Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
එකාදසකවාරවණ්ණනා
Ekādasakavāravaṇṇanā
331. එකාදසකෙසු න වොදායන්තීති න පකාසන්ති. සුයුත්තයානසදිසාය කතායාති ඉච්ඡිතිච්ඡිතකාලෙ සුඛෙන පවත්තෙතබ්බත්තා යුත්තයානං විය කතාය. යථා පතිට්ඨා හොතීති සම්පත්තීනං යථා පතිට්ඨා හොති. අනු අනු පවත්තිතායාති භාවනාබහුලීකාරෙහි අනු අනු පවත්තිතාය.
331. Ekādasakesu na vodāyantīti na pakāsanti. Suyuttayānasadisāya katāyāti icchiticchitakāle sukhena pavattetabbattā yuttayānaṃ viya katāya. Yathā patiṭṭhā hotīti sampattīnaṃ yathā patiṭṭhā hoti. Anu anu pavattitāyāti bhāvanābahulīkārehi anu anu pavattitāya.
සුඛං සුපතීතිආදීසු (අ. නි. අට්ඨ. 3.11.15; විසුද්ධි 1.258) යථා සෙසජනා සම්පරිවත්තමානා කාකච්ඡමානා දුක්ඛං සුපන්ති, එවං අසුපිත්වා සුඛං සුපති, නිද්දං ඔක්කන්තොපි සමාපත්තිං සමාපන්නො විය හොති. සුඛං පටිබුජ්ඣතීති යථා අඤ්ඤෙ නිත්ථුනන්තා විජම්භන්තා සම්පරිවත්තන්තා දුක්ඛං පටිබුජ්ඣන්ති, එවං අප්පටිබුජ්ඣිත්වා විකසමානමිව පදුමං සුඛං නිබ්බිකාරං පටිබුජ්ඣති. අනුභූතපුබ්බවසෙන දෙවතූපසංහාරවසෙන චස්ස භද්දකමෙව සුපිනං හොති, න පාපකන්ති ආහ ‘‘පාපකමෙව න පස්සතී’’තිආදි. ධාතුක්ඛොභහෙතුකම්පි චස්ස බහුලං භද්දකමෙව සියා යෙභුය්යෙන චිත්තජරූපානුගුණතාය උතුආහාරජරූපානං. තත්ථ පාපකමෙව න පස්සතීති යථා අඤ්ඤෙ අත්තානං චොරෙහි සම්පරිවාරිතං විය, වාළෙහි උපද්දුතං විය, පපාතෙ පතන්තං විය ච පස්සන්ති, එවං පාපකමෙව සුපිනං න පස්සති. භද්රකං පන වුඩ්ඪිකාරණභූතං පස්සතීති චෙතියං වන්දන්තො විය, පූජං කරොන්තො විය, ධම්මං සුණන්තො විය ච හොති.
Sukhaṃ supatītiādīsu (a. ni. aṭṭha. 3.11.15; visuddhi 1.258) yathā sesajanā samparivattamānā kākacchamānā dukkhaṃ supanti, evaṃ asupitvā sukhaṃ supati, niddaṃ okkantopi samāpattiṃ samāpanno viya hoti. Sukhaṃ paṭibujjhatīti yathā aññe nitthunantā vijambhantā samparivattantā dukkhaṃ paṭibujjhanti, evaṃ appaṭibujjhitvā vikasamānamiva padumaṃ sukhaṃ nibbikāraṃ paṭibujjhati. Anubhūtapubbavasena devatūpasaṃhāravasena cassa bhaddakameva supinaṃ hoti, na pāpakanti āha ‘‘pāpakameva na passatī’’tiādi. Dhātukkhobhahetukampi cassa bahulaṃ bhaddakameva siyā yebhuyyena cittajarūpānuguṇatāya utuāhārajarūpānaṃ. Tattha pāpakameva na passatīti yathā aññe attānaṃ corehi samparivāritaṃ viya, vāḷehi upaddutaṃ viya, papāte patantaṃ viya ca passanti, evaṃ pāpakameva supinaṃ na passati. Bhadrakaṃ pana vuḍḍhikāraṇabhūtaṃ passatīti cetiyaṃ vandanto viya, pūjaṃ karonto viya, dhammaṃ suṇanto viya ca hoti.
