Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
೩. ದ್ವೇಭಾಗಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
3. Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā
೫೫೨. ದ್ವೇಭಾಗಸಿಕ್ಖಾಪದೇ ಪನ ದ್ವೇ ಭಾಗಾತಿ ಉಕ್ಕಟ್ಠಪರಿಚ್ಛೇದೋ ಕಾಳಕಾನಂ ಅಧಿಕಗ್ಗಹಣಸ್ಸ ಪಟಿಕ್ಖೇಪವಸೇನ ಸಿಕ್ಖಾಪದಸ್ಸ ಪಞ್ಞತ್ತತ್ತಾ। ತತಿಯಂ ಓದಾತಾನಂ ಚತುತ್ಥಂ ಗೋಚರಿಯಾನನ್ತಿ ಅಯಂ ಹೇಟ್ಠಿಮಪರಿಚ್ಛೇದೋ ತೇಸಂ ಅಧಿಕಗ್ಗಹಣೇ ಪಟಿಕ್ಖೇಪಾಭಾವತೋ, ತಸ್ಮಾ ಕಾಳಕಾನಂ ಭಾಗದ್ವಯತೋ ಅಧಿಕಂ ನ ವಟ್ಟತಿ, ಸೇಸಾನಂ ಪನ ವುತ್ತಪ್ಪಮಾಣತೋ ಅಧಿಕಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ। ‘‘ಕಾಳಕಾನಂಯೇವ ಚ ಅಧಿಕಗ್ಗಹಣಸ್ಸ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತತ್ತಾ ಕಾಳಕಾನಂ ಉಪಡ್ಢಂ ಓದಾತಾನಂ ವಾ ಗೋಚರಿಯಾನಂ ವಾ ಉಪಡ್ಢಂ ಗಹೇತ್ವಾಪಿ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ವದನ್ತಿ, ‘‘ಅನಾಪತ್ತಿ ಬಹುತರಂ ಓದಾತಾನಂ ಬಹುತರಂ ಗೋಚರಿಯಾನಂ ಆದಿಯಿತ್ವಾ ಕರೋತಿ, ಸುದ್ಧಂ ಓದಾತಾನಂ ಸುದ್ಧಂ ಗೋಚರಿಯಾನಂ ಆದಿಯಿತ್ವಾ ಕರೋತೀ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ತಂ ಸಮೇತಿ। ‘‘ಕಾಳಕೇ ಓದಾತೇ ಚ ಠಪೇತ್ವಾ ಸೇಸಾ ಗೋಚರಿಯೇಸುಯೇವ ಸಙ್ಗಹಂ ಗಚ್ಛನ್ತೀ’’ತಿ ವದನ್ತಿ। ದ್ವೇ ಕೋಟ್ಠಾಸಾ ಕಾಳಕಾನನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಪನ ‘‘ಏಕಸ್ಸಪಿ ಕಾಳಕಲೋಮಸ್ಸ ಅತಿರೇಕಭಾವೇ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಹೋತೀ’’ತಿ ಮಾತಿಕಾಟ್ಠಕಥಾಯಂ (ಕಙ್ಖಾ॰ ಅಟ್ಠ॰ ದ್ವೇಭಾಗಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ) ತ್ತಂ, ತಂ ‘‘ಧಾರಯಿತ್ವಾ ದ್ವೇ ತುಲಾ ಆದಾತಬ್ಬಾ’’ತಿ ವಚನತೋ ತುಲಾಧಾರಣಾಯ ನ ಸಮೇತಿ । ನ ಹಿ ಲೋಮೇ ಗಣೇತ್ವಾ ತುಲಾಧಾರಣಾ ಕರೀಯತಿ, ಅಥ ಗಣೇತ್ವಾವ ಧಾರಯಿತಬ್ಬಂ ಸಿಯಾ, ಕಿಂ ತುಲಾಧಾರಣಾಯ, ತಸ್ಮಾ ಏವಮೇತ್ಥ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ ಯುತ್ತೋ ಸಿಯಾ – ಅಚಿತ್ತಕತ್ತಾ ಸಿಕ್ಖಾಪದಸ್ಸ ಪುಬ್ಬೇ ತುಲಾಯ ಧಾರಯಿತ್ವಾ ಠಪಿತೇಸು ಏಕಮ್ಪಿ ಲೋಮಂ ತತ್ಥ ಪತೇಯ್ಯ, ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯನ್ತಿ। ಅಞ್ಞಥಾ ದುಬ್ಬಿಞ್ಞೇಯ್ಯಭಾವತೋ ದ್ವೇ ತುಲಾ ನಾದಾತಬ್ಬಾ, ಊನಕತರಾವ ಆದಾತಬ್ಬಾ ಸಿಯುಂ।
552. Dvebhāgasikkhāpade pana dve bhāgāti ukkaṭṭhaparicchedo kāḷakānaṃ adhikaggahaṇassa paṭikkhepavasena sikkhāpadassa paññattattā. Tatiyaṃ odātānaṃ catutthaṃ gocariyānanti ayaṃ heṭṭhimaparicchedo tesaṃ adhikaggahaṇe paṭikkhepābhāvato, tasmā kāḷakānaṃ bhāgadvayato adhikaṃ na vaṭṭati, sesānaṃ pana vuttappamāṇato adhikampi vaṭṭati. ‘‘Kāḷakānaṃyeva ca adhikaggahaṇassa paṭikkhittattā kāḷakānaṃ upaḍḍhaṃ odātānaṃ vā gocariyānaṃ vā upaḍḍhaṃ gahetvāpi kātuṃ vaṭṭatī’’ti vadanti, ‘‘anāpatti bahutaraṃ odātānaṃ bahutaraṃ gocariyānaṃ ādiyitvā karoti, suddhaṃ odātānaṃ suddhaṃ gocariyānaṃ ādiyitvā karotī’’ti iminā taṃ sameti. ‘‘Kāḷake odāte ca ṭhapetvā sesā gocariyesuyeva saṅgahaṃ gacchantī’’ti vadanti. Dvekoṭṭhāsā kāḷakānanti ettha pana ‘‘ekassapi kāḷakalomassa atirekabhāve nissaggiyaṃ hotī’’ti mātikāṭṭhakathāyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā) ttaṃ, taṃ ‘‘dhārayitvā dve tulā ādātabbā’’ti vacanato tulādhāraṇāya na sameti . Na hi lome gaṇetvā tulādhāraṇā karīyati, atha gaṇetvāva dhārayitabbaṃ siyā, kiṃ tulādhāraṇāya, tasmā evamettha adhippāyo yutto siyā – acittakattā sikkhāpadassa pubbe tulāya dhārayitvā ṭhapitesu ekampi lomaṃ tattha pateyya, nissaggiyanti. Aññathā dubbiññeyyabhāvato dve tulā nādātabbā, ūnakatarāva ādātabbā siyuṃ.
ದ್ವೇಭಾಗಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೩. ದ್ವೇಭಾಗಸಿಕ್ಖಾಪದಂ • 3. Dvebhāgasikkhāpadaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೩. ದ್ವೇಭಾಗಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 3. Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ೩. ದ್ವೇಭಾಗಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 3. Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೧. ಕೋಸಿಯಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 1. Kosiyasikkhāpadavaṇṇanā