Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / དྷམྨསངྒཎཱི-ཨནུཊཱིཀཱ • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā |
དྭཱདསམཙིཏྟཝཎྞནཱ
Dvādasamacittavaṇṇanā
༤༢༩. སཧཛཱཏཱདྷིཔཏི ནཏྠི ‘‘ཚནྡཝཏོ ཙེ ཝིཙིཀིཙྪཱ ཨུཔྤཛྫཏི, སཱ མཡ྄ཧཾ ཨུཔྤཛྫེཡྻཱ’’ཏིཨཱདིཔྤཝཏྟིཡཱ ཨབྷཱཝཱ། ཨནུདྡྷཊཏྟཱ པཊིསིདྡྷཏཱ, ཡཐཱདྷམྨསཱསནེ ཨཝཙནམྤི ཨབྷཱཝཾ དཱིཔེཏི།
429. Sahajātādhipati natthi ‘‘chandavato ce vicikicchā uppajjati, sā mayhaṃ uppajjeyyā’’tiādippavattiyā abhāvā. Anuddhaṭattā paṭisiddhatā, yathādhammasāsane avacanampi abhāvaṃ dīpeti.
ཨཝཙནཏོཏི ཨ-ཀཱརསྶ ཏདཉྙཝཙནཏཾ དསྶེཏི། ཨེཏེན ཙ དསྶནེན པཧཱཏབྦེསུ ཨབྷཱཝཝཙནེན ཀཱརཎསིདྡྷིཡཱ ཕལསིདྡྷཱིཏི ཏཏྠ ཨབྷཱཝསྶ ཀཱརཎམེཝ ཏཱཝ དསྶེཏུཾ ‘‘པཊིསནྡྷིཨནཱཀཌྜྷནཏོ’’ཏི ཝུཏྟཾ། ཏེན ཏཾསབྷཱཝཏཱ ཏསྶ ཙིཏྟུཔྤཱདསྶ ཝུཏྟཱ ཧོཏི། ཏཏོ ཙ ‘‘བལཝཾ པཊིསནྡྷིཾ ཨཱཀཌྜྷཏི, དུབྦལཾ ནཱཀཌྜྷཏཱི’’ཏི ཨིདཾ པཊིསནྡྷིདཱནསབྷཱཝེསུ། ཡསྶ པན པཊིསནྡྷིདཱནསབྷཱཝོ ཨེཝ ནཏྠི, ན ཏསྶ བལཝབྷཱཝོ པཊིསནྡྷིཨཱཀཌྜྷནེ ཀཱརཎནྟི ཨཡམཏྠོ དསྶིཏོ ཧོཏི། ཨནཱཀཌྜྷནཾ སཱདྷེཏི ‘‘ཡདི ཧི ཨཱཀཌྜྷེཡྻཱ’’ཏིཨཱདིནཱ། ཡསྨཱ ཙ ནཱགཏཾ, ཏསྨཱ ནཱཀཌྜྷཏཱིཏི ཨདྷིཔྤཱཡོ། ‘‘ཡསྨཱ པན ཏཾ པཊིསནྡྷིདཱནཾ ནཏྠི, ཏསྨཱ ནཱགཏ’’ནྟི ཝུཏྟཏྟཱ ‘‘ཨནཱཀཌྜྷནཏོ ཨནཱགམནཾ སཱདྷེཏུ’’ནྟི ཝུཏྟཾ།
Avacanatoti a-kārassa tadaññavacanataṃ dasseti. Etena ca dassanena pahātabbesu abhāvavacanena kāraṇasiddhiyā phalasiddhīti tattha abhāvassa kāraṇameva tāva dassetuṃ ‘‘paṭisandhianākaḍḍhanato’’ti vuttaṃ. Tena taṃsabhāvatā tassa cittuppādassa vuttā hoti. Tato ca ‘‘balavaṃ paṭisandhiṃ ākaḍḍhati, dubbalaṃ nākaḍḍhatī’’ti idaṃ paṭisandhidānasabhāvesu. Yassa pana paṭisandhidānasabhāvo eva natthi, na tassa balavabhāvo paṭisandhiākaḍḍhane kāraṇanti ayamattho dassito hoti. Anākaḍḍhanaṃ sādheti ‘‘yadi hi ākaḍḍheyyā’’tiādinā. Yasmā ca nāgataṃ, tasmā nākaḍḍhatīti adhippāyo. ‘‘Yasmā pana taṃ paṭisandhidānaṃ natthi, tasmā nāgata’’nti vuttattā ‘‘anākaḍḍhanato anāgamanaṃ sādhetu’’nti vuttaṃ.
