Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पञ्चपकरण-अनुटीका • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
२३. तेवीसतिमवग्गो
23. Tevīsatimavaggo
१. एकाधिप्पायकथावण्णना
1. Ekādhippāyakathāvaṇṇanā
९०८. एक-सद्दो अञ्ञत्थोपि होति ‘‘इत्थेके अभिवदन्ती’’तिआदीसु विय, अञ्ञत्तञ्चेत्थ रागाधिप्पायतो वेदितब्बं, पुथुज्जनस्स पन सछन्दरागपरिभोगभावतो आह ‘‘रागाधिप्पायतो अञ्ञाधिप्पायोवाति वुत्तं होती’’ति। को पन सो अञ्ञाधिप्पायोति? करुणाधिप्पायो। तेन वुत्तं ‘‘करुणाधिप्पायेन एकाधिप्पायो’’ति। अयञ्च नयो इत्थिया जीवितरक्खणत्थं कारुञ्ञेन मनोरथं पूरेन्तस्स बोधिसत्तस्स संवरविनासो न होतीति एवंवादिनं परवादिं सन्धाय वुत्तो, पणिधानाधिप्पायवादिनं पन सन्धाय ‘‘एको अधिप्पायोति एत्था’’तिआदि वुत्तं। पुत्तमुखदस्सनाधिप्पायोपि एत्थेव सङ्गहं गतोति दट्ठब्बं। एकतोभावेति सहभावे।
908. Eka-saddo aññatthopi hoti ‘‘ittheke abhivadantī’’tiādīsu viya, aññattañcettha rāgādhippāyato veditabbaṃ, puthujjanassa pana sachandarāgaparibhogabhāvato āha ‘‘rāgādhippāyato aññādhippāyovāti vuttaṃ hotī’’ti. Ko pana so aññādhippāyoti? Karuṇādhippāyo. Tena vuttaṃ ‘‘karuṇādhippāyena ekādhippāyo’’ti. Ayañca nayo itthiyā jīvitarakkhaṇatthaṃ kāruññena manorathaṃ pūrentassa bodhisattassa saṃvaravināso na hotīti evaṃvādinaṃ paravādiṃ sandhāya vutto, paṇidhānādhippāyavādinaṃ pana sandhāya ‘‘eko adhippāyoti etthā’’tiādi vuttaṃ. Puttamukhadassanādhippāyopi ettheva saṅgahaṃ gatoti daṭṭhabbaṃ. Ekatobhāveti sahabhāve.
एकाधिप्पायकथावण्णना निट्ठिता।
Ekādhippāyakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / अभिधम्मपिटक • Abhidhammapiṭaka / कथावत्थुपाळि • Kathāvatthupāḷi / (२१८) १. एकाधिप्पायकथा • (218) 1. Ekādhippāyakathā
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / अभिधम्मपिटक (अट्ठकथा) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / पञ्चपकरण-अट्ठकथा • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / १. एकाधिप्पायकथावण्णना • 1. Ekādhippāyakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / पञ्चपकरण-मूलटीका • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / १. एकाधिप्पायकथावण्णना • 1. Ekādhippāyakathāvaṇṇanā