Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / महावग्ग-अट्ठकथा • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
द्वेनिस्सारणादिकथा
Dvenissāraṇādikathā
३९५. द्वेमा भिक्खवे निस्सारणातिआदि वत्थुतो कम्मानं कुप्पाकुप्पभावदस्सनत्थं वुत्तं। तत्थ ‘‘अप्पत्तो निस्सारणं, तञ्चे सङ्घो निस्सारेति, सुनिस्सारितो’’ति इदं पब्बाजनीयकम्मं सन्धाय वुत्तं। पब्बाजनीयकम्मेन हि विहारतो निस्सारेन्ति, तस्मा तं ‘‘निस्सारणा’’ति वुच्चति। तञ्चेस यस्मा कुलदूसको न होति, तस्मा आवेणिकेन लक्खणेन अप्पत्तो। यस्मा पनस्स आकङ्खमानो सङ्घो पब्बाजनीयकम्मं करेय्याति वुत्तं, तस्मा सुनिस्सारितो होति। तञ्चे सङ्घो निस्सारेतीति सचे सङ्घो तज्जनीयकम्मादिवसेन निस्सारेति, सो यस्मा तत्थ ‘‘तिण्णं भिक्खवे भिक्खूनं आकङ्खमानो सङ्घो तज्जनीयकम्मं करेय्य – एको भण्डनकारको होति कलहकारको विवादकारको भस्सकारको सङ्घे अधिकरणकारको, एको बालो होति अब्यत्तो आपत्तिबहुलो अनपदानो, एको गिहिसंसट्ठो विहरति अननुलोमिकेहि गिहिसंसग्गेही’’ति (चूळव॰ ३९५) एवं एकेकेनपि अङ्गेन निस्सारणा अनुञ्ञाता, तस्मा सुनिस्सारितो।
395.Dvemā bhikkhave nissāraṇātiādi vatthuto kammānaṃ kuppākuppabhāvadassanatthaṃ vuttaṃ. Tattha ‘‘appatto nissāraṇaṃ, tañce saṅgho nissāreti, sunissārito’’ti idaṃ pabbājanīyakammaṃ sandhāya vuttaṃ. Pabbājanīyakammena hi vihārato nissārenti, tasmā taṃ ‘‘nissāraṇā’’ti vuccati. Tañcesa yasmā kuladūsako na hoti, tasmā āveṇikena lakkhaṇena appatto. Yasmā panassa ākaṅkhamāno saṅgho pabbājanīyakammaṃ kareyyāti vuttaṃ, tasmā sunissārito hoti. Tañce saṅgho nissāretīti sace saṅgho tajjanīyakammādivasena nissāreti, so yasmā tattha ‘‘tiṇṇaṃ bhikkhave bhikkhūnaṃ ākaṅkhamāno saṅgho tajjanīyakammaṃ kareyya – eko bhaṇḍanakārako hoti kalahakārako vivādakārako bhassakārako saṅghe adhikaraṇakārako, eko bālo hoti abyatto āpattibahulo anapadāno, eko gihisaṃsaṭṭho viharati ananulomikehi gihisaṃsaggehī’’ti (cūḷava. 395) evaṃ ekekenapi aṅgena nissāraṇā anuññātā, tasmā sunissārito.
३९६. ओसारणाति पवेसना। तत्थ तञ्चे सङ्घो ओसारेतीति उपसम्पदकम्मवसेन पवेसेति। दोसारितोति दुओसारितो। सहस्सक्खत्तुम्पि उपसम्पादितो अनुपसम्पन्नोव होति आचरियुपज्झाया च सातिसारा, तथा सेसो कारकसङ्घो, न कोचि आपत्तितो मुच्चति। इति इमे एकादस अभब्बपुग्गला दोसारिता। हत्थच्छिन्नादयो पन द्वत्तिंस सुओसारिता, उपसम्पादिता उपसम्पन्नाव होन्ति, न ते लब्भा किञ्चि वत्तुं। आचरियुपज्झाया पन कारकसङ्घो च सातिसारा, न कोचि आपत्तितो मुच्चति।
396.Osāraṇāti pavesanā. Tattha tañce saṅgho osāretīti upasampadakammavasena paveseti. Dosāritoti duosārito. Sahassakkhattumpi upasampādito anupasampannova hoti ācariyupajjhāyā ca sātisārā, tathā seso kārakasaṅgho, na koci āpattito muccati. Iti ime ekādasa abhabbapuggalā dosāritā. Hatthacchinnādayo pana dvattiṃsa suosāritā, upasampāditā upasampannāva honti, na te labbhā kiñci vattuṃ. Ācariyupajjhāyā pana kārakasaṅgho ca sātisārā, na koci āpattito muccati.
३९७. इध पन भिक्खवे भिक्खुस्स न होति आपत्ति दट्ठब्बातिआदि अभूतवत्थुवसेन अधम्मकम्मं, भूतवत्थुवसेन धम्मकम्मञ्च दस्सेतुं वुत्तं। तत्थ पटिनिस्सज्जिताति पटिनिस्सज्जितब्बा।
397.Idha pana bhikkhave bhikkhussa na hoti āpatti daṭṭhabbātiādi abhūtavatthuvasena adhammakammaṃ, bhūtavatthuvasena dhammakammañca dassetuṃ vuttaṃ. Tattha paṭinissajjitāti paṭinissajjitabbā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महावग्गपाळि • Mahāvaggapāḷi
२३९. द्वेनिस्सारणादिकथा • 239. Dvenissāraṇādikathā
२४०. अधम्मकम्मादिकथा • 240. Adhammakammādikathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / द्वेनिस्सारणादिकथावण्णना • Dvenissāraṇādikathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / द्वेनिस्सारणादिकथावण्णना • Dvenissāraṇādikathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / द्वेनिस्सरणादिकथावण्णना • Dvenissaraṇādikathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / २३९. द्वेनिस्सारणादिकथा • 239. Dvenissāraṇādikathā