| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / த⁴ம்மஸங்க³ணி-அட்ட²கதா² • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā |
த்³வாத³ஸமசித்தங்
Dvādasamacittaṃ
427. த்³வாத³ஸமஸ்ஸ ஸமயவவத்தா²னே உத்³த⁴ச்சேன ஸம்பயுத்தந்தி உத்³த⁴ச்சஸம்பயுத்தங். இத³ஞ்ஹி சித்தங் ச²ஸு ஆரம்மணேஸு வேத³னாவஸேன மஜ்ஜ²த்தங் ஹுத்வா உத்³த⁴தங் ஹோதி. இத⁴ த⁴ம்முத்³தே³ஸே ‘விசிகிச்சா²’-டா²னே ‘உத்³த⁴ச்சங் ஹோதீ’தி ஆக³தங். பத³படிபாடியா அட்ட²வீஸதி பதா³னி ஹொந்தி. அக்³க³ஹிதக்³க³ஹணேன சுத்³த³ஸ. தேஸங் வஸேன ஸவிப⁴த்திகாவிப⁴த்திகராஸிவிதா⁴னங் வேதி³தப்³ப³ங். அதி⁴மொக்கோ² மனஸிகாரோதி த்³வேயேவ யேவாபனகா.
427. Dvādasamassa samayavavatthāne uddhaccena sampayuttanti uddhaccasampayuttaṃ. Idañhi cittaṃ chasu ārammaṇesu vedanāvasena majjhattaṃ hutvā uddhataṃ hoti. Idha dhammuddese ‘vicikicchā’-ṭhāne ‘uddhaccaṃ hotī’ti āgataṃ. Padapaṭipāṭiyā aṭṭhavīsati padāni honti. Aggahitaggahaṇena cuddasa. Tesaṃ vasena savibhattikāvibhattikarāsividhānaṃ veditabbaṃ. Adhimokkho manasikāroti dveyeva yevāpanakā.
429. நித்³தே³ஸவாரஸ்ஸ உத்³த⁴ச்சனித்³தே³ஸே சித்தஸ்ஸாதி ந ஸத்தஸ்ஸ, ந போஸஸ்ஸ. உத்³த⁴ச்சந்தி உத்³த⁴தாகாரோ. ந வூபஸமோதி அவூபஸமோ. சேதோ விக்கி²பதீதி சேதஸோவிக்கே²போ. ப⁴ந்தத்தங் சித்தஸ்ஸாதி சித்தஸ்ஸ ப⁴ந்தபா⁴வோ, ப⁴ந்தயானப⁴ந்தகோ³ணாதீ³னி விய. இமினா ஏகாரம்மணஸ்மிங்யேவ விப்ப²ந்த³னங் கதி²தங். உத்³த⁴ச்சஞ்ஹி ஏகாரம்மணே விப்ப²ந்த³தி, விசிகிச்சா² நானாரம்மணே. ஸேஸங் ஸப்³ப³வாரேஸு ஹெட்டா² வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³ப³ங்.
429. Niddesavārassa uddhaccaniddese cittassāti na sattassa, na posassa. Uddhaccanti uddhatākāro. Na vūpasamoti avūpasamo. Ceto vikkhipatīti cetasovikkhepo. Bhantattaṃ cittassāti cittassa bhantabhāvo, bhantayānabhantagoṇādīni viya. Iminā ekārammaṇasmiṃyeva vipphandanaṃ kathitaṃ. Uddhaccañhi ekārammaṇe vipphandati, vicikicchā nānārammaṇe. Sesaṃ sabbavāresu heṭṭhā vuttanayeneva veditabbaṃ.
இதா³னி இமஸ்மிங் சித்தத்³வயே பகிண்ணகவினிச்ச²யோ ஹோதி. ‘ஆரம்மணே பவட்டனகசித்தானி நாம கதீ’தி? ஹி வுத்தே ‘இமானேவ த்³வே’தி வத்தப்³ப³ங். தத்த² விசிகிச்சா²ஸஹக³தங் ஏகந்தேன பவட்டதி, உத்³த⁴ச்சஸஹக³தங் பன லத்³தா⁴தி⁴மொக்க²த்தா லத்³த⁴பதிட்ட²ங் பவட்டதி. யதா² ஹி வட்டசதுரஸ்ஸேஸு த்³வீஸு மணீஸு பப்³பா⁴ரட்டா²னே பவட்டெத்வா விஸ்ஸட்டே²ஸு வட்டமணி ஏகந்தேனேவ பவட்டதி, சதுரஸ்ஸோ பதிட்டா²ய பதிட்டா²ய பவட்டதி, ஏவங்ஸம்பத³மித³ங் வேதி³தப்³ப³ங். ஸப்³பே³ஸுபி ஹீனாதி³பே⁴தோ³ ந உத்³த⁴டோ, ஸப்³பே³ஸங் ஏகந்தஹீனத்தா. ஸஹஜாதாதி⁴பதி லப்³ப⁴மானோபி ந உத்³த⁴டோ, ஹெட்டா² த³ஸ்ஸிதனயத்தா. ஞாணாபா⁴வதோ பனெத்த² வீமங்ஸாதி⁴பதி நாம நத்தி². பச்சி²மத்³வயே ஸேஸோபி நத்தி² ஏவ. கஸ்மா? கஞ்சி த⁴ம்மங் து⁴ரங் கத்வா அனுப்பஜ்ஜனதோ, பட்டா²னே ச படிஸித்³த⁴தோ.
