| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā |
३. द्वेभागसिक्खापदवण्णना
3. Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā
५५२. ‘‘धारयित्वा द्वे तुला आदातब्बा’’ति वचनतो यथा तुलाधारणाय काळका अधिका न होन्ति, तथा काळकानं द्वे भावा गहेतब्बा उक्कट्ठपरिच्छेदेन। कथं पञ्ञायतीति? सुद्धकाळकपटिसेधननिदानेन। ततियं ओदातानं चतुत्थं गोचरियानन्ति हेट्ठिमपरिच्छेदो। मातिकाट्ठकथायं पन ‘‘एकस्सपि काळकलोमस्स अतिरेकभावे निस्सग्गिय’’न्ति (कङ्खा॰ अट्ठ॰ द्वेभागसिक्खापदवण्णना) वुत्तं, तं तुलाधारणाय किञ्चापि न समेति, अचित्तकत्ता पन सिक्खापदस्स पुब्बे तुलाय धारयित्वा ठपितेसु एकम्पि लोमं तत्थ पतेय्य निस्सग्गियन्ति अधिप्पायोति नो तक्को। अञ्ञथा द्वे तुला नादातब्बा, ऊनकतरा आदातब्बा सियुं। न हि लोमं गणेत्वा तुलाधारणा करीयति। अथ गणेत्वाव कातब्बं। किं तुलाधारणाय पयोजनन्ति केचि। ‘‘गोचरियओदातेसु एकमेव दिगुणं कत्वा गहेतुं वट्टती’’ति वदन्ति, अट्ठकथायं अविचारितत्ता वीमंसितब्बं।
552. ‘‘Dhārayitvā dve tulā ādātabbā’’ti vacanato yathā tulādhāraṇāya kāḷakā adhikā na honti, tathā kāḷakānaṃ dve bhāvā gahetabbā ukkaṭṭhaparicchedena. Kathaṃ paññāyatīti? Suddhakāḷakapaṭisedhananidānena. Tatiyaṃ odātānaṃ catutthaṃ gocariyānanti heṭṭhimaparicchedo. Mātikāṭṭhakathāyaṃ pana ‘‘ekassapi kāḷakalomassa atirekabhāve nissaggiya’’nti (kaṅkhā. aṭṭha. dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā) vuttaṃ, taṃ tulādhāraṇāya kiñcāpi na sameti, acittakattā pana sikkhāpadassa pubbe tulāya dhārayitvā ṭhapitesu ekampi lomaṃ tattha pateyya nissaggiyanti adhippāyoti no takko. Aññathā dve tulā nādātabbā, ūnakatarā ādātabbā siyuṃ. Na hi lomaṃ gaṇetvā tulādhāraṇā karīyati. Atha gaṇetvāva kātabbaṃ. Kiṃ tulādhāraṇāya payojananti keci. ‘‘Gocariyaodātesu ekameva diguṇaṃ katvā gahetuṃ vaṭṭatī’’ti vadanti, aṭṭhakathāyaṃ avicāritattā vīmaṃsitabbaṃ.
द्वेभागसिक्खापदवण्णना निट्ठिता।
Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महाविभङ्ग • Mahāvibhaṅga / ३. द्वेभागसिक्खापदं • 3. Dvebhāgasikkhāpadaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महाविभङ्ग-अट्ठकथा • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ३. द्वेभागसिक्खापदवण्णना • 3. Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ३. द्वेभागसिक्खापदवण्णना • 3. Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / १. कोसियसिक्खापदवण्णना • 1. Kosiyasikkhāpadavaṇṇanā