ཨཔཱཡགམནཱིཡསྶཱཏི ཨཔཱཡཾ གམེཏཱིཏི ཨཔཱཡགམནཱིཡཾ, ཏཾསབྷཱཝནྟི ཨཏྠོ། པཊིསནྡྷིཨཱཀཌྜྷནེ སཏི ཨུདྡྷཙྩསཧགཏཾ ཨེཀནྟེན ཨཔཱཡགམནཱིཡཾ སིཡཱ། ཏེན ཝུཏྟཾ ཨཊྛཀཐཱཡཾ (དྷ॰ ས॰ ཨཊྛ॰ ༤༢༩) ‘‘ཨིཏརསྶཱཔི ཨེཏྠེཝ པཊིསནྡྷིདཱནཾ བྷཝེཡྻཱ’’ཏི། ན ཧི ཨཀུསལཔཊིསནྡྷི སུགཏིཡཾ སམྦྷཝཏཱིཏི། ‘‘ཙཏཱུཧི ཨཔཱཡེཧི ཙ ཝིཔྤམུཏྟོ (ཁུ॰ པཱ॰ ༦.༡༡; སུ॰ ནི॰ ༢༣༤) ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ’’ཏི (ས॰ ནི॰ ༢.༤༡; ༥.༩༩༨, ༡༠༠༤) ཝཙནཏོ ཨཔཱཡགམནཱིཡཉྩ དསྶནེན པཧཱཏབྦཾ། ཏེནཱཧ ‘‘ཨཔཱཡགམནཱིཡསྶ དསྶནེན པཧཱཏབྦཏྟཱ’’ཏི། ན ཙེཏཾ དསྶནེན པཧཱཏབྦཾ, ན སོ ཏསྶ ཨཔཱཡགམནཱིཡོ རཱགོ དོསོ མོཧོ ཏདེཀཊྛཱ ཙ ཀིལེསཱཏི ཨེཏེན སངྒཧོཏི སཀྐཱ ཝཏྟུཾ ནིཡོགཏོ བྷཱཝནཱཡ པཧཱཏབྦབྷཱཝེན ཝུཏྟཏྟཱ། ཝུཏྟཉྷེཏཾ ‘‘ཀཏམེ དྷམྨཱ བྷཱཝནཱཡ པཧཱཏབྦཱ, ཨུདྡྷཙྩསཧགཏོ ཙིཏྟུཔྤཱདོ’’ཏི (དྷ॰ ས॰ ༡༤༠༦)།
Apāyagamanīyassāti apāyaṃ gametīti apāyagamanīyaṃ, taṃsabhāvanti attho. Paṭisandhiākaḍḍhane sati uddhaccasahagataṃ ekantena apāyagamanīyaṃ siyā. Tena vuttaṃ aṭṭhakathāyaṃ (dha. sa. aṭṭha. 429) ‘‘itarassāpi ettheva paṭisandhidānaṃ bhaveyyā’’ti. Na hi akusalapaṭisandhi sugatiyaṃ sambhavatīti. ‘‘Catūhi apāyehi ca vippamutto (khu. pā. 6.11; su. ni. 234) avinipātadhammo’’ti (sa. ni. 2.41; 5.998, 1004) vacanato apāyagamanīyañca dassanena pahātabbaṃ. Tenāha ‘‘apāyagamanīyassa dassanena pahātabbattā’’ti. Na cetaṃ dassanena pahātabbaṃ, na so tassa apāyagamanīyo rāgo doso moho tadekaṭṭhā ca kilesāti etena saṅgahoti sakkā vattuṃ niyogato bhāvanāya pahātabbabhāvena vuttattā. Vuttañhetaṃ ‘‘katame dhammā bhāvanāya pahātabbā, uddhaccasahagato cittuppādo’’ti (dha. sa. 1406).
