| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
เทฺวนิสฺสารณาทิกถาวณฺณนา
Dvenissāraṇādikathāvaṇṇanā
๓๙๕. อปฺปโตฺต นิสฺสารณนฺติ เอตฺถ นิสฺสารณกมฺมํ นาม กุลทูสกานเญฺญว อนุญฺญาตํ, อยญฺจ ‘‘พาโล โหติ อพฺยโตฺต’’ติอาทินา นิทฺทิโฎฺฐ กุลทูสโก น โหติ, ตสฺมา ‘‘อปฺปโตฺต’’ติ วุโตฺต ฯ ยทิ เอวํ กถํ สุนิสฺสาริโต โหตีติ? พาลอพฺยตฺตตาทิยุตฺตสฺสปิ กมฺมกฺขนฺธเก ‘‘อากงฺขมาโน สโงฺฆ ปพฺพาชนียกมฺมํ กเรยฺยา’’ติ (จูฬว. ๒๗) วุตฺตตฺตาฯ เตเนวาห ‘‘ตเญฺจส…เป.… ตสฺมา สุนิสฺสาริโต โหตี’’ติฯ ตตฺถ ตนฺติ ปพฺพาชนียกมฺมํฯ เอโสติ ‘‘พาโล’’ติอาทินา นิทฺทิโฎฺฐฯ อาเวณิเกน ลกฺขเณนาติ ปพฺพาชนียกมฺมสฺส อาเวณิกภูเตน กุลทูสกภาวลกฺขเณนฯ
395.Appattonissāraṇanti ettha nissāraṇakammaṃ nāma kuladūsakānaññeva anuññātaṃ, ayañca ‘‘bālo hoti abyatto’’tiādinā niddiṭṭho kuladūsako na hoti, tasmā ‘‘appatto’’ti vutto . Yadi evaṃ kathaṃ sunissārito hotīti? Bālaabyattatādiyuttassapi kammakkhandhake ‘‘ākaṅkhamāno saṅgho pabbājanīyakammaṃ kareyyā’’ti (cūḷava. 27) vuttattā. Tenevāha ‘‘tañcesa…pe… tasmā sunissārito hotī’’ti. Tattha tanti pabbājanīyakammaṃ. Esoti ‘‘bālo’’tiādinā niddiṭṭho. Āveṇikena lakkhaṇenāti pabbājanīyakammassa āveṇikabhūtena kuladūsakabhāvalakkhaṇena.
ตเญฺจ สโงฺฆ นิสฺสาเรติ, สุนิสฺสาริโตติ เอตฺถ อธิเปฺปตสฺส ปพฺพาชนียกมฺมสฺส วเสน อตฺถํ ทเสฺสตฺวา อิทานิ ยทิ ‘‘ตเญฺจ สโงฺฆ นิสฺสาเรตี’’ติ ตชฺชนียาทิกมฺมวเสน นิสฺสารณา อธิเปฺปตา, ตทา นิสฺสารณํ สมฺปโตฺตเยว ตชฺชนียาทิวเสน สุนิสฺสาริโตติ พฺยติเรกมุเขน อตฺถํ ทเสฺสตุํ ปุน ‘‘ตเญฺจ สโงฺฆ นิสฺสาเรตี’’ติ อุลฺลิเงฺคตฺวา อโตฺถ กถิโตฯ นตฺถิ เอตสฺส อปทานํ อวขณฺฑนํ อาปตฺติปริยโนฺตติ อนปทาโนฯ เอเกเกนปิ อเงฺคน นิสฺสารณา อนุญฺญาตาติ กมฺมกฺขนฺธเก อนุญฺญาตาฯ เสสเมตฺถ ปาฬิโต อฎฺฐกถาโต จ สุวิเญฺญยฺยเมวฯ
Tañce saṅgho nissāreti, sunissāritoti ettha adhippetassa pabbājanīyakammassa vasena atthaṃ dassetvā idāni yadi ‘‘tañce saṅgho nissāretī’’ti tajjanīyādikammavasena nissāraṇā adhippetā, tadā nissāraṇaṃ sampattoyeva tajjanīyādivasena sunissāritoti byatirekamukhena atthaṃ dassetuṃ puna ‘‘tañce saṅgho nissāretī’’ti ulliṅgetvā attho kathito. Natthi etassa apadānaṃ avakhaṇḍanaṃ āpattipariyantoti anapadāno. Ekekenapi aṅgena nissāraṇā anuññātāti kammakkhandhake anuññātā. Sesamettha pāḷito aṭṭhakathāto ca suviññeyyameva.
เทฺวนิสฺสารณาทิกถาวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Dvenissāraṇādikathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
จเมฺปยฺยกฺขนฺธกวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Campeyyakkhandhakavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวคฺคปาฬิ • Mahāvaggapāḷi / ๒๓๙. เทฺวนิสฺสารณาทิกถา • 239. Dvenissāraṇādikathā
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวคฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvagga-aṭṭhakathā / เทฺวนิสฺสารณาทิกถา • Dvenissāraṇādikathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / เทฺวนิสฺสารณาทิกถาวณฺณนา • Dvenissāraṇādikathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / เทฺวนิสฺสรณาทิกถาวณฺณนา • Dvenissaraṇādikathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ๒๓๙. เทฺวนิสฺสารณาทิกถา • 239. Dvenissāraṇādikathā