Idāni imasmiṃ cittadvaye pakiṇṇakavinicchayo hoti. ‘Ārammaṇe pavaṭṭanakacittāni nāma katī’ti? Hi vutte ‘imāneva dve’ti vattabbaṃ. Tattha vicikicchāsahagataṃ ekantena pavaṭṭati, uddhaccasahagataṃ pana laddhādhimokkhattā laddhapatiṭṭhaṃ pavaṭṭati. Yathā hi vaṭṭacaturassesu dvīsu maṇīsu pabbhāraṭṭhāne pavaṭṭetvā vissaṭṭhesu vaṭṭamaṇi ekanteneva pavaṭṭati, caturasso patiṭṭhāya patiṭṭhāya pavaṭṭati, evaṃsampadamidaṃ veditabbaṃ. Sabbesupi hīnādibhedo na uddhaṭo, sabbesaṃ ekantahīnattā. Sahajātādhipati labbhamānopi na uddhaṭo, heṭṭhā dassitanayattā. Ñāṇābhāvato panettha vīmaṃsādhipati nāma natthi. Pacchimadvaye sesopi natthi eva. Kasmā? Kañci dhammaṃ dhuraṃ katvā anuppajjanato, paṭṭhāne ca paṭisiddhato.
இமேஹி பன த்³வாத³ஸஹிபி அகுஸலசித்தேஹி கம்மே ஆயூஹிதே, ட²பெத்வா உத்³த⁴ச்சஸஹக³தங், ஸேஸானி ஏகாத³ஸேவ படிஸந்தி⁴ங் ஆகட்³ட⁴ந்தி. விசிகிச்சா²ஸஹக³தே அலத்³தா⁴தி⁴மொக்கே² து³ப்³ப³லேபி படிஸந்தி⁴ங் ஆகட்³ட⁴மானே உத்³த⁴ச்சஸஹக³தங் லத்³தா⁴தி⁴மொக்க²ங் ப³லவங் கஸ்மா நாகட்³ட⁴தீதி? த³ஸ்ஸனேன பஹாதப்³பா³பா⁴வதோ. யதி³ ஹி ஆகட்³டெ⁴ய்ய ‘த³ஸ்ஸனேனபஹாதப்³ப³’-பத³விப⁴ங்கே³ ஆக³ச்செ²ய்ய, தஸ்மா, ட²பெத்வா தங், ஸேஸானி ஏகாத³ஸ ஆகட்³ட⁴ந்தி. தேஸு ஹி யேன கேனசி கம்மே ஆயூஹிதே தாய சேதனாய சதூஸு அபாயேஸு படிஸந்தி⁴ ஹோதி. அகுஸலவிபாகேஸு அஹேதுகமனோவிஞ்ஞாணதா⁴துஉபெக்கா²ஸஹக³தாய படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹாதி. இதரஸ்ஸாபி எத்தே²வ படிஸந்தி⁴தா³னங் ப⁴வெய்ய. யஸ்மா பனேதங் நத்தி², தஸ்மா ‘த³ஸ்ஸனேனபஹாதப்³ப³’-பத³விப⁴ங்கே³ நாக³தந்தி.
Imehi pana dvādasahipi akusalacittehi kamme āyūhite, ṭhapetvā uddhaccasahagataṃ, sesāni ekādaseva paṭisandhiṃ ākaḍḍhanti. Vicikicchāsahagate aladdhādhimokkhe dubbalepi paṭisandhiṃ ākaḍḍhamāne uddhaccasahagataṃ laddhādhimokkhaṃ balavaṃ kasmā nākaḍḍhatīti? Dassanena pahātabbābhāvato. Yadi hi ākaḍḍheyya ‘dassanenapahātabba’-padavibhaṅge āgaccheyya, tasmā, ṭhapetvā taṃ, sesāni ekādasa ākaḍḍhanti. Tesu hi yena kenaci kamme āyūhite tāya cetanāya catūsu apāyesu paṭisandhi hoti. Akusalavipākesu ahetukamanoviññāṇadhātuupekkhāsahagatāya paṭisandhiṃ gaṇhāti. Itarassāpi ettheva paṭisandhidānaṃ bhaveyya. Yasmā panetaṃ natthi, tasmā ‘dassanenapahātabba’-padavibhaṅge nāgatanti.
அகுஸலா த⁴ம்மாதிபத³ஸ்ஸ வண்ணனா நிட்டி²தா.
Akusalā dhammātipadassa vaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / த⁴ம்மஸங்க³ணீபாளி • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / த்³வாத³ஸ அகுஸலானி • Dvādasa akusalāni
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / த⁴ம்மஸங்க³ணீ-மூலடீகா • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / த்³வாத³ஸமசித்தவண்ணனா • Dvādasamacittavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / த⁴ம்மஸங்க³ணீ-அனுடீகா • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / த்³வாத³ஸமசித்தவண்ணனா • Dvādasamacittavaṇṇanā
