| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ਏਕਾਦਸਕવਾਰવਣ੍ਣਨਾ
Ekādasakavāravaṇṇanā
੩੩੧. ਏਕਾਦਸਕੇਸੁ ਨ વੋਦਾਯਨ੍ਤੀਤਿ ਨ ਪਕਾਸਨ੍ਤਿ। ਸੁਯੁਤ੍ਤਯਾਨਸਦਿਸਾਯ ਕਤਾਯਾਤਿ ਇਚ੍ਛਿਤਿਚ੍ਛਿਤਕਾਲੇ ਸੁਖੇਨ ਪવਤ੍ਤੇਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਯੁਤ੍ਤਯਾਨਂ વਿਯ ਕਤਾਯ। ਯਥਾ ਪਤਿਟ੍ਠਾ ਹੋਤੀਤਿ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੀਨਂ ਯਥਾ ਪਤਿਟ੍ਠਾ ਹੋਤਿ। ਅਨੁ ਅਨੁ ਪવਤ੍ਤਿਤਾਯਾਤਿ ਭਾવਨਾਬਹੁਲੀਕਾਰੇਹਿ ਅਨੁ ਅਨੁ ਪવਤ੍ਤਿਤਾਯ।
331. Ekādasakesu na vodāyantīti na pakāsanti. Suyuttayānasadisāya katāyāti icchiticchitakāle sukhena pavattetabbattā yuttayānaṃ viya katāya. Yathā patiṭṭhā hotīti sampattīnaṃ yathā patiṭṭhā hoti. Anu anu pavattitāyāti bhāvanābahulīkārehi anu anu pavattitāya.
ਸੁਖਂ ਸੁਪਤੀਤਿਆਦੀਸੁ (ਅ॰ ਨਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੩.੧੧.੧੫; વਿਸੁਦ੍ਧਿ ੧.੨੫੮) ਯਥਾ ਸੇਸਜਨਾ ਸਮ੍ਪਰਿવਤ੍ਤਮਾਨਾ ਕਾਕਚ੍ਛਮਾਨਾ ਦੁਕ੍ਖਂ ਸੁਪਨ੍ਤਿ, ਏવਂ ਅਸੁਪਿਤ੍વਾ ਸੁਖਂ ਸੁਪਤਿ, ਨਿਦ੍ਦਂ ਓਕ੍ਕਨ੍ਤੋਪਿ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਮਾਪਨ੍ਨੋ વਿਯ ਹੋਤਿ। ਸੁਖਂ ਪਟਿਬੁਜ੍ਝਤੀਤਿ ਯਥਾ ਅਞ੍ਞੇ ਨਿਤ੍ਥੁਨਨ੍ਤਾ વਿਜਮ੍ਭਨ੍ਤਾ ਸਮ੍ਪਰਿવਤ੍ਤਨ੍ਤਾ ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਟਿਬੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਏવਂ ਅਪ੍ਪਟਿਬੁਜ੍ਝਿਤ੍વਾ વਿਕਸਮਾਨਮਿવ ਪਦੁਮਂ ਸੁਖਂ ਨਿਬ੍ਬਿਕਾਰਂ ਪਟਿਬੁਜ੍ਝਤਿ। ਅਨੁਭੂਤਪੁਬ੍ਬવਸੇਨ ਦੇવਤੂਪਸਂਹਾਰવਸੇਨ ਚਸ੍ਸ ਭਦ੍ਦਕਮੇવ ਸੁਪਿਨਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਪਾਪਕਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਾਪਕਮੇવ ਨ ਪਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿਆਦਿ। ਧਾਤੁਕ੍ਖੋਭਹੇਤੁਕਮ੍ਪਿ ਚਸ੍ਸ ਬਹੁਲਂ ਭਦ੍ਦਕਮੇવ ਸਿਯਾ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਚਿਤ੍ਤਜਰੂਪਾਨੁਗੁਣਤਾਯ ਉਤੁਆਹਾਰਜਰੂਪਾਨਂ। ਤਤ੍ਥ ਪਾਪਕਮੇવ ਨ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ ਯਥਾ ਅਞ੍ਞੇ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਚੋਰੇਹਿ ਸਮ੍ਪਰਿવਾਰਿਤਂ વਿਯ, વਾਲ਼ੇਹਿ ਉਪਦ੍ਦੁਤਂ વਿਯ, ਪਪਾਤੇ ਪਤਨ੍ਤਂ વਿਯ ਚ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਏવਂ ਪਾਪਕਮੇવ ਸੁਪਿਨਂ ਨ ਪਸ੍ਸਤਿ। ਭਦ੍ਰਕਂ ਪਨ વੁਡ੍ਢਿਕਾਰਣਭੂਤਂ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ ਚੇਤਿਯਂ વਨ੍ਦਨ੍ਤੋ વਿਯ, ਪੂਜਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ વਿਯ, ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਨ੍ਤੋ વਿਯ ਚ ਹੋਤਿ।
