| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā |
๓. เทฺวภาคสิกฺขาปทวณฺณนา
3. Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā
๕๕๒. ‘‘ธารยิตฺวา เทฺว ตุลา อาทาตพฺพา’’ติ วจนโต ยถา ตุลาธารณาย กาฬกา อธิกา น โหนฺติ, ตถา กาฬกานํ เทฺว ภาวา คเหตพฺพา อุกฺกฎฺฐปริเจฺฉเทนฯ กถํ ปญฺญายตีติ? สุทฺธกาฬกปฎิเสธนนิทาเนนฯ ตติยํ โอทาตานํ จตุตฺถํ โคจริยานนฺติ เหฎฺฐิมปริเจฺฉโทฯ มาติกาฎฺฐกถายํ ปน ‘‘เอกสฺสปิ กาฬกโลมสฺส อติเรกภาเว นิสฺสคฺคิย’’นฺติ (กงฺขา. อฎฺฐ. เทฺวภาคสิกฺขาปทวณฺณนา) วุตฺตํ, ตํ ตุลาธารณาย กิญฺจาปิ น สเมติ, อจิตฺตกตฺตา ปน สิกฺขาปทสฺส ปุเพฺพ ตุลาย ธารยิตฺวา ฐปิเตสุ เอกมฺปิ โลมํ ตตฺถ ปเตยฺย นิสฺสคฺคิยนฺติ อธิปฺปาโยติ โน ตโกฺกฯ อญฺญถา เทฺว ตุลา นาทาตพฺพา, อูนกตรา อาทาตพฺพา สิยุํฯ น หิ โลมํ คเณตฺวา ตุลาธารณา กรียติฯ อถ คเณตฺวาว กาตพฺพํฯ กิํ ตุลาธารณาย ปโยชนนฺติ เกจิฯ ‘‘โคจริยโอทาเตสุ เอกเมว ทิคุณํ กตฺวา คเหตุํ วฎฺฎตี’’ติ วทนฺติ, อฎฺฐกถายํ อวิจาริตตฺตา วีมํสิตพฺพํฯ
552. ‘‘Dhārayitvā dve tulā ādātabbā’’ti vacanato yathā tulādhāraṇāya kāḷakā adhikā na honti, tathā kāḷakānaṃ dve bhāvā gahetabbā ukkaṭṭhaparicchedena. Kathaṃ paññāyatīti? Suddhakāḷakapaṭisedhananidānena. Tatiyaṃ odātānaṃ catutthaṃ gocariyānanti heṭṭhimaparicchedo. Mātikāṭṭhakathāyaṃ pana ‘‘ekassapi kāḷakalomassa atirekabhāve nissaggiya’’nti (kaṅkhā. aṭṭha. dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā) vuttaṃ, taṃ tulādhāraṇāya kiñcāpi na sameti, acittakattā pana sikkhāpadassa pubbe tulāya dhārayitvā ṭhapitesu ekampi lomaṃ tattha pateyya nissaggiyanti adhippāyoti no takko. Aññathā dve tulā nādātabbā, ūnakatarā ādātabbā siyuṃ. Na hi lomaṃ gaṇetvā tulādhāraṇā karīyati. Atha gaṇetvāva kātabbaṃ. Kiṃ tulādhāraṇāya payojananti keci. ‘‘Gocariyaodātesu ekameva diguṇaṃ katvā gahetuṃ vaṭṭatī’’ti vadanti, aṭṭhakathāyaṃ avicāritattā vīmaṃsitabbaṃ.
เทฺวภาคสิกฺขาปทวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวิภงฺค • Mahāvibhaṅga / ๓. เทฺวภาคสิกฺขาปทํ • 3. Dvebhāgasikkhāpadaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวิภงฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ๓. เทฺวภาคสิกฺขาปทวณฺณนา • 3. Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ๓. เทฺวภาคสิกฺขาปทวณฺณนา • 3. Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ๑. โกสิยสิกฺขาปทวณฺณนา • 1. Kosiyasikkhāpadavaṇṇanā
