Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പഞ്ചപകരണ-അനുടീകാ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
൨൩. തേവീസതിമവഗ്ഗോ
23. Tevīsatimavaggo
൧. ഏകാധിപ്പായകഥാവണ്ണനാ
1. Ekādhippāyakathāvaṇṇanā
൯൦൮. ഏക-സദ്ദോ അഞ്ഞത്ഥോപി ഹോതി ‘‘ഇത്ഥേകേ അഭിവദന്തീ’’തിആദീസു വിയ, അഞ്ഞത്തഞ്ചേത്ഥ രാഗാധിപ്പായതോ വേദിതബ്ബം, പുഥുജ്ജനസ്സ പന സഛന്ദരാഗപരിഭോഗഭാവതോ ആഹ ‘‘രാഗാധിപ്പായതോ അഞ്ഞാധിപ്പായോവാതി വുത്തം ഹോതീ’’തി. കോ പന സോ അഞ്ഞാധിപ്പായോതി? കരുണാധിപ്പായോ. തേന വുത്തം ‘‘കരുണാധിപ്പായേന ഏകാധിപ്പായോ’’തി. അയഞ്ച നയോ ഇത്ഥിയാ ജീവിതരക്ഖണത്ഥം കാരുഞ്ഞേന മനോരഥം പൂരേന്തസ്സ ബോധിസത്തസ്സ സംവരവിനാസോ ന ഹോതീതി ഏവംവാദിനം പരവാദിം സന്ധായ വുത്തോ, പണിധാനാധിപ്പായവാദിനം പന സന്ധായ ‘‘ഏകോ അധിപ്പായോതി ഏത്ഥാ’’തിആദി വുത്തം. പുത്തമുഖദസ്സനാധിപ്പായോപി ഏത്ഥേവ സങ്ഗഹം ഗതോതി ദട്ഠബ്ബം. ഏകതോഭാവേതി സഹഭാവേ.
908. Eka-saddo aññatthopi hoti ‘‘ittheke abhivadantī’’tiādīsu viya, aññattañcettha rāgādhippāyato veditabbaṃ, puthujjanassa pana sachandarāgaparibhogabhāvato āha ‘‘rāgādhippāyato aññādhippāyovāti vuttaṃ hotī’’ti. Ko pana so aññādhippāyoti? Karuṇādhippāyo. Tena vuttaṃ ‘‘karuṇādhippāyena ekādhippāyo’’ti. Ayañca nayo itthiyā jīvitarakkhaṇatthaṃ kāruññena manorathaṃ pūrentassa bodhisattassa saṃvaravināso na hotīti evaṃvādinaṃ paravādiṃ sandhāya vutto, paṇidhānādhippāyavādinaṃ pana sandhāya ‘‘eko adhippāyoti etthā’’tiādi vuttaṃ. Puttamukhadassanādhippāyopi ettheva saṅgahaṃ gatoti daṭṭhabbaṃ. Ekatobhāveti sahabhāve.
ഏകാധിപ്പായകഥാവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Ekādhippāyakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / അഭിധമ്മപിടക • Abhidhammapiṭaka / കഥാവത്ഥുപാളി • Kathāvatthupāḷi / (൨൧൮) ൧. ഏകാധിപ്പായകഥാ • (218) 1. Ekādhippāyakathā
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / അഭിധമ്മപിടക (അട്ഠകഥാ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / പഞ്ചപകരണ-അട്ഠകഥാ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ൧. ഏകാധിപ്പായകഥാവണ്ണനാ • 1. Ekādhippāyakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-മൂലടീകാ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ൧. ഏകാധിപ്പായകഥാവണ്ണനാ • 1. Ekādhippāyakathāvaṇṇanā