Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / കങ്ഖാവിതരണീ-അഭിനവ-ടീകാ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
൩. ദ്വേഭാഗസിക്ഖാപദവണ്ണനാ
3. Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā
ഗഹേതബ്ബാതി യഥാ കാളകാ അധികാ ന ഹോന്തി, തഥാ ഗഹേതബ്ബാ. ഠപേത്വാ ചേത്ഥ കാളകഓദാതേ അവസേസാ ഗോചരിയേസുയേവ സങ്ഗഹം ഗച്ഛന്തീതി (സാരത്ഥ॰ ടീ॰ ൨.൫൫൨) ദട്ഠബ്ബം. ഏത്ഥ ച ദ്വേ ഭാഗാതി ഉക്കട്ഠപരിച്ഛേദോ കാളകാനം അധികഗ്ഗഹണസ്സ പടിക്ഖേപവസേന സിക്ഖാപദസ്സ പഞ്ഞത്തത്താ. തസ്മാ കാളകാനം ഭാഗദ്വയതോ അധികം ന വട്ടതി, ഊനകം വട്ടതി. തേനാഹ ‘‘ഏകസ്സാപീ’’തിആദി. ഏകസ്സാപി കാളകലോമസ്സ അതിരേകഭാവേതി തുലായ ധാരയിത്വാ ഠപിതേസു അന്തമസോ വാതവേഗേനപി പഹിതസ്സ ഏകസ്സാപി കാളകലോമസ്സ അധികഭാവേ സതീതി അത്ഥോ. ‘‘തതിയം ഓദാതാനം, ചതുത്ഥം ഗോചരിയാന’’ന്തി ഇദം പന ഹേട്ഠിമപരിച്ഛേദോ തേസം അധികഗ്ഗഹണേ പടിക്ഖേപാഭാവതോ. തസ്മാ തേസം വുത്തപ്പമാണതോ അധികമ്പി വട്ടതി.
Gahetabbāti yathā kāḷakā adhikā na honti, tathā gahetabbā. Ṭhapetvā cettha kāḷakaodāte avasesā gocariyesuyeva saṅgahaṃ gacchantīti (sārattha. ṭī. 2.552) daṭṭhabbaṃ. Ettha ca dve bhāgāti ukkaṭṭhaparicchedo kāḷakānaṃ adhikaggahaṇassa paṭikkhepavasena sikkhāpadassa paññattattā. Tasmā kāḷakānaṃ bhāgadvayato adhikaṃ na vaṭṭati, ūnakaṃ vaṭṭati. Tenāha ‘‘ekassāpī’’tiādi. Ekassāpi kāḷakalomassa atirekabhāveti tulāya dhārayitvā ṭhapitesu antamaso vātavegenapi pahitassa ekassāpi kāḷakalomassa adhikabhāve satīti attho. ‘‘Tatiyaṃ odātānaṃ, catutthaṃ gocariyāna’’nti idaṃ pana heṭṭhimaparicchedo tesaṃ adhikaggahaṇe paṭikkhepābhāvato. Tasmā tesaṃ vuttappamāṇato adhikampi vaṭṭati.
ഏത്ഥ ച ‘‘ഇദം മേ, ഭന്തേ, സന്ഥതം അനാദിയിത്വാ ദ്വേ തുലേ സുദ്ധകാളകാനം ഏളകലോമാനം, തുലം ഓദാതാനം, തുലം ഗോചരിയാനം സന്ഥതം കാരാപിതം നിസ്സഗ്ഗിയ’’ന്തി (പാരാ॰ ൫൫൪) ഇമിനാ നയേന നിസ്സജ്ജനവിധാനം വേദിതബ്ബം. ആദായ ച വുത്തപരിച്ഛേദേന അനാദായ ച കരണതോ കിരിയാകിരിയം. സേസന്തി പുബ്ബപയോഗദുക്കടചതുക്കപാചിത്തിയാദികം. അയം പന വിസേസോ – തുലം ഓദാതാനം തുലം ഗോചരിയാനം ആദിയിത്വാ കരണേ, ബഹുതരം ഓദാതാനം ബഹുതരം ഗോചരിയാനം ആദിയിത്വാ കരണേ , സുദ്ധം ഓദാതാനം സുദ്ധം ഗോചരിയാനം ആദിയിത്വാ കരണേ ച അനാപത്തീതി.
Ettha ca ‘‘idaṃ me, bhante, santhataṃ anādiyitvā dve tule suddhakāḷakānaṃ eḷakalomānaṃ, tulaṃ odātānaṃ, tulaṃ gocariyānaṃ santhataṃ kārāpitaṃ nissaggiya’’nti (pārā. 554) iminā nayena nissajjanavidhānaṃ veditabbaṃ. Ādāya ca vuttaparicchedena anādāya ca karaṇato kiriyākiriyaṃ. Sesanti pubbapayogadukkaṭacatukkapācittiyādikaṃ. Ayaṃ pana viseso – tulaṃ odātānaṃ tulaṃ gocariyānaṃ ādiyitvā karaṇe, bahutaraṃ odātānaṃ bahutaraṃ gocariyānaṃ ādiyitvā karaṇe , suddhaṃ odātānaṃ suddhaṃ gocariyānaṃ ādiyitvā karaṇe ca anāpattīti.
അങ്ഗേസു പന പഠമങ്ഗം കാളകാനം ദ്വേഭാഗതോ അതിരേകഭാവോതി ദട്ഠബ്ബം. ഇമാനി തീണി ന കേവലം അനിസ്സട്ഠാനേവ പരിഭുഞ്ജിതും ന വട്ടന്തീതി ആഹ ‘‘ഇമാനി പനാ’’തിആദി. ‘‘പരിഭുഞ്ജിതും ന വട്ടന്തീ’’തി ഇമിനാ യദി പരിഭുഞ്ജതി, ദുക്കടന്തി ദസ്സേതി.
Aṅgesu pana paṭhamaṅgaṃ kāḷakānaṃ dvebhāgato atirekabhāvoti daṭṭhabbaṃ. Imāni tīṇi na kevalaṃ anissaṭṭhāneva paribhuñjituṃ na vaṭṭantīti āha ‘‘imāni panā’’tiādi. ‘‘Paribhuñjituṃ na vaṭṭantī’’ti iminā yadi paribhuñjati, dukkaṭanti dasseti.
ദ്വേഭാഗസിക്ഖാപദവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.