Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / కఙ్ఖావితరణీ-అభినవ-టీకా • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā

    ౩. ద్వేభాగసిక్ఖాపదవణ్ణనా

    3. Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā

    గహేతబ్బాతి యథా కాళకా అధికా న హోన్తి, తథా గహేతబ్బా. ఠపేత్వా చేత్థ కాళకఓదాతే అవసేసా గోచరియేసుయేవ సఙ్గహం గచ్ఛన్తీతి (సారత్థ॰ టీ॰ ౨.౫౫౨) దట్ఠబ్బం. ఏత్థ చ ద్వే భాగాతి ఉక్కట్ఠపరిచ్ఛేదో కాళకానం అధికగ్గహణస్స పటిక్ఖేపవసేన సిక్ఖాపదస్స పఞ్ఞత్తత్తా. తస్మా కాళకానం భాగద్వయతో అధికం న వట్టతి, ఊనకం వట్టతి. తేనాహ ‘‘ఏకస్సాపీ’’తిఆది. ఏకస్సాపి కాళకలోమస్స అతిరేకభావేతి తులాయ ధారయిత్వా ఠపితేసు అన్తమసో వాతవేగేనపి పహితస్స ఏకస్సాపి కాళకలోమస్స అధికభావే సతీతి అత్థో. ‘‘తతియం ఓదాతానం, చతుత్థం గోచరియాన’’న్తి ఇదం పన హేట్ఠిమపరిచ్ఛేదో తేసం అధికగ్గహణే పటిక్ఖేపాభావతో. తస్మా తేసం వుత్తప్పమాణతో అధికమ్పి వట్టతి.

    Gahetabbāti yathā kāḷakā adhikā na honti, tathā gahetabbā. Ṭhapetvā cettha kāḷakaodāte avasesā gocariyesuyeva saṅgahaṃ gacchantīti (sārattha. ṭī. 2.552) daṭṭhabbaṃ. Ettha ca dve bhāgāti ukkaṭṭhaparicchedo kāḷakānaṃ adhikaggahaṇassa paṭikkhepavasena sikkhāpadassa paññattattā. Tasmā kāḷakānaṃ bhāgadvayato adhikaṃ na vaṭṭati, ūnakaṃ vaṭṭati. Tenāha ‘‘ekassāpī’’tiādi. Ekassāpi kāḷakalomassa atirekabhāveti tulāya dhārayitvā ṭhapitesu antamaso vātavegenapi pahitassa ekassāpi kāḷakalomassa adhikabhāve satīti attho. ‘‘Tatiyaṃ odātānaṃ, catutthaṃ gocariyāna’’nti idaṃ pana heṭṭhimaparicchedo tesaṃ adhikaggahaṇe paṭikkhepābhāvato. Tasmā tesaṃ vuttappamāṇato adhikampi vaṭṭati.

    ఏత్థ చ ‘‘ఇదం మే, భన్తే, సన్థతం అనాదియిత్వా ద్వే తులే సుద్ధకాళకానం ఏళకలోమానం, తులం ఓదాతానం, తులం గోచరియానం సన్థతం కారాపితం నిస్సగ్గియ’’న్తి (పారా॰ ౫౫౪) ఇమినా నయేన నిస్సజ్జనవిధానం వేదితబ్బం. ఆదాయ చ వుత్తపరిచ్ఛేదేన అనాదాయ చ కరణతో కిరియాకిరియం. సేసన్తి పుబ్బపయోగదుక్కటచతుక్కపాచిత్తియాదికం. అయం పన విసేసో – తులం ఓదాతానం తులం గోచరియానం ఆదియిత్వా కరణే, బహుతరం ఓదాతానం బహుతరం గోచరియానం ఆదియిత్వా కరణే , సుద్ధం ఓదాతానం సుద్ధం గోచరియానం ఆదియిత్వా కరణే చ అనాపత్తీతి.

    Ettha ca ‘‘idaṃ me, bhante, santhataṃ anādiyitvā dve tule suddhakāḷakānaṃ eḷakalomānaṃ, tulaṃ odātānaṃ, tulaṃ gocariyānaṃ santhataṃ kārāpitaṃ nissaggiya’’nti (pārā. 554) iminā nayena nissajjanavidhānaṃ veditabbaṃ. Ādāya ca vuttaparicchedena anādāya ca karaṇato kiriyākiriyaṃ. Sesanti pubbapayogadukkaṭacatukkapācittiyādikaṃ. Ayaṃ pana viseso – tulaṃ odātānaṃ tulaṃ gocariyānaṃ ādiyitvā karaṇe, bahutaraṃ odātānaṃ bahutaraṃ gocariyānaṃ ādiyitvā karaṇe , suddhaṃ odātānaṃ suddhaṃ gocariyānaṃ ādiyitvā karaṇe ca anāpattīti.

    అఙ్గేసు పన పఠమఙ్గం కాళకానం ద్వేభాగతో అతిరేకభావోతి దట్ఠబ్బం. ఇమాని తీణి న కేవలం అనిస్సట్ఠానేవ పరిభుఞ్జితుం న వట్టన్తీతి ఆహ ‘‘ఇమాని పనా’’తిఆది. ‘‘పరిభుఞ్జితుం న వట్టన్తీ’’తి ఇమినా యది పరిభుఞ్జతి, దుక్కటన్తి దస్సేతి.

    Aṅgesu pana paṭhamaṅgaṃ kāḷakānaṃ dvebhāgato atirekabhāvoti daṭṭhabbaṃ. Imāni tīṇi na kevalaṃ anissaṭṭhāneva paribhuñjituṃ na vaṭṭantīti āha ‘‘imāni panā’’tiādi. ‘‘Paribhuñjituṃ na vaṭṭantī’’ti iminā yadi paribhuñjati, dukkaṭanti dasseti.

    ద్వేభాగసిక్ఖాపదవణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact