Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
౩. ద్వేభాగసిక్ఖాపదవణ్ణనా
3. Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā
౫౫౨. ద్వేభాగసిక్ఖాపదే పన ద్వే భాగాతి ఉక్కట్ఠపరిచ్ఛేదో కాళకానం అధికగ్గహణస్స పటిక్ఖేపవసేన సిక్ఖాపదస్స పఞ్ఞత్తత్తా. తతియం ఓదాతానం చతుత్థం గోచరియానన్తి అయం హేట్ఠిమపరిచ్ఛేదో తేసం అధికగ్గహణే పటిక్ఖేపాభావతో, తస్మా కాళకానం భాగద్వయతో అధికం న వట్టతి, సేసానం పన వుత్తప్పమాణతో అధికమ్పి వట్టతి. ‘‘కాళకానంయేవ చ అధికగ్గహణస్స పటిక్ఖిత్తత్తా కాళకానం ఉపడ్ఢం ఓదాతానం వా గోచరియానం వా ఉపడ్ఢం గహేత్వాపి కాతుం వట్టతీ’’తి వదన్తి, ‘‘అనాపత్తి బహుతరం ఓదాతానం బహుతరం గోచరియానం ఆదియిత్వా కరోతి, సుద్ధం ఓదాతానం సుద్ధం గోచరియానం ఆదియిత్వా కరోతీ’’తి ఇమినా తం సమేతి. ‘‘కాళకే ఓదాతే చ ఠపేత్వా సేసా గోచరియేసుయేవ సఙ్గహం గచ్ఛన్తీ’’తి వదన్తి. ద్వే కోట్ఠాసా కాళకానన్తి ఏత్థ పన ‘‘ఏకస్సపి కాళకలోమస్స అతిరేకభావే నిస్సగ్గియం హోతీ’’తి మాతికాట్ఠకథాయం (కఙ్ఖా॰ అట్ఠ॰ ద్వేభాగసిక్ఖాపదవణ్ణనా) త్తం, తం ‘‘ధారయిత్వా ద్వే తులా ఆదాతబ్బా’’తి వచనతో తులాధారణాయ న సమేతి . న హి లోమే గణేత్వా తులాధారణా కరీయతి, అథ గణేత్వావ ధారయితబ్బం సియా, కిం తులాధారణాయ, తస్మా ఏవమేత్థ అధిప్పాయో యుత్తో సియా – అచిత్తకత్తా సిక్ఖాపదస్స పుబ్బే తులాయ ధారయిత్వా ఠపితేసు ఏకమ్పి లోమం తత్థ పతేయ్య, నిస్సగ్గియన్తి. అఞ్ఞథా దుబ్బిఞ్ఞేయ్యభావతో ద్వే తులా నాదాతబ్బా, ఊనకతరావ ఆదాతబ్బా సియుం.
552. Dvebhāgasikkhāpade pana dve bhāgāti ukkaṭṭhaparicchedo kāḷakānaṃ adhikaggahaṇassa paṭikkhepavasena sikkhāpadassa paññattattā. Tatiyaṃ odātānaṃ catutthaṃ gocariyānanti ayaṃ heṭṭhimaparicchedo tesaṃ adhikaggahaṇe paṭikkhepābhāvato, tasmā kāḷakānaṃ bhāgadvayato adhikaṃ na vaṭṭati, sesānaṃ pana vuttappamāṇato adhikampi vaṭṭati. ‘‘Kāḷakānaṃyeva ca adhikaggahaṇassa paṭikkhittattā kāḷakānaṃ upaḍḍhaṃ odātānaṃ vā gocariyānaṃ vā upaḍḍhaṃ gahetvāpi kātuṃ vaṭṭatī’’ti vadanti, ‘‘anāpatti bahutaraṃ odātānaṃ bahutaraṃ gocariyānaṃ ādiyitvā karoti, suddhaṃ odātānaṃ suddhaṃ gocariyānaṃ ādiyitvā karotī’’ti iminā taṃ sameti. ‘‘Kāḷake odāte ca ṭhapetvā sesā gocariyesuyeva saṅgahaṃ gacchantī’’ti vadanti. Dvekoṭṭhāsā kāḷakānanti ettha pana ‘‘ekassapi kāḷakalomassa atirekabhāve nissaggiyaṃ hotī’’ti mātikāṭṭhakathāyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā) ttaṃ, taṃ ‘‘dhārayitvā dve tulā ādātabbā’’ti vacanato tulādhāraṇāya na sameti . Na hi lome gaṇetvā tulādhāraṇā karīyati, atha gaṇetvāva dhārayitabbaṃ siyā, kiṃ tulādhāraṇāya, tasmā evamettha adhippāyo yutto siyā – acittakattā sikkhāpadassa pubbe tulāya dhārayitvā ṭhapitesu ekampi lomaṃ tattha pateyya, nissaggiyanti. Aññathā dubbiññeyyabhāvato dve tulā nādātabbā, ūnakatarāva ādātabbā siyuṃ.
ద్వేభాగసిక్ఖాపదవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావిభఙ్గ • Mahāvibhaṅga / ౩. ద్వేభాగసిక్ఖాపదం • 3. Dvebhāgasikkhāpadaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావిభఙ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ౩. ద్వేభాగసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 3. Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / ౩. ద్వేభాగసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 3. Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / ౧. కోసియసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 1. Kosiyasikkhāpadavaṇṇanā