| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi |
๒๓๙. เทฺวนิสฺสารณาทิกถา
239. Dvenissāraṇādikathā
๓๙๕. วตฺถุโตติ วตฺถุการณาฯ ตตฺถาติ ‘‘เทฺวมา ภิกฺขเว’’ติอาทิปาเฐฯ ‘‘สนฺธาย วุตฺต’’นฺติ อิมินา ‘‘อปฺปโตฺต’’ติอาทิสุตฺตสฺส เนยฺยตฺถภาวํ ทเสฺสติฯ หีติ สจฺจํ, ยสฺมา วาฯ ตนฺติ ปพฺพาชนียกมฺมํฯ ปุน ตนฺติ ปพฺพาชนียกมฺมเมวฯ เอส ภิกฺขุ อปฺปโตฺตติ สมฺพโนฺธฯ กสฺมา อปฺปโตฺตติ อาห ‘‘ยสฺมา’’ติอาทิฯ อาเวณิกลกฺขเณนาติ อวินา หุตฺวา ปวเตฺตน ลกฺขเณนฯ อตฺตนา อวินา หุตฺวา อตฺตโน สนฺตเกน วิสุํ ภูเตน ลกฺขเณนาติ วุตฺตํ โหติฯ ยทิ อปฺปโตฺต, กสฺมา สุนิสฺสาริโตติ อาห ‘‘ยสฺมา ปนสฺสา’’ติอาทิฯ อสฺสาติ ภิกฺขุสฺส, กเรยฺยาติ สมฺพโนฺธฯ ตํ เจ สโงฺฆ ตชฺชนียกมฺมาทิวเสน นิสฺสาเรติ, สุนิสฺสาริโตติ สมฺพโนฺธ ฯ โสติ ภิกฺขุฯ ยสฺมา อนุญฺญาตา, ตสฺมา สุนิสฺสาริโตติ โยชนาฯ กิตฺตเกน อเงฺคน อนุญฺญาตาติ อาห ‘‘เอเกนปิ อเงฺคนา’’ติฯ
395.Vatthutoti vatthukāraṇā. Tatthāti ‘‘dvemā bhikkhave’’tiādipāṭhe. ‘‘Sandhāya vutta’’nti iminā ‘‘appatto’’tiādisuttassa neyyatthabhāvaṃ dasseti. Hīti saccaṃ, yasmā vā. Tanti pabbājanīyakammaṃ. Puna tanti pabbājanīyakammameva. Esa bhikkhu appattoti sambandho. Kasmā appattoti āha ‘‘yasmā’’tiādi. Āveṇikalakkhaṇenāti avinā hutvā pavattena lakkhaṇena. Attanā avinā hutvā attano santakena visuṃ bhūtena lakkhaṇenāti vuttaṃ hoti. Yadi appatto, kasmā sunissāritoti āha ‘‘yasmā panassā’’tiādi. Assāti bhikkhussa, kareyyāti sambandho. Taṃ ce saṅgho tajjanīyakammādivasena nissāreti, sunissāritoti sambandho . Soti bhikkhu. Yasmā anuññātā, tasmā sunissāritoti yojanā. Kittakena aṅgena anuññātāti āha ‘‘ekenapi aṅgenā’’ti.
๓๙๖. โอสารณาติ เอตฺถ โอตฺยูปสคฺควเสน สรธาตุ ปเวสนโตฺถติ อาห ‘‘ปเวสนา’’ติฯ ตตฺถาติ ‘‘โอสารณา’’ติอาทิปาเฐฯ โอสาเรตีติ เอตฺถ อพฺภานาทิวเสน ปเวสนํ ปฎิกฺขิปโนฺต อาห ‘‘อุปสมฺปทกมฺมวเสนา’’ติฯ สหสฺสกฺขตฺตุมฺปีติ ปิสโทฺท ครหโตฺถฯ เอกวาราทิเก ปน กา นาม กถาติ ทเสฺสติฯ สาติสาราติ สโทสาฯ ตถาติ ยถา อาจริยุปชฺฌายา สาติสารา, ตถาฯ เสโส การกสโงฺฆ สาติสาโรติ สมฺพโนฺธฯ ‘‘หตฺถจฺฉินฺนาทโย ปน ทฺวตฺติํส สุโอสาริตา’’ติ วุตฺตตฺตา อนฺธมูคพธิรานํ อปพฺพชิตานมฺปิ อุปสมฺปทา รุหตีติ ทฎฺฐพฺพํฯ เตติ หตฺถจฺฉินฺนาทโย ทฺวตฺติํสฯ
396.Osāraṇāti ettha otyūpasaggavasena saradhātu pavesanatthoti āha ‘‘pavesanā’’ti. Tatthāti ‘‘osāraṇā’’tiādipāṭhe. Osāretīti ettha abbhānādivasena pavesanaṃ paṭikkhipanto āha ‘‘upasampadakammavasenā’’ti. Sahassakkhattumpīti pisaddo garahattho. Ekavārādike pana kā nāma kathāti dasseti. Sātisārāti sadosā. Tathāti yathā ācariyupajjhāyā sātisārā, tathā. Seso kārakasaṅgho sātisāroti sambandho. ‘‘Hatthacchinnādayo pana dvattiṃsa suosāritā’’ti vuttattā andhamūgabadhirānaṃ apabbajitānampi upasampadā ruhatīti daṭṭhabbaṃ. Teti hatthacchinnādayo dvattiṃsa.
๓๙๗. อภูตวตฺถุวเสนาติ อสจฺจวตฺถุวเสน, อสํวิชฺชมานวตฺถุวเสน วาฯ ตตฺถาติ ‘‘อิธ ปน ภิกฺขเว’’ติอาทิปาเฐฯ ปฎินิสฺสชฺชิตาติ เอตฺถ ตปจฺจยสฺส กมฺมเตฺถ ปวตฺตภาวํ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘ปฎินิสฺสชฺชิตพฺพา’’ติฯ
397.Abhūtavatthuvasenāti asaccavatthuvasena, asaṃvijjamānavatthuvasena vā. Tatthāti ‘‘idha pana bhikkhave’’tiādipāṭhe. Paṭinissajjitāti ettha tapaccayassa kammatthe pavattabhāvaṃ dassento āha ‘‘paṭinissajjitabbā’’ti.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวคฺคปาฬิ • Mahāvaggapāḷi
๒๓๙. เทฺวนิสฺสารณาทิกถา • 239. Dvenissāraṇādikathā
๒๔๐. อธมฺมกมฺมาทิกถา • 240. Adhammakammādikathā
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวคฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvagga-aṭṭhakathā / เทฺวนิสฺสารณาทิกถา • Dvenissāraṇādikathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / เทฺวนิสฺสารณาทิกถาวณฺณนา • Dvenissāraṇādikathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / เทฺวนิสฺสารณาทิกถาวณฺณนา • Dvenissāraṇādikathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / เทฺวนิสฺสรณาทิกถาวณฺณนา • Dvenissaraṇādikathāvaṇṇanā
