| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
3. ද්‌වෙභාගසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
3. Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā
552. ද්‌වෙභාගසික්‌ඛාපදෙ පන ද්‌වෙ භාගාති උක්‌කට්‌ඨපරිච්‌ඡෙදො කාළකානං අධිකග්‌ගහණස්‌ස පටික්‌ඛෙපවසෙන සික්‌ඛාපදස්‌ස පඤ්‌ඤත්‌තත්‌තා. තතියං ඔදාතානං චතුත්‌ථං ගොචරියානන්‌ති අයං හෙට්‌ඨිමපරිච්‌ඡෙදො තෙසං අධිකග්‌ගහණෙ පටික්‌ඛෙපාභාවතො, තස්‌මා කාළකානං භාගද්‌වයතො අධිකං න වට්‌ටති, සෙසානං පන වුත්‌තප්‌පමාණතො අධිකම්‌පි වට්‌ටති. ‘‘කාළකානංයෙව ච අධිකග්‌ගහණස්‌ස පටික්‌ඛිත්‌තත්‌තා කාළකානං උපඩ්‌ඪං ඔදාතානං වා ගොචරියානං වා උපඩ්‌ඪං ගහෙත්‌වාපි කාතුං වට්‌ටතී’’ති වදන්‌ති, ‘‘අනාපත්‌ති බහුතරං ඔදාතානං බහුතරං ගොචරියානං ආදියිත්‌වා කරොති, සුද්‌ධං ඔදාතානං සුද්‌ධං ගොචරියානං ආදියිත්‌වා කරොතී’’ති ඉමිනා තං සමෙති. ‘‘කාළකෙ ඔදාතෙ ච ඨපෙත්‌වා සෙසා ගොචරියෙසුයෙව සඞ්‌ගහං ගච්‌ඡන්‌තී’’ති වදන්‌ති. ද්‌වෙ කොට්‌ඨාසා කාළකානන්‌ති එත්‌ථ පන ‘‘එකස්‌සපි කාළකලොමස්‌ස අතිරෙකභාවෙ නිස්‌සග්‌ගියං හොතී’’ති මාතිකාට්‌ඨකථායං (කඞ්‌ඛා. අට්‌ඨ. ද්‌වෙභාගසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා) ත්‌තං, තං ‘‘ධාරයිත්‌වා ද්‌වෙ තුලා ආදාතබ්‌බා’’ති වචනතො තුලාධාරණාය න සමෙති . න හි ලොමෙ ගණෙත්‌වා තුලාධාරණා කරීයති, අථ ගණෙත්‌වාව ධාරයිතබ්‌බං සියා, කිං තුලාධාරණාය, තස්‌මා එවමෙත්‌ථ අධිප්‌පායො යුත්‌තො සියා – අචිත්‌තකත්‌තා සික්‌ඛාපදස්‌ස පුබ්‌බෙ තුලාය ධාරයිත්‌වා ඨපිතෙසු එකම්‌පි ලොමං තත්‌ථ පතෙය්‍ය, නිස්‌සග්‌ගියන්‌ති. අඤ්‌ඤථා දුබ්‌බිඤ්‌ඤෙය්‍යභාවතො ද්‌වෙ තුලා නාදාතබ්‌බා, ඌනකතරාව ආදාතබ්‌බා සියුං.
552. Dvebhāgasikkhāpade pana dve bhāgāti ukkaṭṭhaparicchedo kāḷakānaṃ adhikaggahaṇassa paṭikkhepavasena sikkhāpadassa paññattattā. Tatiyaṃ odātānaṃ catutthaṃ gocariyānanti ayaṃ heṭṭhimaparicchedo tesaṃ adhikaggahaṇe paṭikkhepābhāvato, tasmā kāḷakānaṃ bhāgadvayato adhikaṃ na vaṭṭati, sesānaṃ pana vuttappamāṇato adhikampi vaṭṭati. ‘‘Kāḷakānaṃyeva ca adhikaggahaṇassa paṭikkhittattā kāḷakānaṃ upaḍḍhaṃ odātānaṃ vā gocariyānaṃ vā upaḍḍhaṃ gahetvāpi kātuṃ vaṭṭatī’’ti vadanti, ‘‘anāpatti bahutaraṃ odātānaṃ bahutaraṃ gocariyānaṃ ādiyitvā karoti, suddhaṃ odātānaṃ suddhaṃ gocariyānaṃ ādiyitvā karotī’’ti iminā taṃ sameti. ‘‘Kāḷake odāte ca ṭhapetvā sesā gocariyesuyeva saṅgahaṃ gacchantī’’ti vadanti. Dvekoṭṭhāsā kāḷakānanti ettha pana ‘‘ekassapi kāḷakalomassa atirekabhāve nissaggiyaṃ hotī’’ti mātikāṭṭhakathāyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā) ttaṃ, taṃ ‘‘dhārayitvā dve tulā ādātabbā’’ti vacanato tulādhāraṇāya na sameti . Na hi lome gaṇetvā tulādhāraṇā karīyati, atha gaṇetvāva dhārayitabbaṃ siyā, kiṃ tulādhāraṇāya, tasmā evamettha adhippāyo yutto siyā – acittakattā sikkhāpadassa pubbe tulāya dhārayitvā ṭhapitesu ekampi lomaṃ tattha pateyya, nissaggiyanti. Aññathā dubbiññeyyabhāvato dve tulā nādātabbā, ūnakatarāva ādātabbā siyuṃ.
ද්‌වෙභාගසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවිභඞ්‌ග • Mahāvibhaṅga / 3. ද්‌වෙභාගසික්‌ඛාපදං • 3. Dvebhāgasikkhāpadaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවිභඞ්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 3. ද්‌වෙභාගසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 3. Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / 3. ද්‌වෙභාගසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 3. Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / 1. කොසියසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 1. Kosiyasikkhāpadavaṇṇanā