‘‘ཀུསལཱཀུསལཾ ཀམྨཾ ཝིཔཱཀཱནཾ ཁནྡྷཱནཾ ཀཊཏྟཱ ཙ རཱུཔཱནཾ ཀམྨཔཙྩཡེན པཙྩཡོ’’ཏི (པཊྛཱ॰ ༡.༡.༤༢༧) ཝུཏྟཀམྨཔཙྩཡབྷཱཝོ ནཱནཱཀྑཎིཀཀམྨཔཙྩཡབྷཱཝོ། སོ ཙ ཡདི ཨུདྡྷཙྩསཧགཏཾ པཊིསནྡྷིཾ ཨཱཀཌྜྷེཡྻ, ཏསྶཱཔི སིཡཱ། ཏཐཱ ཙ སཏི ཨུདྡྷཙྩསཧགཏཾ དསྶནེན པཧཱཏབྦཾ སིཡཱ དསྶནེན པཧཱཏབྦཱནཾཡེཝ ནཱནཱཀྑཎིཀཀམྨཔཙྩཡབྷཱཝསྶ ཝུཏྟཏྟཱ། ན ཙེཏཾ དསྶེནེན པཧཱཏབྦནྟི སབྦཾ པུབྦེ ཝིཡ ཨཱཝཏྟཏི།
‘‘Kusalākusalaṃ kammaṃ vipākānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo’’ti (paṭṭhā. 1.1.427) vuttakammapaccayabhāvo nānākkhaṇikakammapaccayabhāvo. So ca yadi uddhaccasahagataṃ paṭisandhiṃ ākaḍḍheyya, tassāpi siyā. Tathā ca sati uddhaccasahagataṃ dassanena pahātabbaṃ siyā dassanena pahātabbānaṃyeva nānākkhaṇikakammapaccayabhāvassa vuttattā. Na cetaṃ dassenena pahātabbanti sabbaṃ pubbe viya āvattati.
སཧཛཱཏམེཝ ཝིབྷཏྟནྟི ཡཐཱ དསྶནེན པཧཱཏབྦཝིབྷངྒེ ‘‘དསྶནེན པཧཱཏབྦོ དྷམྨོ ནེཝ དསྶནེན ན བྷཱཝནཱཡ པཧཱཏབྦསྶ དྷམྨསྶ ཀམྨཔཙྩཡེན པཙྩཡོ’’ཏི (པཊྛཱ॰ ༢.༨.༨༦) སཧཛཱཏཾ ནཱནཱཀྑཎིཀནྟི ཨུདྡིསིཏྭཱ ‘‘སཧཛཱཏཱ དསྶནེན པཧཱཏབྦཱ ཙེཏནཱ ཙིཏྟསམུཊྛཱནཱནཾ རཱུཔཱནཾ ཀམྨཔཙྩཡེན པཙྩཡོ, ནཱནཱཀྑཎིཀཱ དསྶནེན པཧཱཏབྦཱ ཙེཏནཱ ཝིཔཱཀཱནཾ ཁནྡྷཱནཾ ཀཊཏྟཱ ཙ རཱུཔཱནཾ ཀམྨཔཙྩཡེན པཙྩཡོ’’ཏི ཝིབྷཏྟཾ, ཨེཝཾ ཨཝིབྷཛིཏྭཱ ‘‘བྷཱཝནཱཡ པཧཱཏབྦཱ ཙེཏནཱ ཙིཏྟསམུཊྛཱནཱནཾ རཱུཔཱནཾ ཀམྨཔཙྩཡེན པཙྩཡོ’’ཏི (པཊྛཱ॰ ༢.༨.༨༩) ཨེཏྟཀམེཝ ཝུཏྟཾ, ན ཝུཏྟཾ ‘‘ནཱནཱཀྑཎིཀཱ ཙེཏནཱ ཝིཔཱཀཱནཾ ཁནྡྷཱནཾ ཀཊཏྟཱ ཙ རཱུཔཱནཾ ཀམྨཔཙྩཡེན པཙྩཡོ’’ཏི། ཏེན ན བྷཱཝནཱཡ པཧཱཏབྦསྶ ནཱནཱཀྑཎིཀཀམྨཔཙྩཡབྷཱཝོཏི ཝིཉྙཱཡཏི། པཙྩནཱིཡེཔི ཡཐཱསམྦྷཝཾ སངྒཱཧཀཔཙྩཡཱནཾ ཝསེན པཙྩཡུདྡྷཱརེ ཀརིཡམཱནེ། ཨིཏརཏྠ ཙཱཏི དསྶནེནཔཧཱཏབྦཔདེ། ཏཏྠ ཧི ‘‘དསྶནེན པཧཱཏབྦོ དྷམྨོ ནེཝ དསྶནེན ན བྷཱཝནཱཡ པཧཱཏབྦསྶ དྷམྨསྶ ཨཱརམྨཎཔཙྩཡེན པཙྩཡོ, སཧཛཱཏཨུཔནིསྶཡཔཙྪཱཛཱཏཀམྨཔཙྩཡེན པཙྩཡོ’’ཏི (པཊྛཱ॰ ༢.༨.༧༡) ཀམྨཔཙྩཡོཔི ཝུཏྟོཏི།
Sahajātameva vibhattanti yathā dassanena pahātabbavibhaṅge ‘‘dassanena pahātabbo dhammo neva dassanena na bhāvanāya pahātabbassa dhammassa kammapaccayena paccayo’’ti (paṭṭhā. 2.8.86) sahajātaṃ nānākkhaṇikanti uddisitvā ‘‘sahajātā dassanena pahātabbā cetanā cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ kammapaccayena paccayo, nānākkhaṇikā dassanena pahātabbā cetanā vipākānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo’’ti vibhattaṃ, evaṃ avibhajitvā ‘‘bhāvanāya pahātabbā cetanā cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ kammapaccayena paccayo’’ti (paṭṭhā. 2.8.89) ettakameva vuttaṃ, na vuttaṃ ‘‘nānākkhaṇikā cetanā vipākānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo’’ti. Tena na bhāvanāya pahātabbassa nānākkhaṇikakammapaccayabhāvoti viññāyati. Paccanīyepi yathāsambhavaṃ saṅgāhakapaccayānaṃ vasena paccayuddhāre kariyamāne. Itarattha cāti dassanenapahātabbapade. Tattha hi ‘‘dassanena pahātabbo dhammo neva dassanena na bhāvanāya pahātabbassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo, sahajātaupanissayapacchājātakammapaccayena paccayo’’ti (paṭṭhā. 2.8.71) kammapaccayopi vuttoti.
ཏདབྷཱཝཱཏི ནཱནཱཀྑཎིཀཀམྨཔཙྩཡཏྟཱབྷཱཝཱ། ན ཙ ནཱནཱཀྑཎིཀཀམྨཔཙྩཡཾ ཝིནཱ པཊིསནྡྷིཨཱཀཌྜྷནཾ ཨཏྠཱིཏི ‘‘པཊིསནྡྷིཨནཱཀཌྜྷནཏོ ཏཏྠ ཨནཱགཏཱ’’ཏི ཝུཏྟཾ། ཨེཏྠཱཏི ‘‘ཋཔེཏྭཱ ཨུདྡྷཙྩསཧགཏཾ སེསཱནི ཨེཀཱདསེཝ པཊིསནྡྷིཾ ཨཱཀཌྜྷནྟཱི’’ཏི ཨེཏྠ། པཝཏྟིཝིཔཱཀསྶཱཏི པཝཏྟིཡཾ ཝིཔཱཀོ པཝཏྟིཨེཀདེསཏཱཡ པཝཏྟིབྷཱུཏོ ཝཱ ཝིཔཱཀོ ཨེཏསྶཱཏི པཝཏྟིཝིཔཱཀཾ, ཀམྨཾ, ཏསྶ། ཨཐ ཝཱ པཝཏྟིཡཾ ཝིཔཱཀོ པཝཏྟིཝིཔཱཀོ། ཨིམསྨིཾ པན ཨཏྠེ ནཱནཱཀྑཎིཀཀམྨཔཙྩཡོ ཨེཏསྶཱཏི ནཱནཱ…པེ॰… ཡོ, ཏབྦྷཱཝོ…པེ॰… ཏཱཏི ཨེཝཾ པདཙྪེདོ དཊྛབྦོ། ན སཀྐཱ ནིཝཱརེཏུཾ ནཱནཱཀྑཎིཀཀམྨཔཙྩཡཾ ཝིནཱ ཝིཔཱཀསྶ ཨནུཔྤཛྫནཏོ།
Tadabhāvāti nānākkhaṇikakammapaccayattābhāvā. Na ca nānākkhaṇikakammapaccayaṃ vinā paṭisandhiākaḍḍhanaṃ atthīti ‘‘paṭisandhianākaḍḍhanato tattha anāgatā’’ti vuttaṃ. Etthāti ‘‘ṭhapetvā uddhaccasahagataṃ sesāni ekādaseva paṭisandhiṃ ākaḍḍhantī’’ti ettha. Pavattivipākassāti pavattiyaṃ vipāko pavattiekadesatāya pavattibhūto vā vipāko etassāti pavattivipākaṃ, kammaṃ, tassa. Atha vā pavattiyaṃ vipāko pavattivipāko. Imasmiṃ pana atthe nānākkhaṇikakammapaccayo etassāti nānā…pe… yo, tabbhāvo…pe… tāti evaṃ padacchedo daṭṭhabbo. Na sakkā nivāretuṃ nānākkhaṇikakammapaccayaṃ vinā vipākassa anuppajjanato.
