| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
੩. ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲવਾਚਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā
੨੮੩. ਤਤਿਯੇ ਤਯੋ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸવਾਰਾ ਤਯੋ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯવਾਰਾ ਤਯੋ ਦੁਕ੍ਕਟવਾਰਾ ਤਯੋ ਕਾਯਪਟਿਬਦ੍ਧવਾਰਾਤਿ ਦ੍વਾਦਸ વਾਰਾ ਸਰੂਪੇਨ ਆਗਤਾ। ਤਤ੍ਥ ਤਯੋ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸવਾਰਾ ਦੁਤਿਯਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ વੁਤ੍ਤਾਤਿ ਤਿਣ੍ਣਂ વੀਸਤਿਕਾਨਂ ਏਕੇਕਮੂਲਾ વਾਰਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਇਧ વਿਸੇਸਾਤਿ ਪਣ੍ਣਾਸ વਾਰਾ ਸਂਖਿਤ੍ਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਥਾ ਇਤ੍ਥੀ ਚ ਹੋਤਿ વੇਮਤਿਕੋ ਸਾਰਤ੍ਤੋ ਚ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਚ ਨਂ ਇਤ੍ਥਿਯਾ વਚ੍ਚਮਗ੍ਗਂ ਪਸ੍ਸਾવਮਗ੍ਗਂ ਆਦਿਸ੍ਸ વਣ੍ਣਮ੍ਪਿ ਭਣਤਿ…ਪੇ॰… ਆਪਤ੍ਤਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਸ੍ਸ। ਇਤ੍ਥੀ ਚ ਹੋਤਿ ਪਣ੍ਡਕਪੁਰਿਸਸਞ੍ਞੀ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਸਞ੍ਞੀ ਸਾਰਤ੍ਤੋ ਚ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਚ ਨਂ ਇਤ੍ਥਿਯਾ વਚ੍ਚਮਗ੍ਗਂ ਪਸ੍ਸਾવਮਗ੍ਗਂ ਆਦਿਸ੍ਸ વਣ੍ਣਮ੍ਪਿ ਭਣਤਿ ਅਕ੍ਕੋਸਤਿਪਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਸ੍ਸ। ਪਣ੍ਡਕੋ ਚ ਹੋਤਿ ਪਣ੍ਡਕਸਞ੍ਞੀ ਸਾਰਤ੍ਤੋ ਚ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਚ ਨਂ ਪਣ੍ਡਕਸ੍ਸ વਚ੍ਚਮਗ੍ਗਂ ਆਦਿਸ੍ਸ વਣ੍ਣਮ੍ਪਿ ਭਣਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਸ੍ਸਾਤਿ ਏવਮਾਦੀਨਂ ਆਪਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਾਨਂ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਤਾ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਨ ਚਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਪਣ੍ਡਕੇ ਇਤ੍ਥਿਸਞ੍ਞਿਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਦੀਪੇਤੁਂ ‘‘ਇਤ੍ਥੀ ਚ ਪਣ੍ਡਕੋ ਚ ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਇਤ੍ਥਿਸਞ੍ਞੀ ਆਪਤ੍ਤਿ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੇਨ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਪਣ੍ਡਕੇ ਪਣ੍ਡਕਸਞ੍ਞਿਸ੍ਸ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਮੇવ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਸਂਖਿਤ੍ਤવਾਰੇਸੁ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਟ੍ਠਾਨੇ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ, ਦੁਕ੍ਕਟਟ੍ਠਾਨੇ ਦੁਕ੍ਕਟਮ੍ਪਿ વੁਤ੍ਤਮੇવ ਹੋਤੀਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਥਾ ‘‘ਇਤ੍ਥੀ ਚ ਹੋਤਿ વੇਮਤਿਕੋ ਸਾਰਤ੍ਤੋ ਚ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਚ ਨਂ ਇਤ੍ਥਿਯਾ વਚ੍ਚਮਗ੍ਗਂ ਪਸ੍ਸਾવਮਗ੍ਗਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਅਧਕ੍ਖਕਂ ਉਬ੍ਭਜਾਣੁਮਣ੍ਡਲਂ ਆਦਿਸ੍ਸ વਣ੍ਣਮ੍ਪਿ ਭਣਤਿ…ਪੇ॰… ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਖੇਤ੍ਤੇਪਿ ਯਥਾਸਮ੍ਭવਂ ਉਦ੍ਧਰਿਤਬ੍ਬਾ। ਤਥਾ ‘‘ਇਤ੍ਥੀ ਚ ਹੋਤਿ વੇਮਤਿਕੋ ਸਾਰਤ੍ਤੋ ਚ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਚ ਨਂ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਕਾਯਪਟਿਬਦ੍ਧਂ ਆਦਿਸ੍ਸ વਣ੍ਣਮ੍ਪਿ ਭਣਤਿ…ਪੇ॰… ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਕਾਯਪਟਿਬਦ੍ਧવਾਰਾਪਿ ਯਥਾਸਮ੍ਭવਂ ਉਦ੍ਧਰਿਤਬ੍ਬਾ। ਕਾਯਪ੍ਪਟਿਬਦ੍ਧવਾਰਤ੍ਤਿਕਂ વਿਯ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯવਾਰਤ੍ਤਿਕਂ ਲਬ੍ਭਮਾਨਮ੍ਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿવਿਸੇਸਾਭਾવਤੋ ਨ ਉਦ੍ਧਟਂ। ਕਾਯਪ੍ਪਟਿਬਦ੍ਧવਾਰਤ੍ਤਿਕੇ ਪਨ ਦਿਨ੍ਨਨਯਤ੍ਤਾ ਤਮ੍ਪਿ ਤਦਨੁਲੋਮਾ વਾਰਾ ਚ ਉਦ੍ਧਰਿਤਬ੍ਬਾ। ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਨ-વਿਞ੍ਞੂ ਤਰੁਣਦਾਰਿਕਾ, ਮਹਲ੍ਲਿਕਾ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਿਕਾਦਿਕਾ ਚ ਅਨਧਿਪ੍ਪੇਤਾ, ਪਗੇવ ਪਾਕਤਿਕਾ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਿਤ੍ਥੀਨਂ, ਤਥਾ ਪਣ੍ਡਕਾਦਯੋਪੀਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਸੇਸਂ ਦੁਤਿਯੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
283. Tatiye tayo saṅghādisesavārā tayo thullaccayavārā tayo dukkaṭavārā tayo kāyapaṭibaddhavārāti dvādasa vārā sarūpena āgatā. Tattha tayo saṅghādisesavārā dutiyasikkhāpade vuttāti tiṇṇaṃ vīsatikānaṃ ekekamūlā vārāti veditabbā, tasmā idha visesāti paṇṇāsa vārā saṃkhittā honti, aññathā itthī ca hoti vematiko sāratto ca, bhikkhu ca naṃ itthiyā vaccamaggaṃ passāvamaggaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati…pe… āpatti thullaccayassa. Itthī ca hoti paṇḍakapurisasaññī tiracchānagatasaññī sāratto ca, bhikkhu ca naṃ itthiyā vaccamaggaṃ passāvamaggaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati akkosatipi, āpatti thullaccayassa. Paṇḍako ca hoti paṇḍakasaññī sāratto ca, bhikkhu ca naṃ paṇḍakassa vaccamaggaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati, āpatti thullaccayassāti evamādīnaṃ āpattiṭṭhānānaṃ anāpattiṭṭhānatā āpajjeyya, na cāpajjati, paṇḍake itthisaññissa dukkaṭanti dīpetuṃ ‘‘itthī ca paṇḍako ca ubhinnaṃ itthisaññī āpatti saṅghādisesena dukkaṭassā’’ti vuttattā ‘‘paṇḍake paṇḍakasaññissa thullaccaya’’nti vuttameva hoti, tasmā sabbattha saṃkhittavāresu thullaccayaṭṭhāne thullaccayaṃ, dukkaṭaṭṭhāne dukkaṭampi vuttameva hotīti veditabbaṃ. Tathā ‘‘itthī ca hoti vematiko sāratto ca, bhikkhu ca naṃ itthiyā vaccamaggaṃ passāvamaggaṃ ṭhapetvā adhakkhakaṃ ubbhajāṇumaṇḍalaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati…pe… thullaccayassā’’tiādinā nayena thullaccayakhettepi yathāsambhavaṃ uddharitabbā. Tathā ‘‘itthī ca hoti vematiko sāratto ca, bhikkhu ca naṃ itthiyā kāyapaṭibaddhaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati…pe… dukkaṭassā’’tiādinā nayena kāyapaṭibaddhavārāpi yathāsambhavaṃ uddharitabbā. Kāyappaṭibaddhavārattikaṃ viya nissaggiyavārattikaṃ labbhamānampi āpattivisesābhāvato na uddhaṭaṃ. Kāyappaṭibaddhavārattike pana dinnanayattā tampi tadanulomā vārā ca uddharitabbā. Sabbattha na-viññū taruṇadārikā, mahallikā ummattikādikā ca anadhippetā, pageva pākatikā tiracchānagatitthīnaṃ, tathā paṇḍakādayopīti veditabbā. Sesaṃ dutiye vuttanayeneva veditabbaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੩. ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲવਾਚਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ • 3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੩. ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲવਾਚਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੩. ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲવਾਚਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā
