਖਣੇਨਾਤਿ વੁਤ੍ਤਮਤ੍ਥਂ વਿવਰਿਤੁਂ ‘‘ਸੁਭਲਕ੍ਖਣੇਨਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਨ ਤਾવ ਸੀਸਂ ਏਤੀਤਿ ‘‘ਇਤ੍ਥਿਲਕ੍ਖਣੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾਸੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ વਣ੍ਣਭਣਨਂ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਾਪਤ੍ਤਿਜਨਕਂ ਹੁਤ੍વਾ ਮਤ੍ਥਕਂ ਨ ਪਾਪੁਣਾਤਿ। વਣ੍ਣਭਣਨਞ੍ਹਿ ਯੇਨਾਕਾਰੇਨ ਭਣਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੋ ਹੋਤਿ, ਤੇਨਾਕਾਰੇਨ ਭਣਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਿਖਾਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ। ‘‘ਇਤ੍ਥਿਲਕ੍ਖਣੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾਸੀਤਿਆਦਿਕਂ ਪਨ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲવਾਚਸ੍ਸਾਦਰਾਗવਸੇਨ ਭਣਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਟ’’ਨ੍ਤਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ વੁਤ੍ਤਂ।

    285.Yathā yuvā yuvatinti etena obhāsane nirāsaṅkabhāvaṃ dasseti. Methunupasañhitāhīti idaṃ duṭṭhullavācāya sikhāppattalakkhaṇadassanaṃ. Itthilakkhaṇenāti vuttamatthaṃ vivarituṃ ‘‘subhalakkhaṇenā’’ti vuttaṃ. Na tāva sīsaṃ etīti ‘‘itthilakkhaṇena samannāgatāsī’’tiādinā vaṇṇabhaṇanaṃ saṅghādisesāpattijanakaṃ hutvā matthakaṃ na pāpuṇāti. Vaṇṇabhaṇanañhi yenākārena bhaṇantassa saṅghādiseso hoti, tenākārena bhaṇantassa sikhāppattaṃ nāma hoti. ‘‘Itthilakkhaṇena samannāgatāsītiādikaṃ pana duṭṭhullavācassādarāgavasena bhaṇantassa dukkaṭa’’nti gaṇṭhipadesu vuttaṃ.

    ਏਕਾਦਸਹਿ ਪਦੇਹਿ ਅਘਟਿਤੇ ਸੀਸਂ ਨ ਏਤੀਤਿ ‘‘ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਸੀ’’ਤਿਆਦੀਹਿ ਏਕਾਦਸਹਿ ਪਦੇਹਿ ਅਘਟਿਤੇ ਅવਣ੍ਣਭਣਨਂ ਸੀਸਂ ਨ ਏਤਿ, ਅવਣ੍ਣਭਣਨਂ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਘਟਿਤੇਪੀਤਿ ਏਕਾਦਸਹਿ ਪਦੇਹਿ ਅવਣ੍ਣਭਣਨੇ ਘਟਿਤੇਪਿ। ਇਮੇਹਿ ਤੀਹਿ ਘਟਿਤੇਯੇવ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੋਤਿ ‘‘ਸਿਖਰਣੀ’’ਤਿਆਦੀਹਿ ਤੀਹਿਯੇવ ਪਦੇਹਿ ਅવਣ੍ਣਭਣਨੇ ਘਟਿਤੇਯੇવ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੋ ਪਸ੍ਸਾવਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਨਿਯਤવਚਨਤ੍ਤਾ ਅਚ੍ਚੋਲ਼ਾਰਿਕਤ੍ਤਾ ਚ। ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਸੀਤਿਆਦੀਹਿ ਪਨ ਅਟ੍ਠਹਿ ਪਦੇਹਿ ਘਟਿਤੇ ਕੇવਲਂ ਅવਣ੍ਣਭਣਨਮੇવ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਾਨਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯવਤ੍ਥੂਨੀਤਿ ਕੇਚਿ। ਅਕ੍ਕੋਸਨਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਦੁਕ੍ਕਟવਤ੍ਥੂਨੀਤਿ ਅਪਰੇ। ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਿਕਾવਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ વਿਯ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਮੇવੇਤ੍ਥ ਯੁਤ੍ਤਤਰਂ ਦਿਸ੍ਸਤਿ। ਕੁਞ੍ਚਿਕਪਣਾਲਿਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਕੁਞ੍ਚਿਕਾਛਿਦ੍ਦਮਤ੍ਤਂ।