ཨིདཱནི པཝཏྟིཝིཔཱཀཱནཾ ནཱནཱཀྑཎིཀཀམྨཔཙྩཡལཱབྷིཏཱཡ ཨཱཧཙྩབྷཱསིཏཏཾ དསྶེཏུཾ ‘‘ཝུཏྟཉྩཱ’’ཏིཨཱདིམཱཧ། ཝིཔཱཀདཱནཾ པཊིསནྡྷིཝིཔཱཀདྷམྨཏཱཏི མཉྙམཱནོ ‘‘ཡདི བྷཱཝནཱ’’ཏིཨཱདིམཱཧ། ཨིཏརོ ཝིཔཱཀདཱནཱབྷཱཝེཔི སིདྡྷོ ཝིཔཱཀདྷམྨབྷཱཝོ ཏཱདིསཱནཾ ཨཉྙེསམྤི ལབྦྷམཱནཏྟཱཏི ཨཱཧ ‘‘ཨབྷིཉྙཱཙིཏྟཱདཱིན’’ནྟི། ཨཱདི-སདྡེན ཨཏྟནོ ཀཱལམཏིཀྐནྟཾ དིཊྛདྷམྨཝེདནཱིཡཾ ཨུཔཔཛྫཝེདནཱིཡཉྩ སངྒཎྷཱཏི། ཝུཏྟཾ སིཡཱཏི ཨིདཾ སཧཱཡཔཙྩཡལཱབྷཏོ པུཐུཛྫནསནྟཱནཝུཏྟིནོ ཨུདྡྷཙྩསཧགཏསྶ ཝིཔཱཀུཔྤཱདནཾ, ཏདབྷཱཝཱ སེཀྑསནྟཏིཡཾ ཏསྶ ཝིཔཱཀཱནུཔྤཱདནཉྩ ཡུཏྟཾ སིཡཱཏི ཝུཏྟཾ། ཏེནེཝཱཧ ‘‘ཨིདཾ པན ཋཱནཾ སུཊྛུ ཝིཙཱརེཏབྦ’’ནྟིཨཱདི། ཏཐཱ ཙ ཝཀྑཏི ‘‘པུཐུཛྫནེསུ ཨུཔྤཛྫམཱནཱནཾ སཀབྷཎྜེ ཚནྡརཱགཱདཱིནཾ ཨུདྡྷཙྩསཧགཏཙིཏྟུཔྤཱདསྶ ཙ སཾཡོཛནཏྟཡཏདེཀཊྛཀིལེསཱནཾ ཨནུཔཙྪིནྣཏཱཡ ཨཔརིཀྑཱིཎསཧཱཡཱནཾ ཝིཔཱཀུཔྤཱདནཾ ན སཀྐཱ པཊིཀྑིཔིཏུནྟི ཨུདྡྷཙྩསཧགཏདྷམྨཱནཾ ཝིཔཱཀོ ཝིབྷངྒེ ཝུཏྟོ’’ཏི། ཏསྶ ཏཱདིསསྶེཝ སཏི སཧཱཡེ ཝིཔཱཀུཔྤཱདནཝཙནཾ, ཨསཏི ཝིཔཱཀཱནུཔྤཱདནཝཙནཾ ཝིརུཛ྄ཛྷཏཱིཏི ཙ པཝཏྟིཝིཔཱཀདཱཡིཀཾ ཝཱ ཨུདྡྷཙྩསཧགཏསྶ མནསི ཀཏྭཱ ‘‘ཝུཏྟཾ སིཡཱ’’ཏི ཝུཏྟཾ། ‘‘པཝཏྟིཝིཔཱཀཉྷི སནྡྷཱཡ ‘ཏེསཾ ཝིཔཱཀེ ཉཱཎ’ནྟི པཊིསམྦྷིདཱཝིབྷངྒེ (ཝིབྷ॰ ༧༢༥-༧༢༦) ཝུཏྟ’’ནྟི ཨེཀེ ཝཎྞཡནྟི། ཨེཝཾ ཨུདྡྷཙྩཙེཏནཱཔི ན ཧོཏི, སཱཔི ཝིཉྙཱཎཔཙྩཡབྷཱཝེ ཨཔནེཏབྦཱཏི ཨིདམྤི པཊིསནྡྷིཝིཉྙཱཎམེཝ སནྡྷཱཡ ཝུཏྟནྟི།
Idāni pavattivipākānaṃ nānākkhaṇikakammapaccayalābhitāya āhaccabhāsitataṃ dassetuṃ ‘‘vuttañcā’’tiādimāha. Vipākadānaṃ paṭisandhivipākadhammatāti maññamāno ‘‘yadi bhāvanā’’tiādimāha. Itaro vipākadānābhāvepi siddho vipākadhammabhāvo tādisānaṃ aññesampi labbhamānattāti āha ‘‘abhiññācittādīna’’nti. Ādi-saddena attano kālamatikkantaṃ diṭṭhadhammavedanīyaṃ upapajjavedanīyañca saṅgaṇhāti. Vuttaṃ siyāti idaṃ sahāyapaccayalābhato puthujjanasantānavuttino