මනුස්සානං පියො හොතීති උරෙ ආමුක්කමුත්තාහාරො විය, සීසෙ පිළන්ධමාලා විය ච මනුස්සානං පියො හොති මනාපො. අමනුස්සානං පියො හොතීති යථෙව ච මනුස්සානං පියො, එවං අමනුස්සානම්පි පියො හොති විසාඛත්ථෙරො විය. නාස්ස අග්ගි වා විසං වා සත්ථං වා කමතීති මෙත්තාවිහාරිස්ස කායෙ උත්තරාය උපාසිකාය විය අග්ගි වා, සංයුත්තභාණකචූළසීවත්ථෙරස්සෙව විසං වා, සංකිච්චසාමණෙරස්සෙව සත්ථං වා න කමති න පවිසති, නාස්ස කායං විකොපෙතීති වුත්තං හොති. ධෙනුවත්ථුම්පි චෙත්ථ කථයන්ති, එකා කිර ධෙනු වච්ඡකස්ස ඛීරධාරං මුඤ්චමානා අට්ඨාසි. එකො ලුද්දකො ‘‘තං විජ්ඣිස්සාමී’’ති හත්ථෙන සම්පරිවත්තෙත්වා දීඝදණ්ඩකං සත්තිං මුඤ්චි. සා තස්සා සරීරං ආහච්ච තාලපණ්ණං විය විවට්ටමානා ගතා, නෙව උපචාරබලෙන න අප්පනාබලෙන, කෙවලං පන වච්ඡකෙ බලවහිතචිත්තතාය. එවං මහානුභාවා මෙත්තා. ඛිප්පං සමාධියතීති කෙනචි පරිපන්ථෙන පරිහීනජ්ඣානස්ස බ්යාපාදස්ස දූරසමනුස්සරිතභාවතො ඛිප්පමෙව සමාධියති. මුඛවණ්ණො විප්පසීදතීති බන්ධනා පමුත්තතාලපක්කං විය චස්ස විප්පසන්නවණ්ණං මුඛං හොති. අසම්මූළ්හො කාලං කරොතීති මෙත්තාවිහාරිනො සම්මොහමරණං නාම නත්ථි, අසම්මූළ්හොව නිද්දං ඔක්කමන්තො විය කාලං කරොති.
Manussānaṃ piyo hotīti ure āmukkamuttāhāro viya, sīse piḷandhamālā viya ca manussānaṃ piyo hoti manāpo. Amanussānaṃ piyo hotīti yatheva ca manussānaṃ piyo, evaṃ amanussānampi piyo hoti visākhatthero viya. Nāssa aggi vā visaṃ vā satthaṃ vā kamatīti mettāvihārissa kāye uttarāya upāsikāya viya aggi vā, saṃyuttabhāṇakacūḷasīvattherasseva visaṃ vā, saṃkiccasāmaṇerasseva satthaṃ vā na kamati na pavisati, nāssa kāyaṃ vikopetīti vuttaṃ hoti. Dhenuvatthumpi cettha kathayanti, ekā kira dhenu vacchakassa khīradhāraṃ muñcamānā aṭṭhāsi. Eko luddako ‘‘taṃ vijjhissāmī’’ti hatthena samparivattetvā dīghadaṇḍakaṃ sattiṃ muñci. Sā tassā sarīraṃ āhacca tālapaṇṇaṃ viya vivaṭṭamānā gatā, neva upacārabalena na appanābalena, kevalaṃ pana vacchake balavahitacittatāya. Evaṃ mahānubhāvā mettā. Khippaṃ samādhiyatīti kenaci paripanthena parihīnajjhānassa byāpādassa dūrasamanussaritabhāvato khippameva samādhiyati. Mukhavaṇṇo vippasīdatīti bandhanā pamuttatālapakkaṃ viya cassa vippasannavaṇṇaṃ mukhaṃ hoti. Asammūḷho kālaṃkarotīti mettāvihārino sammohamaraṇaṃ nāma natthi, asammūḷhova niddaṃ okkamanto viya kālaṃ karoti.
එකාදසකවාරවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Ekādasakavāravaṇṇanā niṭṭhitā.
එකුත්තරිකනයවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Ekuttarikanayavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / පරිවාරපාළි • Parivārapāḷi / 11. එකාදසකවාරො • 11. Ekādasakavāro
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / පරිවාර-අට්ඨකථා • Parivāra-aṭṭhakathā / එකාදසකවාරවණ්ණනා • Ekādasakavāravaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / එකාදසකවාරවණ්ණනා • Ekādasakavāravaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / එකුත්තරිකනයො එකාදසකවාරවණ්ණනා • Ekuttarikanayo ekādasakavāravaṇṇanā