Sukhaṃ supatītiādīsu (a. ni. aṭṭha. 3.11.15; visuddhi 1.258) yathā sesajanā samparivattamānā kākacchamānā dukkhaṃ supanti, evaṃ asupitvā sukhaṃ supati, niddaṃ okkantopi samāpattiṃ samāpanno viya hoti. Sukhaṃ paṭibujjhatīti yathā aññe nitthunantā vijambhantā samparivattantā dukkhaṃ paṭibujjhanti, evaṃ appaṭibujjhitvā vikasamānamiva padumaṃ sukhaṃ nibbikāraṃ paṭibujjhati. Anubhūtapubbavasena devatūpasaṃhāravasena cassa bhaddakameva supinaṃ hoti, na pāpakanti āha ‘‘pāpakameva na passatī’’tiādi. Dhātukkhobhahetukampi cassa bahulaṃ bhaddakameva siyā yebhuyyena cittajarūpānuguṇatāya utuāhārajarūpānaṃ. Tattha pāpakameva na passatīti yathā aññe attānaṃ corehi samparivāritaṃ viya, vāḷehi upaddutaṃ viya, papāte patantaṃ viya ca passanti, evaṃ pāpakameva supinaṃ na passati. Bhadrakaṃ pana vuḍḍhikāraṇabhūtaṃ passatīti cetiyaṃ vandanto viya, pūjaṃ karonto viya, dhammaṃ suṇanto viya ca hoti.
ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਪਿਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਉਰੇ ਆਮੁਕ੍ਕਮੁਤ੍ਤਾਹਾਰੋ વਿਯ, ਸੀਸੇ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਮਾਲਾ વਿਯ ਚ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਪਿਯੋ ਹੋਤਿ ਮਨਾਪੋ। ਅਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਪਿਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਯਥੇવ ਚ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਪਿਯੋ, ਏવਂ ਅਮਨੁਸ੍ਸਾਨਮ੍ਪਿ ਪਿਯੋ ਹੋਤਿ વਿਸਾਖਤ੍ਥੇਰੋ વਿਯ। ਨਾਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਿ વਾ વਿਸਂ વਾ ਸਤ੍ਥਂ વਾ ਕਮਤੀਤਿ ਮੇਤ੍ਤਾવਿਹਾਰਿਸ੍ਸ ਕਾਯੇ ਉਤ੍ਤਰਾਯ ਉਪਾਸਿਕਾਯ વਿਯ ਅਗ੍ਗਿ વਾ, ਸਂਯੁਤ੍ਤਭਾਣਕਚੂਲ਼ਸੀવਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸੇવ વਿਸਂ વਾ, ਸਂਕਿਚ੍ਚਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸੇવ ਸਤ੍ਥਂ વਾ ਨ ਕਮਤਿ ਨ ਪવਿਸਤਿ, ਨਾਸ੍ਸ ਕਾਯਂ વਿਕੋਪੇਤੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਧੇਨੁવਤ੍ਥੁਮ੍ਪਿ ਚੇਤ੍ਥ ਕਥਯਨ੍ਤਿ, ਏਕਾ ਕਿਰ ਧੇਨੁ વਚ੍ਛਕਸ੍ਸ ਖੀਰਧਾਰਂ ਮੁਞ੍ਚਮਾਨਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਏਕੋ ਲੁਦ੍ਦਕੋ ‘‘ਤਂ વਿਜ੍ਝਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਹਤ੍ਥੇਨ ਸਮ੍ਪਰਿવਤ੍ਤੇਤ੍વਾ ਦੀਘਦਣ੍ਡਕਂ ਸਤ੍ਤਿਂ ਮੁਞ੍ਚਿ। ਸਾ ਤਸ੍ਸਾ ਸਰੀਰਂ ਆਹਚ੍ਚ ਤਾਲਪਣ੍ਣਂ વਿਯ વਿવਟ੍ਟਮਾਨਾ ਗਤਾ, ਨੇવ ਉਪਚਾਰਬਲੇਨ ਨ ਅਪ੍ਪਨਾਬਲੇਨ, ਕੇવਲਂ ਪਨ વਚ੍ਛਕੇ ਬਲવਹਿਤਚਿਤ੍ਤਤਾਯ। ਏવਂ ਮਹਾਨੁਭਾવਾ ਮੇਤ੍ਤਾ। ਖਿਪ੍ਪਂ ਸਮਾਧਿਯਤੀਤਿ ਕੇਨਚਿ ਪਰਿਪਨ੍ਥੇਨ ਪਰਿਹੀਨਜ੍ਝਾਨਸ੍ਸ ਬ੍ਯਾਪਾਦਸ੍ਸ ਦੂਰਸਮਨੁਸ੍ਸਰਿਤਭਾવਤੋ ਖਿਪ੍ਪਮੇવ ਸਮਾਧਿਯਤਿ। ਮੁਖવਣ੍ਣੋ વਿਪ੍ਪਸੀਦਤੀਤਿ ਬਨ੍ਧਨਾ ਪਮੁਤ੍ਤਤਾਲਪਕ੍ਕਂ વਿਯ ਚਸ੍ਸ વਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨવਣ੍ਣਂ ਮੁਖਂ ਹੋਤਿ। ਅਸਮ੍ਮੂਲ਼੍ਹੋ ਕਾਲਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਮੇਤ੍ਤਾવਿਹਾਰਿਨੋ ਸਮ੍ਮੋਹਮਰਣਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਸਮ੍ਮੂਲ਼੍ਹੋવ ਨਿਦ੍ਦਂ ਓਕ੍ਕਮਨ੍ਤੋ વਿਯ ਕਾਲਂ ਕਰੋਤਿ।
Manussānaṃ piyo hotīti ure āmukkamuttāhāro viya, sīse piḷandhamālā viya ca manussānaṃ piyo hoti manāpo. Amanussānaṃ piyo hotīti yatheva ca manussānaṃ piyo, evaṃ amanussānampi piyo hoti visākhatthero viya. Nāssa aggi vā visaṃ vā satthaṃ vā kamatīti mettāvihārissa kāye uttarāya upāsikāya viya aggi vā, saṃyuttabhāṇakacūḷasīvattherasseva visaṃ vā, saṃkiccasāmaṇerasseva satthaṃ vā na kamati na pavisati, nāssa kāyaṃ vikopetīti vuttaṃ hoti. Dhenuvatthumpi cettha kathayanti, ekā kira dhenu vacchakassa khīradhāraṃ muñcamānā aṭṭhāsi. Eko luddako ‘‘taṃ vijjhissāmī’’ti hatthena samparivattetvā dīghadaṇḍakaṃ sattiṃ muñci. Sā tassā sarīraṃ āhacca tālapaṇṇaṃ viya vivaṭṭamānā gatā, neva upacārabalena na appanābalena, kevalaṃ pana vacchake balavahitacittatāya. Evaṃ mahānubhāvā mettā. Khippaṃ samādhiyatīti kenaci paripanthena parihīnajjhānassa byāpādassa dūrasamanussaritabhāvato khippameva samādhiyati. Mukhavaṇṇo vippasīdatīti bandhanā pamuttatālapakkaṃ viya cassa vippasannavaṇṇaṃ mukhaṃ hoti. Asammūḷho kālaṃkarotīti mettāvihārino sammohamaraṇaṃ nāma natthi, asammūḷhova niddaṃ okkamanto viya kālaṃ karoti.
ਏਕਾਦਸਕવਾਰવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Ekādasakavāravaṇṇanā niṭṭhitā.
ਏਕੁਤ੍ਤਰਿਕਨਯવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Ekuttarikanayavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਪਰਿવਾਰਪਾਲ਼ਿ • Parivārapāḷi / ੧੧. ਏਕਾਦਸਕવਾਰੋ • 11. Ekādasakavāro
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਪਰਿવਾਰ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Parivāra-aṭṭhakathā / ਏਕਾਦਸਕવਾਰવਣ੍ਣਨਾ • Ekādasakavāravaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਏਕਾਦਸਕવਾਰવਣ੍ਣਨਾ • Ekādasakavāravaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ਏਕੁਤ੍ਤਰਿਕਨਯੋ ਏਕਾਦਸਕવਾਰવਣ੍ਣਨਾ • Ekuttarikanayo ekādasakavāravaṇṇanā