uddhaccasahagatassa vipākuppādanaṃ, tadabhāvā sekkhasantatiyaṃ tassa vipākānuppādanañca yuttaṃ siyāti vuttaṃ. Tenevāha ‘‘idaṃ pana ṭhānaṃ suṭṭhu vicāretabba’’ntiādi. Tathā ca vakkhati ‘‘puthujjanesu uppajjamānānaṃ sakabhaṇḍe chandarāgādīnaṃ uddhaccasahagatacittuppādassa ca saṃyojanattayatadekaṭṭhakilesānaṃ anupacchinnatāya aparikkhīṇasahāyānaṃ vipākuppādanaṃ na sakkā paṭikkhipitunti uddhaccasahagatadhammānaṃ vipāko vibhaṅge vutto’’ti. Tassa tādisasseva sati sahāye vipākuppādanavacanaṃ, asati vipākānuppādanavacanaṃ virujjhatīti ca pavattivipākadāyikaṃ vā uddhaccasahagatassa manasi katvā ‘‘vuttaṃ siyā’’ti vuttaṃ. ‘‘Pavattivipākañhi sandhāya ‘tesaṃ vipāke ñāṇa’nti paṭisambhidāvibhaṅge (vibha. 725-726) vutta’’nti eke vaṇṇayanti. Evaṃ uddhaccacetanāpi na hoti, sāpi viññāṇapaccayabhāve apanetabbāti idampi paṭisandhiviññāṇameva sandhāya vuttanti.
ཨཀུསལཔདཝཎྞནཱ ནིཊྛིཏཱ།
Akusalapadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / ཨབྷིདྷམྨཔིཊཀ • Abhidhammapiṭaka / དྷམྨསངྒཎཱིཔཱལི༹ • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / དྭཱདས ཨཀུསལཱནི • Dvādasa akusalāni
ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / ཨབྷིདྷམྨཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / དྷམྨསངྒཎི-ཨཊྛཀཐཱ • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā / དྭཱདསམཙིཏྟཾ • Dvādasamacittaṃ
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཨབྷིདྷམྨཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / དྷམྨསངྒཎཱི-མཱུལཊཱིཀཱ • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / དྭཱདསམཙིཏྟཝཎྞནཱ • Dvādasamacittavaṇṇanā