    Ekādasahi padehi aghaṭite sīsaṃ na etīti ‘‘animittāsī’’tiādīhi ekādasahi padehi aghaṭite avaṇṇabhaṇanaṃ sīsaṃ na eti, avaṇṇabhaṇanaṃ nāma na hotīti vuttaṃ hoti. Ghaṭitepīti ekādasahi padehi avaṇṇabhaṇane ghaṭitepi. Imehi tīhi ghaṭiteyeva saṅghādisesoti ‘‘sikharaṇī’’tiādīhi tīhiyeva padehi avaṇṇabhaṇane ghaṭiteyeva saṅghādiseso passāvamaggassa niyatavacanattā accoḷārikattā ca. Animittāsītiādīhi pana aṭṭhahi padehi ghaṭite kevalaṃ avaṇṇabhaṇanameva sampajjati, na saṅghādiseso, tasmā tāni thullaccayavatthūnīti keci. Akkosanamattattā dukkaṭavatthūnīti apare. Paribbājikāvatthusmiṃ viya thullaccayamevettha yuttataraṃ dissati. Kuñcikapaṇālimattanti kuñcikāchiddamattaṃ.

    ੨੮੬-੨੮੭. ਗਰੁਕਾਪਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗੇ ਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વਦਤਿ। ਹਸਨ੍ਤੋ ਹਸਨ੍ਤੋਤਿ ਸਭਾવਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਹਸਨ੍ਤੋਪਿ વਾਚਸ੍ਸਾਦਰਾਗੇਨ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ વਦਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿਯੇવ। ਕਾਯਚਿਤ੍ਤਤੋਤਿ ਹਤ੍ਥਮੁਦ੍ਦਾਯ ਓਭਾਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਯਚਿਤ੍ਤਤੋ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ।

    286-287.Garukāpattinti bhikkhuniyā kāyasaṃsagge pārājikāpattiṃ sandhāya vadati. Hasanto hasantoti sabhāvadassanatthaṃ vuttaṃ. Ahasantopi vācassādarāgena punappunaṃ vadati, āpattiyeva. Kāyacittatoti hatthamuddāya obhāsantassa kāyacittato samuṭṭhāti.

    ੨੮੮. ਤਸ੍ਮਾ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਅਪ੍ਪਟਿવਿਜਾਨਨਹੇਤੁ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਪਟਿવਿਜਾਨਨ੍ਤਿਯਾ ਪਨ ਅਖੇਤ੍ਤਪਦਤ੍ਤਾ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯੇਨ ਭવਿਤਬ੍ਬਂ। ਤੇਨੇવ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਿਕਾવਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਪਟਿવਿਜਾਨਨ੍ਤਿਯਾ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ વਕ੍ਖਤਿ।

    288.Tasmā dukkaṭanti appaṭivijānanahetu dukkaṭaṃ, paṭivijānantiyā pana akhettapadattā thullaccayena bhavitabbaṃ. Teneva paribbājikāvatthusmiṃ paṭivijānantiyā thullaccayaṃ vakkhati.

    ੨੮੯. ਅਸਦ੍ਧਮ੍ਮਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹਾਤਿ ‘‘વਾਪਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਬੀਜਨਿਕ੍ਖੇਪવਚਨਤ੍ਤਾ વੁਤ੍ਤਂ। ਸਂਸੀਦਤੀਤਿ વਹਤਿ ਪવਤ੍ਤਤਿ। ਅਥ વਾ ਸਂਸੀਦਤੀਤਿ ਸਂਸੀਦਿਸ੍ਸਤਿ। ਮਨੁਸ੍ਸਿਤ੍ਥੀ, ਇਤ੍ਥਿਸਞ੍ਞਿਤਾ, ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲવਾਚਸ੍ਸਾਦਰਾਗੋ, ਤੇਨ ਰਾਗੇਨ ਓਭਾਸਨਂ, ਤਙ੍ਖਣવਿਜਾਨਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨੇਤ੍ਥ ਪਞ੍ਚ ਅਙ੍ਗਾਨਿ।

    289.Asaddhammaṃsandhāyāhāti ‘‘vāpita’’nti imassa bījanikkhepavacanattā vuttaṃ. Saṃsīdatīti vahati pavattati. Atha vā saṃsīdatīti saṃsīdissati. Manussitthī, itthisaññitā, duṭṭhullavācassādarāgo, tena rāgena obhāsanaṃ, taṅkhaṇavijānananti imānettha pañca aṅgāni.

    ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲવਾਚਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।

    Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੩. ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲવਾਚਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ • 3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadaṃ

    ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੩. ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲવਾਚਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੩. ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲવਾਚਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact